Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
The article deals with the subject of criminal and prison vocabulary used behind the walls of prisons for women in Poland. The author used the survey method to collect the material. The main aim of the study, the results of which are presented in the article, was to find the elements of a specific language used by inmates in female prisons, and in particular to check: 1) To what extent do elements of criminal and prison vocabulary function in the communication of female prisoners? 2) Do women imprisoned in Polish prisons develop specific vocabulary about the situation in which they find themselves and the realities that are their common experience? 3) Does their communication contain vocabulary not previously recorded in studies on the “male” variant of prison communication? The paper presents the results of a survey conducted in five Polish prisons for women – the custodial remand in Warsaw-Grochów, prisons in Nowa Huta, Czersk, Grudziądz and Krzywaniec. The study was conducted in 2019 and it was attended by 336 women sentenced to imprisonment for various crimes. These women came from different backgrounds and levels of educa- tion, some were recidivists, while others were serving their sentences for the first time. The questionnaire presented to them by the researcher contained closed and open-ended questions. Closed-end questions checked whether the elements described in the literature on the subject as criminal vocabulary were used by women in prisons. In open-ended questions, the inmates shared their own examples of elements specific to the environment in which they found themselves. The article is an attempt to reach the authentic linguistic material. The text is part of the trend of empirical research and has the character of a research reconnais- sance. The survey results showed that most of the specific vocabulary used by female inmates comes from the general crime resource. The lexicon of female realities, created by the community of female prisoners, is a very small group.
Cabalski, M. 2014. Przemoc stosowana przez kobiety. Studium kryminologiczne. Kraków: Wydawnictwo Impuls. Devlin, A. 2000. Invisible Women. What’s wrong with women’s prisons? Sherfield on Loddon: Waterside Press. Estreicher, K. 1903. Szwargot więzienny. Kraków: nakładem księgarni D.E. Friedlein; Warszawa: E. Wende i Spółka.
Grabias, S. 2003. Język w zachowaniach społecznych. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-
Grabias, S. 2010. „Środowiskowe i zawodowe odmiany języka – socjolekty”. W Współczesny język polski, red. J. Bartmiński. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 235–253.
Grochola-Szczepanek, H. 2012. Język mieszkańców Spisza. Płeć jako czynnik różnicujący. Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN.
Jarosz, M. 2011. „Więzienie w krzywym zwierciadle mediów”. Kultura – Media – Teologia 5: 34–45. Kurka, A. 1899. Słownik mowy złodziejskiej, wyd. 2 zm. i rozsz. Lwów: nakł. autora. Lakoff, R. 1973. „Language and Woman’s Place”. Language in Society (2) 1: 45–80. Looser, D. 1999. „«Boob Jargon»: The language of a women’s prison”. New Zealand English Journal13: 14–37. Małocha, A. 1994. „Żydowskie zapożyczenia leksykalne w socjolekcie przestępczym”. Język a Kultura 10: 135–170. Mehl, M.R., S. Vazire, N. Ramírez-Esparza, R.B. Slatcher, i J.W. Pennebaker. 2007. „Are women really more talkative than men?”. Science 317 (5834): 82. Michalski, H., i J. Morawski. 1971. Słownik gwary więziennej. Warszawa: Ośrodek Badań Przestępczości Ministerstwa Sprawiedliwości.
Miszewski, K. 2004. Grypsera: przemiana, słabnięcie czy upadek subkultury więziennej? (praca magisterska). Toruń: Instytut Socjologii Uniwersytet Mikołaja Kopernika.
Nawój, J. 1994. „Podkultura więzienna w zakładzie karnym półotwartym. Niektóre problemy z zakresu fenomenologii i kontroli”. W Materiały (referaty, sprawozdania) z konferencji nt. Podkultura więzienna w aresztach śledczych i w zakładach karnych, Centralny Ośrodek Szkolenia Służby Więziennej, Kalisz 17–19 października 1994r. Warszawa: Wydawnictwo Centralnego Zarządu Zakładów Karnych Mini-sterstwa Sprawiedliwości.
Oryńska, A. 1991. „Kategorie semantyczne leksyki języka potocznego i gwary więziennej”. Język a Kultura 2: 80–106.
Oryńska, A. 1991. „Walka na słowa. O pewnych zachowaniach magicznojęzykowych w gwarze więziennej i subkulturze dzieci i nastolatków”. Język a Kultura 3: 69–74.
Oryńska, A. 1991. „Zasady komunikowania w gwarze więziennej – tabu i eufemizmy”. Język a Kultura 1: 191–204.
Pacuła, J. 2019. „O kilku judaikach w polskim socjolekcie przestępczym”. Linguistica Copernicana16: 363–379.
Pacuła, J. 2020. „Nie tylko klawisz, nie tylko ment – z historii kilku socjolektalnych nazw policjantów i funkcjonariuszy więziennych”. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza(27) 1: 129–148.
Piekot, T. 2008. Język w grupie społecznej. Wprowadzenie do analizy socjolektu. Wałbrzych: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Angelusa Silesiusa w Wałbrzychu.
Rak, M. 2016. „Kilka uwag o socjolekcie przestępczym polszczyzny przedwojennego Lwowa”. Socjoling-wistyka 30: 133–124.
Rzepa, T. 2006. Psychologia komunikowania się dla menedżerów. Warszawa: Difin.
Stępniak, J., i Z. Podgórzec. 1993. „Od Autorów”. W Słownik tajemnych gwar przestępcznych. Londyn: Puls, 5–6.
Szaszkiewicz, M. 1997. Tajemnice grypserki. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Ekspertyz Sądowych.
Szczerbowski, T. 2018. Polskie i rosyjskie słownictwo slangowe. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uni-wersytetu Pedagogicznego.
Tannen, D. 1999. Ty nic nie rozumiesz! Kobieta i mężczyzna w rozmowie.tłum. A. Sylwanowicz. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Ułaszyn, H. 1952. Język złodziejski. Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe.
Wilkoń, A. 2000. Typologia odmian językowych współczesnej polszczyzny. Katowice: Wydawnictwo Uni-wersytetu Śląskiego.
click here to follow the link ; oai:rcin.org.pl:233336
Copyright-protected material. May be used within the limits of statutory user freedoms
Jan 26, 2022
Jan 26, 2022
4014
https://rcin.org.pl./publication/270356
Niepytalska - Osiecka, Anna
Niepytalska-Osiecka, Anna.
Zajdler, Ewa Naruszewicz, Agata
Jażdziewska, Magdalena
Handke, Kwiryna (1932– )
Prokop-Janiec, Eugenia