Subtitle:

Przegląd Archeologiczny T. 35 (1988) ; Versuch der Ortsbestimmung der Produktionszentren der Äxte vom Śleża-Typ im Lichte der petrographischen Untersuchungen

Publisher:

Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Kultury Materialnej

Place of publishing:

Wrocław

Description:

ill. ; 29 cm

Type of object:

Journal/Article

Abstract:

Topory ślężańskie, uznawane za lokalną, dolnośląską, odmianę toporów kultury ceramiki sznurowej, wiązano ściśle z rejonem góry Ślęży, widząc w jej otoczeniu pracownie opierające swą produkcję na występującym w tej okolicy surowcu — serpentynicie. Przeprowadzone badania petrograficzne 70 toporów ślężańskich wykazały, że chociaż istotnie najczęściej wykorzystywanym surowcem był serpentynit z okolic gór Raduni i Ślęży, to jednak korzystano i z innych surowców skalnych, głównie amfibolitów i bazaltów. Różnice w składzie pierwiastkowym amfibolitów, z których wykonywano topory ślężańskie, wykazują, że topory amfibolitowe odkryte w rejonie lessów dolnośląskich wykonywano z lokalnych złóż rozciągających się na przedpolu Ślęży, te zaś, które odnaleziono na terenieWielkopolski i zachodnich połaci Dolnego Śląska, wykonano z amfibolitów występujących tam w postaci polodowcowych eratyków. Przemawia to za istnieniem pracowni produkujących topory ślężańskie także na terenie Wielkopolski lub na pograniczu wielkopolskodolnośląskim. Odmiana bazaltu określana jako bazanit występuje zarówno na Dolnym, jak i na Górnym Śląsku, a odkrycie bazanitowego topora ślężańskiego na południu Górnego Śląska może wskazywać na istnienie i tam pracowni wytwarzających ten typ toporów z lokalnych bazanitów. Wynika z tego, że topory ślężańskie mogły być produkowane co najmniej w trzech rejonach Polskizachodniej, tj. na Dolnym Śląsku w rejonie Ślęży, w Wielkopolsce i na południu Górnego Śląska. Występowanie toporów ślężańskich, wykonanych z surowców nie występujących w Polsce (np. metabazaltów) pozwala wysunąć hipotezę, że produkowane w Polsce zachodniej mogą być naśladownictwem form przyniesionych na te tereny przez najstarszą falę ludności kultury ceramiki sznurowej, a nieoryginalnym „wynalazkiem" dolnośląskim

Relation:

Przegląd Archeologiczny

Volume:

35

Start page:

101

End page:

138

Detailed Resource Type:

Article

Format:

application/pdf

Resource Identifier:

oai:rcin.org.pl:61112 ; 0079-7138

Source:

IAiE PAN, call no. P III 149 ; IAiE PAN, call no. P III 272 ; IAiE PAN, call no. P III 353 ; click here to follow the link

Language:

pol

Language of abstract:

ger

Rights:

Rights Reserved - Free Access

Terms of use:

Copyright-protected material. May be used within the limits of statutory user freedoms

Digitizing institution:

Institute of Archaeology and Ethnology of the Polish Academy of Sciences

Original in:

Library of the Institute of Archaeology and Ethnology of the Polish Academy of Sciences

Projects co-financed by:

Ministry of Science and Higher Education ; Activities popularizing science (DUN)

Access:

Open