Advanced search
Advanced search
Advanced search
Advanced search
Advanced search
Araźny, Andrzej ; Uscka-Kowalkowska, Joanna ; Kejna, Marek ; Przybylak, Rajmund ; Kunz, Mieczysław
Przegląd Geograficzny T. 88 z. 1 (2016)
This paper provides an assessment of the spatial diversity of biometeorological conditions in Toruń and its suburban area in 2012. The study makes use of meteorological data sourced from 10 automatic weather stations set up at locations differing in terms of land cover and use. The analysis was based on data of hourly resolution comprising the following meteorological elements: air temperature (°C), global solar radiation (W·m–2), relative humidity of the air (%) and wind speed (m·s–1). These elements provided a basis for the calculation of the following biometeorological indices: the universal thermal climate index (the UTCI), physiological subjective temperature (PST), the predicted insulation of clothing (Iclp) and physiological strain (PhS). The greatest differences in biometeorological conditions were found between the centre of Toruń (LO1, situated in the Medieval Old Town) and the suburban area (KON, situated in an agricultural area of Koniczynka). Over the annual course, the greatest differences between the two sites (LO1 and KON) characterised January, in respect of the UTCI (13.6°C), PST (4.7°C) and PhS (–1.3), or else January and February, as regards Iclp (–0.4 clo) at moderate physical activity. The most favourable biothermal conditions are characteristic of the city centre (LO1). For example, where the UTCI is concerned, no heat stress is found to occur through half the year (45%). Similar conditions (UTCI = 42%) were observed at sites where urban green space is a vital factor in the development of biometeorological conditions (BAR, ZOO and RMA). Green space modifies the sky view factor markedly, though first and foremost influencing values recorded for meteorological elements (e.g. by reducing wind speed). Occasionally, unfavourable conditions may occur in the central part of the city in the summer, especially when physical activity is vigorous. On cloudless or sparsely cloudy days, in the daytime or at night, the highest values of the UTCI, for example, were recorded in the street canyon of the Old Town courtyard (LO1). During the day the UTCI exceeded 38°C there (”very strong heat stress”). The most unfavourable conditions in turn characterised the suburban site of KON, where, according to the UTCI, for example, moderate to strong cold stress was observed on 42% of the days in a year. Such conditions differ from the other sites analysed in necessitating clothing with better thermal insulation properties, especially in the winter. During the year as a whole, heat stresses for the human body were most disparate in terms of their diurnal course in residential areas (single-family houses/blocks of flats) with a substantial share of green space (ZOO and RMA). For the residents of Toruń and tourists alike, two-thirds of the year (mainly the warm season) looks favourable from the point of view of heat stress. Conditions prevailing then did not cause excessive stress for the body (“moderate cold stress” or “no thermal stress”). Therefore, regular summer clothing or transitional season clothing is recommended for most of the year in Toruń.
1. Araźny A., Uscka-Kowalkowska J., Kejna M., 2015, Comparison of the predicted insulation of clothing in Toruń and Koniczynka in the years 1998-2012, Annals of Warsaw University of Life Sciences – SGGW, Land Reclamation, 47, 1, s. 55-67. DOI: 10.1515/sggw-2015-0005.
http://dx.doi.org/10.1515/sggw-2015-0005 -
2. Błażejczyk K., 2002, Znaczenie czynników cyrkulacyjnych i lokalnych w kształtowaniu klimatu i bioklimatu aglomeracji warszawskiej, Dokumentacja Geograficzna, 26, Warszawa.
3. Błażejczyk K., 2004, Bioklimatyczne uwarunkowania rekreacji i turystyki w Polsce, Prace Geograficzne, IGiPZ PAN, 192, Warszawa.
4. Błażejczyk K., Broede P., Fiala D., Havenith G., Holmér I., Jendritzky G, Kampmann B., 2010, UTCI – nowy wskaźnik oceny obciążeń cieplnych człowieka, Przegląd Geograficzny, 82, 1, s. 49-71.
5. Błażejczyk K., Kuchcik M., Milewski P., Dudek W., Kręcisz B., Błażejczyk A., Szmyd J., Degórska B., Pałczyński C., 2014, Miejska wyspa ciepła w Warszawie. Uwarunkowania klimatyczne i urbanistyczne, Wydawnictwo Akademickie Sedno, Warszawa.
6. Błażejczyk K., Kunert A., 2010, Warunki bioklimatyczne wybranych aglomeracji Europy i Polski, [w:] E. Bednorz, L. Kolendowicz (red.), Klimat Polski na tle klimatu Europy. Zmiany i ich konsekwencje, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 93-106.
7. Błażejczyk K., Kunert A., 2011, Bioklimatyczne uwarunkowania rekreacji i turystyki w Polsce, wydanie 2, Monografie IGiPZ PAN, 13, Warszawa.
8. Błażejczyk K., Twardosz R., 2010, Long-term changes of bioclimatic conditions in Cracow (Poland), [w:] R. Przybylak, J. Majorowicz, R. Brazdil, M. Kejna (red.), The Polish Climate in the European Context. An Historical Overview, Springer, Dordrecht, Heidelberg, London, New York, s. 235-246.
9. Błażejczyk K., Twardosz R., Kunert A., 2003, Zmienność warunków biotermicznych w Krakowie w XX wieku na tle wahań cyrkulacji atmosferycznej, [w:] K. Błażejczyk, B. Krawczyk, M. Kuchcik (red.), Postępy w badaniach klimatycznych i bioklimatycznych, Prace Geograficzne, IGiPZ PAN, 188, Warszawa, s. 233-246.
10. Chabior M., 2008, Ocena warunków bioklimatycznych Szczecina dla potrzeb turystyki, [w:] K. Kłysik, J. Wibig, K. Fortuniak (red.), Klimat i bioklimat miast, Wydawnictwo UŁ, Łódź, s. 361-370.
11. Chabior M., 2011, Wybrane aspekty bioklimatu Szczecina, Prace i Studia Geograficzne, 47, s. 293-300.
12. Hess M., Niedźwiedź T., Obrębska-Starklowa B., 1989, Bioklimat Krakowa, Zeszyty Naukowe UJ, Prace Geograficzne, 73.
13. Kejna M., Uscka-Kowalkowska J., Araźny A., Kunz M., Maszewski R., Przybylak R., 2014, Spatial differentiation of global solar radiation in Toruń and its suburban area (central Poland) in 2012, Bulletin of Geography. Physical Geography Series, 7, Toruń, s. 27-56.
14. Kożuchowski K., Baliński W., Bartnik A., Buczyłko K., Degirmendžić J., Fortuniak K., Jokiel P., Liszewska M., Minkiewicz T., Papiernik Ż., Podogrocki J., Wagner A., Wibig J., Żmudzka E., 2000, Klimat odczuwalny, [w:] Pory roku w Polsce. Sezonowe zmiany w środowisku a wieloletnie tendencje klimatyczne, Wydawnictwo UŁ, Łódź, s. 93-106.
15. Kłysik K., Fortuniak K., Zawadzka A., 1995, Charakterystyka Łodzi-Lublinka w świetle zmienności ochładzania w latach 1951-1990, [w:] K. Kłysik (red.), Klimat i bioklimat miast, Wydawnictwo UŁ, Łódź, s. 271-278.
16. Kuchcik M., Błażejczyk K., Szmyd J., Milewski P., Błażejczyk A., Baranowski J., 2013, Potencjał leczniczy klimatu Polski, Wydawnictwo Akademickie Sedno, Warszawa.
17. Landsberg H.E., 1981, The Urban Climate, Academic Press, New York.
18. Lewińska J., 2000, Klimat miasta – zasoby, zagrożenia, kształtowanie, Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, Kraków.
19. Liopo T.N., Cicenko G.V., 1971, Klimatičeskije uslovija i teplovoje sostojanije čeloveka, Gidrometeoizdat, Leningrad.
20. Matuszko D., Piotrowicz K., 2007, Warunki bioklimatyczne, [w:] D. Matuszko (red.), Klimat Krakowa w XX wieku, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków, s. 169-186.
21. Michalski T., Malinowska M., 2002, Warunki bioklimatyczne i areosanitarne a sytuacja zdrowotna mieszkańców aglomeracji gdańskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
22. Mroczka A., 1992, Zróżnicowanie czasowe i przestrzenne wybranych wskaźników biometeorologicznych na terenie Krakowa, Rocznik Naukowy AWF, 25, Kraków.
23. Mrugała S., 1992, Wybrane aspekty zmienności ochładzania katatermometrycznego w Lublinie, Folia Societatis Scientiarium Lublinensis, 33, Seria Geografia, 1/2, s. 19-23.
24. Niedźwiedź T., Obrębska-Starklowa B., Limanówka D., Mroczka A., Ustrnul Z., 1996, Zmienność bioklimatu Krakowa, Folia Geographica, seria Geographia-Physica, 26-27, PAN, Kraków, s. 89-105.
25. Nowosad M., Rodzik B., Wereski S., Dobek M., 2013, The UTCI Index in Lesko and Lublin and its circulation determinations, Geographia Polonica, 86, 1, s. 29-36.
26. Nurek T., Korzeniewski J., Trapp J., Wyszkowski A., 1992, Bioklimat aglomeracji gdańskiej, Zeszyty Naukowe UG, Geografia, 18, s. 21-44.
27. Olszewski J., Żarnowiecki G., Predygier K., Szałach G., 2003, Wstępne wyniki badań bioklimatu terenów rekreacyjnych Kielc w sezonie wiosennym, [w:] K. Błażejczyk, B. Krawczyk, M. Kuchcik (red.), Postępy w badaniach klimatycznych i bioklimatycznych, Prace Geograficzne, IGiPZ PAN, 188, Warszawa, s. 303-315.
28. Owczarek M., 2003, Odczuwalność cieplna w Gdyni w świetle wybranych wskaźników, Wiadomości IMGW, 4, s. 37-58.
29. Papiernik Ż., 2004, Warunki bioklimatyczne Łodzi w drugiej połowie XX wieku, [w:] K. Kłysik (red.), 100 lat obserwacji meteorologicznych w Łodzi, Acta Geographica Lodziensia, 89, s. 147-159.
30. Półrolniczak M., 2010, Bioklimat Poznania na tle mechanicznych bodźców biometeorologicznych w latach 1951-2000, [w:] E. Bednorz, L. Kolendowicz (red.), Klimat Polski na tle klimatu Europy. Zmiany i ich konsekwencje, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 107-119.
31. Przybylak R., Uscka-Kowalkowska J., Araźny A., Kejna M., Kunz M., Maszewski R., 2015, Spatial distribution of air temperature in Toruń (Central Poland) and its causes, Theoretical and Applied Climatology, DOI: 10.1007/s00704-015-1644-2.
http://dx.doi.org/10.1007/s00704-015-1644-2 -
32. Rzepa M., Gromek B., Siedlecki M., 2006, Zastosowanie programu BMSky-view do obliczania współczynnika widoku nieba w centrum Łodzi, Annales UMCS, sec. B, 61, s. 400-410.
33. Sikora S., 2008, Bioklimat Wrocławia, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
34. Stewart I.D., Oke TR., 2012, Local climate zones for urban temperature studies, Bulletin of the American Meteorological Society, 93, s. 1879-1900.
35. Strzyżewski T., Uscka-Kowalkowska J., Przybylak R., Kejna M., Araźny A., Maszewski R., 2015, Zróżnicowanie kierunku i prędkości wiatru na obszarze Torunia (centralna Polska) w 2012 roku, Przegląd Naukowy – Inżynieria i Kształtowanie Środowiska, 67, s. 79-89.
36. Uscka-Kowalkowska J., Przybylak R., Kunz M., Maszewski R., Araźny A., Kejna M., 2014, Zróżnicowanie wilgotności powietrza na terenie Torunia w 2012 roku, Przegląd Naukowy – Inżynieria i Kształtowanie Środowiska, 66, s. 393-409.
37. Wereski S., Dobek M., Wereski S., 2010, Częstotliwość występowania poszczególnych odczuć cieplnych w Lublinie i w Lesku na podstawie temperatury odczuwalnej (STI) w latach 1991-2005, Problemy Ekologii Krajobrazu, 27, s. 371-377.
38. Wójcik G., Marciniak K., 2006, Klimat, [w:] L. Andrzejewski, P. Weckwerth, S. Burak (red.), Toruń i jego okolice – monografia przyrodnicza, Wydawnictwo UMK, Toruń, s. 99-127.
39. Wójcik G., Rzepka-Urbańska V., 1997, Bioklimat Torunia w świetle wybranych wskaźników kompleksowych, [w:] K. Kłysik (red.), III Ogólnopolska Konferencja Klimat i bioklimat miast" Łódź, 22-24 października 1997 r. – streszczenia referatów, Wydawnictwo UŁ, Łódź, s. 34-35.
40. Żarnowiecki G., 2002, Zróżnicowanie bioklimatyczne Kielc w sezonie letnim, Regionalny Monitoring Środowiska Przyrodniczego, 3, s. 109-116.
41. Żarnowiecki G., Szałach G., 2001, Zróżnicowanie warunków biotopoklimatycznych w Kielcach, Dokumentacja Geograficzna, 23, Warszawa, s. 119-129.
File size 2,4 MB ; application/pdf
oai:rcin.org.pl:58668 ; 0033-2143 ; 10.7163/PrzG.2016.1.5
CBGiOS. IGiPZ PAN, sygn.: Cz.181, Cz.3136, Cz.4187 ; click here to follow the link
Creative Commons Attribution BY 3.0 PL license
Copyright-protected material. [CC BY 3.0 PL] May be used within the scope specified in Creative Commons Attribution BY 3.0 PL license, full text available at: ; -
Institute of Geography and Spatial Organization of the Polish Academy of Sciences
Programme Innovative Economy, 2010-2014, Priority Axis 2. R&D infrastructure ; European Union. European Regional Development Fund
Dec 29, 2021
Apr 29, 2016
1931
https://rcin.org.pl./publication/78606
Zielonka, Bonifacy (1899–1975)
Jasiński, Tomasz (1951– ) Tandecki, Janusz (1950– )