A Late Medieval Sword from the River Wisła near Gniew (Mewe) in Pomerelia

Żabiński, Grzegorz

doi:DOI: 10.23858/FAH30.2017.014

Download

Title: A Late Medieval Sword from the River Wisła near Gniew (Mewe) in Pomerelia

Abstract:

This paper discusses a find of a Late Medieval sword from the River Wisła near Gniew (Mewe) in Pomerelia. The sword is lavishly ornamented, both on its pommel and the blade. The pommel is decorated with a Greek cross. On the tang there are swordmaker’s marks made with a chisel. The blade is ornamented with incised marks, filled with nonferrous alloy: an S in a double circle, two crosses fourchée, a cross crosslet in a single circle, an A, an R, and a partially preserved cross pattée in a double circle. On the other flat there is a cross pattée in a single circle, two crosses fourchée, a six-petal rosette, an h, an E, and an S in a double circle. The sword can be classified as E. Oakeshott’s Type XIIIa, J, 2 and dated to c. 1300-1350. ; There are numerous analogies to marks which can be seen on the sword. The entire ornamental program of the sword in all probability had both a devotional and protective apotropaeic significance. The sword can be seen in the context of similar sword finds from the territory of the Teutonic Order’s state and its neighbourhood, as well as other swords whose ornament may be related to Crusade symbolism. It can therefore be suggested that the sword may have belonged to a knightly guest of the Order who participated in a Crusade against Baltic pagans.

References:

Aleksić M. 2007. Mediaeval swords from Southeastern Europe. Material from 12th to 15th century. Beograd.
Biborski M., Stępiński J. Żabiński, G. 2011. Szczerbiec (The Jagged Sword) – The Coronation Sword of The Kings of Poland. „Gladius” 31, 93-148.
Biborski M., Żabiński G. 2006. Two late medieval swords from Little Poland. „Acta Archaeologica Carpathica” 41, 147-160.
Chodyński A. R. 2007. V.18. Miecz rycerski półtoraręczny. In: J. Trupinda (ed.), Imagines Potestatis. Insygnia i znaki władzy w Królestwie Polskim i Zakonie Niemieckim. Katalog wystawy w Muzeum Zamkowym w Malborku 8 czerwca-30 września 2007 roku. Malbork, 485-486.
Chodyński A. R. 2007. V.19. Miecz rycerski półtoraręczny. In: J. Trupinda (ed.), Imagines Potestatis. Insygnia i znaki władzy w Królestwie Polskim i Zakonie Niemieckim. Katalog wystawy w Muzeum Zamkowym w Malborku 8 czerwca-30 września 2007 roku. Malbork, 486.
Chodyński A. R. 2008. Miecze (XIII-XIV w.) ze znakiem lwa i krzyża. Jedna z hipotez o broni osobistej krzyżowców. In: T. Maćkowski (ed.), Lwy w heraldyce i sztuce europejskiej. Międzynarodowa konferencja historyczna, Gdańsk 23 października 2008. Gdańsk, 99-106.
Chodyński A. R. 2011. Wczesnośredniowieczny miecz ze znakiem krzyża laskowanego z kolekcji Muzeum Zamkowego w Malborku. In: O. Ławrynowicz, J. Maik, P. A. Nowakowski (eds.), Non sensistis gladios. Studia ofiarowane Marianowi Głoskowi w 70. rocznicę urodzin. Łódź, 101-112.
Chodyński A. R., Żabiński, G. 2011. Medieval Swords from the Castle Museum in Malbork and the Polish National Museum in Szczecin. „The Journal of the Arms & Armour Society” 20 (4), September 2011, 113-139.
Coins of the Crusades. 2005. A. H. Baldwin & Sons Ltd. April 2005. London.
Demo Ž. 1983-1984. Srednjovjekovni mačevi u Muzeum Grada Koprivnice. „Vjesnik Arheološkog Muzea u Z agrebu” 3 (16-17), 211-240.
Folda J. 2005. Crusader Art in the Holy Land, from the Third Crusade to the Fall of Acre, 1187-1291. Cambridge.
Förstner D. 1990. Świat symboliki chrześcijańskiej (Polish translation of Welt der christlicher Symbole, 1977). Warszawa.
Glinianowicz M. 2005. Stan badań nad uzbrojeniem późnośredniowiecznym w Małopolsce. „Acta Militaria Mediaevalia” 1, 143-164.
Glinianowicz M., Kotowicz P. N. 2009. Dwa nieznane późnośredniowieczne miecze z południowo-wschodniej Polski. In: P. Kucypera, P. Pudło, G. Żabiński (eds.), Arma et Medium Aevum. Studia nad uzbrojeniem średniowiecznym. Toruń, 182-197.
Głosek M. 1973. Znaki i napisy na mieczach średniowiecznych w Polsce. Wrocław.
Głosek M. 1973. Próba analizy znaków na mieczach średniowiecznych ze zbiorów polskich pod kątem ich rodzimego pochodzenia. „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 21 (2), 325-332.
Głosek M. 1984. Miecze środkowoeuropejskie z X-XV w. Warszawa.
Głosek M. 1990. Broń biała długa. In: A. Nadolski (ed.), Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1350-1450. Łódź, 111-123.
Głosek M. 1998. Broń biała. In: A. Nowakowski (ed.), Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1450-1500. Toruń, 23-40.
Głosek M., Kajzer L., Nadolski A. 1978. Broń średniowieczna z ziem polskich. Katalog Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie. Łódź.
Głosek M., Nadolski A. 1970. Miecze średniowieczne z ziem polskich. Acta Archaeologica Lodziensia 19. Łódź.
Grancsay S. V. 1939. A French Crusader’s Sword Pommel. „The Metropolitan Museum of Art Bulletin” 34 (9), 211-213.
Kirpičnikov A., Saksa A. I., Tomanteva L. 2006. Meči srednevekovoy Karelii. In: A. Kirpičnikov, E. N. Nosov, A. I. Saksa (eds.), Slavs, Finns and Ougrien. The Zones of Contacts and Cooperation. The Papers of Russian-Finnish Symposium on the Problems of Archaeology and History, Pushkinskije Gory, 2004, October, 7-10. Saint-Petersburg, 41-72.
Kwiatkowski K. 2016. Wojska Zakonu Niemieckiego w Prusach 1230-1525. Korporacje, jej pruskie władztwo, zbrojni, kultura wojny i aktywność militarna. Toruń.
Ławrynowicz O. 2005. Treści ideowe broni rycerskiej w Polsce wieków średnich. Acta Archaeologica Lodziensia 51. Łódź.
Marek L. 2008. Broń biała na Śląsku. XIV-XVI wiek. Wratislavia Antiqua 10. Wrocław.
Marek L. 2014. Europejski styl. Militaria z Elbląga i okolic. Wrocław.
Michalak A. 2011. ‘From Every Side Armed with a Cross Sign.’ A Crusader’s Sword from the Collection of the Hungarian National Museum in Budapest. In: Militaria Mediaevalia in Central and South Eastern Europe. Sibiu, Conference papers, „Studia Universitatis Cibiniensis, Series Historica” 8. Suplementum 1, 53-71.
Müller H., Kölling H. 1981. Europäische Hieb-und Stichwaffen aus der Sammlung des Museums für Deutsche Geschichte. Berlin.
Nicolle D. 1988. Arms and Armour of the Crusading Era, 1050-1350. 1 Commentary. 2 Illustrations. New York.
Nicolle D. 1999. Arms and Armour of the Crusading Era, 1050-1350. Western Europe and the Crusader States. London.
Nowakowski A. 1994. Arms and Armour in the Medieval Teutonic Order’s State in Prussia. Studies on the History of Ancient and Medieval Art of Warfare 2. Łódź.
Nowakowski P. A. 1998. Analiza archeologiczna militariów z Radymna, woj. przemyskie. „Przemyskie Zapiski Historyczne” 11, 7-59.
Oakeshott E. 1964. The Sword in the Age of Chivalry. Woodbridge.
Oakeshott E. 2000. The Records of the Medieval Sword. 2nd ed. Woodbridge.
Piwowarczyk D. 1998. Obyczaj rycerski w Polsce późnośredniowiecznej (XIV-XV wiek). Warszawa.
Piwowarczyk, D. 2002. Funkcje i ceremoniał pasowania rycerskiego na ziemiach polskich (XI-XVIII wiek). In: M. Dąbrowska, A. Klonder (eds.), Od narodzin do wieku dojrzałego. Dzieci i młodzież w Polsce 1: Od średniowiecza do wieku XVIII. Warszawa, 192-217.
Ruttkay A. 1975-1976. Waffen und Reiterausrüstung des 9. bis zur ersten Hälfte des 14. Jahrhunderts in der Slowakei. „Slovenska Archeologia” 23 (1), 119-216; 24 (2), 245-387.
Siciński M. 2000. Najcenniejsze nabytki Muzeum Wojska Polskiego w latach 1993-1996. „Muzealnictwo Wojskowe” 7, 63-68.
Siemers S.-H., Stawinoga G. 2014. Die zweite Entdeckung der Rungholt-Schwerter. Ein gut erhaltenes Schwert aus dem Wattenmeer vor Hallig Südfall nach der Restaurierung. „Zeitschrift für historische Waffen- und Kostümkunde” 56 (1), 75-96.
Szope M. 1985. Miecze ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Tarnowie. Tarnoviana. Tarnów, 205-218.
Żabiński G., Stępiński J. 2014. A sword from Gdańsk – a technological revolution or a pageant replica? „Fasciculi Archaeologiae Historicae” 27, 99-110.
Żabiński G., Stępiński J., Biborski M. 2014. Technology of sword blades from the La Tène Period to the Early Modern Age. The case of what is now Poland. Oxford.
Žákovský P. 2008. Značené vrcholně a pozdně středověké dlouhé meče ze sbírek Městského muzea v Broumově. „Archaeologia Historica” 33, 471-490.