Subtitle:

Geographia Polonica Vol. 91 No. 3 (2018)

Publisher:

IGiPZ PAN

Place of publishing:

Warszawa

Description:

24 cm

Type of object:

Czasopismo/Artykuł

Abstract:

The article presents the main topics and evolution of scholars' views on the impact of demographic phenomena and processes on broadly understood local development in Poland. The seventy-year post-war period (1946-2016) was examined. First, three categories of demographic changes were identified and analysed: (1) demographic development and population concentration (2) depopulation processes and (3) population ageing. Next, the impact of these changes on socio-economic development, mainly on a local scale, was established. The following topics were taken into account: social insurance system, labour markets, consumer demand, demand for public services, impact of population change on local spatial development and planning, and local government public finance.

References:

1. Anacka M., Brzozowski J., Chałupczak H., Fihel A., Firlit-Fesnak G., Garapich M., Grabowska-Lusińska I., Heffner K., Jaźwińska E., Jończy R., Kaczmarczyk P., Krzyżowski Ł., Lesińska M., Okólski M., Praszałowicz D., Rauziński R., Rokita-Poskart D., Slany K., Solga B., Ślusarczyk M., Urbańska S., 2014. Społeczne skutki poakcesyjnych migracji ludności Polski. Warszawa: Komitet Badań nad Migracjami PAN.
2. Ancyparowicz G., 2013. Polityka kursowa a napływ do Polski bezpośrednich inwestycji zagranicznych – BIZ. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse. Rynki Finansowe. Ubezpieczenia, no. 62, pp. 223‑234.
3. Andrzejewski A., 1968. Wyż demograficzny a problemy polityki mieszkaniowej [in:] J. Rosner (ed.), Społeczno-ekonomiczne problemy wyżu demograficznego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, pp. 249‑272.
4. Baran A., 1982. Demograficzne i społeczno-ekonomiczne przyszłe konsekwencje obecnej struktury ludności Polski według płci i wieku. Studia Demograficzne, no. 4, pp. 99‑120.
5. Bartosiewicz B., 2016. Polityka rozwoju lokalnego w kurczących się małych miastach. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 418, pp. 22‑31.
6. Bijak J., Kupiszewska D., Kupiszewski M., 2008. Replacement Migration Revisited: Simulations of the Effects of Selected Population and Labor Market Strategies for the Aging Europe, 2002‑2052. Population Research and Policy Review, vol. 27, no. 3, pp. 321‑342. https://doi.org/10.1007/s11113-007-9065-2
7. Bylok F., 2012. Wpływ czynników demograficznych na przemiany konsumpcji w Polsce [in:] A. Rączaszek (ed.), Demograficzne uwarunkowania rozwoju gospodarczego. Studia Ekonomiczne. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, pp. 17‑32.
8. Calot G., Sardon J.-P., 1999. Les facteurs du vieillissement demographique. Population, vol. 54, no. 3, pp. 509‑552. https://doi.org/10.2307/1534988
9. Cegielski J., 1974. Dalekie dojazdy pracownicze. Materiały i Studia, no. 238, Warszawa: Instytut Gospodarki Mieszkaniowej.
10. Chmielewska I., 2015. Transfery z tytułu pracy Polaków za granicą w świetle badań Narodowego Banku Polskiego. Materiały i Studia, no. 314, Warszawa: Instytut Ekonomiczny, Narodowy Bank Polski.
11. Cieślak M., 2004. Pomiar procesu starzenia się ludności. Studia Demograficzne, no. 2 (146), pp. 3-16.
12. De Haas H., 2007. Remittances, Migration and Social Development. A Conceptual Review of the Literature. Social Policy and Development Programme Paper, no. 34, Geneva: United Nations Research Institute for Social Development.
13. Eberhardt P., 1989. Regiony wyludniające się w Polsce. Prace Geograficzne, no. 148, Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, 154 pp.
14. Eberhardt P., 2014. Fazy rozwoju demograficznego Polski. Roczniki Nauk Społecznych, vol. 42, no. 2, pp. 135‑159.
15. Fihel A., 2015. Wpływ czasowych migracji zagranicznych na perspektywy demograficzne Polski. Wiadomości Statystyczne, no. 7, pp. 74-89.
16. Frątczak E., 1988. Demograficzne, społeczne, ekonomiczne i zdrowotne aspekty procesu starzenia się ludności Polski [in:] C. Groblewska (ed.), Raporty końcowe z badań w latach 1981‑1985. Cz. 2: Raporty [syntetyczne] kierowników tematów, Monografie i Opracowania, no. 278, Warszawa: Szkoła Główna Planowania i Statystyki, pp. 440‑452.
17. Frenkel I., 2003. Ludność, zatrudnienie i bezrobocie na wsi. Dekada przemian. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
18. Frenkel I., Rosner A., 2001. Ludność i wiejski rynek pracy w Polsce [in:] Rynki wiejskie: ziemia, kapitał, praca. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
19. Gee E.M., 2000. Population and politics: Voodoo demography, population aging, and social policy [in:] E.M. Gee, G.M. Gutman (eds), The overselling of population aging: Apocalyptic demography, intergenerational challenges, and social policy. Toronto-Ontario: Oxford University Press, pp. 5‑25.
20. Heffner K., 2012. Migracje Ślązaków po 1945 roku [in:] A. Zagórowska (ed.), Człowiek największym dobrem miasta, regionu, kraju, Studia i Monografie, no. 319, Opole: Politechnika Opolska, pp. 51‑60.
21. Heffner K., 2012. Migracje a rozwój regionu. Znaczenie procesów migracyjnych dla rozwoju regionów w Polsce [in:] R. Rauziński, T. Sołdra-Gwiżdż(eds.), Społeczeństwo Śląska Opolskiego 1945‑2011‑2035 – aspekty społeczne, demograficzne i rynku pracy, Opole-Warszawa: Rządowa Rada Ludnościowa, Państwowy Instytut Naukowy – Instytut Śląski w Opolu, Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego, pp. 79‑91.
22. Heffner K., Czarnecki A. (eds.), 2011. Znaczenie drugich domów w rozwoju obszarów wiejskich. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
23. Iglicka K., 2013. Demograficzne wyzwania dla rynków pracy, polityk społecznych i bezpieczeństwa Europy Środkowej. Polityka Społeczna, vol. 40, no. 1, no. 466, pp. 1‑5.
24. Jagielski A., 1984. Rozmieszczenie ludności, migracje a rozwój społeczno-gospodarczy (doświadczenia Polski). Studia Demograficzne, no. 4, pp. 35-53.
25. Janicka A., Kaczmarczyk P., Anacka M., 2015. Zmiany zasobów pracy i ich ekonomiczne konsekwencje oraz inne ekonomiczne konsekwencje starzenia się populacji. Studia i Materiały, no. 4, Warszawa: Uniwersytet Warszawski, Ośrodek Badań nad Migracjami.
26. Jasiulewicz M., 1995. Migracje ludności a problem bezrobocia na obszarach wiejskich Pomorza Środkowego w latach 1988‑1994 [in:] Restrukturyzacja funkcjonalno-przestrzenna obszarów wiejskich Polski (ze szczególnym uwzględnieniem województw: toruńskiego i włocławskiego), Materiały XII Ogólnopolskiego Seminarium Geograficzno-Rolniczego oraz 44 Zjazdu PTG, Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Komisja Geografii Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej PTG, pp. 81-89.
27. Jelonek A., 1981. Zmiany w strukturze płci i wieku ludności migrującej w Polsce. Biuletyn Rządowej Komisji Ludnościowej, no. 28, pp. 71-83.
28. Jończy R., 2003. Migracje zarobkowe ludności autochtonicznej z województwa opolskiego: studium ekonomicznych determinant i konsekwencji. Studia i Monografie, no. 264, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
29. Jończy R., 2006. Exodus zarobkowy ludności autochtonicznej z województwa opolskiego i jego skutki. Polityka Społeczna, no. 1, pp. 11‑15.
30. Jończy R., 2010. Migracje zagraniczne z obszarów wiejskich województwa opolskiego po akcesji Polski do Unii Europejskiej. Wybrane aspekty ekonomiczne i demograficzne. Opole: Wydawnictwo Instytut Śląski.
31. Jończy R., Rokita-Poskart D., 2008. Wpływ transferu zarobków z zagranicy na poziom dobrobytu materialnego i konsumpcji w województwa opolskim [in:] W. Caban (ed.), Globalizacja przyczyną ubożenia podatkowego państwa?, Kalisz: Wyższa Szkoła Finansów i Informatyki.
32. Jończy R., Rokita-Poskart D., 2012. Wybrane fiskalne konsekwencje migracji zarobkowej oraz związanego z nią transferu dochodów (na przykładzie województwa opolskiego). Barometr Regionalny, no. 2 (28), pp. 49‑56.
33. Jończy R., Rokita-Poskart D., 2012. Migracje zarobkowe a poziom cen w sferze lokalnego handlu [in:] P. Kaczmarczyk, M. Lesińska (eds.), Warszawa: Ośrodek Badań nad Migracjami Uniwersytetu Warszawskiego, pp. 63‑75.
34. Kabaj M., 1974. Zasoby ludzkie a rozwój gospodarki polskiej 1950‑1990. Ekonomista, no. 3, pp. 601‑628.
35. Kabaj W., 2006. Ekonomia tworzenia i likwidacji miejsc pracy: dezaktywizacja Polski? Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
36. Klepacka-Kołodziejska D., 2009. Wspieranie obszarów wiejskich o niekorzystnych warunkach gospodarowania w Polsce i Unii Europejskiej. Warszawa: Wydawnictwo IRWiR PAN.
37. Klepacki B., Klepacka A., 2012. Sytuacja społeczno-ekonomiczna gminy w rejonie zagrożonym depopulacją (na przykładzie miasta i gminy Drohiczyn). Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, no. 99, pp. 243‑250.
38. Klimczuk A., 2014. Rozwój regionalny wobec starzenia się społeczeństwa [in:] P. Szukalski (ed.), Starzenie się ludności a solidarność międzypokoleniowa, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, pp. 149‑170.
39. Korcelli P., 1987. Growth fluctuations and alternative trajectories of future population change: A case study of the Warsaw region. Papers of the Regional Science Association, no. 61, pp. 131-144. https://doi.org/10.1111/j.1435-5597.1987.tb01694.x
40. Kot S.M., Kurkiewicz J., 2004. The new measures of the population ageing. Studia Demograficzne, no. 2 (146), pp. 17‑29.
41. Kowalewski A., Mordasewicz J., Osiatyński J., Regulski J., Stępień J., Śleszyński P., 2014. Ekonomiczne straty i społeczne koszty niekontrolowanej urbanizacji w Polsce – wybrane fragmenty raportu. Samorząd Terytorialny, no. 4, pp. 5‑21.
42. Kozera A., Wysocki F., 2015. Typ funkcjonalny a samodzielność finansowa gmin wiejskich województwa wielkopolskiego. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, vol. 17, no. 6, pp. 133‑139.
43. Kupiszewski M., 1992. Remittances, migration and social development. A conceptual review of the literature [in:] P. Jordan (ed.), Atlas of Eastern and Southeastern Europe, Vienna: Oesterreichisches Ost- und Suedosteuropa Institut.
44. Kupiszewski M., 2006. Migration in Poland in the period of transition – the adjustment to the labour market change [in:] M. Kuboniwa, Y. Nishimura (eds.), Economics of intergenerational equity in transnational economies, Tokio: Maruzen, pp. 255‑276.
45. Kurek S., 2007. Typologia procesu starzenia się ludności miast i gmin Polski na tle jego demograficznych uwarunkowań. Przegląd Geograficzny, vol. 79, no. 1, pp. 133-156.
46. Kurek S., 2011. Double transitions? Regional patterns of population ageing in Poland. Geografiska Annaler: Series B, Human Geography, vol. 93, no. 2, pp. 163‑184. https://doi.org/10.1111/j.1468-0467.2011.00367.x
47. Kurek S., Gałka J., Wójtowicz M., 2015. Wpływ procesów suburbanizacji na przemiany demograficzne Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, no. 223, pp. 206‑222.
48. Latocha A., 2013. Wyludnione wsie w Sudetach. I co dalej? Przegląd Geograficzny, vol. 85, no. 3, pp. 373-396. https://doi.org/10.7163/PrzG.2013.3.3
49. Layard R., Blanchard O., Dornbusch R., Krugman P., 1992. East-West migration: The alternatives. Cambridge-London-Tokyo: The MIT Press, United Nations University Press.
50. Miazga M., 1990. Wyludnianie się wsi lubelskiej: Uwarunkowania, następstwa, środki zaradcze. Biuletyn Informacyjny, Resortowy Program Badań Podstawowych 03.5 "Wyludnianie się wsi polskiej", Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.
51. Migdał-Najman K., Mudza A., 2009. Zastosowanie modelu grawitacji względnej Huffa w analizie rynku wielkopowierzchniowych placówek handlowych. Marketing i Rynek, no. 3, pp. 27‑34.
52. Mirowski W., 1994. Wyludnianie się wsi w Polsce w okresie transformacji ustrojowej. Wieś i Rolnictwo, no. 3‑4, pp. 126‑135.
54. Pleśniak A., 2014. Konsekwencje przemian demograficznych w świetle adekwatności i stabilności systemów emerytalnych [in:] A. Rączaszek, W. Koczur (eds.), Polityka społeczna wobec przemian demograficznych. Studia Ekonomiczne, no. 167, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, pp. 43-53.
55. Podogrodzka M., 2011. Wpływ starzenia się ludności na zabezpieczenie ekonomiczne kolejnych generacji. Ekonomista, no. 6. pp. 831‑842.
56. Pomianek I., 2012. Samodzielność finansowa a peryferyjność gmin województwa warmińsko-mazurskiego. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, vol. 14, no. 4, pp. 74-78.
57. Potrykowska A., Śleszyński P., 1999. Migracje wewnętrzne w Warszawie i województwie warszawskim. Atlas Warszawy, no. 7, Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.
58. Rauziński R., Grygierczyk M., 1998. Przeobrażenia demograficzne a strategia rozwoju lokalnego (na przykładzie Śląska Opolskiego) [in:] L. Frąckiewicz (ed.), Przeobrażenia demograficzne kraju i ich konsekwencje dla polityki społecznej: Materiały z międzynarodowej konferencji naukowej, Ustronie Wielkopolskie, 29‑31 maja 1997, Katowice: Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego, pp. 123‑134.
59. Rosner J., 1968. Skrócenie tygodnia roboczego i czas wolny w powiązaniu z zagadnieniami wyżu demograficznego [in:] J. Rosner (ed.), Społeczno-ekonomiczne problemy wyżu demograficznego, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, pp. 197‑219.
60. Rosner A. (ed.), 2007. Zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich a zróżnicowanie dynamiki przemian. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
61. Rosner A., 2012. Zmiany rozkładu przestrzennego zaludnienia obszarów wiejskich. Wiejskie obszary zmniejszające zaludnienie i koncentrujące ludność wiejską, Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
62. Rosset E., 1967. Ludzie starzy. Studium demograficzne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
63. Sanderson W., Scherbov S., 2010. Remeasuring aging, Science, no. 329 (5997), pp. 1287‑1288.
64. Secomski K., 1968. Demografia a planowanie rozwoju społeczno-ekonomicznego [in:] Problemy demograficzne Polski Ludowej. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, pp. 17‑30.
65. Secomski K., 1984. Problemy demograficzne i społeczno-ekonomiczne Polski, Studia Demograficzne, no. 4 (78), pp. 3‑18.
66. Sobczyk A., 2012. Wpływ zmian demograficznych na stan finansów gminnych na przykładzie Szczecina oraz gmin powiatu polickiego. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, no. 99, pp. 215‑227.
67. Stanny M., 2010. Ludność i jej aktywność zawodowa – tendencje zmian na obszarach wiejskich [in:] M. Stanny, M. Drygas (eds.), Przestrzenne, społeczno-ekonomiczne zróżnicowanie obszarów wiejskich w Polsce, Warszawa: IRWiR PAN, pp. 29‑59.
68. Stańkowski B., 2006. Zarobkowe migracje rodziców za granicę. Ruch Pedagogiczny, no. 1‑2, pp. 51‑66.
69. Strzelecki Z., 1996. Uwarunkowania demograficzne rozwoju sfery usług społecznych. Raporty / Instytut Rozwoju i Studiów Strategicznych, no. 45, pp. 7-32.
70. Szukalski P., 2009. Starzenie się ludności – wyzwanie XXI wieku [in:] P. Szukalski (ed.), Przygotowanie do starości. Polacy wobec starzenia się, Warszawa: Instytut Spraw Publicznych, pp. 17‑38.
71. Szukalski P., 2015. Demograficzno-społeczne konsekwencje depopulacji w województwie łódzkim [in:] Problemy społeczne, Polityka społeczna w regionie łódzkim, 15, Łódź: Regionalne Centrum Polityki Społecznej w Łodzi, pp. 3‑20.
72. Śleszyński P., 2006. Przemiany osadnicze i demograficzne Ponidzia w okresie transformacji i ich znaczenie dla środowiska przyrodniczego. Regionalne Studia Ekologiczno-Krajobrazowe, Problemy Ekologii Krajobrazu, vol. 16, no. 2, pp. 75-88.
73. Śleszyński P., 2006. Współczesne przemiany demograficzne w przestrzeni Polski i ich znaczenie dla rozwoju gospodarczego kraju [in:] T. Komornicki, Z. Podgórski (eds.), Idee i praktyczny uniwersalizm geografii. Geografia społeczno-ekonomiczna. Dydaktyka. Dokumentacja Geograficzna, no. 33, Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.
74. Śleszyński P., 2010. Znaczenie przemian demograficznych w przestrzeni Polski dla rozwoju gospodarczego [in:] Biuletyn, no. 55, Warszawa: Rządowa Rada Ludnościowa, pp. 49‑71.
75. Śleszyński P., 2013. Warszawa jako ośrodek dojazdów pracowniczych. Studia Regionalne i Lokalne, no. 1 (51), pp. 5‑25.
76. Śleszyński P., 2013. Demographic changes in Functional Urban Areas in Poland, 2000‑2010. Geographia Polonica, vol. 86, no. 2, pp. 169‑170. https://doi.org/10.7163/GPol.2013.16
77. Śleszyński P., 2014. W sprawie prognozy demograficznej i jej niektórych skutków [in:] Z. Strzelecki, E. Kowalczyk (eds.), Przemiany ludności w Polsce. Przyszłość demograficzna. Konferencja Jubileuszowa Rządowej Rady Ludnościowej, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych GUS, pp. 152‑156.
78. Śleszyński P., 2014. Delimitation and typology of functional urban regions in Poland based on commuting, 2006. Geographia Polonica, vol. 87, no. 2, pp. 317‑320. https://doi.org/10.7163/GPol.2014.20
79. Śleszyński P., 2016. Lokalne planowanie przestrzenne w gminach wyludniających się. Warszawa: Biuletyn KPZK PAN, no. 263, pp. 61-84.
80. Śleszyński P., 2017. Wyznaczenie i typologia miast średnich tracących funkcje społeczno-gospodarcze. Przegląd Geograficzny, vol. 89, no. 4, pp. 565-593. https://doi.org/10.7163/PrzG.2017.4.3
81. Śleszyński P., Stępniak M., Mazurek D., 2018. Oszacowanie skutków presji inwestycyjnej i nadpodaży gruntów budowlanych w strefie podmiejskiej Warszawy na przykładzie gmin pasma zachodniego, Przegląd Geograficzny, vol. 90, no. 2, pp. 209-240.
82. Węcławowicz G., Bański J., Degórski M., Komornicki T., Korcelli P., Śleszyński P., 2006. Przestrzenne zagospodarowanie Polski na początku XXI wieku. Monografie, no. 6, Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.
83. Wiśniewski R., 2013. Społeczno-demograficzne uwarunkowania dojazdów do pracy do Białegostoku. Prace Geograficzne, no. 244, Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.
84. Wiśniewski R., Szejgiec-Kolenda B., Śleszyński P., 2016. Population changes and population ageing in Poland between 1960 and 2011. Geographia Polonica, vol. 89, no. 2, pp. 259‑265. https://doi.org/10.7163/GPol.0056
85. Wolski J., 2004. Przekształcenia krajobrazu wiejskiego Bieszczadów Wysokich w ciągu 150 lat. Prace Geograficzne, no. 214, Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.
86. Zdrojewski E. Z., 1998. Konsekwencje przemian ustrojowych dla procesów demograficznych w Polsce u progu XXI wieku. Studia Demograficzne, no. 1 (131), pp. 123‑128.
87. Zieliński P., 2012. Demograficzne uwarunkowania systemu emerytalnego w Polsce [in:] A. Rączaszek, Demograficzne uwarunkowania rozwoju gospodarczego, Studia Ekonomiczne, no. 103, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, pp. 33‑49.

Relation:

Geographia Polonica

Volume:

91

Issue:

3

Start page:

317

End page:

334

Detailed Resource Type:

Artykuł

Format:

Rozmiar pliku 0,4 MB ; application/pdf

Resource Identifier:

oai:rcin.org.pl:66342 ; 0016-7282 (print) ; 2300-7362 (online) ; 10.7163/GPol.0123

Source:

CBGiOS. IGiPZ PAN, sygn.: Cz.2085, Cz.2173, Cz.2406 ; click here to follow the link

Language:

eng

Rights:

Licencja Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0

Terms of use:

Zasób chroniony prawem autorskim. [CC BY 4.0 Międzynarodowe] Korzystanie dozwolone zgodnie z licencją Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0, której pełne postanowienia dostępne są pod adresem: ; -

Digitizing institution:

Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk

Original in:

Centralna Biblioteka Geografii i Ochrony Środowiska Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN

Projects co-financed by:

Program Operacyjny Polska Cyfrowa, lata 2014-2020, Działanie 2.3 : Cyfrowa dostępność i użyteczność sektora publicznego; środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz współfinansowania krajowego z budżetu państwa

Access:

Otwarty