Subtitle:

Fasciculi Archaeologiae Historicae. Fasc. 27 (2014)

Publisher:

Institute of Archaeology and Ethnology of Polish Academy of Sciences ; Polish Academy of Sciences. Łódź Branch

Place of publishing:

Łódź

Description:

il. ; 29 cm

Type of object:

Czasopismo/Artykuł

Abstract:

Der Artikel erzählt die Geschichte der archäologischen Forschungen, die in den Jahren 1959-1990 an einigen Stellen auf dem Schlachtfeld von Grunwald (1410) – in Deutschland die Schlacht von Tannenberg (1410) genannt – durchgeführt wurden. Die längsten und ausführlichsten von ihnen betrafen die Ruine der Kapelle. Die schon ein halbes Jahr nach der Schlacht von Heinrich von Plauen, dem Nachfolger des im Kampf gefallenen Hochmeisters Ulrich von Jungingen errichtete hölzerne Kapelle wurde im nächsten Krieg 1414 verbrannt. Die danach aufgebaute Kapelle aus gemauerten Steinen verfiel ein Jahrhundert später, als die Reformation mit der Säkularisierung des Deutschen Ordens in Preußen eingeführt wurde. Bei den Ausgrabungen der Ruine fand man Gräber mit Skeletten von Gefallenen der Schlacht. Die Toten waren alle ausgeraubt worden, in einigen Skelettteilen entdeckte man Armbrustbolzen. Manche Schädel und Knochen wiesen Verletzungen auf, die als tödlich zu bezeichnen sind. Unweit der Kapelle in südlicher Richtung entdeckte man Reste von Siedlung mit unterkellerten Wohnhäusern (für die Priester). Bemerkenswert war die Entdeckung eines Ofens aus Ziegeln, eines hypocaustum

References:

Balcer B. 1964. Sprawozdanie z badań na stanowisku 3,5,7. „Rocznik Olsztyński” 4, 273-290
Balcer B. 1964. Sprawozdanie z badań na stanowisku 16 (Ulnowo). „Rocznik Olsztyński” 4, 311-316
Baranowski H., Czarciński T. 1990. Bibliografia bitwy pod Grunwaldem i jej tradycji. Toruń
Bock S. 1783. Versuch einer wirtschaftlichen Naturgeschichte von dem Königreich Ost u. Westpreussen 2. Dessau
Churski Z. 1994. Krajobraz Pól Grunwaldzkich w początkach XV wieku. „Studia Grunwaldzkie” 3, 15-31
Conrad G. 1903. Der Gedenkstein für den auf dem Schlachtfelde von Tannenberg gefallenen Hochmeister Ulrich von Jungingen. „Oberländische Geschichtsblätter“ 5, 100-103
Dąbrowski J. 1964. Badania w Dąbrównie. „Rocznik Olsztyński” 4, 341-356
Ekdahl S. 1982. Die Schlacht bei Tannenberg. Berlin
Ekdahl S. 2009. Aufmarsch und Aufstellung der Heere bei Tannenberg/Grunwald (1410), Eine kritische Analyse. In: Krajobraz Grunwaldzki. Olsztyn, 31-103
Gąssowski J. 1975. Badania grodziska w Domkowie (badania 1973 – 1974). In: Informator Archeologiczny. Warszawa, 162
Gierlach B. 1963. Mogiła zbiorowa na Polach Grunwaldu (wykopaliska 1962). „Rocznik Olsztyński” 5, 199-205
Hartmann E. 1958. Der Kreis Osterode (Ostpr.). Würzburg
Hartmann E. 1977. Kreisbuch Osterode (Ostpr.). Osterode am Harz
Hennenberger C. 1595. Erläuterung der Preussischen grössern Landtafel. Königsberg
Herbst S. 1958. Uwagi o bitwie Grunwaldzkiej (potrzeba nowej hipotezy). „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 3 (61), 193-197
Herbst S. 1959. W odpowiedzi prof. dr Kuczyńskiemu. „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 1 (63), 103-106
Herbst S. 1959. Jeszcze o Grunwaldzie. „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 2 (64), 216-217
Herbst S. 1960. Znów o Grunwaldzie. „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 3 (69), 414-415
Heydek E. 1890. Ein Ofen zur Heizung mit erwärmter Luft aus dem Mittelalter. „Sitzungsberichte d. Altertumsgesellschaft Prussia“ 45, 120-136
Horn A. 1885. Tannenberg. „Altpreussische Monatschrift“ 22, 636-648
Horn A. 1886. Nachtrag zur Schlacht von Tannenberg. „Altpreussische Monatsschrift“ 23, 142-150
Kruppé J. 1968. Problematyka i pomniki dotychczasowych badań archeologicznych na wzgórzu katedralnym. „Komentarze Fromborskie” 2, 57-85
Krzonkalla N., Pietrasz H., Szabunia J. Analiza szczątków kostnych z terenu bitwy pod Grunwaldem. „Człowiek w Czasie i Przestrzeni” 3, 109-111
Kuczyński S. M. 1964. Pokłosie Grunwaldu. „Rocznik Olsztyński” 4, 397-426
Kuczyński S. M. 1972. Spór o Grunwald. Warszawa
Kuczyński S. M. 1987. Wielka Wojna z Zakonem Krzyżackim w latach 1409-1411. Warszawa
Leśniowski H., Odoj R. 2010. Tajemnice grunwaldzkiego pobojowiska. Olsztyn
Łuczak B. 1991. Ludzkie szczątki kostne z Pól Grunwaldu. „Studia Grunwaldzkie” 1, 106-144
Majewski W. 1967. Wokół Grunwaldu. „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 4 (98), 547-561
Mielczarek M., Nadolski A., Nowakowski A., Odoj R. 1992. Badania archeologiczne na Polach Grunwaldu w latach 1988-1990. „Studia Grunwaldzkie” 2, 75-92
Mierzwa W. 1990. Bibliografia Grunwaldzka. Olsztyn
Nadolski A. 1980. Z problematyki archeologicznych badań Pola Grunwaldzkiego. „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 2 (148), 123-134
Nadolski A. 1980. Rozważania o Grunwaldzie. „Kwartalnik Historyczny” 2, 447-457
Nadolski A. 1981. Pola Grunwaldu w świetle badań 1980 roku. „Komunikaty Mazursko- Warmińskie” 1 (151), 157-168
Nadolski A. 1983. Pola Grunwaldu w świetle badań z lat 1981-1982. „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 4 (162), 581-588
Nadolski A. 1991. Stan archeologicznych badań Pól Grunwaldu (do roku 1988). „Studia Grunwaldzkie” 1, 24-33
Nadolski A. 2010. Grunwald. Problemy wybrane. Wodzisław Śląski, Łódź
Nowak T. 1965. Z dziejów techniki wojennej w dawnej Polsce. Warszawa
Nowakowski A. 1980. Uzbrojenie wojsk krzyżackich w Prusach w XIV wieku i na początku XV wieku. Łódź
Nowakowski A., Mielczarek M. 1985. Sprawozdanie z badań archeologicznych na Polach Grunwaldu w latach 1983-1984. „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 3-4 (169-170), 439-449
Nowakowski A., Mielczarek M., Wawrzonowska Z. 1991. Badania archeologiczne na Polach Grunwaldu w latach 1980-1985. „Studia Grunwaldzkie” 1, 81-95
Odoj R. 1962. Kaplica na Polach Grunwaldu. „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 4 (78), 737-752
Odoj R. 1964. Badania wykopaliskowe w latach 1958-1960. „Rocznik Olsztyński” 4, 210-218
Odoj R. 1964. Sprawozdanie z badań na stanowisku 1 (kaplica). „Rocznik Olsztyński” 4, 219-264
Odoj R. 1987. Od zarania… Grunwald ‘87 – Ogólnopolski Plener Malarski (Katalog). Olsztyn, 3-5
Odoj R. 1988. Prace zabezpieczające ruinę kaplicy na polach grunwaldzkich. „Olsztyński Biuletyn Konserwatorski – Materiały i Sprawozdania” 1, 35-41
Odoj R. 2005. Grunwaldzkie pomniki (wystąpienie na XXI uroczystej Sesji Rady Gminy Grunwald w dniu 17 lipca 2004 r.). In: Grunwaldzkie konteksty 2. Olsztyn, Grunwald, 128-134
Odoj R. 2010. Bitwa grunwaldzka i jej tajemnice (w źródłach pisanych i archeologicznych), „Bibliotekarz Warmińsko-Mazurski” (Sonderausgabe), 29-42
Odoj R. 2010. Pod Grunwaldem… In: Na znak świetnego zwycięstwa. W sześćsetną rocznicę bitwy pod Grunwaldem (Katalog wystawy w Zamku Królewskim na Wawelu, 15 lipca-30 września 2010 r.). Studia 1. Kraków, 359-380
Okulicz J. 1964, Sprawozdanie z badań na stanowisku 9 (Stębark). „Rocznik Olsztyński” 4, 291-309
Olędzki M. 1983. Pola Grunwaldu. In: Informator Archeologiczny. Badania 1982. Warszawa, 265-266
Poklewski-Koziełł T. 1998. Badania archeologiczne w Dąbrównie w woj. olsztyńskim w roku 1980 i w latach 1988-1995 jako przyczynek do studiów nad rewaloryzacją miasteczka. In: J. Wysocki and J. Michalski (eds.) Badania archeologiczne starych miast Warmii i Mazur a problem rewaloryzacji. Nidzica, 81-231
Pospieszna B. 2002. Ogrzewanie zamku malborskiego w dawnych wiekach. Malbork
Protokolle 1900. Die Protokolle über die Sitzungen der Provinzial-Komission zur Erforschung und Schutze der Denkmäler der Provinz Ostpreussen in den Jahren 1896-1899, „Prussia“ 21, 433, 450-453
Pyżuk-Lenarczyk M. 1964. Charakterystyka antropologiczna materiału kostnego ze stanowiska 16 (Ulnowo). „Rocznik Olsztyński” 4, 317-340
Rajewski Z. A. 1959. Poszukiwania archeologiczne na Polach Grunwaldzkich. „Głos Olsztyński”, 128
Rajewski Z. A. 1959. Bogaty plon badań naukowych na terenie historycznej bitwy..., „Trybuna Ludu” 229
Rajewski Z. A. 1959-1960. Helikoptery w badaniach archeologicznych. „Wiadomości Archeologiczne” 26 (3-4), 281-287
Rajewski Z. A. 1963. Archeologia w poszukiwaniu Grunwaldu. „Z otchłani wieków” 29, 114-118
Rajewski Z. A. 1964. Sprawozdanie ogólne z badań archeologicznych, „Rocznik Olsztyński” 4, 198-207
Romulewicz A., Wysocka A., Białecka S. 2010. Bibliografia grunwaldzka za lata 1990-2010. Olsztyn
Schnippel E. 1909. Das Rittergrab von Tannenberg. „Oberländische Geschichtsblätter“ 11, 69-80
Schnippel E. 1910. Das „Kloster von Grünfelde” und die Kapelle „auf dem Streitplatze” bei Tannenberg. „Oberländische Geschichtsblätter“ 12, 158-180
Schnippel E. 1912. Katalog der geschichtlich-völkerkundlichen Sammlung des königl. Kaiser-Wilhelm Gymnasiums zu Osterode-Ostpr. Osterode-Ostpr
Schnippel E. 1935. Vom Streitplatz zum Tannenberge. „Prussia“ 31, 4-70
Sikorska-Uflik I. 2007. Późnośredniowieczne piece w Reszlu. „Biuletyn Oddziału Warmińsko-Mazurskiego Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków” 5, 43-51
Sikorski J. 1994. Grunwald problemy wybrane. Uwagi o pracy prof. A. Nadolskiego, Grunwald – Problemy wybrane... „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”, 2-3 (1994), 347-357
Skrobot W. 1988. Archeologiczne badania w województwie olsztyńskim. „Olsztyński Biuletyn Konserwatorski – Materiały i Sprawozdania” 1, 77-88
Voigt J. 1836. Geschichte Preussens von den ältesten Zeiten bis zum Untergang der Herrschaft des Deutschen Ordens 7. Königsberg (Beiliegend: „Plan der Schlacht bei Tannenberg” in Bearbeitung von Oberstleutnant von Fischer)
Wawrzonowska Z. 1984. Pola Grunwaldu. In: Informator Archeologiczny. Badania 1983. Warszawa, 205-206
Wichert E. 1868. Das Schlachtfeld bei Tannenberg. „Altpreussische Monatschrift“ 5, 545-548. – dasselbe: Wichert E. 1960. Pole boju pod Tannenbergiem, Übersetzung von Karol Małłek, „Warmia i Mazury“ 7/8, 7-8
Wierciński A. 1963. Wstępne badania antropologiczne materiału szkieletowego mogiły zbiorowej na Polach Grunwaldu. „Rocznik Olsztyński” 5, 207-211
Wokroj F. Prace antropologiczne na terenie bitwy pod Grunwaldem. „Człowiek w Czasie i Przestrzeni“ 2 (7), 154-157
Wünsch C. 1933. Die Bau und Kunstdenkmäler der Stadt Allenstein. Königsberg
Ziemlińska-Odoj W. 1964. Sprawozdanie z badań na stanowisku 1 B. „Rocznik Olsztyński” 4, 265-272

Relation:

Fasciculi Archaeologiae Historicae

Volume:

27

Start page:

57

End page:

72

Detailed Resource Type:

Artykuł

Format:

application/pdf

Resource Identifier:

oai:rcin.org.pl:54818 ; 0860-0007

Source:

IAiE PAN, sygn. P III 368 ; IAiE PAN, sygn. P III 348 ; IAiE PAN, sygn. P III 349 ; click here to follow the link

Language:

ger

Language of abstract:

pol

Rights:

Prawa zastrzeżone - dostęp nieograniczony

Terms of use:

Zasób chroniony prawem autorskim. Korzystanie dozwolone w zakresie określonym przez przepisy o dozwolonym użytku.

Digitizing institution:

Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk

Original in:

Biblioteka Instytutu Archeologii i Etnologii PAN

Access:

Otwarty