An attempt at interpreting untypical modifications of flint arrowheads: an experimental and use-wear perspective

Wolski, Damian; Kalita, Mateusz

doi:0081-3834

Pobierz

Tytuł: An attempt at interpreting untypical modifications of flint arrowheads: an experimental and use-wear perspective

Abstrakt:

This paper summarizes the findings from the research into modifications formed as a result of storing and transporting flint copies of arrowheads inside a leather quiver. The study was inspired by the fact that Late Neolithic and Early Bronze Age projectile points bear untypical microwear traces interpreted in many different ways in the literature on the subject. The aforementioned features (detected primarily in the uppermost parts of the artefacts) include: hide working polish as well as co-existing rounding and smoothing of the surface. With the aim of gaining a deeper insight into the subject, the authors conducted an experiment and performed a traceological analysis of arrowheads replicas. During the experimental phase, the microwear formation process was monitored using the microscopic equipment. As a result, distinctive traces on the tools were identified. This fact supported the hypothesis that leather quiver exerts its impact on the arrow points stored inside.

Bibliografia:

Bąbel J. T. 2013. Cmentarzyska społeczności kultury mierzanowickiej na Wyżynie Sandomierskiej. Część 2. Źródła (= Collectio Archaeologica Ressoviensis 24/2). Rzeszów: Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Budziszewski J. and Włodarczak P. 2010. Kultura pucharów dzwonowatych na Wyżynie Małopolskiej. Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
Czopek S., Kadrow S. and Mitura P. 1993. Materiały z wielokulturowego stanowiska w Orliskach Sokolnickich, woj. Tarnobrzeg. Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego za lata 1991–1992, 53–70.
Dmochowski P. and Pyżewicz K. 2012. Łucznictwo eksperymentalne. Rola doświadczeń w aspekcie analiz technologicznych i funkcjonalnych na przykładzie wybranej sytuacji źródłowej z mezolitu. In Gancarski J. (ed.), Skanseny archeologiczne i archeologia eksperymentalna. Krosno: Muzeum Podkarpackie, 497–527.
Drobniewicz B. 1979. Analiza traseologiczna wyrobów krzemiennych z cmentarzyska kultury ceramiki sznurowej w Koniuszy, woj. Kraków. Sprawozdania Archeologiczne 31, 91–95.
Dumont J. 1988. A Microwear Analysis of Selected Artefact Types from the Mesolithic Sites of Star Carr and Mount Sandel (= British Archaeological Reports. British Series 187). Oxford: Archeopress.
Fischer A., Hansen P. V. and Rasmussen P. 1984. Macro and Micro Wear Traces on Lithic Projectile Points. Experimental Results and Prehistoric Examples. Journal of Danish Archaeology 3, 19–46.
Gumiński W. 1989. Gródek Nadbużny. Osada kultury pucharów lejkowatych. Wrocław: Ossolineum.
Jensen H. Juel and Petersen E. Brinch. 1985. A Functional Study of Lithics from Vænget Nord, a Mesolithic Site et Vedbćk, N.E. Sjælland. Journal of Danish Archaeology 4, 40–51.
Kadrow S. 1992. Osada kultury lubelsko-wołyńskiej na stan. 35 w Kosinie, gm. loco, woj. Rzeszów. Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego za lata 1985–1990, 141–150.
Keeley L. 1980. Experimental Determination of Stone Tool Uses. A Microwear Analysis. Chicago: University of Chicago Press.
Korobkowa G. F. 1999. Narzędzia w pradziejach. Podstawy badania funkcji metodą traseologiczną. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Libera J. 2001. Krzemienne formy bifacjalne na terenach Polski i Zachodniej Ukrainy (od środkowego neolitu do wczesnej epoki żelaza). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Libera J. and Zakościelna A. 2013. Retusz rynienkowaty w eneolicie i wczesnej epoce brązu na ziemiach polskich. In Nowak M., Stefański D. and Zając M. (eds.), Retusz — jak i dlaczego? „Wieloperspektywiczność elementu twardzowego” (= Prace Archeologiczne 66. Studia). Kraków: Wydawnictwo i Pracownia Archeologiczna PROFIL-ARCHEO, 215–239.
Machnik J. 1966. Studia nad kulturą ceramiki sznurowej w Polsce. Wrocław: Ossolineum.
Mazurowski R. F. 1977. Cmentarzysko ludności amfor kulistych w Zaborzu, woj. ciechanowskie. Wiadomości Archeologiczne 42, 156–162.
Odell G. 1981. The Mechanics of Use-Breakage of Stone Tools: Some Testable Hypotheses. Journal of Field Archaeology 8, 197–209.
http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1179/009346981791505120 -
Odell G. and Odell-Vereecken F. 1980. Verifying the Reliability of Lithic Use — Wear Assessment by ‘Blind Tests’: the Low-Power Approach. Journal of Field Archaeology 7, 87–120.
http://www.jstor.org/stable/529584?origin=crossref -
Osipowicz G. 2010. Narzędzie krzemienne w epoce kamienia na ziemi chełmińskiej. Studium traseologiczne. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Pawlik A. 1995. Die mikroskopische Analyse von Steingeräten. Experimente — Auswertungsmethoden—Artefaktanalysen. Tübingen: Archaeologica Venatoria — Institut für Urgeschichte der Universität Tübingen.
Pyżewicz K. 2012. Tropem mezolitycznych łowców. Interpretacja funkcji zbrojników z wybranych stanowisk. Fontes Archaeologici Posnanienses 48, 97–110.
Pyżewicz K. 2013. Inwentarze krzemienne społeczności mezolitycznych w zachodniej części niżu polskiego. Analiza funkcjonalna. Zielona Góra: Wydawnictwo Fundacji Archeologicznej. Sachse-Kozłowska E. 1973. Kraków Spadzista street, site C (An open Upper Palaeolithic site). Recherches Archéologiques De 1972, 5–7.
Pyżewicz K. and Rozbiegalski P. 2012. Teoretyczne aspekty wykorzystania eksperymentu w archeologii na przykładzie badań funkcjonalnych materiałów krzemiennych. In Gancarski J. (ed.), Skanseny archeologiczne i archeologia eksperymentalna. Krosno: Muzeum Podkarpackie, 529–543.
Rots V. and Plisson H. 2014. Projectiles and the abuse of the use-wear method in a search for impact. Journal of Archaeological Science 48, 154–165.
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0305440313003749?via%3Dihub -
Semenov S. A. 1964. Prehistoric technology. An experimental study of the oldest tools and artefacts from traces of manufacture and wear. London: Cory, Adams & Mackay.
Setzer T. J. 2004. Use-wear experiments with Sardinian obsidian: Determining its function in the Neolithic. Florida: Scholar Commons — University of South Florida.
Sulzenbacher G. 2011. The Glacier Mummy. Discovering the Neolithic Age with the Iceman. Bolzano: Folio.
Ślusarski Z. and Ślusarska-Polańska M. 1988. Badania stanowisk kultury strzyżowskiej w Raciborowicach Kolonii, woj. Chełm, w latach 1956, 1958 i 1959. Sprawozdania Archeologiczne 40, 167–196.
Šajnerová-Dušková A. 2007. Tools of the Mammoth Hunters. The Application of Use-wear Analysis on the Czech Upper Palaeolithic Chipped Industry (= British Archaeological Reports. International Series 1645). Oxford: Archeopress.
Tixier J. 1976. Le campement prèhistorique de Bordj Mellala. Paris: Éditions du Cercle de Recherches et d’Etudes Prèhioriques.
Tringham R., Cooper G., Odell G., Voytek B. and Whitman A. 1974. Experimentation in the Formation of Edge Damage: a New Approach to Lithic Analysis. Journal of Field Archaeology 1, 171–196.
http://www.jstor.org/stable/529712?origin=crossref&seq=1#page_scan_tab_contents -
Winiarska-Kabacińska M. 2008. Functional analysis as a tool for the interpretation of mortuary practices. A case-study of the Corded Ware Culture graves at Zielona, southern Poland. In L. Longo and N. Skakun (eds.), Prehistoric Technology 40 years later: Functional Studies and the Russian Legacy, Proceedings of the International Congress Verona (Italy) (= British ArchaeologicalReports. International Series 1783). Oxford: Archeopress, 331–338.
Winiarska-Kabacińska M. 2009. Analiza funkcjonalna materiałów krzemiennych ze stanowiska 2 w Cichmianie (AUT 441). In J. Kabaciński and I. Sobkowiak-Tabaka (eds.), Późny paleolit i mezolit środkowej Warty. Poznań: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 379–453.