Subtitle:

Przegląd Geograficzny T. 90 z. 3 (2018)

Publisher:

IGiPZ PAN

Place of publishing:

Warszawa

Description:

24 cm

Type of object:

Czasopismo/Artykuł

Abstract:

Podstawowym przedmiotem opracowania jest porównanie trzech oryginalnych skal ekologicznych liczb wskaźnikowych powstałych w różnych regionach geograficznych Europy Środkowej: (1) w Niemczech – H. Ellenberga i innych (1991), (2) w Szwajcarii – E. Landolta (1977) i (3) w Polsce – K. Zarzyckiego i innych (2002). Do porównania wykorzystano zbiór gatunków roślin naczyniowych charakterystycznych dla wrzosowisk i ubogich muraw bliźniczkowych z klasy Nardo-Callunetea. Celem analizy jest odpowiedź na pytanie, w jakim stopniu skale liczb ekologicznych, wywodzące się z różnych części Europy Środkowej, są zgodne w wymaganiach ekologicznych tych samych gatunków wyrażonych przez trzy liczby wskaźnikowe dla każdej z sześciu cech środowiska geograficznego: klimatycznych – światła, temperatury i stopnia kontynentalizmu oraz glebowych - wilgotności, kwasowości i zawartości azotu. Najbardziej zgodne okazały się skale Ellenberga i Landolta. Dotyczy to podobnego waloru wskaźnikowego gatunków roślin względem warunków termicznych, wilgotności gleby i jej kwasowości, a także zawartości azotu w podłożu. Zgodność skal Landolta i Zarzyckiego dotyczy diagnozy ekologicznej względem warunków świetlnych, stopnia kontynentalizmu i wilgotności gleby. Skale Ellenberga i Zarzyckiego określiły podobnie walor wskaźnikowy gatunków względem warunków świetlnych, warunków termicznych i wilgotności gleby. Walor wskaźnikowy analizowanych gatunków względem kwasowości gleby różni się wyraźnie w ocenie ekologicznej Landolta i Zarzyckiego, dotyczy to także stopnia kontynentalizmu.

References:

1. Diekmann M., 2003, Species indicator values as an important tool in applied plant ecology – a review, Basic and Applied Ecology, 4, s. 1–14. https://doi.org/10.1078/1439-1791-00185
2. Dzwonko Z., Loster S., 2000, Testing of Ellenberg and Zarzycki indicator values as predictors of soil and light conditions in woodlands, [w:] J.J. Wójcicki, J. Wołek, U. Korzeniak (red.), Fragmenta Floristica et Geobotanica, 45, 1–2, s. 49–62.
3. Ellenberg H., Weber H.E., Düll R., Wirth V., Werner W., Paulissen D., 1991, Zeigerwerte von Pflanzen in Mitteleuropa, Scripta Geobotanica, 18, s. 1–248.
4. Falińska K., 1997, Ekologia roślin. Podstawy teoretyczne, populacja, zbiorowisko, procesy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
5. Hill M.O., Carey P.D., 1997, Prediction of yield in the Rothamsted Park grass experiment by Ellenberg indicator values, Journal of Vegetation Science, 8, s. 579–586. https://doi.org/10.2307/3237210
6. Kershaw K. A., 1978, Ilościowa i dynamiczna ekologia roślin, PWN, Warszawa.
7. Kostrowicki A., Wójcik Z., 1972, Podstawy teoretyczne i metodyczne oceny warunków przyrodniczych, [w:] Metody oceny warunków przyrodniczych produkcji rolniczej, Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, 71, Warszawa, s. 7–64.
8. Kozłowska A., 1991, Analiza porównawcza ekologicznych liczb wskaźnikowych (wg Ellenberga i Zarzyckiego). Comparative analysis of ecological indicative values (according to Ellenberg and Zarzycki), Wiadomości Botaniczne, 35, 1, s. 11–21.
9. Landolt E., 1977, Ökologische Zeigerwerte zur Schweizer Flora, Veröffentlichungen Geobotanisches Institut der ETH Stiftung Rübel, 64, Zürich.
10. Lindacher R. (red.), 1995, PHANART Datenbank der Gefässpflanzen Mitteleuropas, Erklarung der Kennzahlen, Aufbau und Inhalt (PHANART Database of Centraleuropean Vascular Plants, Explanation of codes, Structure and Contents), Veröffentlichungen des Geobotanischen Institut der ETH, Stiftung Rübel, 125, Zürich.
11. Matuszkiewicz W., 2001, Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
12. Motyka J., 1962, Ekologia roślin. Część ogólna i analityczna, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa.
13. Podbielkowski Z., 1991, Geografia roślin, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
14. Remmert H., 1985, Ekologia, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa.
15. Roo-Zielińska E., 2004, Fitoindykacja jako narzędzie oceny środowiska fizycznogeograficznego. Podstawy teoretyczne i analiza porównawcza stosowanych metod, Prace Geograficzne, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, 199, Warszawa.
16. Roo-Zielińska E., 2009, Porównanie europejskich skal ekologicznych liczb wskaźnikowych w ocenie środowiska fizycznogeograficznego na podstawie charakterystycznych gatunków roślin lasów liściastych z klasy Querco-Fagetea, Przegląd Geograficzny, 81, 3, s. 317–345. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.3.1
17. Roo-Zielińska E., 2012, Porównanie europejskich skal ekologicznych liczb wskaźnikowych w ocenie środowiska fizycznogeograficznego na podstawie charakterystycznych gatunków roślin muraw ciepłolubnych z klasy Festuco-Brometea, Przegląd Geograficzny, 84, 1, s. 23–51. https://doi.org/10.7163/PrzG.2012.1.2
18. Roo-Zielińska E., 2014, Wskaźniki ekologiczne zespołów roślinnych Polski, Wydawnictwo SEDNO, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Warszawa.
19. Roo-Zielińska E., 2015, Porównanie europejskich skal ekologicznych liczb wskaźnikowych w ocenie środowiska fizycznogeograficznego na podstawie charakterystycznych gatunków roślin muraw napiaskowych z klasy Koelerio glauce-Corynephoretea, Przegląd Geograficzny, 87, 1, s. 409–438. https://doi.org/10.7163/PrzG.2015.3.1
20. Roo-Zielińska E., Solon J., Degórski M., 2007, Ocena stanu i przekształceń środowiska przyrodniczego na podstawie wskaźników geobotanicznych, krajobrazowych i glebowych (Podstawy teoretyczne i przykłady zastosowań), Monografie, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, 9, Warszawa.
21. Schaffers A.P., Sykora K.V., 2000, Reliability of Ellenberg indicator values for moisture, nitrogen and soil reaction: a comparison with field measurements, Journal of Vegetation Science, 11, s. 225–244. https://doi.org/10.2307/3236802
22. Strain B.R., Billings D.W. (red.), 1974, Vegetation and environment, Handbook of Vegetation Science, 6, W. Junk, The Hague.
23. Wysocki Cz., Sikorski P., 2009, Fitosocjologia stosowana w ochronie i kształtowaniu krajobrazu, Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
24. Zarzycki K., Trzcińska-Tacik H., Różański W., Szeląg Z., Wołek J., Korzeniak U., 2002, Ecological Indicator Values of Vascular Plants of Poland. Ekologiczne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych Polski, W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.

Relation:

Przegląd Geograficzny

Volume:

90

Issue:

3

Start page:

403

End page:

434

Detailed Resource Type:

Artykuł

Format:

Rozmiar pliku 1,6 MB ; application/pdf

Resource Identifier:

oai:rcin.org.pl:67598 ; 0033-2143 (print) ; 2300-8466 (on-line) ; 10.7163/PrzG.2018.3.2

Source:

CBGiOŚ. IGiPZ PAN, sygn.: Cz.181, Cz.3136, Cz.4187 ; click here to follow the link

Language:

pol

Language of abstract:

eng

Rights:

Licencja Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0

Terms of use:

Zasób chroniony prawem autorskim. [CC BY-SA 4.0 Międzynarodowe] Korzystanie dozwolone zgodnie z licencją Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0, której pełne postanowienia dostępne są pod adresem: ; -

Digitizing institution:

Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk

Original in:

Centralna Biblioteka Geografii i Ochrony Środowiska Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN

Projects co-financed by:

Program Operacyjny Polska Cyfrowa, lata 2014-2020, Działanie 2.3 : Cyfrowa dostępność i użyteczność sektora publicznego; środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz współfinansowania krajowego z budżetu państwa

Access:

Otwarty