Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
Artykuł dotyczy wybranych aspektów dwujęzyczności Polaków w Strzelczyskach. Strzelczyska (ukr. Стрілецьке) to wieś pod Mościskami na Ukrainie, która obecnie zamieszkana jest niemal wyłącznie przez Polaków (499 Polaków oraz 5 Ukraińców). Podstawę źródłową badań stanowią zarejestrowane w 2017 r. wywiady częściowo standaryzowane z 20 respondentami reprezentującymi dwa pokolenia: młodzież (14–16 lat) oraz najstarszych mieszkańców (66–86 lat). Zestawienie tych dwóch generacji pokazuje zmiany, jakie zaszły w badanym środowisku w ciągu ponad 70 lat od zakończenia II wojny światowej, gdy miejscowość znalazła się w granicach ZSRS. Badania prowadzą do wniosku, że polski jest językiem pierwszym strzelczan, ukraińskiego uczą się w wieku szkolnym (ich bilingwizm ma charakter sukcesywny). Poziom znajomości ukraińskiego zmienia się na różnych etapach życia: młodzież jest w fazie bilingwizmu postępującego, seniorzy – w fazie bilingwizmu recesywnego (bez kontaktu z językiem tracą jego znajomość). Niektórzy starsi mieszkańcy rozumieją ukraiński, ale barierę stanowi dla nich mówienie w tym języku (ich bilingwizm ma charakter receptywny). Interakcjom międzyjęzykowym strzelczan towarzyszy polsko-ukraińska komunikacja receptywna, a także zjawiska opisywane jako przełączanie kodów czy translanguaging.
10.17651/SOCJOLING.34.15 ; oai:rcin.org.pl:164438
Prawa zastrzeżone - dostęp nieograniczony
Mar 3, 2021
Mar 2, 2021
243
https://rcin.org.pl./publication/198717
Dzięgiel, Ewa.
Dzięgiel, Ewa
Rieger, Janusz (1934– )