Subtitle:

Przegląd Geograficzny T. 88 z. 2 (2016)

Publisher:

IGiPZ PAN

Place of publishing:

Warszawa

Description:

24 cm

Type of object:

Journal/Article

Abstract:

W opracowaniu zaproponowano przebudowę podziału terytorialnego na szczeblu województw na podstawie wybranych prostych czynników. Procedurę podzielono na dwa etapy: budowę regionów przez przyporządkowanie powiatów do ośrodków regionalnych oraz budowę województw w drodze wzajemnego powiązania regionów. W dyskusji podjęto dylematy wynikające z rozbieżności więzi funkcjonalnych i kulturowych, ich zmienności w czasie oraz ze zniekształcenia oglądu przestrzeni przez obowiązujący podział terytorialny. Opracowanie kończy krótkie porównanie wynikowej koncepcji i obecnego podziału terytorialnego.

References:

1. Bober J., Hausner J., Izdebski J., Lachiewicz W., Mazur S., Nelicki A., Nowotarski B., Puzyna W., Surówka K., Zachariasz I., Zawicki M., 2013, Narastające dysfunkcje, zasadnicze dylematy, konieczne działania. Raport o stanie samorządności terytorialnej w Polsce, Uniwersytet Ekonomiczny, Małopolska Szkoła Administracji Publicznej, Kraków.
2. Chojnicki Z., Czyż T., 1992, Region – regionalizm – regionalizacja, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 2, s. 1-8.
3. Chojnicki Z., Czyż T., 2000, Nowa terytorialna organizacja Polski i układ regionalny, Czasopismo Geograficzne, 71, 3-4, s. 261-277.
4. Czarnuch Z., 2004, Na tropie tożsamości ziemi torzymskiej, [w:] A. Toczewski (red.), Ziemia lubuska. Studia nad tożsamością regionu, Muzeum Ziemi Lubuskiej, Zielona Góra, s. 71-98.
5. Czyż T., 2012, Poziom rozwoju społeczno-gospodarczego Polski w ujęciu subregionalnym, Przegląd Geograficzny, 84, 2, s. 219-236.
6. Czyżewska A., Kostarczyk A., 1989, Problematyka ochrony i kształtowania środowiska kulturowego Polski w planie przestrzennego zagospodarowania kraju, [w:] Przestrzeń kulturowa w planowaniu przestrzennym, Biuletyn KPZK PAN, 142, s. 57-75.
7. Gloger Z., 1903, Geografia historyczna ziem dawnej Polski, Spółka Wydawnicza Polska, Kraków.
8. Habuda A., Habuda L., 2014, Zasadniczy podział terytorialny państwa. Między racjonalnym wyborem i grą zinstytucjonalizowanych interesów, Wrocławskie Studia Politologiczne, 16, s. 24-41.
9. Honka Z., 2014, Is a new administrative division reform necessary? A voice in the discussion on self-government reform, Środkowoeuropejskie Studia Polityczne, 3, s. 169-183.
10. Heffner K., 2009, Aglomeracje średniej wielkości jako bieguny wzrostu i obszary strategicznej interwencji w regionach międzymetropolitalnych, [w:] Potencjalne metropolie ze szczególnym uwzględnieniem Polski Wschodniej, Studia KPZK PAN, 125, s. 10-17.
11. Heffner K., 2015, Lokalizacja instytucji publicznych jako element polityki miejskiej i regionalnej, [w:] Lokalizacja instytucji publicznych jako element polityki miejskiej i regionalnej, Biuro Analiz i Dokumentacji, Kancelaria Senatu, Warszawa, s. 3-25.
12. Heffner K., Rochmińska A., 2000, Regionalizacja polityczno-administracyjna Polski. Geneza i współczesność – uwarunkowania układu, Przekształcenia Regionalnych Struktur Funkcjonalno-Przestrzennych, 5, Instytut Geograficzny UWr, Wrocław, s. 129-144.
13. Jałowiecki B., 1991, Społeczne i polityczne aspekty terytorialnej organizacji kraju, Biuletyn KPZK PAN, 156, s. 35-50.
14. Jałowiecki B., 1997, Opinia, [w:] Reforma administracji publicznej Państwo sprawne, przyjazne i bezpieczne", t. II, Elipsa, Warszawa, s. 25-34.
15. Kaczmarek T., 2005, Struktury terytorialno-administracyjne i ich reformy w krajach europejskich, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
16. Kołodziejski J., 1991, Podział terytorialny kraju jako problem organizacji przestrzennej społeczeństwa, gospodarki i państwa, Biuletyn KPZK PAN, 156, s. 7-34.
17. Kołodziejski J., Stasiak A., 1986, Koncepcja podziału dwustopniowego – wariant podstawowy, Biuletyn KPZK PAN, 128, s. 35-74.
18. Korcelli P., 2009, System osadniczy Polski – tendencje i uwarunkowania przemian, [w:] T. Markowski (red.) Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju a wizje i perspektywy rozwoju przestrzennego Europy, Studia KPZK PAN, 122, s. 30-42.
19. Kostarczyk A., 1997, Dziedzictwo kulturowe regionów Polski, [w:] E. Wysocka, M. Konopka (red.), Polskie regiony. Podstawy kulturowe regionalizacji Polski, Krajowy Ośrodek Dokumentacji Regionalnych Towarzystw Kultury, Ciechanów, s. 21-25.
20. Kowalczyk A., 2000, Reforma podziału terytorialnego Polski w 1999 roku – krytyczna analiza mechanizmu jej wprowadzania, [w:] S. Ciok, D. Ilnicki (red.), Regionalny wymiar integracji europejskiej, Przekształcenia Regionalnych Struktur Funkcjonalno-Przestrzennych, III/1, Instytut Geograficzny UWr, Wrocław, s. 87-100.
21. Lijewski T., 1984, Odpowiedź na ankietę, [w:] Podział administracyjny kraju. Poglądy i opinie, Biuletyn KPZK PAN, 126, s. 65-75.
22. Lijewski T., 2002, Nowy podział administracyjny a dostępność ośrodków administracji, Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, VIII, Wydział Ekonomii UR, Warszawa–Rzeszów, s. 5-14.
23. Lijewski T., 2003, Koncentracja ośrodków aktywności gospodarczej w Polsce w świetle list 500 firm, Przegląd Geograficzny, 75, 3, s. 433-447.
24. Liszewski S., 1991, Podział administracyjny kraju. Założenia i kryteria, [w:] Koncepcje regionalnej organizacji kraju, Biuletyn KPZK PAN, 156, s. 63-77.
25. Łysoń P., 1998, Projekt kształtu terytorialnego 13 dużych województw-regionów, Samorząd Terytorialny, 1, s. 48-63.
26. Miszczuk A., 2003, Regionalizacja administracyjna III Rzeczpospolitej. Koncepcje teoretyczne a rzeczywistość, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
27. Narodowy Spis Powszechny 2011, 2011, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
28. Nelicki A., 2001, Kształtowanie się struktur administracji powiatowej i wojewódzkiej, [w:] G. Gorzelak, B. Jałowiecki, M. Stec (red.), Reforma terytorialnej organizacji kraju: dwa lata doświadczeń, Scholar, Warszawa, s. 51-72.
29. Piotrowski D., 2004, Rozwój peryferyjnego ośrodka o znaczeniu regionalnym a zmiany struktur funkcjonalno-przestrzennych na przykładzie Suwałk, Wyższa Szkoła Rozwoju Lokalnego, Żyrardów.
30. Piskozub A., 1987, Dziedzictwo polskiej przestrzeni. Geograficzno-historyczne podstawy struktur przestrzennych ziem polskich, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
31. Plit J., 2015, Regionalizacja współczesnych krajobrazów historyczno-kulturowych Polski, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG, 27, s. 79-94.
32. Sługocki J., 1997, Pozycja prawnoustrojowa regionu. Dylematy regionalizacji w Polsce, Studia i Materiały Wyższej Szkoły Pedagogicznej, 115, Wyższa Szkoła Pedagogiczna, Olsztyn.
33. Sokołowski D., 2011, Centralność większych miast Polski. Rola czynnika administracyjnego i globalizacji, Przekształcenia regionalnych struktur funkcjonalno-przestrzennych, 2, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego, UWr, Wrocław, s. 11-24.
34. Sokołowski D., 2014, Niektóre uwarunkowania korekty podziału Polski na województwa, Przegląd Geograficzny, 86, 4, s. 567-590.
35. Szczepkowski J., 1991, Projekt podziału administracyjnego Polski, [w:] Koncepcje regionalnej organizacji kraju, Biuletyn KPZK PAN, 156, s. 117-132.
36. Śleszyński P., 2007, Gospodarcze funkcje kontrolne w przestrzeni Polski, Prace Geograficzne, IGiPZ PAN, 213.
37. Śleszyński P., 2015, W sprawie optymalnego podziału terytorialnego Polski: zastosowanie analizy grawitacyjnej, Przegląd Geograficzny, 87, 2, s. 343-359.
http://dx.doi.org/10.7163/przg.2015.2.7 -
38. Ustawa z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa, Dz.U. z 1998 r. Nr 96, poz. 603, Nr 104, poz. 656; z 1999 r. Nr 101, poz. 1182; z 2001 r. Nr 45, poz. 497.
39. Wendt J., 2001, Geografia władzy w Polsce, Wydawnictwo UG, Gdańsk.
40. Wróbel A., 1984, Odpowiedź na ankietę, [w:] Podział administracyjny kraju. Poglądy i opinie, Biuletyn KPZK PAN, 126, s. 164-166.
41. Wróbel A., 1986, Wnioski w sprawie przyszłego podziału administracyjnego Polski, Biuletyn KPZK PAN, 128, s. 75-109.
42. Wysocka E., Konopka M. (red.), 1997, Polskie regiony. Podstawy kulturowe regionalizacji Polski, Krajowy Ośrodek Regionalnych Towarzystw Kultury, Ciechanów.
43. Zaborowski Ł., 2013, Podział kraju na województwa. Próba obiektywizacji, Scholar, Warszawa.
44. Zaborowski Ł., 2014, Sieć ośrodków regionalnych w Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030. Próba uporządkowania według czynników wielkości i odległości, Przegląd Geograficzny, 86, 4, s. 591-620.
45. Zaborowski Ł., 2015, Lokalizacja instytucji publicznych jako element polityki regionalnej i miejskiej, [w:] Lokalizacja instytucji publicznych jako element polityki miejskiej i regionalnej, Biuro Analiz i Dokumentacji, Kancelaria Senatu, Warszawa, s. 26-86.
46. Zaborowski Ł., 2015, Przesłanki i możliwości korekty podziału terytorialnego państwa na szczeblu województw w świetle rozmieszczenia głównych ośrodków miejskich, referat na zebranie naukowe Zakładu Geografii Miast i Ludności IGiPZ PAN w Warszawie, 25.09.2015 r.
47. Ziobrowski Z., Trafas K., Węcławowicz T., Komeda J., 1991, Koncepcja podziału terytorialnego kraju, [w:] Koncepcje regionalnej organizacji kraju, Biuletyn KPZK PAN, 156, s. 89-116.
48. Zioło Z., 1992, Głos w dyskusji, [w:] Regionalizacja w Polsce w świetle doświadczeń zachodnioeuropejskich, Biuletyn KPZK PAN, 160, s. 73-78.

Relation:

Przegląd Geograficzny

Volume:

88

Issue:

2

Start page:

159

End page:

182

Detailed Resource Type:

Article : original article

Format:

File size 1,4 MB ; application/pdf

Resource Identifier:

oai:rcin.org.pl:59187 ; 0033-2143 ; 10.7163/PrzG.2016.2.2

Source:

CBGiOS. IGiPZ PAN, sygn.: Cz.181, Cz.3136, Cz.4187 ; click here to follow the link

Language:

pol

Language of abstract:

eng

Rights:

Creative Commons Attribution BY 3.0 PL license

Terms of use:

Copyright-protected material. [CC BY 3.0 PL] May be used within the scope specified in Creative Commons Attribution BY 3.0 PL license, full text available at: ; -

Digitizing institution:

Institute of Geography and Spatial Organization of the Polish Academy of Sciences

Original in:

Central Library of Geography and Environmental Protection. Institute of Geography and Spatial Organization PAS

Projects co-financed by:

Programme Innovative Economy, 2010-2014, Priority Axis 2. R&D infrastructure ; European Union. European Regional Development Fund

Access:

Open