Przegląd Geograficzny T. 87 z. 1 (2015)
W ostatnich kilku latach w środowisku administracji samorządowej różnych szczebli daje się zauważyć wzmożone zainteresowanie kwestiami jakości przestrzeni publiczneji krajobrazu. Wynika ono w dużym stopniu z podpisanych przez Polskę porozumień i konwencji, opracowanych licznych raportów i opracowań naukowych wskazujących na postępującą degradacjękrajobrazu, ale także jest odpowiedzią na aktywność lokalnych stowarzyszeń działających na rzecz poprawy estetyki przestrzeni. W artykule omawia się stan przygotowań Polski do wdrożeniapolityki krajobrazowej. Tłem rozważań są zapisy Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, projektowanej ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu,a także zapis Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 i kilku obowiązujących ustaw odnoszących się pośrednio do krajobrazu. Wskazano na trwające przygotowania,określono główne problemy zarządzania krajobrazem oraz zagrożenia jakości przestrzeni.
1. Analiza stanu i uwarunkowań prac planistycznych w gminach w 2012 roku, 2013, Śleszyński P., Komornicki T., Deręgowska A., Zielińska B., IGiPZ PAN, Warszawa.
2. Badora K., 2009, O potrzebie i możliwościach przebudowy krajowego systemu ochrony krajobrazu, Problemy Ekologii Krajobrazu, 23, s. 29-35.
3. Badora K., 2014, Spatial system of landscape protection, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG, 23, s. 73-87.
4. Badora K., Koziarski S., 2008, Regionalny system ochrony różnorodności krajobrazowej na przykładzie Opolszczyzny, Studia i Monografie UO, 398, Opole.
5. Balon J., Krąż P., 2013, Ocena jakości krajobrazu – dobór prawidłowych jednostek Krajobrazowych, [w:] Identyfikacja i waloryzacja krajobrazów – wdrażanie Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, GDOŚ, Warszawa, s. 58-63.
6. Balon J., Maciejowski W., 2012, Geoekologia dla architektów krajobrazu, Instytut Architektury Krajobrazu, Politechnika Krakowska, Kraków.
7. Bański J., 2010, Stan krytyczny polskiej geografii – krytyka stanu, Przegląd Geograficzny, 82, 3, s. 319-333.
8. Baranowska-Janota M., Marcinek R., Myczkowski Z., 2004, Czerwona księga krajobrazu Polski, Projekt pilotażowy na zlecenie Ministra Środowiska, Kraków.
9. Bernat S., 2010, Problemy ocen uciążliwości dźwiękowych i zapachowych w zrównoważonym rozwoju, Problemy Ekorozwoju, 5, 1, s. 139-144.
10. Böhm A., 2008, Między mandatem a partycypacją społeczną, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, 10, s. 515-524.
11. Böhm A., 2010, Planowanie w obszarach o wysokich walorach krajobrazowych, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, 14, s. 25-35.
12. Chmielewski T.J., 2001, System planowania przestrzennego harmonizującego przyrodę i gospodarkę, Politechnika Lubelska, 1, 2.
13. Chmielewski T.J. 2012, Systemy krajobrazowe: struktura, funkcjonowanie, planowanie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
14. Chmielewski T., 2013, Standardy i wskaźniki jakości krajobrazu, [w:] Identyfikacja i waloryzacja krajobrazów – wdrażanie Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, GDOŚ, Warszawa, s. 43-57.
15. Chojnicki Z., 2005, Problematyka metodologiczna przedmiotu geografii, [w:] W. Maik, K. Rembowska, A. Suliborski (red.), Geografia jako nauka o przestrzeni, środowisku i krajobrazie, Podstawowe idee i koncepcje w geografii, 1, Łódź, s. 9-22.
16. Chojnicki Z., 2007, Geografia wobec problemów współczesnego świata, [w:] Geografia a przemiany współczesnego świata, Podstawowe idee i koncepcje w geografii, 3, Bydgoszcz, s. 15-25.
17. Degórski M., Ostaszewska K., Richling A., Solon J., 2014, Współczesne kierunki badań krajobrazowych w kontekście wdrażania Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, Przegląd Geograficzny, 86, 3, s. 295-316.
18. Dyrektywa 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 marca 2007 r. ustanawiająca infrastrukturę informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej (INSPIRE).
19. European Spatial Development Perspective (ESDP) (Europejska Perspektywa Rozwoju Przestrzennego), 1999, Komisja Europejska, Poczdam.
20. Europejska Konwencja Krajobrazowa sporządzona we Florencji dnia 20 października 2000 r., Dz.U. z dnia 29 stycznia 2006 r. nr 14 poz. 98.
21. Górka A., 2008, Zarządzanie krajobrazem w czasach konsumpcji, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, 10, s. 560-566.
22. Hernik J., Olejniczak G., 2007, European spatial development perspective (ESDP), [w:] Hernik J., Pijanowski J. (red.), Cultural Landscape – Assessment, Protection, Shaping, Wydawnictwo AR, Kraków, s. 147-158.
23. Kistowski M., 2009, Eksterminacja krajobrazu Polski jako skutek wadliwej transformacji społeczno-gospodarczej państwa, [w:] D. Chylińska, J. Łach (red.), Studia krajobrazowe a ginące krajobrazy, Zakład Geografii Regionalnej i Turystyki, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław, s. 9-21.
24. Kistowski M., 2010a, Bierna ochrona krajobrazu jako podstawa utrzymania korzystnych warunków życia człowieka, Przegląd Przyrodniczy, 21, s. 29-41.
25. Kistowski M., 2010b, Zastosowanie koncepcji ekologii krajobrazu w planowaniu przestrzennym na szczeblu regionalnym, Problemy Ekologii Krajobrazu, 23, s. 37-46.
26. Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030: www.mir.gov.pl/rozwoj_regionalny/polityka_przestrzenna/kpzk/aktualnosci/documents/kpzk2030.pdf 1. 05.2014)
27. Kondracki J., Richling A., 1983, Próba uporządkowania terminologii w zakresie kompleksowej geografii fizycznej, Przegląd Geograficzny, 55, 1, s. 201-217.
28. Kondracki J., Richling A., 1994, Regiony fizycznogeograficzne, plansza 53.3 [w:] Atlas Rzeczpospolitej Polskiej, Główny Geodeta Kraju, Warszawa.
29. Larsson G., 2012 (wyd. oryg. 2006), System planowania przestrzennego w Europie Zachodniej, Mazowiecka Okręgowa Izba Architektów RP, Warszawa.
30. Lichniak I. (red.), 2010, Serwicyzacja polskiej gospodarki, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
31. Lisowski A., 2005, Geografia jako nauka chorologiczna, [w:] W. Maik, K. Rembowska, A. Suliborski (red.), Geografia jako nauka o przestrzeni, środowisku i krajobrazie. Podstawowe idee i koncepcje w geografii, 1, Łódź, s. 25-50.
32. Lisowski A., 2007, Przedmiot badań, funkcje i tożsamość geografii na początku XXI w., [w:] Geografia a przemiany współczesnego świata, Podstawowe idee i koncepcje w geografii, 3, Bydgoszcz, s. 7-30.
33. Liszewski S., 2004, Stan dyskusji polskich geografów na temat jedności i zakresu pojęciowego współczesnej geografii (na początku XXI w.), [w:] A. Jackowski (red.), Geografia u progu XXI w., Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków, s. 11-26.
34. Maik W., 2004, Główne problemy i pojęcia w geografii, [w:] A. Jackowski (red.), Geografia u progu XXI w., Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków, s. 27-46.
35. Maik W., 2007, Geografia a współczesność w świetle tradycji myśli geograficznej, [w:] Geografia a przemiany współczesnego świata, Podstawowe idee i koncepcje w geografii, 3, Bydgoszcz, s. 25-39.
36. Majchrowska A., 2008, Systematyzacja krajobrazu w wybranych krajach europejskich, Problemy Ekologii Krajobrazu, 20, s. 127-134.
37. Majchrowska A., 2013, Doświadczenia innych krajów w identyfikowaniu typów Krajobrazowych, [w:] Identyfikacja i waloryzacja krajobrazów – wdrażanie Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Warszawa, s. 6-17.
38. Myczkowski Z., 2008, Przesłanki do zarządzania krajobrazem kulturowym w obszarach prawnie chronionych – myśli różne, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG, 10, s. 326-336.
39. Myczkowski Z., 2013, Kryteria waloryzacji krajobrazów Polski – propozycja systematyki, [w:] Identyfikacja i waloryzacja krajobrazów – wdrażanie Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, s. 64-73.
40. Myga-Piątek U., 2009, Transformacje krajobrazów Polski – ocena kierunków i perspektyw rozwoju, [w:] D. Chylińska, J. Łach (red.), Studia krajobrazowe a ginące krajobrazy, Zakład Geografii Regionalnej i Turystyki, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław, s. 21-29.
41. Myga-Piątek U., 2010, Przemiany krajobrazów kulturowych w świetle idei zrównoważonego rozwoju, Problemy Ekorozwoju, 5, 1, s. 95-108.
42. Myga-Piątek, 2010, Directions and prospects of transformation in cultural landscapes of Poland – considerations and attempts of evaluation, Acta Geographica Debrecina. Landscape & Environment Series, 4, 2, s. 45-58.
43. Myga-Piątek U., 2011, Cultural landscape of 21 century. Geographical consideration between theory and practice, Croatian Geographical Bulletin, 73, 2, s. 129-140.
44. Myga-Piątek U., 2012, Krajobraz kulturowy. Aspekty ewolucyjne i typologiczne, Uniwersytet Śląski, Katowice.
45. Myga-Piątek U., 2014, Ocena wartości i zagrożeń krajobrazów kulturowych Polski. Perspektywa Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, Samorząd Terytorialny, 12, s. 7-19.
46. Myga-Piątek U., Pawłowska K. (red.), 2008, Zarządzanie krajobrazem, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG, 10.
47. Olejniczak G., Hernik J., 2012, Polityka rozwoju przestrzennego unii europejskiej w aspekcie krajobrazów kulturowych, Infrastruktura i ekologia terenów wiejskich, 3/II/, PAN, Oddział w Krakowie, Komisja Technicznej Infrastruktury Wsi, s. 49-60.
48. Ostaszewska K., 2005, Krajobraz – środowisko geograficzne – środowisko przyrodnicze, [w:] W. Maik, K. Rembowska, A. Suliborski (red.), Geografia jako nauka o przestrzeni, środowisku i krajobrazie, Podstawowe idee i koncepcje w geografii, 1, Łódź, s. 162-171.
49. Pawłowska K. (red.), 2010, Zanim wybuchnie konflikt. Idea i metody partycypacji społecznej w ochronie krajobrazu i kształtowaniu przestrzeni, Fundacja Partnerstwo dla Środowiska, Kraków.
50. Plit J., 1993, Mapa antropogenicznych przekształceń krajobrazów roślinnych Polski, Przegląd Geograficzny, 65, 3-4, s. 389-396.
51. Plit J., 2013, The stamps of the authority and ownership in cultural landscape, Geographia Polonica, 86 (3), s. 267-277.
52. Plit F., 2011, Krajobraz kulturowy, czym jest, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego,Warszawa.
53. Przestrzeń życia Polaków. Raport, 2014; http://www.sarp.org.pl/pliki/1908_53fdc64bb3140--pzp_spistresci_1.pdf (10.10.2014).
54. Raport o ekonomicznych stratach i społecznych kosztach niekontrolowanej urbanizacji w Polsce, 2013, Kowalewski A., Mordasewicz J., Osiatyński J., Regulski J., Stępień J., Śleszyński P., IGiPZ PAN, Warszawa.
55. Raszeja E., 2008, Bariery w zarządzaniu krajobrazem kulturowym na obszarach chronionych Wielkopolski, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG, 10, s. 358-367.
56. Richling A., 2013, Jednostki krajobrazowe, ich istota i przydatność, [w:] Identyfikacja i waloryzacja krajobrazów – wdrażanie Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Warszawa, s. 28-37.
57. Richling A., Dąbrowski A., 1995, Typy krajobrazów naturalnych. Mapa 1:1 500 000 [w:] Atlas Rzeczypospolitej Polskiej, Główny Geodeta Kraju, PPWK im. E. Romera S.A., Warszawa.
58. Salata T., Myga-Piątek U., 2015, Landschaftspolitik: Organisation und Technisierung des Raumes - am Beispiel vom Geoinformationssystem (GIS), [w:] O. Kühne, K. Gawroński, J. Hernik, Transformation und Landschaft, Springer, s. 321-338.
59. Solon J., 2002, Ocena różnorodności krajobrazu na podstawie analizy struktury przestrzennej roślinności, Prace Geograficzne, IGiPZ PAN, 185.
60. Solon J., 2008, Przegląd wybranych podejść do typologii krajobrazu, Problemy Ekologii Krajobrazu, 20, s. 25-33.
61. Solon J., 2013, Wybrane podejścia do typologii krajobrazu w Polsce i ich przydatność dla implementacji Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, [w:] Identyfikacja i waloryzacja krajobrazów – wdrażanie Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, GDOŚ, Warszawa, s. 17-25.
62. Sowińska B., Chmielewski T.J., 2012, Karty jednostek przyrodniczo-krajobrazowych jako forma zapisu standardów jakości krajobrazu, Problemy Ekologii Krajobrazu, 32, s. 277-290.
63. Springer F., 2013, Wanna z kolumnadą. Reportaże o polskiej przestrzeni, Czarne, Warszawa.
64. Śleszyński P., 1999, Nowa metoda oceny atrakcyjności wizualnej krajobrazu, [w:] M. Pietrzak (red.), Geoekologiczne podstawy badania i planowania krajobrazu rekreacyjnego, Problemy Ekologii Krajobrazu, 5, s. 37-55.
65. Śleszyński P., 2007, Ocena atrakcyjności wizualnej mezoregionów Polski, [w:] Znaczenie badań krajobrazowych dla zrównoważonego rozwoju. Profesorowi Andrzejowi Richlingowi w 70. rocznicę urodzin i 45-lecie pracy naukowej, Uniwersytet Warszawski, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Warszawa, s. 697-714.
66. Śleszyński P., Bański J., Degórski M., Komornicki T., Więckowski M., 2007, Stan zaawansowania planowania przestrzennego w gminach, Prace Geograficzne, IGiPZ PAN, 211, Warszawa.
67. Ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu www.ustawa_o_ochronie_krajobrazu_-_projekt_2013-05-21.pdf (10.10.2014).
68. Wilczyński W., 2007, Uwagi na temat przemian współczesnego świata w świetle koncepcji geograficznego biegu dziejów i jedności geografii, [w:] Geografia a przemiany współczesnego świata, Podstawowe idee i koncepcje w geografii, 3, Bydgoszcz, s. 39-55.
69. Wilczyński W., 2011, Ideowe źródła i tożsamość geografii, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków.
File size 1 MB ; application/pdf
oai:rcin.org.pl:53531 ; 0033-2143 ; 10.7163/PrzG.2015.1.1
CBGiOS. IGiPZ PAN, sygn.: Cz.181, Cz.3136, Cz.4187 ; click here to follow the link
Creative Commons Attribution BY-NC 3.0 PL license
Copyright-protected material. [CC BY-NC 3.0 PL] May be used within the scope specified in Creative Commons Attribution BY-NC 3.0 PL license, full text available at: ; -
Institute of Geography and Spatial Organization of the Polish Academy of Sciences
Programme Innovative Economy, 2010-2014, Priority Axis 2. R&D infrastructure ; European Union. European Regional Development Fund
Mar 25, 2021
May 7, 2015
2887
https://rcin.org.pl./publication/72897
Nita, Jerzy Myga-Piątek, Urszula
Chmielewski, Tadeusz J. Myga-Piątek, Urszula Solon, Jerzy
Degórski, Marek Ostaszewska, Katarzyna Richling, Andrzej Solon, Jerzy
Bański, Jerzy (1960– )
Plit, Joanna Myga-Piątek, Urszula
Solon, Jerzy Borzyszkowski, Jan Bidłasik, Małgorzata Richling, Andrzej Badora, Krzysztof Balon, Jarosław Brzezińska-Wójcik, Teresa Chabudziński, Łukasz Dobrowolski, Radosław Grzegorczyk, Izabela Jodłowski, Miłosz Kistowski, Mariusz (1963– ) Kot, Rafał Krąż, Paweł Lechnio, Jerzy Macias, Andrzej Majchrowska, Anna Malinowska, Ewa Migoń, Piotr Myga-Piątek, Urszula Nita, Jerzy Papińska, Elżbieta Rodzik, Jan Strzyż, Małgorzata Terpiłowski, Sławomir Ziaja, Wiesław
Kistowski, Mariusz (1963– ) Myga-Piątek, Urszula Solon, Jerzy (1954– )