Subtitle:

Przegląd Geograficzny T. 90 z. 1 (2018)

Publisher:

IGiPZ PAN

Place of publishing:

Warszawa

Description:

24 cm

Type of object:

Czasopismo/Artykuł

Abstract:

Artykuł przedstawia charakterystykę dobowej zmienności temperatury powietrza i ciśnienia pary wodnej w Polsce. Do analizy wykorzystano dane z 8 terminów obserwacyjnych z lat 1991–2000 z Koszalina, Białegostoku, Poznania, Warszawy, Wrocławia i Rzeszowa. Obliczono średnie dobowe wartości obu parametrów meteorologicznych, ukazano ich przebieg dobowy oraz przebieg wartości ekstremalnych, wraz z godzinami występowania, a także amplitudy. Analizy przeprowadzono dla kolejnych dekad roku. Badania wykazały zróżnicowanie przebiegu dobowego warunków termiczno-wilgotnościowych zarówno w odniesieniu do czasu, jak i rozkładu przestrzennego. Stwierdzono, że sezon letni cechuje się mniejszą stabilnością warunków pogodowych w ciągu doby, niż okres zimowy. Ponadto wykazano, że występowanie minimów dobowych temperatury znacznie bardziej niż maksimów uzależnione jest od pory roku. W przypadku ciśnienia pary wodnej potwierdzono występowanie w sezonie ciepłym dwóch maksimów i minimów dobowych, przy czym wykazano, iż czas pojawiania się pierwszego maksimum dobowego jest najbardziej zależny od pory roku.

References:

1. Araźny A., Smukała K., 2011, Ocena bodźcowości warunków termiczno-wilgotnościowych w Polsce w przekroju południkowym w okresie 1976–2005, Annales Unversitatis Mariae Curie-Skłodowska, 66, 2, Lublin, s. 77–90.
2. Ballester F., Michelozzi P., Iniguez C., 2003, Weather, climate and public health, Journal of Epidemiology and Community Health, 57, s. 759–760. https://doi.org/10.1136/jech.57.10.759
3. Baranowski D., 2005, Dobowe amplitudy temperatury powietrza w Polsce i ich zależność od typów cyrkulacji atmosferycznej, Słupskie Prace Geograficzne, 2, Słupsk, s. 171–180.
4. Błażejczyk K., Kozłowska-Szczęsna T., 2010, Wpływ środowiska atmosferycznego na społeczeństwo, jako przedmiot badań biometeorologii społecznej, Przegląd Geograficzny, 82, 1, s. 5–48.
5. Błażejczyk K., Kunert A., 2011, Bioklimatyczne uwarunkowania rekreacji i turystyki w Polsce, Monografie, 13, IGiPZ PAN, Warszawa.
6. Błażejczyk K., Matzarakis A., 2007, Assessment of bioclimatic differentiation of Poland based on the human heat balance, Geographia Polonica, 8, 1, s. 63–82.
7. Brenner T., Lee D., 2014, Weather Conditions and Economic Growth – Is Productivity Hampered by Climate Change?, Working Papers on Innovation and Space, 6.
8. Diaz J., Garcia R., Velazquez de Castro F., Hernandez E., Lopez C., Otero A., 2002, Effects of extremely hot days on people older than 65 years in Sewille (Spain) from 1986–1997, International Journal of Biometeorology, 46, 1, s. 145–149.
9. Donaldson G.C., Keatinge W.R., 2002, Excess winter mortality: Influenza or cold stress? Observational Study, British Medical Journal, 324, s. 89–90. https://doi.org/10.1136/bmj.324.7329.89
10. Freitas C.R., 2003, Tourism climatology: Evaluating environmental information for decision making and business planning in the recreation and tourism sector, International Journal of Biometeorology, 48, s. 45–54. https://doi.org/10.1007/s00484-003-0177-z
11. Freitas C.R., 2005, The climate-tourism relationship and its relevance to climate change impact assessment, [w:] C.M. Hall, J. Higham (red.), Tourism, Recreation and Climate Change: International Perspectives, Channelview Press, UK, s. 29–43.
12. Gómez M., 2005, Weather, Climate and Tourism. A Geographical Perspective, Annals of Tourism Research, 32, 3, s. 571–591. https://doi.org/10.1016/j.annals.2004.08.004
13. Kaczorowska Z., 1986, Pogoda i klimat, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
14. Kaszewski B., M., Siwek K., 1998, Cechy przebiegu dobowego temperatury powietrza w centrum i na peryferiach Lublina, Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geograpcica Physica, 3, Łódź, s. 213–220.
15. Kejna M., Araźny A., Maszewski R., Przybylak R., Uscka-Kowalkowska J., Vizi Z., 2009, Daily minimum and maximum air temperature in Poland in the years 1951–2005, Bulletin of Geography – Physical Geography Series, 2, s. 35–56.
16. Kozłowska-Szczęsna T., Błażejczyk K., Krawczyk B., 1997, Bioklimatologia człowieka, Monografie, 1, IGiPZ PAN, Warszawa.
17. Kozłowska-Szczęsna T., Błażejczyk K., Krawczyk B., Limanówka D., 2002, Bioklimat uzdrowisk polskich i możliwości jego wykorzystania w lecznictwie, Monografie, 3, IGiPZ PAN, Warszawa.
18. Kozłowska-Szczęsna T., Krawczyk B., Kuchcik M., 2004, Wpływ środowiska atmosferycznego na zdrowie i samopoczucie człowieka, Monografie, 4, IGiPZ PAN, Warszawa.
19. Lei S., Daniels J. L., Bian Z., 2010, Improved soil temperature modelling, Environmental Earth Sciences, 62, 6, s. 1123–1130. https://doi.org/10.1007/s12665-010-0600-9
20. Leszczyński B., 1973, Badania nad wpływem prężności pary wodnej i temperatury powierza ze szczególnym uwzględnieniem wpływu dni parnych, gorących i upalnych na ciśnienie tętnicze krwi, Problemy Uzdrowiskowe, 5, 71, s. 181–184.
21. Limanówka D., Biernacik D., Czernecki B., Farat R., Filipiak J., Kasprowicz T., Pyrc R., Urban G., Wójcik R., 2012, Zmiany i zmienność klimatu od połowy XX wieku, [w:] J. Wibig, E. Jakusik (red.), Warunki klimatyczne i oceanograficzne w Polsce i na Bałtyku Południowym. Spodziewane zmiany i wytyczne do opracowania strategii adaptacyjnych w gospodarce krajowej, IMGW-PIB, Warszawa, s. 7–33.
22. Maras I., Schmidt T., Paas B., Ziefle M., Schneider C., 2016, The impact of human-biometeorological factors on perceived thermal comfort in urban public places, Meteorologische Zeitschrift, 25, 4, s. 407–420. https://doi.org/10.1127/metz/2016/0705
23. Matzarakis A., Freitas C.R., Scott D. (red.), 2007, Developments in Tourism Climatology, Commission on Climate, Tourism and Recreation International Society of Biometeorology, Freiburg.
24. Okoniewska M., 2016, Dobowy przebieg zachmurzenia w Polsce w kolejnych dekadach roku (na przykładzie lat 1990–2000), Journal of Education, Health and Sport, 6, 10, s. 730–740.
25. Okoniewska M., 2016, Zmienność dobowa i sezonowa warunków biotermicznych w Polsce w świetle wybranych wskaźników, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz.
26. Roguski W., Łabędzki L., Kasperska-Wołowicz W., 2004, Dobowa zmienność temperatury i wilgotności powietrza na wysokości 2,0 i 0,5 m w siedlisku wilgotnym w dolinie Noteci i siedlisku suchym w Bydgoszczy, Woda – Środowisko – Obszary Wiejskie, 4, 2a (11), IMUZ, Bydgoszcz, s. 137–156.
27. Rojek M., Rojek M.S., 2004, Modelowanie dobowej zmienności temperatury gleby i powietrza przy pomocy funkcji wielomianowych, Acta Agrophysica, 3, 2, s. 367–373.
28. Smith K., 1993, The influence of weather and climate on recreation and tourism, Weather, 48, s. 398–404. https://doi.org/10.1002/j.1477-8696.1993.tb05828.x
29. Szmyd J., Milewski P., 2015, Daily amplitude of air temperature in Poland and Bulgaria – a comparative study, Europa XXI, 29, s. 85–94. https://doi.org/10.7163/Eu21.2015.29.6
30. Więcław M., 2011, Dobowy przebieg temperatury powietrza w Bydgoszczy w czasie wiosennych i jesiennych przymrozków w zależności od rodzaju masy powietrza, Prace i Studia Geograficzne UW, 47, s. 425–431.

Relation:

Przegląd Geograficzny

Volume:

90

Issue:

1

Start page:

53

End page:

75

Detailed Resource Type:

Artykuł

Format:

Rozmiar pliku 3,0 MB ; application/pdf

Resource Identifier:

oai:rcin.org.pl:65844 ; 0033-2143 (print) ; 2300-8466 (on-line) ; 10.7163/PrzG.2018.1.3

Source:

CBGiOŚ. IGiPZ PAN, sygn.: Cz.181, Cz.3136, Cz.4187 ; click here to follow the link

Language:

pol

Language of abstract:

eng

Rights:

Licencja Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska

Terms of use:

Zasób chroniony prawem autorskim. [CC BY 3.0 PL] Korzystanie dozwolone zgodnie z licencją Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska, której pełne postanowienia dostępne są pod adresem: ; -

Digitizing institution:

Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk

Original in:

Centralna Biblioteka Geografii i Ochrony Środowiska Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN

Projects co-financed by:

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka, lata 2010-2014, Priorytet 2. Infrastruktura strefy B + R ; Unia Europejska. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego

Access:

Otwarty