Sociolinguistic Dimension of Medical Communication in Teaching Polish as a Foreign Language

Oczko, Paulina

doi:https://doi.org/10.17651/SOCJOLING.35.7

Download

Title: Sociolinguistic Dimension of Medical Communication in Teaching Polish as a Foreign Language

Abstract:

The article is a contribution to the discussion on the issue of sociolinguistic competence in teaching Polish as a foreign language for specialist purposes. The text has a research character and constitutes one of the concepts of achieving a definition of sociolinguistic competence. An in-depth analysis of the content (the existing state) of the textbooks on teaching Polish medical language is placed in the linguistic and socio-cultural stream of linguistic research, while the functional context of the tested materials places the presented considerations within the methodological specificity of glottodidactics. In the cognitive dimension, the aim is to broaden the knowledge of the development of sociolinguistic competence in teaching specialist languages on the example of medical language. The first part of the article presents theoretical approaches to sociolinguistic competence in language teaching for general and professional purposes. The second part presents the authors’ concepts concerning the presence of a sociolinguistic component in the materials for teaching Polish medical language. The third part confronts these concepts with the actual state and content of the textbooks. The analysis of the glottodidactic materials made it possible to indicate the most frequently used techniques for teaching sociolinguistic skills, to which the fourth part of the article is devoted. The results of the analysis have shown that in the vast majority of textbooks the authors do not explicitly emphasise sociolinguistic competence in the description of the objectives of teaching Polish medical language, although in the textbook materials themselves the sociolinguistic component is present to a greater or lesser extent. The weak points of the analysed materials include the presentation of only doctor-patient dialogue situations, omitting at the same time doctor-patient family, doctor-doctor, doctor-medical staff communication. As a result, the sociolinguistic component is not fully presented to the learner.

References:

Badziński, A. 2019. „Dyskurs w domenie języka specjalistycznego medycznego – uwagi dla tłumaczy i dydaktyków przekładu”. Rocznik Przekładoznawczy. Studia nad teorią, praktyką i dydaktyką przekładu 14: 382–397.
Chłopicka, M., i D. Pukas-Palimąka. 1988. „Założenia lingwistyczne i metodyczne drugiej części podręcznika języka medycznego dla studentów polonijnych”. Przegląd Polonijny 2: 119–129.
Chłopicka-Wielgos, M., i D. Pukas-Palimąka. 1996. „Nauczanie języka specjalistycznego a nie tylko terminologii”. Acta Uniniversitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców7/8: 69–80.
Chojnacka-Kuraś, M. 2017. „Komunikacja medyczna jako obszar badań lingwistycznych”. Prace Filolo-giczne 71: 45–57.
Danecka-Chwals, A., D. Pukas-Palimąka, i M. Chłopicka. 1979. „Z zagadnień nauczania odmiany spe-cjalistycznej języków obcych (na przykładzie nauczania języka medycznego studentów polonijnych)”. Przegląd Polonijny 5 (4): 73–82.
Danecka-Chwals, A., D. Pukas-Palimąka, i M. Chłopicka. 1981. „Założenia metodyczne i lingwistyczne podręcznika języka medycznego dla studentów polonijnych”. Przegląd Polonijny 7 (1): 57–67.
Dębski, R. 1996. Komputer w nauczaniu języka polskiego. Przetwarzanie języka w programach dydaktycz-nych. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Doroszewski, J. 2007. „Komunikacja pacjenta z lekarzem – literatura, stanowiska, problemy”. W Językowe, psychologiczne i etyczne aspekty komunikacji lekarza z pacjentem, oprac. M. Kącka. Warszawa: Rada Języka Polskiego przy Prezydium PAN, 41–62.
Dudzik, A. 2014. „Co to znaczy nauczać języka medycznego”. Języki Obce w Szkole 1: 73–76.
ESOKJ. 2003. Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie. War-szawa: CODN.
Fuhrmann, K. 2012. „Na potrzeby rynku pracy: kształcenie tłumaczy i kształcenie językowe pracowników”. W Kompetencje językowe podstawą sukcesu zawodowego i społecznego w Europie, red. H. Komorowska, i J. Zając. Warszawa: Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, 181–184.
Gajewska, E., i M. Sowa. 2014. LSP, FOS, Fachsprache… Dydaktyka języków specjalistycznych. Lublin: Werset.
Gębal, P.E. 2016. „Od dydaktyki tekstów specjalistycznych do dydaktyzacji potrzeb i działań komunikacyj-nych. Kierunki i koncepcje glottodydaktyki specjalistycznej”. Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców 23: 20–33.
Herbert, R.K. 1988. „Wykorzystanie socjolingwistyki w sali lekcyjnej: perspektywy i przestrogi”. W Z teo-rii i praktyki tworzenia materiałów glottodydaktycznych. Materiał X Sympozjum Instytutu Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego, red. F. Grucza. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 105–120.
Hofstede, G.H. 1997. Cultures and Organizations: Software of the Mind. New York: McGraw Hill.
Jarosz, M. 2013. „Przekazywanie niepomyślnych informacji w praktyce klinicznej”. Via Medica 9 (6): 225–229. Kiełkiewicz-Janowiak, A., i M. Zabielska. 2019. „Komunikacja lekarz – pacjent: krytyczna analiza dydak-tycznych materiałów instruktażowych”. W Językowe, prawne i dydaktyczne aspekty porozumiewania się z pacjentem, red. M. Kulus, A. Doroszewska, i M. Chojnacka-Kuraś. Warszawa: Polska Akademia Nauk, 40–56. Konopka, M.N. 2016. Komunikacja lekarz – pacjent. Teoria i praktyka. Kraków: Instytut Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej.
Ligara, B., i W. Szupelak. 2012. Lingwistyka i glottodydaktyka języków specjalistycznych na przykładzie języka biznesu. Podejście porównawcze. Kraków: Księgarnia Akademicka. Ławnicka-Brońska, M., i K. Kubicka. 2016. „Język polski medyczny w wybranych materiałach dydaktycznych ostatniego ćwierćwiecza”. Acta Uniniversitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców 23: 215–234. Ławicka-Borońska, M., W. Rudnik, i J. Wiśniewska. 2011, „Kurs języka polskiego jako obcego dla studen-tów medycyny”. W Nowe perspektywy w nauczaniu języka polskiego jako obcego II, red. K. Pluskota, i K. Taczyńska. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 321–332. Magajewska, M. 2016. „Specjalistyczny język medyczny a multimedialny kurs języka zawodowego dla pielęgniarek”. Acta Uniniversitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców 23: 199–213. Markowski, A. 2006. „Kultura języka w porozumieniu się lekarza z pacjentem”. W Porozumienie się z pa-cjentem, red. J. Doroszewski, M. Kulus, i A. Markowski. Warszawa: Wolters Kluwer Polska. Marshal, R.S. 1986. Doctors and Sense: A Sociolinguistic Analysis of Doctor-Patient Communication. Berkeley: UCSF Joint Medical Program. Masłowski, J. 1977. Polskie słownictwo lekarskie. Wrocław: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk. Menz, F. 2010. „Doctor-Patient Communication”. W The SAGE Handbook of Sociolinguistics. London: SAGE Publications Ltd., 330–344. Miodunka, W.T. 2016. Glottodydaktyka polonistyczna. Pochodzenie – stan obecny – perspektywy. Kraków: Księgarnia Akademicka. Müldner-Nieckowski, P. 2014. „Uwagi o odmianach języka lekarskiego”. W Znaczenie, tekst, kultura. Prace ofiarowane Profesor Eżbiecie Janus, red. A. Kozłowska, i A. Świątek. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, 399–412. Nowakowska, P. 2017. „Kształcenie kompetencji socjokulturowej poprzez użycie technik dramowych na zajęciach języka hiszpańskiego”. Języki Obce w Szkole 4: 31–36.
Oczko, P. 2020. „Techniki rozwijania sprawności słuchania i mówienia w podręcznikach do nauczania polskiego języka medycznego”. Acta Uniniversitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzo-ziemców 27: 435–450.
Oczko, P. 2021. „Techniki rozwijania sprawności czytania oraz pisania w materiałach do nauczania polskiego języka medycyny (medycznego)” [w druku].
Simmons, M. 1998. A Sociolinguistic Analysis of Doctor-Patient Communication. [b.m.w.].
Skudrzykowa, A., i K. Urban. 2000. Mały słownik terminów z zakresu socjolingwistyki i pragmatyki języ-kowej. Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego.
Smith, P.B., i F. Trompenaars. 1996. „National Culture and the Values of Organizational Employees: A Dimensional Analysis Across 43 Nations”. Journal of Cross-Cultural Psychology 27 (2): 231–261.
Sobczak, K. 2014. „Przekazywanie informacji o niekorzystnej diagnozie i rokowaniu”. Via Medica8 (6): 320–328.
Sobczak, K., i K. Leoniuk. 2021. „Doctor’ attitudes in situation of delivering bad news: patient’s experience and expectations”. Archives of Medical Science 1: 1–9.
Swoboda-Rydz, U. 2018. „Czy możliwe jest zanurzenie w języku specjalistycznym”. W Wyzwania glottody-daktyki polonistycznej. „Życie zaczyna się po sześćdziesiątce”, red. P. Potasińska, i M. Stasieczek-Górna. Warszawa: Polonicum, 203–213.
Szuc, A. 1997. Słownik dydaktyki języków obcych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Taczyńska, K. 2011. „Językowe dolegliwości lekarzy obcokrajowców”. W Nowe perspektywy w nauczaniu języka polskiego jako obcego II, red. K. Pluskota, i K. Taczyńska. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 293–302.
Wojnicki, S. 1991. Nauczanie języków obcych do celów zawodowych. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Zarzycka, G. 2008. „Kultura, lingwakultura, socjokultura w nauczaniu języka polskiego jako obcego”. W Rozwijanie i testowanie biegłości w języku polskim jako obcym, red. A. Lipińska, i E. Seretny. Kra-ków: Universitas, 143–160.
Zdunkiewicz-Jedynak, D. 2006. „ABC stylistyki”. W Polszczyzna na co dzień, red. M. Bańko. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 33–96.
Zhura, V., i J. Rudova. 2019. „Developing communicative competence in students of Higher Medical School”. Medical University 2 (1): 1–4.