Inny tytuł:

Sprawozdania Archeologiczne 72 nr 1 (2020)

Wydawca:

Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk

Miejsce wydania:

Kraków

Opis:

il. ; 25 cm

Typ obiektu:

Czasopismo/Artykuł

Abstrakt:

Varied monumental cemeteries were one of the most characteristic attributes of the Funnel Beaker culture communities in the 4th Millennium BC. These structures have been well recognized in Northern, Western and Central Europe. This article shows several patterns of the placement of Funnel Beaker culture monumental cemeteries related to the natural landscape in southeastern Poland. Based on GIS spatial and statistical testing, it is reasonable to indicate possible rules of their functioning in the loess areas

Bibliografia:

Andersen N. H. 2000. Kult og ritualer i den ældre bondestenalder. Kuml 2000, 13-48
Baxter M. J., Beardah C. C. and Wright R. V. S. 1997. Some Archaeological Applications of Kernel Density Estimates. Journal of European Archaeology 24(2), 347-354
Bargieł B. and Florek M. 2006a. Cmentarzysko ludności kultury pucharów lejkowatych na stanowisku 1 w Malicach Kościelnych, pow. Opatów. In J. Libera and K. Tunia (eds), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych. Lublin, Kraków: Instytut Archeo-logii UMCS, Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 361-384
Bargieł B. and Florek M. 2006b. Cmentarzysko w Pawłowie, pow. Sandomierz na tle innych podobnych stanowisk kultury pucharów lejkowatych. In J. Libera and K. Tunia (eds), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych. Lublin, Kraków: Instytut Archeologii UMCS, Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 385-401
Bąbel J. T. 2000. Groby neolityczne ze stanowiska I w Wojciechowicach, woj. świętokrzyskie. Rocznik Muzeum Historyczno-Archeologicznego w Ostrowcu Świętokrzyskim 3, 11-36
Bąbel J. T. 2006. Próba rekonstrukcji grobowca megalitycznego ze stanowiska V w Broniszowicach, pow. Ostrowiec Świętokrzyski. In J. Libera and K. Tunia (eds), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych. Lublin, Kraków: Instytut Archeologii UMCS, Instytut Archeologii i Etnologii, 271-288
Burchard B. 1998. Badania grobowców typu megalitycznego w Zagaju Stradowskim w południowej Polsce. Sprawozdania Archeologiczne 50, 149-156
Burchard B. 2006. Grobowce typu megalitycznego w Zagaju Stradowskim, pow. Kazimierza Wielka. In J. Libera and K. Tunia (eds), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych. Lublin, Kraków: Instytut Archeologii UMCS, Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 301-305
Chapman R. 1981. The emergence of formal disposal areas and the “problem” of megalithic tombs in prehistoric Europe. In R. Chapman, I. Kinnes and K. Randsborg (eds.), The Archaeology of Death. Cambridge: Cambridge University Press, 71-81
Chmielewski W. 1952. Zagadnienie grobowców kujawskich w świetle ostatnich badań, Łódź
Chmielewski T. J. 2015. Cmentarzysko. Aranżacja przestrzeni grzebalnej i obrządek pogrzebowy. In T. J. Chmielewski and E. Mitrus (eds.), Pliszczyn. Eeolityczny kompleks osadniczy na Lubelszczyźnie (= Ocalone Dziedzictwo Archeologiczne 5), Pękowice,Wrocław, 135-163
Czerniak L. 1994. Wczesny i środkowy okres neolitu na Kujawach 5400-3650 p.n.e. Poznań: Instytut Archeologii i Etnologii PAN
Demnick D., Diers S., Bork H.-R., Fritsch B., Müller J., Beyer A., Brozio J.-P., Erkul E., Kroll H., Tafel E. 2008. Der Großdolmen Lüdelsen 3 in der westlichen Altmark (Sachsen-Anhalt) – Baugeschichte, Rituale und Landschaftsrekonstruktion. www.jungsteinsite.de
Diers S., Jansen D., Alsleben A., Dörfler W., Müller J., Mischka D. 2014. The Western Altmark versus Flintbek – paleoecological research on two megalithic regions. Journal of Archaeological Science 41, 185-198
Florek M. 2006. Cmentarzyska z grobami „niemegalitycznymi” i pochówki w jamach gospodarczych w obrębie osad w grupie południowo-wschodniej kultury pucharów lejkowatych (na zachód od Wisły), In J. Libera and K. Tunia (eds.), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych, Lublin, Kraków: Instytut Archeologii UMCS, Instytut Archeologii i Etnologii PAN O/Kraków, 407-422
Florek M. 2008. Cmentarzyska kultury pucharów lejkowatych na Wyżynie Sandomierskiej. Historia i stan badań. Wiadomości Archeologiczne 60, 97-123
Furholt M., Hinz M., Mischka D. 2012. “As time goes by?” – Meaning, Memories and Monuments, In M. Furholt, D. Mischka and M. Hinz (eds.), “As time goes by?”. Monumentality, Landscapes and the Temporal Perspective (= Universitätforschungen zur prähistorischen Archäologie 206). Bonn, 13-20
Furholt M., Müller J. 2011. The earliest monuments in Europe – architecture and social structures (5000-3000 cal BC). In M. Furholt, F. Lüth and J. Müller (eds.), Megaliths and Identities. Frühe Monumentalität und soziale Differenzierung 1. Bonn, 15–32
Gajewski L. 1952. Kultura czasz lejowatych między Wisłą a Bugiem. Annales Universitatis Marie Curie-Skłodowska. Sectio F4, 1-194
Garbacz K. 2006. Dwa grobowce z Grzybowa, pow. Staszów na tle zjawiska rozpowszechnienia się idei megalitycznej w grupie południowo-wschodniej kultury pucharów lejkowatych, In J. Libera and K. Tunia (eds.), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych, Lublin, Kraków: Instytut Archeologii UMCS, Instytut Archeologii i Etnologii PAN O/Kraków, 307-333
Ginkel van E., Jager S. W., Sanden van der W. 1999. Hunebedden monumenten van een Steentijdcultuur. Abcoude: Uitgeverij Uniepers
Gorczyca K. 2005. Kleczewska enklawa grobowców kujawskich. Zarys problemu. Folia Praehistorica Posnaniensia 13-14, 117-132
Hoika J. 1986. Die Bedeutung des Oldenburger Grabens für Besiedlung und Verkehr im Neolithikum. Offa 43, 185-208
Iwaniszewski S. 2006. Megalityczny obrządek pogrzebowy i neolityczny krajobraz w mikroregionie stryczowickim na Wyżynie Sandomiersko-Opatowskiej. In J. Libera and K. Tunia (eds.), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych, Lublin, Kraków: Instytut Archeologii UMCS, Instytut Archeologii i Etnologii PAN O/Kraków, 259–270
Janicki G., Kociuba W., Rodzik J., Zgłobicki W. 2010. Ekstremalne procesy geomorfologiczne we wschodniej części Wyżyn Polskich – warunki występowania i oddziaływania na rzeźbę. Prace i Studia Geograficzne 45, 11-28
Jarosz P., Tunia K. and Włodarczak P. 2009. Burial mound no. 2 in Malżyce, the district of Kazimierza Wielka. Sprawozdania Archeologiczne 61, 175-231
Jarosz P., Szczepanek A., Włodarczak P. 2013. Tomb no. 1 at Malżyce, site 31 (distr. Kazimierza Wielka) and the megalithic Funnel Beaker cemeteries in the loess region of western Małopolska. Sprawozdania Archeologiczne 65, 293-309
Jastrzębski S., Ślusarska M. 1982. Grobowce kultury pucharów lejkowatych z Lublina-Sławinka i Miłocina-Kolonii, woj. lubelskie. Wiadomości Archeologiczne 47(2), 191-229
Kowalski J. 1997. Środowisko geograficzne. In W. Kotasiak (red.), Ostrowiec Świętokrzyski. Monografia historyczna miasta. Ostrowiec Świętokrzyski, 12-23
Kossian R. 2004. Nichtmegalitische Grabanlagen der Trichterbecherkultur in Deutschland und in den Niederlanden (= Veröffentlichungen des Landesamtes für Denkmalpflege und Archäo-logie Sachsen-Anhalt-Landesmuseum für Vorgeschichte 58). Halle (Salle): Landesamt für Denkmalpflege und Archäologie Sachsen-Anhalt
Król D. 2011. Chamberless Tombs in Southeastern Group of Funnel Beaker Culture (= Collectio Archaeologica Ressoviensis 17), Rzeszów: Instytut Archeologii UR
Król D. 2016. Nekropole z bezkomorowymi grobowcami kultury pucharów lejkowatych w Polsce południowo-wschodniej w dorzeczach Wisły i Sanu. Przegląd historii i stanu badań. Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego 37, 53-68
Król D., Rogoziński J., Rybicka M. 2012. Tomb of the Funnel Beaker Culture on Site 7 in Skołoszów, Radymno Commune, Podkarpackie Voivodeship. In. M. Furholt, D. Mischka and M. Hinz (eds.), “As time goes by?”. Monumentality, Landscapes and the Temporal Perspective, (= Universitätforschungen zur prähistorischen Archäologie 206), Bonn: 205-214
Król D., Rogoziński J., Rybicka M., Sznajdrowska A. 2014. Obrządek pogrzebowy kultury pucharów lejkowatych w grupie południowo-wschodniej na przykładzie stanowisk w Skołoszowie 7 i Szczytnej 6 (= Наукові Сtудії 7). Ісtорико-краєзиавчий музей м. Винники, 62-78
Kruk J. 1980. Gospodarka w Polsce południowo-wschodniej w V-III tysiącleciu p.n.e., Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk
Madsen T. 1979. Earthen Long Barrows and Timber Structures: Aspects of the Early Neolithic Mor-tuary Practice in Denmark. Proceedings of the Prehistoric Society 45, 301-320
Maruszczak H. 1973. Erozja wąwozowa we wschodniej części pasa wyżyn południowopolskich. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolnych 151, 13-27
Matraszek B., Sałaciński S. 2006. Grobowce megalityczne w Stryczowicach In J. Libera and K. Tunia (eds.), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych, Lublin, Kraków: Instytut Archeologii UMCS, Instytut Archeologii i Etnologii PAN O/Kraków, 235-245
Midgley M. S. 1985. The Origin and Function of the Earthen Long Barrows of Northern Europe (= British Archaeological Reports, International Series 259), Oxford
Midgley M. S. 2005. The Monumental Cemeteries of Prehistoric Europe, Tempus
Müller J., Bork H. R., Brozio J. P., Demnick D., Diers S., Dibbern H., Dörfler W., Feeser I., Fritsch B., Furholt M., Hage F., Hinz M., Kirleis W., Klooß S., Kroll H., Lindemann M., Lorenz L., Mischka D., Rinne C. 2013. Landscapes as Social Space and Ritual Meaning: Some New Results on TRB in Northern Germany. In J. A. Bakker, S. B. C. Bloo and M. K. Dütting (eds.), From Funeral Monuments to Household Pottery. Current advances in Funnel Beaker Culture (TRB/TBK) research (= British Archaeological Reports, International Series 2474), Oxford, 51-80
Nogaj-Chachaj J. 1991. The stone-packed graves of the Funnel Beaker culture in Karmanowice, site 35. Antiquity 65, 628–639
Nogaj-Chachaj J. 2004. O roli człowieka w przekształcaniu środowiska przyrodniczego w holocenie na Płaskowyżu Nałęczowskim. In J. Libera and A. Zakościelna (eds.), Przez pradzieje i wczesne średniowiecze. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 63–72
Przybyła M., Tunia K. 2013. Investigations in 2012 of the southern part of the Funnel Beaker culture temenos at Słonowice near the Małoszówka River. Fourth report. In. S. Kadrow and P. Włodarczak (eds.), Environment Subsistence – forty years after Janusz Kruk’s Settlement studiem (= Studien zur Archäologie in Ostmitteleuropa 11), Bonn, Rzeszów: Institute of Archaeology Rzeszów University, 139-161
Randsborg K. 1975. Social Dimensions of Early Neolithic Denmark. Proceedings of the Prehistoric Society 41, 105-118
Rasmussen U., Skousen H. 2012. Rituals at Springs during the Early Neolithic in Scandinavia. In M. Furholt, D. Mischka and M. Hinz (eds.), “As time goes by?”. Monumentality, Landscapes and the Temporal Perspective (= Universitätforschungen zur prähistorischen Archäologie 206), Bonn, 145-158
Rzepecki S. 2011. U źródeł megalityzmu w kulturze pucharów lejkowatych. Łódź: Instytut Archeologii UŁ, Fundacja UŁ
Sjögren K-G. 2003. Mångfalldige uhrmines grafvar…, Megalitgravar och samhälle i Västsverige (= GOTARC Series B. Gothenburg Archaeological Theses 27. Coast to Coast-Book 9), Göteborg
Schülke A. 2014. Three concepts of burying the dead. In M. Furholt, M. Hinz, D. Mischka, G. Noble and D. Olausson (eds.), Landscapes, Histories and Societies in the Northern European Neolithic (= Frühe Monumentalität und soziale Differenzierung 4), Bonn, 113-123
Tunia K. 2006. “Temenos” kultury pucharów lejkowatych w Słonowicach, pow. Kazimierza Wielka. Badania 1979-2002. Trzecie sprawozdanie. In J. Libera and K. Tunia (eds.), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych, Lublin, Kraków: Instytut Archeologii UMCS, Instytut Archeologii i Etnologii PAN O/Kraków, 335-340
Tunia K. and Włodarczak P. 2011. Tumulus of the Funnel Beaker Culture in Malżyce. Sprawozdania Archeologiczne 63, 203-219
Wierzbicki J. 1999. Łupawski mikroregion osadniczy ludności kultury pucharów lejkowatych, Poznań
Wierzbicki J. 2006. Megality kultury pucharów lejkowatych – czy tylko grobowce? In J. Libera and K. Tunia (eds.), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych. Lublin, Kraków: Instytut Archeologii UMCS, Instytut Archeologii i Etnologii PAN O/Kraków, 87-101
Woźny J. 1996. Symbolika wody w pradziejach Polski. Bydgoszcz
Zimmermann A. 1992. Tessalierung und Triangulation als Technik zur Bestimmung archäologischer Funddichten. Archäologische Informationen 15, 107-112

Czasopismo/Seria/cykl:

Sprawozdania Archeologiczne

Tom:

72

Zeszyt:

1

Strona pocz.:

47

Strona końc.:

62

Szczegółowy typ zasobu:

Artykuł

Format:

application/octet-stream

Identyfikator zasobu:

oai:rcin.org.pl:236689 ; 0081-3834 ; doi:10.23858/SA/72.2020.1.003

Źródło:

IAiE PAN, sygn. P 244 ; IAiE PAN, sygn. P 245 ; IAiE PAN, sygn. P 243 ; kliknij tutaj, żeby przejść

Język:

eng

Prawa:

Licencja Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0

Zasady wykorzystania:

Zasób chroniony prawem autorskim. [CC BY 4.0 Międzynarodowe] Korzystanie dozwolone zgodnie z licencją Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0, której pełne postanowienia dostępne są pod adresem: ; -

Digitalizacja:

Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk

Lokalizacja oryginału:

Biblioteka Instytutu Archeologii i Etnologii PAN

Dofinansowane ze środków:

Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego ; Działalność upowszechniająca naukę (DUN)

Dostęp:

Otwarty