Inny tytuł:

Przegląd Geograficzny T. 90 z. 3 (2018)

Wydawca:

IGiPZ PAN

Miejsce wydania:

Warszawa

Opis:

24 cm

Typ obiektu:

Czasopismo/Artykuł

Abstrakt:

Celem niniejszego opracowania jest charakterystyka warunków pluwialnych w województwie wielkopolskim na przełomie XX i XXI w. Praca obejmuje analizę przebiegu wieloletniego, rocznego i sezonowego opadów atmosferycznych oraz ich rozkład przestrzenny i zmienność liczby dni z opadem o określonej intensywności. Podstawą analizy są dobowe sumy opadów atmosferycznych z okresu 1981–2014 z 5 stacji synoptycznych, 9 stacji klimatologicznych i 78 posterunków opadowych zlokalizowanych w województwie wielkopolskim. Dane pozyskano z IMGW-PIB. Średnia suma roczna w Wielkopolsce w badanym okresie wynosiła 548 mm. Amplituda wahań przekraczała 500 mm. Rozkład opadów w Wielkopolsce charakteryzuje się bardzo dużym zróżnicowaniem przestrzennym. Największa średnia suma opadów atmosferycznych oraz największa liczba dni z opadem występowała w północno-zachodniej, północnej oraz południowej części województwa. Obszarem o najniższych opadach był rejon Równiny Wrzesińskiej oraz wschodnia część Wielkopolski. Najbardziej intensywne opady najrzadziej występowały w środkowej części badanego obszaru. Najbardziej zróżnicowanym rozkładem charakteryzują się opady o najmniejszej intensywności.

Bibliografia:

1. Brázdil R., Kożuchowski K., 1986, Some aspects of precipitation variability in Poland in the period of 1881–1980, Scripta Facultatis Scientiarum Naturalium Universitatis Purkynianae Brunensis, 16 (Geographia), s. 365–382.
2. Czarnecka M., Nidzgorska-Lencewicz J., 2012, Wieloletnia zmienność sezonowych opadów w Polsce, Woda – Środowisko – Obszary Wiejskie, 12, 2, s. 45–60.
3. Degirmendžić J., Kożuchowski K., Żmudzka E., 2004, Changes in air temperature and precipitation on Poland in the period 1951–2000 and their relationship to atmospheric circulation, International Journal of Climatology, 24, s. 291–310. https://doi.org/10.1002/joc.1010
4. Ewert A., 1984, Opady atmosferyczne na obszarze Polski w przekroju rocznym: analiza i porównanie pól średnich miesięcznych sum opadów, Cz. I i II, Wyższa Szkoła Pedagogiczna, Słupsk.
5. Farat R. (red.), 2004, Atlas klimatu województwa wielkopolskiego, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Oddział w Poznaniu, Poznań.
6. Farat R., 2010, Zmienność opadów atmosferycznych w Polsce Północno-Zachodniej, [w:] E. Bednorz (red.), Klimat Polski na tle klimatu Europy. Warunki termiczne i opadowe, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 117–130.
7. Ilnicki P., Farat R., Górecki K., Lewandowski P., 2012, Mit stepowienia Wielkopolski w świetle wieloletnich badań obiegu wody, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Poznań.
8. IPCC, 2013, Climate change: The physical science basis. Contribution of Working Group I to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel in Climate Change, Cambridge University Press, Cambridge.
9. Kaczorowska Z., 1962, Opady w Polsce w przekroju wieloletnim – Tendencje, okresowość oraz prawdopodobieństwo niedoboru i nadmiaru opadów, Prace Geograficzne IG PAN, 33.
10. Kirschenstein M., 2005, Wieloletnie zmiany sum opadów atmosferycznych na wybranych stacjach północno-zachodniej Polski, Słupskie Prace Geograficzne, 2, s. 199–214.
11. Kirschenstein M., Baranowski D., 2005, Sumy opadów atmosferycznych w Polsce w latach 1951–1995, Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią, Seria A – Geografia Fizyczna, 56, PTPN, Poznań, s. 55–72.
12. Koczorowska R., 1980, Miesiące i lata ze średnią normalną temperaturą powietrza i opadów atmosferycznych w Poznaniu, Przegląd Geofizyczny, 25 (33), 2, s. 171–176.
13. Kondracki J., 2000, Geografia regionalna Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
14. Kotońska B., Tamulewicz J., 1990, Stosunki termiczne i opadowe na Nizinie Wielkopolskiej, Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią, Seria A – Geografia Fizyczna, 41, PTPN, Poznań, s. 43–62.
15. Kożuchowski K., 1985, Zmienność opadów atmosferycznych w Polsce w stuleciu 1881–1980, Acta Geographica Lodziensia, 48.
16. Kożuchowski K., 2004, Zmienność opadów atmosferycznych w Polsce w XX i XXI wieku, [w:] K. Kożuchowski (red.) Skala, uwarunkowania i perspektywy współczesnych zmian klimatycznych w Polsce, Wydawnictwo Biblioteka, Łódź, s. 47–58.
17. Kożuchowski K., Trepińska J., 1986, Fluktuacje opadów atmosferycznych w Krakowie w okresie 1881‑1980, Zeszyty Naukowe UJ, Prace Geograficzne, 64, s. 7–20.
18. Kożuchowski K., Trepińska J., 1986, Niektóre aspekty wieloletniej zmienności temperatury powietrza i opadów atmosferycznych w Krakowie, Zeszyty Naukowe UJ, Prace Geograficzne, 67, s. 33–44.
19. Kożuchowski K., Wibig J., 1988, Kontynentalizm pluwialny w Polsce: zróżnicowanie geograficzne i zmiany wieloletnie, Acta Geographica Lodziensia, 55, s. 41–56.
20. Lorenc H. (red.), 2005, Atlas klimatu Polski, IMGW, Warszawa.
21. Malinowska M., Jakusik E., 2015, Charakterystyka opadów atmosferycznych w centralnej części Pojezierza Kaszubskiego w latach 1971‑2010, Przegląd Naukowy – Inżynieria i Kształtowanie Środowiska, 69, s. 273–285.
22. Mager P., Kasprowicz T., Farat R., 2009, Change of air temperature and precipitation in Poland in 1966–2006, [w:] J. Leśny (red.): Climate change and agriculture in Poland – impacts, mitigation and adaptation measures. Acta Agrophysica. Rozprawy i Monografie, 169 (1), s. 19–38.
23. Mrugała S., 2001, Opady o normalnej i anomalnej wysokości na obszarze Polskie (1951–1990), Wydawnictwo UMCS, Lublin.
24. Niedźwiedź T., 1993, Variability of Precipitation in Kraków (Cracow) with Relation to Atmospheric Circulation Indices, [w:] Precipitation Variability and Climate Change, Proceedings of the International Symposium on Precipitation and Evaporation, 2, Bratislava − Zurich, s. 61–62.
25. Olechnowicz-Bobrowska B., 1970, Częstość dni z opadem w Polsce, Prace Geograficzne IG PAN, 86.
26. Paszyński J., Niedźwiedź T., 1991, Klimat, [w]: L. Starkel (red.): Geografia Polski – Środowisko przyrodnicze. PWN, Warszawa, s. 296–355.
27. Skowera B., 2014, Zmiany warunków hydrotermicznych na obszarze Polski (1971–2010), Fragmenta Agronomica, 31 (2), s. 74–87.
28. Szwed M., 2018, Variability of precipitation in Poland under climate change, Theoretical and Applied Climatology, doi.org/10.1007/s00704‑018‑2408‑6.
29. Szwed M., Karg G., Pińskwar I., Radziejewski M., Graczyk D., Kędziora A., Kundzewicz Z.W., 2010, Climate change and its effect on agriculture, water resources and human health sectors in Poland, Natural Hazards and Earth System Sciences, 10, s. 1725–1737. https://doi.org/10.5194/nhess-10-1725-2010
30. Szyga-Pluta K., Grześkowiak K., 2016, Warunki pluwialne w Poznaniu w latach 1981–2015, Badania Fizjograficzne, Seria A, Geografia Fizyczna, 67, s. 239–258.
31. Tamulewicz J., 1992, Roczny przebieg opadów atmosferycznych na Nizinie Wielkopolskiej w latach 1931‑1980, Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią, Seria A – Geografia Fizyczna, 43, PTPN, Poznań, s. 123–131.
32. Tamulewicz J., 1993, Struktura pola opadów atmosferycznych Polski w latach 1951–1980, Wydawnictwo Naukowe UAM, Seria Geografia, 56.
33. Tamulewicz J., 1996, Poznańska seria opadów atmosferycznych w świetle wskaźników kontynentalizmu pluwialnego, Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią, Seria A – Geografia Fizyczna, 47, PTPN, Poznań, s. 115–126.
34. Tomczyk A.M., Szyga-Pluta K., 2018, Variability of thermal and precipitation conditions in the growing season in Poland in the years 1966–2015, Theoretical and Applied Climatology, doi.org/10.1007/s00704‑018‑2450‑4.
35. Twardosz R., 1997, Long-term variability in the number of days with precipitation in Kraków in relation to circulation patterns, Geographia Polonica, 70, s. 77–88.
36. Twardosz R., 2000, Wieloletnia zmienność sum dobowych opadów w Krakowie w powiązaniu z sytuacjami synoptycznymi, Prace Geograficzne, 105, s. 19–71.
37. Wibig J., 2009, The variability of daily precipitation totals in Poland (1951–2000), Geographia Polonica, 82 (1), s. 21–32. https://doi.org/10.7163/GPol.2009.1.2
38. Woś A., 1994, Klimat Niziny Wielkopolskiej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
39. Woś A., 2010, Klimat Polski w drugiej połowie XX wieku, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
40. Ziernicka-Wojtaszek A., 2006, Zmienność opadów atmosferycznych na obszarze Polski w latach 1971–2000, [w:] J. Trepińska, Z. Olecki (red.), Klimatyczne aspekty środowiska geograficznego. IGiGP UJ, s. 139–148.
41. Żmudzka E., 2002, O zmienności opadów atmosferycznych na obszarze Polski nizinnej w drugiej połowie XX wieku, Wiadomości IMGW 24 (46), 4, s. 23–38.
42. Żmudzka E., 2009, Współczesne zmiany klimatu Polski, Acta Agrophysica, 13 (2), s. 555−568.

Czasopismo/Seria/cykl:

Przegląd Geograficzny

Tom:

90

Zeszyt:

3

Strona pocz.:

495

Strona końc.:

516

Szczegółowy typ zasobu:

Artykuł

Format:

Rozmiar pliku 4,5 MB ; application/pdf

Identyfikator zasobu:

oai:rcin.org.pl:67601 ; 0033-2143 (print) ; 2300-8466 (on-line) ; 10.7163/PrzG.2018.3.5

Źródło:

CBGiOŚ. IGiPZ PAN, sygn.: Cz.181, Cz.3136, Cz.4187 ; kliknij tutaj, żeby przejść

Język:

pol

Język streszczenia:

eng

Prawa:

Licencja Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0

Zasady wykorzystania:

Zasób chroniony prawem autorskim. [CC BY-SA 4.0 Międzynarodowe] Korzystanie dozwolone zgodnie z licencją Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0, której pełne postanowienia dostępne są pod adresem: ; -

Digitalizacja:

Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk

Lokalizacja oryginału:

Centralna Biblioteka Geografii i Ochrony Środowiska Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN

Dofinansowane ze środków:

Program Operacyjny Polska Cyfrowa, lata 2014-2020, Działanie 2.3 : Cyfrowa dostępność i użyteczność sektora publicznego; środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz współfinansowania krajowego z budżetu państwa

Dostęp:

Otwarty