Janusz Kruk’s settlement archaeology: intellectual inspirations and determinants

Kadrow, Sławomir

doi:0081-3834

Download

Title: Janusz Kruk’s settlement archaeology: intellectual inspirations and determinants

Abstract:

This article is dedicated to the inspirations and intellectual determining factors of Janusz Kruk’s settlement archaeology. For this purpose, the article focuses on the well-known literary theory of “the Death of the Author”. It has been assumed that Kruk’s scientific output should be assessed in the light of his most important work – and not his last work. Kruk’s scientific output is dominated by the view that functional relations between settlement, economy, and natural environment are of key importance for the historical process. Equally vital is the opinion that settlement, economic, and environmental changes are affected by human influence on the natural environment (anthropopressure), inspired indirectly by George Perkins Marsh and directly by the first report of the Club of Rome. Janusz Kruk’s settlement archaeology is permeated by the principles of functionalism, but its originality is determined by the presence of the elements of “geographical possibilism”

References:

Barthes R. 2006. Śmierć autora. In A. Burzyńska and M. P. Markowski (eds.), Teorie literatury XX wieku. Antologia. Kraków: Znak, 355-356
Bibikov S. N. 1965. Khozyaistvenno-ekonomicheskii kompleks razvitogo Tripolya. Sovetskaya arkhe-ologia 1, 48-62
Bintliff J. 2013. A Brief Commentary of Micro-Landscape Studies in Honour of Janusz Kruk. In S. Ka-drow and P. Włodarczak (eds), Environment and subsistence – forty years after Janusz Kruk’s „Settlement studies...” (= Studien zur Archäologie in Ostmitteleuropa/Studia nad Pradziejami Europy Środkowej 11). Rzeszów, Bonn 2013: Institute of Archaeology, Rzeszów University & Verlag Dr. Rudolf Habelt GmbH, 21-25
Bourdie P. and Wacquant L. J. D. 2001. Zaproszenie do socjologii refleksyjnej (= Terminus 21). Warszawa: Oficyna Naukowa
Braudel F. 2004. Morze Śródziemne i świat śródziemnomorski w epoce Filipa II. Warszawa: Książka i Wiedza
Compagnon A. 2010. Demon teorii. Literatura a zdrowy rozsądek. Gdańsk: słowo/obraz terytoria
Clark J. G. D. 1939. Archaeology and Society. London: Methuen
Clark J. G. D. 1957. Europa Przedhistoryczna. Warszawa
Clarke D. 1973. The Loss of Innocence. Antiquity 47, 6-18
Clarke D. L. 1977. Spatial Information in Archaeology. In D. L. Clarke (ed.), Spatial Archaeology. New York: Academic Press, 1-32
Diachenko A., Kruk J. and Milisauskas S. 2016. What does the bell-distribution hide? Spatial behavior and demographic development of the Funnel Beaker Culture poppulations in Bronocice re-gion, Poland. Sprawozdania Archeologiczne 68, 25-38
Flannery K. V. 1972. The Cultural Evolution of Civilizations. Annual Review of Ecology and Systematics 3, 399-426
Gadamer H.-G. 1967. Das Problem der Geschichte in der neuren deustchen Philosophie. In Kleine Schriften 1. Philosophie, Hermeneutik. Tübingen: Verlag J. C. B. Mohr (Siebeck), 1-10
Geremek B. and Kula W. 2004. Fernand Braudel i „Morze Śródziemne”. In F. Braudel, Morze Śródziemne i świat śródziemnomorski w epoce Filipa II. Warszawa: Książka i Wiedza, 6-13
Godłowski K. 1960. Studia nad stosunkami społecznymi w okresach późnolateńskim i rzymskim w dorzeczu Odry i Wisły. Wrocław: Ossolineum
Gradmann R. 1901. Das mitteleuropäische Landschaftsbild nach sejner geschichtlicher Entwicklung. Geographische Zeitschrift 7, 361-377
Gradmann R. 1936. Vorgeschichtliche Landwirtschaft und Besiedlung. Geographische Zeitschrift 42, 378-386
Gronenborn D. 2010. Climate, crises, and the „neolithisation” of Central Europe between IRD-Events 6 and 4. In D. Gronenborn and J. Petrasch (eds.), Die Neolithisierung Mitteleuropas. Internationale Tagung, Mainz 24. bis 26. Juni 2005. Mainz: Verlag der Römisch-Germanischen Zentralmuseums, 61-80
Gurba J. 1961. Neolithic Settlements in the LublinLoessUpland. Annales UMCS, sec. B. 15, 211-233
Hensel W. and Milisauskas S. 1985. Excavations of Neolithic and Early Bronze Age Sites in South-Eastern Poland. Wrocław: Ossolineum
Hodder I. and Orton C. 1976. Spatial Analisis in Archaeology. Cambridge: Cambridge University Press
Howell J. 1983. Settlement and Economy in Neolithic France (= British Archaeological Reports. In-ternational Series 157). Oxford: Archaeopress
Jankuhn H. 1977. Einführung in die Siedlungsarchäologie. Berlin-New York: Walter de Gruyter
Johnson G. A. 1977. Aspects of Regional Analysis in Archaeology. Annual Review of Anthropology 6, 479-508
Kadrow S. 1992. Settlement Archaeology after Janusz Kruk. Poročilo o raziskovanju paleolita, neolita in eneolita v Sloveniji 20, 49-55
Kadrow S. 2010. Antropopresja, neodarwinizm, globalne zmiany klimatyczne i teoria ewolucji społecznej Habermasa. In S. Czopek and S. Kadrow (eds.), Mente et rutro. Studia archaeologica Johanni Machnik viro doctissimo octogesimo vitae anno ab amicis, collegis et discipulis oblate. Rzeszów: Instytut Archeologii UR, 61-90
Kadrow S. 2013. Regional research in archaeology in the light of selected traditions of geographical studies. In S. Kadrow and P. Włodarczak (eds.), Environment and subsistence – forty years after Janusz Kruk’s „Settlement studies…” (= Studien zur Archäologie in Ostmitteleuropa/Studia nad Pradziejami Europy Środkowej 11). Rzeszów, Bonn 2013: Institute of Archaeology, Rzeszów University & Verlag Dr. Rudolf Habelt GmbH, 525-531
Kadrow S. 2014. TransCarpathian Contacts in the Neolithic and the Early Bronze Age. In T. L. Kielnin, P. Valde-Nowak, M. Korczyńska, K. Cappenberg and J. Ociepka (eds), Settlement, Communication and Exchange around the Western Carpathians. International Workshop held at the Institute of Archaeology Jagiellonian University, Kraków October 27-28, 2012. Oxford 2014: Archaeopress Archaeology, 13-26
Kadrow S. 2018. Archeologia osadnicza Janusza Kruka – inspiracje i uwarunkowania. Fontes Archaeo-logici Posnanienses 54, 191-197
Kadrow S. and Machnik J. 2001. Badania nad osadnictwem neolitycznym i wczesnobrązowym na obszarach lessowych Małopolski. In J. K. Kozłowski and E. Neustupný (eds.), Archeologia przestrzeni. Metody i wyniki badań struktur osadniczych w dorzeczach górnej Łaby i Wisły. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 111-125
Kruk J. 1973. Studia nad neolitem wyżyn lessowych. Wrocław: Ossolineum
Kruk J. 1980a. Gospodarka w Polsce południowo-wschodniej w V-III tysiącleciu p.n.e. Wrocław: Ossolineum
Kruk J. 1980b. Remarks concerning the Geography of Settlement of Prehistoric Communities. In R. Schild (ed.), Unconventional Archaeology. New Approaches and Golas in Polish Archaeology. Wrocław: Ossolineum, 17-32
Kruk J. 2008. Wzory przeszłości. Studia nad neolitem środkowym i późnym. Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii PAN
Kruk J., Milisauskas S., Alexandrowicz S. and Śnieszko Z. 1996. Osadnictwo i zmiany środowiska naturalnego wyżyn lessowych. Studium archeologiczne i paleogeograficzne nad neolitem w dorzeczu Nidzicy. Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii PAN
Kruk J. and Przywara L. 1983. Roślinność potencjalna jako metoda rekonstrukcji naturalnych warunków rozwoju społeczności pradziejowych. Archeologia Polski 28(1), 19-50
Kula W. 1963. Problemy i metody historii gospodarczej. Warszawa: PWN
Kurnatowski S. 1963. Uwagi o kształtowaniu się stref zasiedlenia dorzecza Obry w czasie od środkowego okresu epoki brązu do późnego średniowiecza. Archeologia Polski 8, 181-221
Kurnatowski S. 1966. Przemiany techniki uprawy roli w czasach między między epoką brązową i wczesnym średniowieczem a rozmieszczenie stref zasiedlania. Studia z Dziejów Gospodarstwa Wiejskiego 8, 92-99
Machnik J. 2015. A Brief Response to S. Milisauskas. Sprawozdania Archeologiczne 67, 329-332
Marsh G. P. 1865. Man and nature, or Physical geography as modified by human action. New York: Charles Scribner [Reprinted 1965, Harvard: Belknap Press]
Meadows D. H., Meadows D. L., Randers J. and Behrens W. W. 1972. The Limits to Growth: a Report to the Club of Rome’s Project on the Predicament of Mankind. NewYork: Universe Books
Milisauskas S. 2015. Myth Making by Jan Machnik: the American and Polish Cooperative Archaeological Project 1966-1978. Sprawozdania Archeologiczne 67, 315-327
Milisauskas S. and Kruk J. 1984. Settlement organization and the appearance of low level hierarchical societies during the Neolithic in the Bronocice microregion, Southeastern Poland. Germania 62(1), 1-30
Neustupný E. 1991. Community areas of prehistoric farmers in Bohemia. Antiquity 65, 321-331
Odum E. P. 1971. Fundamentals of Ecology. Philadelphia: W. B. Saunders Company
Ostoja-Zagórski J. 1988. Empiria i teoria w badaniach archeologicznych. Archeologia Polski 33(2), 247-272
Reich-Ranicki M. 1999. Mein Leben. München: Deutscher Taschenbuch Verlag
Simmons G. I. 1979. Ekologia zasobów naturalnych. Warszawa: PWN
Ucko P. J. and Dimbleby G. W. (eds) 1969. The domestication and exploitation of plants and animals. Chicago: Aldine
Vidal de la Blache P. 1903. Tableau géographique de la France. Paris: Hachette
Vita-Finzi C. and Higgs E. S. 1970. Prehistoric Economy in the Mount Carmel Area of Palestine: Site Catchment Analysis. Proceedings of the Prehistoric Society 36, 1-37
Walser M. 2002. Tod eines Kritikers. Frankfurt am Main: Suhrkamp Verlag
Wiślański T. 1966. Próba zarysowania podstawowych form osadnictwa neolitycznego w Polsce północno-zachodniej. Archeologia Polski 10, 474-505
Wiślański T. 1969. Podstawy gospodarcze plemion neolitycznych w Polsce północno-zachodniej. Wrocław: Ossolineum
Włodarczak P. 2013. The lost settlements – one from the visible problems in the research on the Final Neolithic in southern Poland. In S. Kadrow and P. Włodarczak (eds), Environment and subsistence – forty years after Janusz Kruk’s „Settlement studies...” (= Studien zur Archäologie in Ostmitteleuropa/Studia nad Pradziejami Europy Środkowej 11). Rzeszów, Bonn 2013: Institute of Archaeology, Rzeszów University & Verlag Dr. Rudolf Habelt GmbH, 173-184
Woźny M. 2014. Między pokoleniami. Jak Jaśko miast ułanem archeologiem został. Wywiad rzeka. Z Profesorem Janem Machnikiem rozmawia Marzena Woźny. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego