Projekty RCIN i OZwRCIN

Obiekt

Głowa owcy

Typ zasobu:

Image

Nazwa:

Głowa owcy

Typ obiektu:

Ethnographic object

Lokalizacja:

Somon Bajan, ajmak Centralny (Töv aimag), Mongolia

Opis obiektu:

Głowa owcy jest daniem szczególnie uroczystym, od którego rozpoczyna się przyjęcie, zaoferuje się ją głównemu, honorowemu gościowi. Gospodyni, firmująca przyjęcie demonstruje ją dla oceny i akceptacji, podobnie jak w europejskich restauracjach kelner oczekuje zgody klienta po pierwszym łyku wybranego przezeń wina. Jest ona autorskim dziełem kobiety, a jej uformowanie po ugotowaniu wymaga pewnego wysiłku. Nie ma na niej wielu części jadalnych, ale te osiągalne zawierają esencję smaku baraniny uzyskanego ze stepowych ziół, które stanowią naturalną przyprawę. Najsmakowitsze są fragmenty policzkowe (zwłaszcza okolice oczu), język oraz móżdżek. Dotarcie do nich wymaga oskalpowania głowy własnoręcznie przez zdjęcie skóry nożem. Podkreślenia wymaga ceremonialna rola najstarszej kobiety w rodzinie, ukazanej w tej podserii. Nie wycofała się ona z życia społecznego, jak wiele jej rówieśniczek (por. fot. 3209), ale pozostaje aktywna publicznie, przynajmniej formalnie, bo uczta wydana przez rodzinę mieści się w tej sferze. Na fotografiach głowie towarzyszą kopyta, tworzące symboliczny zestaw zwany szijr tolgoj, który reprezentuje zwierzę i jego dynamikę, czyli w sumie stado, które dzieli się z gościem swoimi darami. Symboliczne znaczenie tego znaku podkreśla fakt, że w rzeczywistości rodzina, którą stać jedynie na głowę i kopyta jest przysłowiowym uosobieniem biedy w typowym dla pasterzy przekonaniu, że można się z niej wydostać dzięki właściwej trosce o stado. Tym samym ceremonializacja głowy podczas biesiady wpisuje się w zwyczaj traktowania zjawisk archaicznych w praktykach zwyczajowych jako formę uświęcenia filogenezy kulturowej. Podobnie jak to miewa miejsce z „poletkiem pamięci kulturowej w obejściu domowym”, czy przejściową jurtą dla nowozaślubionych (por. serię pt. „Domostwo”) ; Zdjęcie z serii: Gościnność ; Podseria: Gościna w stepie

Kierownik badań/ Twórca kolekcji:

Dynowski, Witold

Autor (rysunku, zdjęcia, rekordu):

Szynkiewicz, Sławoj

Data badań:

1967

Numer inwentarzowy:

Nr inw. 2413 ; Nr inw. 2408 ; Nr inw. 2409 ; Nr inw. 2410 ; Nr inw. 2411

Czasopismo/Seria/cykl:

Badania etnograficzne PAN w Mongolii ; Seria: Gościnność

Szczegółowy typ zasobu:

Photography

Identyfikator zasobu:

oai:rcin.org.pl:236423

Prawa:

Creative Commons Attribution BY-SA 3.0 PL license

Zasady wykorzystania:

Copyright-protected material. [CC BY-SA 3.0 PL] May be used within the scope specified in Creative Commons Attribution BY-SA 3.0 PL license, full text available at: ; -

Digitalizacja:

Institute of Archaeology and Ethnology of the Polish Academy of Sciences

Lokalizacja oryginału:

Institute of Archaeology and Ethnology of the Polish Academy of Sciences

Dofinansowane ze środków:

Operational Program Digital Poland, 2014-2020, Measure 2.3: Digital accessibility and usefulness of public sector information; funds from the European Regional Development Fund and national co-financing from the state budget. ; European Union. European Regional Development Fund

Dostęp:

Open

Nazwa wydania Data
Głowa owcy 5 lis 2022
×

Cytowanie

Styl cytowania:

Ta strona wykorzystuje pliki 'cookies'. Więcej informacji