„Giełdy” robotnicze w Imperium Rosyjskim jako fenomen rewolucji 1905 roku

Łaniewski, Aleksander

doi:0419-8824

Pobierz

Tytuł: „Giełdy” robotnicze w Imperium Rosyjskim jako fenomen rewolucji 1905 roku

Abstrakt:

W artykule po raz pierwszy w polskiej historiografii została poddana analizie kwestia „giełd” robotniczych w okresie rewolucji 1905 r. w zachodnich częściach Imperium Rosyjskiego. Na podstawie wspomnień, materiałów archiwalnych oraz opracowań autor opisuje praktykę polityczną rewolucjonistów w postaci masowych zgromadzeń miejskich oraz „okupacji” przestrzeni publicznej. Ponadto zwraca uwagę na lokalizacje oraz polityczne zabarwienie „giełd” robotniczych, których charakter oraz zasady funkcjonowania rozpatrywane są przez pryzmat badań nad nowoczesnymi ruchami społecznymi oraz koncepcję „prawo do miasta”.

Bibliografia:

Castells M., The City and the Grassroots. A Cross-Cultural Theory of Urban Social Movements, Berkeley–Los Angeles 1983.
Chodak J., Okupacja przestrzeni publicznej jako taktyka współczesnych ruchów protestu, „Przestrzeń Społeczna” 2016, nr 1, s. 74–101.
Chodak J., Walka bez przemocy w strategii ruchów rewolucyjnych na przełomie XX i XXI wieku, w: Opór – Protest – Wykroczenie, red. J. Wach, Ł. Janicki, Lublin 2015, s. 101–111.
Harvey D., Bunt miast. Prawo do miasta i miejska rewolucja, tłum. A. Kowalczyk i in., Warszawa 2012.
Harvey D., Rebel Cities. From the Right to the City to the Urban Revolution, London–New York 2012.
Jałowiecki B., Polityka miejska a prawo do miasta, „Zoon Politikon” 2013, nr 4, s. 95–108.
Juris J.S., Reflections on #Occupy Everywhere: Social media, public space, and emerging logics of aggregation, „American Ethnologist” 2012, t. XXXIX, nr 2, s. 259–279.
Korzec P., Pół wieku dziejów ruchu rewolucyjnego Białostocczyzny 1864–1914, Warszawa 1965.
Kowalczyński K.R., Łódź 1905. Kulisy rewolucji, Łódź 2017.
Lefebvre H., Le droit à la ville, Paris 1968.
Lefebvre H., Prawo do miasta, tłum. E. Majewska, Ł. Stanek, „Praktyka Teoretyczna” 2012, nr 5, s. 183–197.
Lefebvre H., Reflections on the Politics of Space, w: State, Space, World. Selected Essays, Minneapolis–London.
Mark B., Proletariat żydowski w okresie strajków ekonomicznych w lutym–marcu–kwietniu 1905 r., „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1956, nr 19–20, s. 3–37.
Mitchell W.J.T., Image, Space, Revolution: The Arts of Occupation, „Critical Inquiry” 2012, t. XXXIX, nr 1, s. 8–32.
Piasecki H., Żydowska organizacja PPS, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1978.
Piskozub P., Davida Harveya koncepcja prawa do miasta. Pomiędzy odzyskiwaniem a przebudową wielkich aglomeracji, „Przegląd Administracji Publicznej” 2013, nr 2, s. 20–34.
Pluciński P., Miejskie (r)ewolucje. Radykalizm retoryki a praktyka reformy, „Praktyka Teoretyczna” 2013, nr 3 (9), s. 133–157.
Polletta F., „Free spaces” in collective action, „Theory and Society” 1999, t. XXVIII, nr 1, s. 1–38.
Routledge P., Our resistance will be as transnational as capital: Convergence space and strategy in globalising resistance, „GeoJournal” 2000, t. LII, nr 1, s. 25–33.
Routledge P., Terrains of Resistance. Nonviolent Social Movements and the Contestation of Place in India, Westport 1993.
Sassen S., The Global Street: Making the Political, „Globalizations” 2011, t. VIII, nr 5, s. 573–579.
Sbicca J., Perdue R.T., Protest Through Presence: Spatial Citizenship and Identity Formation in Contestations of Neoliberal Crises, „Social Movement Studies” 2014, t. XIII, nr 3, s. 309–327.
Shtakser I., Pale of the Settlement Working-Class Jewish Youth and Adoption of Revolutionary Identity During the 1905 Revolution, „The Carl Beck Papers in Russian and East European Studies” 2009, nr 2001.
Szpak A., Prawo do miasta jako nowy kierunek rozwoju miast, „Studia Miejskie” 2017, t. XV, s. 177–188.
1894–1905. Революционное движение в России в докладах министра Муравьева, с пред. Л. Мартова, Спб [б.г.].
Академический толковый словарь русского языка, t. I: А–ВИЛЯТЬ, ред. Л.П. Крысин, Москва 2016.
Баранченко В., Гавен, Москва 1967.
Бунд в Беларуси. 1897–1921. Документы и материалы, cост. Э.М. Савицкий, Минск 1997.
Бунд. Документы и материалы. 1894–1921 гг., cост. Ю. Амиантов [и др.], Москва 2010.
Власть и общество в Первой российской революции 1905–1907 гг. документальные свидетельства, сост., ред. и предисл. А.П. Неконорова, П.Ю. Савельев, Москва 2017.
Герцен и Запад, ред. С.А. Макашин, Л.Р. Ланской, Москва 1985.
Гісторыя ХХ стагоддзя ва ўспамінах гарадзенцаў, рэд. В. Рудніка [і інш.], Гродна–Мінск 2010.
Дамье В., История анархо-синдикализма. Краткий очерк, Москва 2010.
Захарова Е.Ю., Мужские квартальные сообщества Тбилиси: структура и функционирование. (Диссертация на соискание ученой степени кандидата исторических наук), Санкт-Ретербург 2017.
Ланеўскі А., „Рабочыя біржы” ў Расійскай Імперыі пачатку XX ст. як прататып канцэпцыі „прaва на горад”, w: Grodnae et orbi. Гарадскія супольнасці і гарадское асяроддзе XIV-XX ст. Матэрыялы міжнароднай навуковай канферэнцыі (Гародня, 4–5 лістапада 2017 г.), рэд. А. Радзюка, В. Галубовіча, Мінск 2018, s. 236–248.
Майзель Л.Н., 1905–1907 гг. на Беларусі. Хроніка падзей, Менск 1934.
Рафес М., Очерки по истории Бунда, Москва 1923.
Романова І., Пасляваенны яўрэйскі Бабруйск, „Беларускі Гістарычны Агляд” 2016, t. XXIII, z. 1–2 (44–45), s. 105–131.
Россия в 1905–1907 гг. Энциклопедия, ред. В.В. Журавлев, Москва 2016.