Kulisy stanu zdrowia i okoliczności śmierci Stefana Batorego

Kadzik, Dominik; Pawłowska-Kubik, Agnieszka

Download

Title: Kulisy stanu zdrowia i okoliczności śmierci Stefana Batorego

Abstract:

The article describes issues related to the diseases and death of King Stephen Bathory. Based on the sources and literature on the subject, it presents Bathory’s health ailments during his reign in the Polish-Lithuanian Commonwealth, and their impact on the king himself and his immediate environment. It also mentions the ruler’s afflictions he suffered while still in Transylvania. In addition, the team of court physicians and surgeons is characterised to emphasise the relationship between Bathory’s health and their role at the royal court. Moreover, the article presents in detail the last days of King Stephen’s life, with comprehensive information on his ailments and the medicines he was administered. The participation of the two most prominent royal medics, Niccolò Bucella and Simon Simonius, in treating the dying Bathory is described, presenting their diagnoses and methods and means of treatment. Attention is paid to the conflict between Bucella and Simonius, and its influence on the therapy applied to the dying ruler.

References:

Borkowska Urszula, Dynastia Jagiellonów w Polsce, Warszawa 2011
Czyżewska Krystyna, Dziurdzik Bogumiła, Grabarczyk Tadeusz, Jankun Andrzej, Wasylikowa Krystyna, Wisior opasany taśmami brązowymi z cmentarzyska kultury wielbarskiej i zagadnienie występowanie bezoarów, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica” 20, 1996, s. 19–32
Dudziński Witold, Choroba i śmierć króla Stefana Batorego, „Wiadomości Lekarskie” 30, 1977, nr 24, s. 1923–1925
Ferenc Marek, Dwór Zygmunta Augusta. Organizacja i ludzie, Oświęcim 2014
Fuchs Franciszek, Ustrój dworu królewskiego za Stefana Batorego, [w:] Studia historyczne ku czci prof. Wincentego Zakrzewskiego, Kraków 1908
Giedroyć Franciszek, Przyczyna zgonu króla Stefana Batorego, „Przegląd Historyczny” 2, 1906, nr 1, s. 143–156; nr 2, s. 277–290
Jankowski Tadeusz, Śmierć Stefana Batorego w Grodnie, Grodno 1930
Kadzik Dominik, Dwór polski Stefana Batorego. Część II. Spis dworzan i służby dworskiej Stefana Batorego, Kraków 2018 [maszynopis rozprawy doktorskiej przyg. pod kierunkiem dr. hab. Marka Ferenca, prof. UJ, Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, sygn. Dokt. 2018/221]
Knot Antoni, Dwór lekarski Stefana Batorego, „Archiwum Historii i Filozofii i Medycyny oraz Historii Nauk Przyrodniczych” 8, 1928, nr 2, s. 151–207
Kośmiński Stanisław, Słownik lekarzów polskich, Warszawa 1883
Kraushar Aleksander, Czary na dworze Batorego. Kartka z dziejów mistycyzmu w XVI wieku, jako przyczynek do charakterystyki króla Stefana, Kraków 1888
Lepszy Kazimierz, Buccella Mikołaj, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 3, Kraków 1937, s. 74–75
Marchwińska Agnieszka, Królewskie dwory żon Zygmunta Augusta. Organizacja i składy osobowe, Toruń 2008
Marcinkowski Tadeusz, A New Appraisal of the Death Cause of King Stefan Batory, „Materia Medica Polona” 23, 1991, nr 3, s. 233–235
Masi Gianluca, I rapporti tra il Granducato di Toscana e il Principato di Transilvania (1540–1699), rozprawa doktorska, Università Ca’Foscari Venezia 2013, dostęp: 24.08.2020
Pawiński Adolf, Zgon króla, „Tygodnik Ilustrowany” 8, 1886, nr 206, s. 371–373
Pawłowska-Kubik Agnieszka, „Śmierć Stefana Jegomości króla polskiego w Grodnie 12 Decembra Anno Domini 1586 (Prawdziwa sprawa o chorobie i śmierci nieboszczyka Stefana Batorego króla polskiego)” – źródło do losów Stefana Batorego i historii medycyny, „Studia Źródłoznawcze” 56, 2018, s. 137–153
Pociūtė Dainora, Eterodossia E Medicina Nella Prima Età Moderna: i „medici ariani” alle corte di Stefano Báthory, „Rivista di Storia del Cristianesimo” 16, 2019, Issue 1, s. 37–61
Pragłowski Tadeusz, Choroby i śmierć króla Stefana Batorego w nowym naświetleniu, „Archiwum Medycyny Sądowej i Kryminologii” 18, 1968, nr 1, s. 147–160
Siarczyński Franciszek, Obraz wieku panowania Zygmunta III, króla polskiego i szwedzkiego, t. 1, Poznań 1843
Skibniewska Józefa, Dwór królewski Aleksandra Jagiellończyka w latach 1501–1506, Lublin 2015
Słownik polszczyzny XVI w., red. Maria Mayenowa, t. 23, Warszawa 1995
Sołtan Andrzej, Oczko Wojciech, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 23, Wrocław etc. 1978, s. 526–529
Szczucki Lech, Simoni (Simonius) Simone, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 37, Warszawa–Kraków 1996–1997, s. 529–532
Szczucki Lech, U źródeł legendy o otruciu Stefana Batorego, w: Kultura staropolska – kultura europejska. Prace ofiarowane Januszowi Tazbirowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. Stanisław Bylina et al., Warszawa 1997, s. 297–303
Szpilczyński Stanisław, Sprzeczności renesansowej medycyny w świetle polemiki Simoniusza z Bucellą po zgonie króla Stefana Batorego, „Archiwum Historii Medycyny” 40, 1977, nr 3, s. 291–296
Walter Franciszek, Choroby i zgon króla Stefana Batorego w świetle narady lekarskiej, „Polska Gazeta Lekarska” 13, 1934, nr 32, s. 595–598; nr 33/34, s. 609–610; nr 35, s. 633–636
Wierzbowski Teodor, Vincent Laureo, Warszawa 1887
Wyrobek Emil, Jaka była przyczyna tak szybkiej śmierci króla Stefana Batorego, „Ilustrowany Kurier Codzienny” 16 XII 1929, dod.: „Kurier Literacko-Naukowy”, s. 1–2