Subtitle:

Przegląd Geograficzny T. 92 z. 2 (2020)

Publisher:

IGiPZ PAN

Place of publishing:

Warszawa

Description:

24 cm

Type of object:

Journal/Article

Abstract:

This article pursues an analysis seeking to explain how political borders and administrative boundaries took shape in the Polish state that came back into being at the end of the First World War. This was a continuing period of instability from a military point of view, given the ongoing war with Bolshevik Russia (which continued through to 1920). The further investigation of this subject matter is assisted by the presentation here of cartography in the form of 8 original maps coming into being at that historic time. The first map dates from early 1919 – as first elections to the Legislative Sejm were pending. It thus shows constituencies (electoral districts) which at that time coincided with the country’s (county-level) units of administration. The presentation of this little-known (in essence now-forgotten) cartographic configuration offers a starting point for the further consideration of the political borders and administrative division that took shape in the newly-reborn Poland. Further historical maps included in the text thus show the Polish state with borders as variously construed, in what were a mixture of both authors’ concepts as to how these ought to look and borders actually existing at the given time and adjusted to the political situation of the given moment. These were thus limits set by military action, in the context of the armed conflicts that broke out with the polities neighbouring with Poland. The map included last in the text came out in 1921. It presents Poland’s political and administrative layout in the wake of the entry into force of the Treaty of Versailles, as well as in line with the provisions of the Treaty of Riga definitively setting the course of Poland’s eastern border. Also marked out on it is the internal division of the country into units at voivodeship level, as had been decided upon by the authorities of the independent Polish state. In essence, it was the political and administrative borders and boundaries established at that time that would persist unchanged through to 1938.

References:

Ajnenkiel A., 1972, Spór o model parlamentaryzmu polskiego, Książka i Wiedza, Warszawa.
Ajnenkiel A., 1982, Ustrój i prawo II Rzeczypospolitej, [w:] J. Tomicki (red.), Polska Odrodzona 1918-1939, s. 55-127.
Bukowiecki S., 1922, Polityka Polski Niepodległej, Stowarzyszenie Wydawnicze Ignis, Warszawa.
Dmowski R., 1925, Polityka polska i odbudowywanie państwa, Księgarnia Perzyński, Niklewicz i s-ka, Warszawa.
Eberhardt P., 2004, Polska i jej granice. Z historii polskiej geografii politycznej, Wydawnictwo Uniwersytetu M. Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Eberhardt P., 2018, Kształtowanie się koncepcji granic politycznych II Rzeczypospolitej, [w:] A. Jackowski (red.), Rola geografii w utrwalaniu niepodległej Polski i w jej rozwoju, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, s. 11-42.
Kozłowski A.R., 2008, Rok 1918 - niezapomniany pokój brzeski, [w:] P. Eberhardt, Problematyka geopolityczna ziem polskich, Prace Geograficzne, 218, IGiPZ PAN, Warszawa, s. 163-186.
Kuklinski A., Swianiewicz P., 1990, Polskie województwo. Doświadczenia i perspektywy. (w:) A.Kukliński, P. Swianiewicz (red.), Polskie województwo. Doświadczenia i perspektywy, Instytut Gospodarki Przestrzennej UW, 23, s. 9-38.
Kumaniecki K.W., 1921, Ustrój państwowych władz administracyjnych na ziemiach Polski, Wyd. L. Frommer, Kraków.
Kumaniecki K.W., 1924, Odbudowa państwowości polskiej. Najważniejsze dokument, Wyd. Jana Czernickiego, Warszawa.
Kutrzeba S., 1921, Polska Odrodzona, Wyd. Gebethnera i Wolffa, Kraków.
Langrod J.S., 1931, Ze studiów nad podziałem administracyjnym państwa, Wyd. Gebethnera i Wolffa, Kraków.
Leszczyńska C., 1990, Województwo w II Rzeczypospolitej, [w:] P. Kukliński, A. Swianiewicz (red.), Polskie województwo. Doświadczenia i perspektywy, Instytut Gospodarki Przestrzennej UW, 23, s. 39-114.
Łossowski P., 1998, Jak feniks z popiołów: oswobodzenie ziem polskich spod okupacji niemieckiej, Mazowiecka Wyższa Szkoła Humanistyczno-Pedagogiczna, Łowicz.
Piszczkowski T., 1969, Odbudowanie Polski 1914-1921: historia i polityka, Księgarnia Polska Orbis, Londyn.
Pobóg-Malinowski W., 1967, Najnowsza historia polityczna Polski 1914-1939, Wyd. B. Świderski, Londyn.
Romer E. (red.), 1916, Geograficzno-statystyczny atlas Polski, Wyd. Gebethnera i Wolffa, Warszawa, Kraków.
Skoczek T. (red.), 2018, Polonia Restituta 1918-1921, Wyd. Muzeum Niepodległości, Warszawa.
Sudziński R., 2003, Miejsce Pomorza w koncepcjach podziału terytorialnego Drugiej Rzeczypospolitej, [w:] Z. Karpus, M. Wojciechowski (red.), Drogi do niepodległości. Ziemie polskie w dobie odbudowy Państwa Polskiego, Wydawnictwo Naukowe UMK, s. 99-112.
Szwarc A., Turkowski R. (red.), 2000, Źródła do dziejów Polski w XIX i XX wieku. Wybór tekstów źródłowych. T. 2, Lata 1864-1918, Wyższa Szkoła Pedagogiczna, Pułtusk.
Topolski J. (red.), 1981, Dzieje Polski, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Trzebiński W., 1956, Podział administracyjny Królestwa Polskiego w okresie 1815-1919, Dokumentacja Geograficzna, 4, Instytut Geografii PAN, Warszawa.
Wapiński R., 1995, Komitet Narodowy Polski i jego wkład w odbudowę niepodległości Polski (1917-1919), [w:] Cz. Bloch, Z. Zieliński (red.), Powrót Polski na mapę Europy, Katolicki Uniwersytet Lubelski, Lublin, s. 199-252.
Ziomek M.J., 1931, Podział państwa dla celów administracji ogólnej z punktu widzenia potrzeb życia gospodarczego, [w:] Kraków stolicą kresów południowo-zachodnich, studia nad nowym podziałem państwa (praca zbiorowa), Izba Przemysłowo-Handlowa, Kraków, s. 241-308.

Relation:

Przegląd Geograficzny

Volume:

92

Issue:

2

Start page:

291

End page:

310

Detailed Resource Type:

Article

Format:

File size 4,7 MB ; application/octet-stream

Resource Identifier:

oai:rcin.org.pl:132019 ; 2300-8466 (on-line) ; 10.7163/PrzG.2020.2.7

Source:

CBGiOS. IGiPZ PAN, sygn.: Cz.181, Cz.3136, Cz.4187 ; click here to follow the link

Language:

pol

Language of abstract:

eng

Rights:

Creative Commons Attribution BY 4.0 license

Terms of use:

Copyright-protected material. [CC BY 4.0] May be used within the scope specified in Creative Commons Attribution BY 4.0 license, full text available at: ; -

Digitizing institution:

Institute of Geography and Spatial Organization of the Polish Academy of Sciences

Original in:

Central Library of Geography and Environmental Protection. Institute of Geography and Spatial Organization PAS

Projects co-financed by:

Operational Program Digital Poland, 2014-2020, Measure 2.3: Digital accessibility and usefulness of public sector information; funds from the European Regional Development Fund and national co-financing from the state budget.

Access:

Open