Subtitle:

Przegląd Geograficzny T. 91 z. 1 (2019)

Publisher:

IGiPZ PAN

Place of publishing:

Warszawa

Description:

24 cm

Type of object:

Czasopismo/Artykuł

Abstract:

W artykule dokonano oszacowania wpływu pozyskiwania drewna na wybrane procesy naturalne i elementy środowiska w 15 nadleśnictwach w Karpatach Wschodnich, w tym na strukturę gleby i tempo erozji oraz na reakcję hydrologiczną w skali stoku i zlewni. Główny nacisk położony został na oszacowanie gęstości i przestrzennego układu dróg leśnych i szlaków zrywkowych oraz intensywności ich wykorzystania, ponieważ z przeglądu literatury wynika (por. Affek, 2019), że zrywka jest tym elementem procesu pozyskiwania drewna, który w największym stopniu oddziałuje na glebę i reakcję hydrologiczną zlewni górskich. Do badań wykorzystano wysokorozdzielcze dane LiDAR i dane leśne. Uzyskane wyniki wskazują, że ok. 5% analizowanego obszaru ma naruszoną strukturę gleby na skutek stosowanej naziemnej zrywki, przeważająca część powierzchni analizowanych oddziałów leśnych może być zagrożona skutkami efektu brzegowego powodowanego przez drogi, a gęstość dróg leśnych, z uwzględnieniem szlaków zrywkowych, należy do najwyższych notowanych w literaturze.

References:

1. Affek A., 2014, Lotnicze skanowanie laserowe (ALS) w modelowaniu rzeźby terenu - nowe możliwości i pułapki, Problemy Ekologii Krajobrazu, 38, s. 217-236.
2. Affek A., 2016, Past Carpathian landscape recorded in the microtopography, Geographia Polonica, 89, s. 415-424. https://doi.org/10.7163/GPol.0062
3. Affek A., 2019, Wpływ gospodarki leśnej na terenach górskich na wybrane elementy środowiska - aktualny stan wiedzy, Przegląd Geograficzny, 91, 1, s. 63-81. https://doi.org/10.7163/PrzG.2019.1.3
4. Affek A., Zachwatowicz M., Sosnowska A., Gerlée A., Kiszka K., 2017, Impacts of modern mechanised skidding on the natural and cultural heritage of the Polish Carpathian Mountains, Forest Ecology and Management, 405, s. 391-403. https://doi.org/10.1016/j.foreco.2017.09.047
5. Anfodillo T., Carrer M., Valle E., Giacoma E., Lamedica S., Pettenella D., 2008, Programme Carpathian Project: Current State of Forest Resources in the Carpathians, Universita Delgi Studi Di Padova, Padova.
6. Antończyk S., Dzikowski J., 1984, Tabele optymalnych wskaźników gęstości dróg na powierzchni leśnej, Sylwan, 128, s. 23-34.
7. Avon C., Dumas Y., Bergès L., 2013, Management practices increase the impact of roads on plant communities in forests, Biological Conservation, 159, s. 24-31. https://doi.org/10.1016/j.biocon.2012.10.008
8. Azizi Z., Najafi A., Sadeghian S., 2014, Forest road detection using LiDAR data, Journal of Forestry Research, 25, s. 975-980. https://doi.org/10.1007/s11676-014-0544-0
9. Bank Danych o Lasach, 2018, https://www.bdl.lasy.gov.pl (03.03.2019).
10. Bygdén G., Eliasson L., Wästerlund I., 2004, Rut depth, soil compaction and rolling resistance when using bogie tracks, Journal of Terramechanics, 40, s. 179-190. https://doi.org/10.1016/j.jterra.2003.12.001
11. Cambi M., Certini G., Neri F., Marchi E., 2015, The impact of heavy traffic on forest soils: A review, Forest Ecology and Management, 338, s. 124-138. https://doi.org/10.1016/j.foreco.2014.11.022
12. Caterpillar, 2017, Industry solutions: forestry, http://www.cat.com/en_GB/by-industry/forestry.html (03.03.2019).
13. CIA, 2017, The World Factbook, https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-worldfactbook/rankorder/2085rank.html (03.03.2019).
14. Coffin A., 2007, From roadkill to road ecology: A review of the ecological effects of roads, Journal of Transport Geography, 15, s. 396-406. https://doi.org/10.1016/j.jtrangeo.2006.11.006
15. Czerniak A. (red.), 2013, Wytyczne prowadzenia robót drogowych w lasach, Ośrodek Rozwojowo-Wdrożeniowy Lasów Państwowych w Bedoniu, Bedoń.
16. d'Oliveira M.V.N., Reutebuch S.E., McGaughey R.J., Andersen H.E., 2012, Estimating forest biomass and identifying low-intensity logging areas using airborne scanning lidar in Antimary State Forest, Acre State, Western Brazilian Amazon, Remote Sensing of Environment, 124, s. 479-491. https://doi.org/10.1016/j.rse.2012.05.014
17. Dudek T., 2010, Badanie wydajności technologii zrywki drewna w lasach górskich. Część 1. Drzewostany przedrębne, Technika Rolnicza Ogrodnicza Leśna, 5.
18. Dudek T., Sosnowski J., 2011, Ocena środowiskooszczędności wybranych technologii zrywki drewna w lasach górskich, Sylwan, 155, s. 413-420.
19. Dzikowski J., Szarłowicz A., Burzyński S., Rajsman M., Satoła J., Wiązowski Z., 2006, Drogi leśne: poradnik techniczny, Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych, Warszawa - Bedoń.
20. Eberhardt P., 2011, Political Migrations on Polish Territories (1939-1950), IGiPZ PAN, Warszawa.
21. Ellis P., Griscom B., Walker W., Gonçalves F., Cormier T., 2016, Mapping selective logging impacts in Borneo with GPS and airborne lidar, Forest Ecology and Management, 365, s. 184-196. https://doi.org/10.1016/j.foreco.2016.01.020
22. Encyklopedia Leśna, 2018, https://www.encyklopedialesna.pl/(03.03.2019).
23. ePoradnik RĘBNIE, 2003, http://rebnie.wl.sggw.pl (03.03.2019).
24. Fastnacht A., 1962, Osadnictwo ziemi sanockiej w latach 1340-1650, Ossolineum, Wrocław.
25. Ferraz A., Mallet C., Chehata N., 2016, Large-scale road detection in forested mountainous areas using airborne topographic lidar data, ISPRS Journal of Photogrammetry and Remote Sensing, 112, s. 23-36. https://doi.org/10.1016/j.isprsjprs.2015.12.002
26. FOREST EUROPE, 2015, State of Europe's Forests 2015, https://www.foresteurope.org/docs/fullsoef2015.pdf (03.03.2019). https://doi.org/10.1146/annurev.ecolsys.29.1.207
28. Gil W., 2007, Badania porównawcze ciągników rolniczych jako środków zrywkowych w wybranych zakładach usług leśnych, Wydawnictwo AR, Kraków.
29. Gil W., Motyka J., 2014, Systemy linowe do zrywki drewna - wczoraj i dziś, Studia i Materiały CEPL w Rogowie, 39, s. 20-27.
30. Gołąb J., Plewniak J., 2014, Aktualne uwarunkowania kształtowania sieci dróg leśnych w górach, Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 2, s. 195-206.
31. Haze M. (red.), 2012, Zasady hodowli lasu, Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, Warszawa.
32. Heinimann H., 2007, Forest operations engineering and management - the ways behind and ahead of a scientific discipline, Croatian Journal of Forest Engineering, 28, s. 107-121.
33. Ibisch P.L., Hoffmann M.T., Kreft S., Pe'er G., Kati V., Biber-Freudenberger L., DellaSala D.A., Vale M.M., Hobson P.R., Selva N., 2016, A global map of roadless areas and their conservation status, Science, 354. https://doi.org/10.1126/science.aaf7166
34. IBL, 2015, Stan zdrowotny lasów Polski w 2014 roku, Sękocin Stary.
35. Jansson K., Johansson J., 1998, Soil changes after traffic with a tracked and a wheeled forest machine: a case study on a silt loam in Sweden, Forestry, 71, s. 57-66. https://doi.org/10.1093/forestry/71.1.57
36. John Deere, 2017, Skidders, https://www.deere.co.uk/en/skidders/(03.03.2019).
37. Kocel J., 2005, Prywatny sektor usług leśnych w latach 1999-2003, Leśne Prace Badawcze, s. 17-34.
38. Kozak J., Kaim D. (red.), 2016, FORECOM: podręcznik użytkownika, Kraków, http://www.geo.uj.edu.pl/publikacje, 000222 (03.03.2019).
39. Kozioł C., 2007, National Policy on Forests in Poland and forest management in the Carpathians, [w:] First Meeting of the Carpathian Convention Working Group on SARD and Forestry 9-10 July 2007, VIC, Vienna.
40. Kucharzyk S., 2015, Dawne oraz współczesne drogi leśne i szlaki zrywkowe w waloryzacji naturalności ekosystemów leśnych w Bieszczadzkim Parku Narodowym, Roczniki Bieszczadzkie, 23, s. 95-109.
41. Leibundgut H., 2007, Naturalne odnowienie lasu, PWRiL, Warszawa.
42. Leitold V., Keller M., Morton D.C., Cook B.D., Shimabukuro Y.E., 2015, Airborne lidar-based estimates of tropical forest structure in complex terrain: opportunities and trade-offs for REDD+, Carbon Balance Management, 10, 3. https://doi.org/10.1186/s13021-015-0013-x
43. LKT, 2017, Produkty, http://www.lkttrstena.sk/produkty (03.03.2019).
44. Marszałek E., 2011, Gospodarka leśna w karpackiej części Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krośnie i jej wpływ na ochronę przyrody, Roczniki Bieszczadzkie, 19, s. 59-75.
45. Maryański A., 1963, Współczesne migracje ludności w południowej części pogranicza polsko-radzieckiego i ich wpływ na rozmieszczenie sił wytwórczych tego obszaru, Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie, Kraków.
46. Matuszkiewicz J.M., 2008, Potencjalna roślinność naturalna Polski, https://www.igipz.pan.pl/tl_files/igipz/ZGiK/opracowania/roslinnosc_potencjalna/prn_opracowanie.pdf (03.03.2019).
47. PGL LP, 2006, Drogi leśne: poradnik techniczny, Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych, Warszawa - Bedoń.
48. PGL LP, 2014, Forests in Poland 2013, http://www.lasy. gov.pl/publikacje/in-english/forests-in-poland-2013 (03.03.2019).
49. PGL LP, 2015, Instrukcja wyznaczania docelowej sieci drogowej nadleśnictwa, Ośrodek Rozwojowo-Wdrożeniowy Lasów Państwowych w Bedoniu, Bedoń.
50. Piekutin J., Kłapeć B., Orzechowski M., 2015, Gęstość sieci dróg leśnych - ekonomiczny punkt widzenia, Sylwan, 159, 3, s. 179−187.
51. Quackenbush L.J., 2004, A review of techniques for extracting linear features from imagery, Photogrammetric Engineering and Remote Sensing, 70, s. 1383-1392. https://doi.org/10.14358/PERS.70.12.1383
52. Rist L., Shanley P., Sunderland T., Sheil D., Ndoye O., Liswanti N., Tieguhong J., 2012, The impacts of selective logging on non-timber forest products of livelihood importance, Forest Ecology and Management, 268, s. 57-69. https://doi.org/10.1016/j.foreco.2011.04.037
53. Riutta T., Slade E., Morecroft M., Bebber D., Malhi Y., 2014, Living on the edge: Quantifying the structure of a fragmented forest landscape in England, Landscape Ecology, 29, 6, s. 949-961. https://doi.org/10.1007/s10980-014-0025-z
54. Rogan J.E, Lacher T.E., 2018, Impacts of Habitat Loss and Fragmentation on Terrestrial Biodiversity, Reference Module in Earth Systems and Environmental Sciences, Elsevier.
55. Roman A., Ursu T.M., Fărcaş S., Lăzărescu V.A., Opreanu C.H., 2017, An integrated airborne laser scanning approach to forest management and cultural heritage issues: a case study at Porolissum, Romania, Annals of Forest Research, 60, s. 127-143. https://doi.org/10.15287/afr.2016.755
56. Sadowski J., Moskalik T., Zastocki D., 2016, Ochrona gleby leśnej przy pozyskiwaniu i zrywce drewna, Studia i Materiały CEPL w Rogowie, 46, s. 172-180.
57. Schramm W., 1958, Lasy i zwierzyna Gór Sanockich, wyd. II, Olszanica.
58. Seixas F., McDonald T., 1997, Soil compaction effects of forwarding and its relationship with 6- and 8-wheel drive machines Forest Products Journal, 47, s. 46-52.
59. Shrestha S.P., Lanford B.L., Rummer R., Dubois M., 2008, Soil disturbances from horse/mule logging operations coupled with machines in the Southern United States, International Journal of Forest Engineering, 19, s. 17-23. https://doi.org/10.1080/14942119.2008.10702555
60. Sittler B., Weinacker H., Gültlinger M., Koupaliantz L., 2007, The potential of Lidar in assessing elements of cultural heritage hidden under forests [w:] Z. Bochenek (red.), New Developments and Challenges in Remote Sensing, Millpress, Rotterdam, s. 539-548.
61. Soja M., 2012, Demographic development and changes of land-use in the Beskid Niski Mountains, Poland, between 1869 and 2009, Bulletin of Geography. Socio-economic Series, 18, s. 109-116.
62. Soja R., 2002. Hydrologiczne aspekty antropopresji w Polskich Karpatach, Prace Geograficzne, 186, IGiPZ PAN, Warszawa.
63. Suwała M. (red.), 2000, Poradnik użytkowania lasu dla leśników praktyków, Wydawnictwo Świat, Warszawa.
64. Trombulak S.C., Frissell C.A., 2002, Review of ecological effects of roads on terrestrial and aquatic communities, Conservation Biology, 14, s. 18-30. https://doi.org/10.1046/j.1523-1739.2000.99084.x
65. UNEP, 2007, Carpathians Environment Outlook, United Nations Environment Programme, Geneva.
66. Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach. Dz.U. 1991 nr 101 poz. 444.
67. White R.A., Dietterick B.C., Mastin T., Strohman R., 2010, Forest roads mapped using LiDAR in steep forested terrain, Remote Sensing, 2, s. 1120-1141. https://doi.org/10.3390/rs2041120
68. Wolski J., 2007, Przekształcenia krajobrazu wiejskiego Bieszczadów Wysokich w ciągu ostatnich 150 lat, Prace Geograficzne, 214, IGiPZ PAN, Warszawa.
69. Zarządzenie nr 28 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 27 kwietnia 2018 r. w sprawie wprowadzenia "Instrukcji wyznaczania docelowej sieci drogowej nadleśnictwa", Biuletyn Informacyjny Lasów Państwowych 6, 306, s. 5-11.
70. Zawadzki S. (red.), 1999, Gleboznawstwo, PWRiL, Warszawa.

Relation:

Przegląd Geograficzny

Volume:

91

Issue:

1

Start page:

83

End page:

106

Detailed Resource Type:

Artykuł

Format:

Rozmiar pliku 4,4 MB ; application/octet-stream

Resource Identifier:

oai:rcin.org.pl:70398 ; 2300-8466 (on-line) ; 10.7163/PrzG.2019.1.4

Source:

CBGiOŚ. IGiPZ PAN, sygn.: Cz.181, Cz.3136, Cz.4187 ; click here to follow the link

Language:

pol

Language of abstract:

eng

Rights:

Licencja Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0

Terms of use:

Zasób chroniony prawem autorskim. [CC BY 4.0 Międzynarodowe] Korzystanie dozwolone zgodnie z licencją Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0, której pełne postanowienia dostępne są pod adresem: ; -

Digitizing institution:

Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk

Original in:

Centralna Biblioteka Geografii i Ochrony Środowiska Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN

Projects co-financed by:

Program Operacyjny Polska Cyfrowa, lata 2014-2020, Działanie 2.3 : Cyfrowa dostępność i użyteczność sektora publicznego; środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz współfinansowania krajowego z budżetu państwa

Access:

Otwarty