Inny tytuł:

Acta Poloniae Historica T. 122 (2020) ; History of Socio-Political Concepts in Poland From the Eighteenth to the Mid-Twentieth Century

Twórca instytucjonalny:

Polska Akademia Nauk. Komitet Nauk Historycznych ; Polska Akademia Nauk, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla

Współtwórca:

Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

Wydawca:

Instytut Historii PAN

Miejsce wydania:

Warszawa

Opis:

s. 31-50

Abstrakt:

The political discourse in the Polish-Lithuanian Commonwealth changed deeply in the second half of the eighteenth century. New concepts, terms and notions were integrated into it, some of them drawn from the vocabularies of Western philosophers. The article tries to answer the question what these concepts or notions were, and how their adaptation informed the language itself and the descriptions of the political world and political-system projects formulated in it. Based on the analysis of theoretical treatises as well as writings produced as part of current political debate of the years 1764–92, the author seeks to demonstrate the ways in which the political disputants of King Stanislaus Augustus’s time endeavoured to face the state’s crisis through introducing new words and ideas, and in which the language was adapting to the challenges of the changing socio-political situation. She argues that the concepts which appeared in the last quarter of the century in the Polish political language were fundamental to the description and view of the world – to the extent that a breakthrough in Polish discussion on society and state is identifiable along these lines.

Bibliografia:

Butterwick-Pawlikowski Richard, ‘Koncepcja narodu w polskim dyskursie końca XVIII wieku. Rozważania nad Konstytucją 3 maja’, in Łukasz Adamski (ed.), O ziemię naszą, nie waszą. Ideowe aspekty procesów narodowotwórczych w Europie Środkowej i Wschodniej (Warszawa, 2017), 143–51.
Butterwick Richard, ‘Political discourses of the Polish Revolution, 1788–92’, English Historical Review, cxx (2005), 695–731.
Grześkowiak-Krwawicz Anna, The Political Discourse of the Polish-Lithuanian Commonwealth. Concepts and Ideas, transl. Daniel Sax (New York–London, 2021).
Grześkowiak-Krwawicz Anna, ‘O niektórych zmianach w języku politycznym czasów stanisławowskich’, in Piotr Ugniewski (ed.), “Skłócony naród, król niepewny, szlachta dzika”? Polska Stanisławowska w świetle najnowszych badań (Warszawa, 2020), 11–32.
Konopczyński Władysław, Polscy pisarze polityczni XVIII w. (do Sejmu Czteroletniego) (Warszawa, 1966).
Koselleck Reinhart, Historische Semantik und Begriffsgeschichte (Stuttgart, 1979).
Olsen Niklas, History in the Plural. An Introduction to the Work of Reinhart Koselleck (New York–Oxford, 2012).
Lis Rafał, W poszukiwaniu prawdziwej Rzeczypospolitej. Główne nurty myśli politycznej Sejmu Czteroletniego (Kraków, 2015).
Michalski Jerzy, ‘“Wolność” i “własność” chłopska w polskiej myśli reformatorskiej XVIII wieku’, in id., Studia historyczne z XVIII i XIX wieku (Warszawa, 2007), ii, 130–205.
Pepłowski Franciszek, Słownictwo i frazeologia polskiej publicystyki okresu Oświecenia i Romantyzmu (Warszawa, 1961).
Reichardt Rolf, ‘Historische Semantik zwischen lexicometrie und New Cultural History. Ein führende Bemerkungen zur Standortbestimmung’, in id. (ed.), Aufklärung und Historische Semantik: interdisziplinäre Beiträge zur westeuropäischen Kulturgeschichte (Berlin, 1998), 7–44.
Rosner Andrzej, ‘Uwagi o języku politycznym w Polsce czasów saskich’, in Mieczysław Wrzosek (ed.), Polska czasów saskich (Białystok, 1986), 263–73.

Czasopismo/Seria/cykl:

Acta Poloniae Historica ; Acta Poloniae Historica

Tom:

122

Strona pocz.:

31

Strona końc.:

50

Szczegółowy typ zasobu:

Artykuł naukowy oryginalny

Format:

application/octet-stream

Identyfikator zasobu:

oai:rcin.org.pl:159931 ; 0001-6829 ; 2450-8462 ; 10.12775/APH.2020.122.02

Źródło:

IH PAN, sygn. A.295/122 Podr. ; IH PAN, sygn. A.296/122 ; kliknij tutaj, żeby przejść

Język:

eng

Prawa:

Licencja Creative Commons Uznanie autorstwa-Bez utworów zależnych 4.0

Zasady wykorzystania:

Zasób chroniony prawem autorskim. [CC BY-ND 4.0 Międzynarodowe] Korzystanie dozwolone zgodnie z licencją Creative Commons Uznanie autorstwa-Bez utworów zależnych 4.0, której pełne postanowienia dostępne są pod adresem: ; -

Digitalizacja:

Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

Lokalizacja oryginału:

Biblioteka Instytutu Historii PAN

Dofinansowane ze środków:

Narodowy Program Rozwoju Humanistyki

Dostęp:

Otwarty