Więzienie karno-śledcze w Kłodzku w latach 1945–1953 (1956) : zarys problematyki

Łagojda, Krzysztof (1990– )

doi:2450-8357

Download

Title: Więzienie karno-śledcze w Kłodzku w latach 1945–1953 (1956) : zarys problematyki

Abstract:

The author attempts to present the functioning of the criminal and investigation prison at Kłodzko from the moment it was overtaken by the Polish administration until the end of the Stalinist period in Poland. The focus is, among other things, on determining the exact date of the prison’s reopening after the war and its main fields of activity in 1945–1956. The text highlights issues related to the invigilation of the prison by the Freedom and Independence Movement (WiN), the role of agents and denunciations in prison life, the changes in everyday life and living conditions of its inmates. Thus, the article includes statistics on the prison’s population and its changing density. Important findings have been made concerning death and burial. The author presents diverse hypotheses on the place of burial of deceased inmates as well as the process of informing their families. The appendix includes a list of names of all the inmates who died in the prison or were shot in the years 1945–1956.

References:

Balbus T., Ludzie podziemia AK-WiN w Polsce południowo-zachodniej (1945–1948), t. 1, Wrocław 2003
Balbus T., Rozbicie scentralizowanych struktur konspiracyjnych AK-WiN, w: Urząd Bezpieczeństwa na Dolnym Śląsku 1945–1956. Z badań nad organizacją i działalnością aparatu bezpieczeństwa. Studia i materiały IPN, red. R. Klementowski, K. Szwagrzyk, Wrocław 2012
Bednarek J., Przestępczość wśród funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa w latach 1945–1950 w ocenie Biura do spraw Funkcjonariuszy MBP, „Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej” t. 1, 2008, s. 141–207.
Białek S., Carcer inferior. Zakłady Karne Strzelec Opolskich w systemie represji stalinowskich (1945–1954), Wrocław 2016
Błażyński Z., Mówi Józef Światło. Za kulisami bezpieki i partii 1940–1955, Warszawa 2003
Charczuk W., Funkcjonowanie kół PPR przy Więzieniu Mokotów w Warszawie (1946–1948), „Komunizm. System–ludzie–dokumentacja” 2014, nr 3
Dokumentation der Vertreibungder Deutschen aus Ost-Mitteleuropa, wyd. Bundesarchiv, Koblenz 1990
Działalność Departamentu Więziennictwa i Obozów Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w 1945 r., oprac. W. Janowski, „Teki Archiwalne” 2006, t. 9
Golgota wrocławska 1945–1956, wybór i oprac. K. Szwagrzyk, Wrocław 1995
Instrukcje pracy operacyjnej aparatu bezpieczeństwa 1945–1989, oprac. T. Ruzikowski, Warszawa 2004
Konieczny A., Więzienie karne w Kłodzku w latach II wojny światowej, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka” 1974, nr 3
Księga bezprawia. Akta normatywne kierownictwa Resortu Bezpieczeństwa Publicznego (1944–1956), wybór i oprac. B. Kopka, Warszawa 2011
Kurek A., Czesi w więzieniach okupowanej Europy, Wrocław–Opole 2006
Łagojda K., Początki polskiej administracji na ziemi kłodzkiej po zakończeniu II wojny światowej, „Przegląd Zachodni” 2018, nr 3 (368), s. 179–196
Łagojda K., Pseudonim „Henia”. Od działalności niepodległościowej do roli informatora Urzędu Bezpieczeństwa. Studium przypadku, „Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989” 2018, nr 1 [w druku]
Łagojda K., Rola aparatu represji w kontrolowaniu granicy państwowej na przykładzie ziemi kłodzkiej w latach 1949–1956, „Dzieje Najnowsze” 2017, nr 4, s. 185–211
Machcewicz A., Więzienni lekarze. Opieka lekarska w więzieniach stalinowskich w latach 1945–1956, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2014, nr 1(23)
Mały Kodeks Karny. Komentarz i orzecznictwo, oprac. M. Siewierski, Łódź 1949
Osobowe źródła informacji – zagadnienia metodologiczno-źródłoznawcze, red. F. Musiał, Kraków 2008
Pawlak K., Za kratami więzień i drutami obozów (Zarys dziejów więziennictwa w Polsce), Kalisz 1997
Piątek P., Przestępcze wymuszenia zeznań w postępowaniach przygotowawczych prowadzonych przez organy bezpieczeństwa publicznego w latach 1944–1956. Studium kryminologiczno-prawne, Katowice–Warszawa 2018.
Pietrzyk M., Więzienie w Inowrocławiu w latach 1945–1956, Bydgoszcz–Gdańsk 2014
Protokoły z odpraw, zjazdów i narad kierownictwa Departamentu Więziennictwa Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego z naczelnikami więzień i obozów pracy (1944–1954), oprac. i wybór M. Jabłonowski, W. Janowski, Warszawa 2006
Skazani na karę śmierci przez Wojskowy Sąd Rejonowy we Wrocławiu 1946–1955, red. K. Szwagrzyk, Wrocław 2002
Skazani za działalność w organizacjach niepodległościowych na Dolnym Śląsku. Wyroki Wojskowego Sądu Rejonowego we Wrocławiu (1946–1955), red. M. Kała, K. Szwagrzyk, Wrocław 2005
Szarota T., Osadnictwo miejskie na Dolnym Śląsku w latach 1945–1948, Wrocław–Warszawa–Kraków 1969
Szczepaniak Z., Duszpasterz młodzieży ks. Gerhard Hirschfelder 1907–1942, Kłodzko 2010
Szwagrzyk K., Listy do Bieruta. Prośby o ułaskawienie z lat 1946–1956, Wrocław 1995
Szwagrzyk K., Winni? Niewinni? Dolnośląskie podziemie niepodległościowe (1945–1956) w świetle dokumentów sądowych, Wrocław 1999
Szwagrzyk K., Straceni na Dolnym Śląsku 1945–1956, Wrocław–Rzeszów 2002
Szwagrzyk K., Więzienia i obozy na Dolnym Śląsku (1945–1956). Przewodnik, Wrocław 2013
Szwagrzyk K., Wydział Więziennictwa i podległe mu jednostki, w: Urząd Bezpieczeństwa na Dolnym Śląsku 1945–1956. Z badań nad organizacją i działalnością aparatu bezpieczeństwa. Studia i materiały IPN, red. R. Klementowski, K. Szwagrzyk, Wrocław 2012
Szymankiewicz Z., Poznaniacy – członkowie ruchu oporu w hitlerowskim więzieniu w Kłodzku, „Rocznik Ziemi Kłodzkiej” 1974/1978, nr 14–18, s. 66–74
Urząd Bezpieczeństwa na Dolnym Śląsku 1945–1956. Z badań nad organizacją i działalnością aparatu bezpieczeństwa. Studia i materiały IPN, red. R. Klementowski, K. Szwagrzyk, Wrocław 2012
Wolsza T., Choroby i ich leczenie w stalinowskich więzieniach i obozach w Polsce w latach 1944–1956, „Polska 1944/45–1989. Studia i materiały” 2017, nr 15
Wolsza T., Kulisy nieudanej ucieczki z więzienia w Sieradzu w grudniu 1955 roku i jej konsekwencje, „Polska 1944/45–1989. Studia i materiały” 2006, nr 7
Wolsza T., Obozy i inne miejsca odosobnienia w systemie więziennictwa polskiego w latach 1944–1958, w: Represje sowieckie wobec narodów Europy 1944–1956, red. D. Rogut, A. Adamczyk, Zelów 2005
Wolsza T., Więzienia stalinowskie w Polsce. System, codzienność, represje, Warszawa 2013
Zwolski M., Więzienie w Białymstoku w latach 1944–1956, Białystok 2011
Zwolski M., Wykonywanie wyroków kary śmierci w polskich więzieniach grudzień 1954 – kwiecień 1956, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2003, nr 1(3)