Inny tytuł:

Geographia Polonica Vol. 91 No. 2 (2018)

Wydawca:

IGiPZ PAN

Miejsce wydania:

Warszawa

Opis:

24 cm

Typ obiektu:

Czasopismo/Artykuł

Abstrakt:

Land use and land cover changes (LULC) and their impact on potential soil erosion, road density as transfer routes of material and water to channels as well as channel level changes were studied in three catchments (~20 km2 each) in the central part of the Polish Western Carpathians in 1975-2015. It was hypothesised that short-term LULC changes during transition from a centrally planned to a free-market economy are sufficient to modify selected elements of the environment and that these changes can be identified in a measurable way. The analysis of aerial photographs and socio-economic data indicates that during the investigated period, the forest area increased by 20-27%, with a continuous decrease of cultivated land by 89-93% in the three catchments. LULC changes were accompanied by continuous population density growth by 29-50% and a decrease of the population dependent only on agriculture to less than 5%. Analyses confirmed the hypothesis that the environment was significantly modified due to the LULC changes. Abandonment of cultivated land, forest succession and a decrease in used road density, have resulted in lower efficiency of slope wash and sediment transport within the 4th-order catchments. This has led to an interruption of aggradation and initiated channel deepening by approximately 1 cm∙year-1 after the introduction of a free-market economy in 1989.

Bibliografia:

1. Adamczyk B., Komornicki T., 1969. Charakterystyka gleboznawcza dolin potoków Jaszcze i Jamne. Studia Naturae, Ser. A, 3, pp. 102-153.
2. Adamczyk B., Gerlach T., Obrębska-Starklowa B., Starkel L., 1980. Zonal and azonal aspects of the agriculture-forest limit in the Polish Carpathians. Geographia Polonica, vol. 43, pp. 71-84.
3. ADAMCZYK B., SŁUPIK J., 1981. Gleby [in:] L. Starkel (ed.), Warunki naturalne zlewni Homerki i jej otoczenia, Dokumentacja Geograficzna, no. 3, pp. 51-72.
4. Affek A., 2016. Past Carpathian landscape recorded in the microtopography. Geographia Polonica, vol. 89, no. 3, pp. 415-424. https://doi.org/10.7163/GPol.0062
5. Asselman N.E.M., Middelkoop H., Van Dijk P.M., 2003. The impact of changes in climate and land use on soil erosion, transport and deposition of suspended sediment in the River Rhine. Hydrological Processes, vol. 17, no. 16, pp. 3225-3244. https://doi.org/10.1002/hyp.1384
6. Baessler C., Klotz S., 2006. Effects of changes in agricultural land-use on landscape structure and cultivated weed vegetation over the last 50 years. Agriculture, Ecosystems & Environment, vol. 115, no. 1-4, pp. 43-50. https://doi.org/10.1016/j.agee.2005.12.007
7. Bański J., 2010. Rozwój gospodarki rolnej w Polsce [in:] J. Bański (ed.), Atlas Rolnictwa Polski, Warszawa, pp. 25-37.
8. BAŃSKI J., 2011. Changes in agricultural land ownership in Poland in the period of the market economy. Agricultural Economics, vol. 57, no. 2, pp. 93-101. https://doi.org/10.17221/18/2010-AGRICECON
9. Bański J., 2017. The consequences of changes of ownership for agricultural land use in Central European countries following the collapse of the Eastern Bloc. Land Use Policy, vol. 66, pp. 120-130. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2017.04.045
10. Baumann M., Kuemmerle T., Elbakidze M., Ozdogan M., Radeloff V.C., Keuler N.S., Prishchepov A.V., Kruhlov I., Hostert P., 2011. Patterns and drivers of post-socialist farmland abandonment in Western Ukraine. Land Use Policy, vol. 28, no. 3, pp. 552-562. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2010.11.003
11. Bender O., Boehmer H.J., Jens D. SCHUMACHER K.P., 2005. Using GIS to analyse long-term cultural landscape change in Southern Germany. Landscape and urban planning, vol.70, pp. 111-125. https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2003.10.008
12. BENNETT A.F., SAUNDERS D.A., 2010. Habitat fragmentation and landscape change [in:] N. Sodhi, P. Ehrlich (eds.), Conservation biology for all, Oxford, UK: University Press, pp. 88-106. https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199554232.003.0006
13. Bezák P., Mitchley J., 2014. Drivers of change in mountain farming in Slovakia: From socialist collectivisation to the common agricultural policy. Regional Environmental Change, vol. 14, no. 4, pp. 1343-1356. https://doi.org/10.1007/s10113-013-0580-x
14. BIČIíK I., JELEČEK L., ŠTĚPÁNEK V., 2001. Landuse changes and their social driving forces in Czechia in the 19th and 20th centuries. Land Use Policy, vol. 18, no. 1, pp. 65-73. https://doi.org/10.1016/S0264-8377(00)00047-8
15. Bucała A., 2014. The impact of human activities on land use and land cover changes and environmental processes in the Gorce Mountains (Western Polish Carpathians) in the past 50 years. Journal of Environmental Management, vol. 138, pp. 4-14. https://doi.org/10.1016/j.jenvman.2014.01.036
16. Bucała A., Margielewski W., Starkel L., Buczek K., Zernitskaya V., 2014. The reflection of human activity in the sediments of Iwankowskie Lake from Subatlantic Phase (Polish Outer Carpathians). Geochronometria vol. 41, no. 4, pp. 377-391. https://doi.org/10.2478/s13386-013-0172-z
17. Bucała A., Budek A., Kozak M., 2015. The impact of land use and land cover changes on soil properties and plant communities in the Gorce Mountains (Western Polish Carpathians), during the past 50 years. Zeitschrift für Geomorphologie, vol. 59, no. 2, pp. 41-74. https://doi.org/10.1127/zfg_suppl/2015/S-59204
18. Bucała-Hrabia A., 2017. From communism to a free-market economy – a reflection on economic changes in land use in the vicinity of the city of Beskid Sądecki (Western Polish Carpathians). Geographia Polonica, vol. 90, no. 1, pp. 65-79. https://doi.org/10.7163/GPol.0079
19. Bucała-Hrabia A., 2017. Long-term impact of socio-economic changes on agricultural land use in the Polish Carpathians. Land Use Policy, vol. 64, pp. 391-404. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2017.03.013
20. Ciołkosz A., Guzik CZ., Luc M., Trzepacz P., 2011. Zmiany użytkowania ziemi w Karpatach Polskich w okresie 1988-2006. Kraków: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, pp. 145.
21. CENTRAL STATISTICAL OFFICE OF POLAND, 1978-2015.
22. Dec M., Kaszta Ż., Korzeniowska K., Podsada A., Sobczyszyn-Żmudź S., Wójtowicz A., Zimna E., Ostapowicz K., 2009. Zmiany użytkowania ziemi w trzech gminach Karpackich (Niedźwiedź, Szczawnica i Trzciana) w drugiej połowie XX wieku. Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji, vol. 20, pp. 81-98.
23. Dearing J., Braimoh A., Reenberg A., Turner B., Van Der Leeuw S., 2010. Complex land systems: The need for long time perspectives to assess their future. Ecology and Society, vol. 15, no. 4. [online]. https://doi.org/10.5751/ES-03645-150421
24. Demczuk P., Gil E., 2009. The application of the USLE model in the automatic mapping of soil erosion in the Bystrzanka catchment (Flysh Carpathian). Quaestiones Geographicae, vol. 28A, no. 2, pp. 15-25.
25. Dynowska I., 1971. Typy reżimów rzecznych w Polsce. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Instytutu Geograficznego UJ, Kraków: Nakładem Uniwersytetu Jagiellońskiego.
26. Froehlich W., 1982. Mechanism of fluvial transport and delivering of the mantle to the channel of flysch mountain catchment. Prace Geograficzne, vol. 143, Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.
27. Froehlich W., Słupik J., 1986. Rola dróg w kształtowaniu spływu i erozji w karpackich zlewniach fliszowych. Przegląd Geograficzny, vol. 58, no. 1-2, pp. 67-85.
28. Froehlich W., Walling D.E., 1997. The role of unmetalled roads as a sediment source in the fluvial systems of the Polish Flysch Carpathians, human impacts on erosion and sedimentation [in:] Walling D.E., Probst J.L., (eds.), Human impact on erosion and sedimentation, IAHS Publication, no. 245, Wallingford: IAHS Press., pp. 159-169.
29. Gerlach T., Niemirowski M., 1968. Charakterystyka geomorfologiczna dolin Jaszcze i Jamne [in:] A. Medwecka-Kornaś, (ed.), Doliny potoków Jaszcze i Jamne w Gorcach, Studia Naturae, ser. A, vol. 2, pp. 11-22.
30. Gerlach T., 1976. Współczesny rozwój stoków w polskich Karpatach fliszowych. Prace Geograficzne, vol. 122, Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.
31. Gellrich M., Baur P., Koch B., Zimmermann N.E., 2007. Agricultural land abandonment and natural forest re-growth in the Swiss mountains: A spatially explicit economic analysis. Agriculture, Ecosystems & Environment, vol. 118, no. 1-4, pp. 93-108. https://doi.org/10.1016/j.agee.2006.05.001
32. GIL E., 2009. Extreme values of soil downwash on cultivated slopes in the Polish Flysch Carpathians [in:] W. Bochenek, M. Kijowska (eds.), Funkcjonowanie środowiska przyrodniczego w okresie przemian gospodarczych w Polsce, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Szymbark, pp. 191-218.
33. Górz B., 2002. Współczesne przemiany na obszarach wiejskich Podhala. Przegląd Geograficzny, vol. 74, no. 3. pp. 451-468.
34. Górz B., 2003. Społeczeństwo i gospodarka Podhala w okresie transformacji. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej.
35. Griffiths P., Müller D., Kuemmerle T., Hostert P., 2013. Agricultural land change in the Carpathian ecoregion after the breakdown of socialism and expansion of the European Union. Environmental Research Letters, vol. 8, no. 4, pp. 1-12. https://doi.org/10.1088/1748-9326/8/4/045024
36. Grodzińska K., Szarek-Łukaszewska G., 1997. Polish mountain forests: Past, present and future. Environmental Pollution, vol. 98, no. 3, pp. 369-374. https://doi.org/10.1016/S0269-7491(97)00145-0
37. Guo L.B., Gifford R.M., 2002. Soil carbon stocks and land use change: A meta analysis. Global Change Biology, vol. 8, no. 4, pp. 345-360. https://doi.org/10.1046/j.1354-1013.2002.00486.x
38. Hess M., 1965. Piętra klimatyczne w polskich Karpatach Zachodnich. Zeszyty Naukowe UJ, Prace Geograficzne, vol. 11, Kraków: Nakładem Uniwersytetu Jagiellońskiego.
39. Hostert P., Kuemmerle T., Prishchepov A., Sieber A., Lambin E.F., Radeloff V.C., 2011. Rapid land use change after socio-economic disturbances: The collapse of the Soviet Union versus Chernobyl. Environmental Research Letters, vol. 6, no. 4, 1-8. https://doi.org/10.1088/1748-9326/6/4/045201
40. IUSS WORKING GROUP WRB, 2014. World reference base for soil resources 2014. World Soil Resources Reports No. 106. FAO, Rome.
41. Kaim D., 2009. Zmiany pokrycia terenu na pograniczu polsko-słowackim na przykładzie Małych Pienin. Przegląd Geograficzny, vol. 81, no. 1, pp. 93-105. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.4.4
42. Keenleyside C., Tucker G., 2010. Farmland abandonment in the EU: An assessment of trends and prospects. Report prepared for WWF. London: Institute for European Environmental Policy.
43. Kijowska-Strugała M., 2015. Transport zawiesiny w warunkach zmieniającej się antropopresji w zlewni Bystrzanki (Karpaty Fliszowe). Prace Geograficzne, vol. 147, Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.
44. KIJOWSKA-STRUGAŁA M., BUCAŁA-HRABIA A., DEMCZUK P., 2018. Long-term impact of land use changes on soil erosion in an agricultural catchment (the Western Polish Carpathians). Land Degradation & Development, pp. 1-14. DOI: 10.1002/ldr.2936 https://doi.org/10.1002/ldr.2936
45. Kijowska-Strugała M., Bucała-Hrabia A., 2019. Flood types in a montain catchment: the Ochotnica river, Poland. Acta Geographica SlovenicaGeografski Zbornik, vol 59, no. 1, pp. 23-36 (in press).
46. KLIMEK K., 1987. Man's impact on fluvial processes in the Polish Western Carpathians. Geografiska Annaler, vol. 69A, no. 1, pp. 123-131. https://doi.org/10.1080/04353676.1987.11880209 ; https://doi.org/10.2307/521379
47. Kolecka N., Kozak J., Kaim D., Dobosz M., Ginzler C., Psomas A., 2015. Mapping secondary forest succession on abandoned agricultural and with LiDAR point clouds and terrestrial photography. Remote Sensing, vol. 7, no. 7, pp. 8300-8322. https://doi.org/10.3390/rs70708300
48. Kolecka N., Dobosz M., Ostafin K., 2016. Forest cover change and secondary forest succession since 1977 in Budzów commune, the Polish Carpathians. Prace Geograficzne, vol. 146, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, pp. 51-65.
49. Kolecka N., Kozak J., Kaim D., Dobosz M., Ostafin K., Ostapowicz K., Wężyk P., Price B., 2017. Understanding farmland abandonment in the Polish Carpathians. Applied Geography, vol. 88, pp. 62-72. https://doi.org/10.1016/j.apgeog.2017.09.002
50. Kondolf G.M., Piégay H., Landon N., 2002. Channel response to increased and decreased bedload supply from land use change: contrasts between two catchments. Geomorphology, vol. 45, pp. 35-51. https://doi.org/10.1016/S0169-555X(01)00188-X
51. Kostuch R., 2003. Sukcesja roślinna na odłogowanych gruntach ornych. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie, vol. 2, no. 8, pp. 57-79.
52. Kozak J., 2003. Forest cover change in the Western Carpathians in the past 180 years, A case study in the Orawa region in Poland. Mountain Research and Development, vol. 23, no. 4, pp. 369-375. https://doi.org/10.1659/0276-4741(2003)023[0369:FCCITW]2.0.CO;2
53. Kozak J., 2005. Zmiany powierzchni lasów w Karpatach Polskich na tle innych gór świata. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
54. KOZAK J., 2010. Forest cover changes and their drivers in the Polish Carpathian Mountains since 1800 [in:] H. Nagendra, J. Southworth (eds.), Reforesting Landscapes, Dordrecht: Springer, pp. 253-273.
55. Kroczak R., Bryndal T., Bucała A., Fidelus A., 2016. The development, temporal evolution and environmental influence of an unpaved road network on mountain terrain: an example from the Carpathian Mts. (Poland). Environmental Earth Sciences, vol. 75, no. 3, pp. 1-14. https://doi.org/10.1007/s12665-015-5055-6
56. Kuemmerle T., Hostert P., Radeloff V.C., Van Der Linden S., Perzanowski K., Kruhlov I., 2008. Cross-border comparison of post-socialist farmland abandonment in the Carpathians. Ecosystems, vol. 11, no. 4, pp. 614-628. https://doi.org/10.1007/s10021-008-9146-z
57. Kuemmerle T., Müller D., Griffiths P., Rusu M., 2009. Land use change in Southern Romania after the collapse of socialism. Regional Environmental Change, vol. 9, no. 1, pp. 1-12. https://doi.org/10.1007/s10113-008-0050-z
58. Kupková L., Bičík I., 2016. Landscape transition after the collapse of communism in Czechia. Journal of Maps, vol. 12, pp. 526-531. https://doi.org/10.1080/17445647.2016.1195301
59. Lambin E.F., Meyfroidt P., 2010. Land use transitions: Socio-ecological feedback versus socioeconomic change. Land Use Policy, vol. 27, no. 2, pp. 108-18. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2009.09.003
60. Lasanta-Martínez T., Vicente-Serrano S.M., Cuadrat-Prats J.M., 2005. Mountain Mediterranean landscape evolution caused by the abandonment of traditional primary activities: a study of the Spanish Central Pyrenees. Applied Geography, vol. 25, no. 1, pp. 47-65. https://doi.org/10.1016/j.apgeog.2004.11.001
61. Latocha A., 2014. Geomorphic connectivity within abandoned small catchments (Stołowe Mts, SW Poland). Geomorphology, vol. 212, pp. 4-15. https://doi.org/10.1016/j.geomorph.2013.04.030
62. LATOCHA A., 2016. Programy rolnośrodowiskowe a zmiany krajobrazu w Sudetach (na przykładzie powiatu kłodzkiego) [in:] A. Richling, Ł. Zbucki (eds.), Dynamika zmian w krajobrazie, Problemy Ekologii Krajobrazu, 43, pp. 43-52.
63. Latocha A., Szymanowski M., Jeziorska J., Stec M., Roszczewska M., 2016. Effects of land abandonment and climate change on soil erosion – An example from depopulated agricultural lands in the Sudetes Mts., SW Poland. Catena, vol. 145, pp. 128-141. https://doi.org/10.1016/j.catena.2016.05.027 ; https://doi.org/10.1002/esp.328
65. Łajczak A., 2007. River training vs. flood risk in the upper Vistula basin. Poland. Geographia Polonica, vol. 80, no. 2, pp. 79-96.
66. Łajczak A., Margielewski W., Rączkowska Z., Świechowicz Z., 2014. Contemporary geomorphic processes in the Polish Carpathians under changing human impact. Episodes, vol. 37, no. 1, pp. 21-32.
67. Macdonald D., Crabtree J.R., Wiesinger G., Dax T., Stamou N., Fleury P., Gutierrez Lazpita J., Gibon A., 2000. Agricultural abandonment in mountain areas of Europe: Environmental consequences and policy response. Journal of Environmental Management, vol. 59, no. 1, pp. 47-69. https://doi.org/10.1006/jema.1999.0335
68. MACHAŁEK M., 2013. Przemiany polskiej wsi w latach 1918-1989. Klio. Czasopismo poświęcone dziejom Polski i powszechnym, vol. 26, no. 3, pp. 55-80.
69. Medwecka-Kornaś A., Kornaś J., 1968. Zbiorowiska roślinne dolin Jaszcze i Jamne. Studia Naturae, Ser. A, vol. 2, pp. 49-91.
70. Meyfroidt P., Lambin E.F., 2011. Global forest transition: Prospects for an end to deforestation. Annual Review of Environment and Resources, vol. 36, pp. 343-371. https://doi.org/10.1146/annurev-environ-090710-143732
71. Munteanu C, Kuemmerle T., Boltiziar M., Butsic V., Gimmi U., Halada L., Kaim D., Király G., Konkoly-Gyuró E., Kozak J., Lieskovský J., Mojses M., Mü ller D., Ostafin K., Ostapowicza K., Shandra O., Štych P., Walker S., Radeloff V.C., 2014. Forest and agricultural land change in the Carpathian region – a metaanalysis of long-term patterns and drivers of change. Land Use Policy, vol. 38, pp. 685-697.https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2014.01.012
72. Müller D., Leitão P.J., Sikor T., 2013. Comparing the determinants of cropland abandonment in Albania and Romania using boosted regression trees. Agricultural Systems, vol. 117, pp. 66-77. https://doi.org/10.1016/j.agsy.2012.12.010
73. Netting R. MCC., 1972. Of men and meadows: Strategies of alpine land use. Anthropological Quarterly, vol. 45, no. 3, pp. 132-144. https://doi.org/10.2307/3316527
74. NETTING R. MCC., 1981. Balancing on an Alp: ecological change and continuity in a Swiss mountain community. Cambridge: Cambridge University Press.
75. Niedziałkowska E., 1981. Rzeźba terenu [in:] L. Starkel (ed.), Warunki naturalne zlewni Homerki i jej otoczenia, Dokumentacja Geograficzna, vol. 3, pp.13-21.
76. Niemirowski M., 1974. Dynamika współczesnych koryt potoków górskich (na przykładzie potoków Jaszcze i Jamne w Gorcach). Zeszyty Naukowe UJ, Prace Geograficzne, vol. 34, Kraków: Nakładem Uniwersytetu Jagiellońskiego.
77. Ostafin K., 2009. Zmiany granicy rolno-leśnej w środkowej część Beskidu Średniego od połowy XIX wieku do 2005 roku. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
78. Pašakarnis G., Morley D., Malienė V., 2013. Rural development and challenges establishing sustainable land use in Eastern European countries. Land Use Policy, vol. 30, no. 1, pp. 703-710. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2012.05.011
79. Pazúr R., Lieskovský J., Feranec J., Oťaheľ J., 2014. Spatial determinants of abandonment of large-scale arable lands and managed grasslands in Slovakia during the periods of postsocialist transition and European Union accession. Applied Geography, vol. 54, pp. 118-128. https://doi.org/10.1016/j.apgeog.2014.07.014
80. Pointereau P., Coulon F., Girard P., Lambotte M., Stuczynski T., Sánchez Ortega V., Del Rio A., 2008. Analysis of the driving forces behind farmland abandonment and the extent and location of agricultural areas that are actually abandoned or are in risk to be abandoned. JRC Scientific and Technical Reports, Institute for Environment and Sustainability, European Commission. Joint Research Centre.
81. Price B., Kaim D., Szwagrzyk M., Ostapowicz K., Kolecka N., Schmatz D.R., Wypych A., Kozak J., 2017. Legacies, socio-economic and biophysical processes and drivers: The case of future forest cover expansion in the Polish Carpathians and Swiss Alps. Regional Environmental Change, vol. 17, no. 8, pp. 2279-2291. https://doi.org/10.1007/s10113-016-1079-z
82. Radwan-Dębski R., 1995. Szacunek opadu efektywnego na podstawie stopnia uszczelnienia terenu. Gospodarka Wodna, vol. 12, pp. 315-318.
83. Reid L.M., Dunne T., 1984. Sediment production from forest road surfaces. Water Resources Research, vol. 20, no. 11, pp. 1753-1761. https://doi.org/10.1029/WR020i011p01753
84. Rogger M., Agnoletti M., Alaoui A., Bathurst J.C., Bodner G., Borga M., Chaplot V., Gallart F., Glatzel G., Hall J., Holden J., Holko L., Horn R., Kiss A., Kohnová S., Leitinger G., Lennartz B., Parajka J., Perdigão R., Peth S., Plavcová L., Quinton J.N., Robinson M., Salinas J.L., Santoro A., Szolgay J., Tron S., Van Den Akker J.J.H., Viglione A., Blöschl G., 2017. Land-use change impacts on floods at the catchment scale: Challenges and opportunities for future research. Water Resources Research, vol. 53, no. 7, pp. 5209-5219. https://doi.org/10.1002/2017WR020723
85. Rudel T., Coomes O., Moran E., Achard F., Angelsen A., Xu J., Lambin E., 2005. Forest transitions: Towards a global understanding of land use change. Global Environmental Change, vol. 15, no. 1, pp. 23-31. https://doi.org/10.1016/j.gloenvcha.2004.11.001
86. Skiba S., Drewnik M., Klimek M., Szmuc R., 1998. Soil cover in the marginal zone of the Carpathian foothills between the Raba and Uszwica Rivers. Prace Geograficzne, vol. 103, Kraków: Instytut Geografii UJ, pp. 126-135.
87. Soja M., 2008. Cykle rozwoju ludności Karpat polskich w XIX i XX wieku. Kraków: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ.
88. Soja R., 1977. Deepening of channel in the light of the cross profile analysis (Carpathian river as example). Studia Geomorphologica Carpatho-Balcanica, vol. 11, pp. 128-138.
89. Soja R., 2002. Hydrologiczne aspekty antropopresji w polskich Karpatach. Prace Geograficzne, vol. 186, Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania.
90. SOJA R., PROKOP P., 1996. Drogi jako element antropogenicznego przekształcenia środowiska. Zintegrowany monitoring środowiska przyrodniczego. Funkcjonowanie i monitoring geoekosystemów. Szymbark 14-16 września 1995, pp. 72-74.
91. STARKEL L., 1972. Zachodnie Karpaty Zewnętrzne (fliszowe) [in:] M. Klimaszewski (ed.), Geomorfologia Polski, vol. 1, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, pp. 52-115.
92. Starkel L., 1975. Rola typów rzeźby w użytkowaniu ziemi obszarów górskich na przykładzie polskich Karpat. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, vol. 162, pp. 523-525.
93. Starkel L., 1990. Ewolucja środowiska przyrodniczego Karpat w okresie działalności człowieka. Problemy Zagospodarowania Ziem Górskich, vol. 29, pp. 34-46.
94. Starkel L., Obrębska-Starklowa B., 2005. Geomorfologiczne uwarunkowania położenia granicy rolno-leśnej w polskich Karpatach. Problemy Zagospodarowania Ziem Górskich, vol. 51, pp. 11-16.
95. Starkel L., Pietrzak M., Łajczak M., 2007. Wpływ zmian użytkowania ziemi i wzrostu częstotliwości ekstremalnych opadów na obieg wody i erozję oraz ochronę zasobów przyrodniczych Karpat. Problemy Zagospodarowania Ziem Górskich, vol. 54, pp. 19-31.
96. Staszkiewicz J., 1981. Zbiorowiska roślinne [in:] L. Starkel (ed.), Warunki naturalne zlewni Homerki i jej otoczenia, Dokumentacja Geograficzna, vol. 3, pp. 43-50.
97. Strahler A.N., 1952. Hypsometric (area-altitude) analysis of erosional topography. Bulletin of the Geological Society of America, vol. 63, no. 11, pp. 1117-1142. https://doi.org/10.1130/0016-7606(1952)63[1117:HAAOET]2.0.CO;2
98. Szymański W., Skiba M., Błachowski A., 2017. Influence of redox processes on clay mineral transformation in Retisols in the Carpathian Foothills in Poland. Is a ferrolysis process present? Journal of Soils and Sediments, vol. 17, no. 2, pp. 453-470. https://doi.org/10.1007/s11368-016-1531-1
99. Šebo D., Nováček J., 2014. Case study areas Pruské, Bohunice, Vršatské Podhradie and Krivoklát: Land cover changes 1949-2009. Land Use/Cover Changes in Selected Regions in the World, vol. 9, pp. 57-62.
100. Święchowicz J., 2012. Rainfall thresholds for erosion processes in agricultural catchments. Kraków: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ.
101. Święchowicz J., 2012. Water erosion on agricultural foothill slopes (Carpathian Foothills, Poland). Zeitschrift für Geomorphologie, Supplementary Issues, vol. 56, no 3, pp. 21-35. https://doi.org/10.1127/0372-8854/2012/S-00102
102. Taillefumier F., Piégay H., 2003. Contemporary land use changes in prealpine Mediterranean mountains: A multivariate GIS-based approach applied to two municipalities in the Southern French Prealps. Catena, vol. 51, pp. 267-296. https://doi.org/10.1016/S0341-8162(02)00168-6
103. Takken I., Croke J., Lane P., 2008. Thresholds for channel initiation at road drain outlets. Catena, vol. 75, no. 3, pp. 257-267. https://doi.org/10.1016/j.catena.2008.07.001
104. Tarolli P., Calligaro S., Cazorzi F., Fontana G.D., 2013. Recognition of surface flow processes influenced by roads and trails in mountain areas using high resolution topography. European Journal of Remote Sensing, vol. 46, pp. 176-197. https://doi.org/10.5721/EuJRS20134610
105. Tasser E., Walde J., Tappeiner U., Teutsch A., Noggler W., 2007. Land-use changes and natural reforestation in the Eastern Central Alps. Agriculture, Ecosystems & Environment, vol. 118, no. 1, pp. 115-129. https://doi.org/10.1016/j.agee.2006.05.004
106. Wemple C.B., Swanson F.J., Jones J.A., 2001. Forest roads and geomorphic process interactions, Cascade Range, Oregon. Earth Surface Processes and Landform, vol. 26, pp. 191-204. https://doi.org/10.1002/1096-9837(200102)26:2<191::AID-ESP175>3.0.CO;2-U
107. Wiejaczka Ł. KIJOWSKA-STRUGAŁA M., 2015. Dynamics of the channel beds level in mountain rivers in the light of the minimum water stages analysis. Carpathian Journal of Earth and Environmental Sciences, vol. 10, no. 4, pp. 105-112.
108. Wolski J., 2016. The landscape of abandoned villages in the Western Bieszczady: the problem of definition and classification. Geographia Polonica, vol. 89, no. 3, pp. 371-387. https://doi.org/10.7163/GPol.0064
109. WYPYCH A., USTRNUL Z., 2016. Zmiany i zmienność warunków klimatycznych w Karpatach Polskich w latach 1851-2010 oraz potencjalne scenariusze zmian 2021-2060 [in:] J. Kozak, D. Kaim (eds.), Forecom. Podręcznik użytkownika, Kraków: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, pp. 21-28.
110. Wyżga B., 2001. Impact of the channelizationinduced incision of the Skawa and Wisłoka Rivers, Southern Poland, on the conditions of overbank deposition. River Research and Applications, vol. 17, no. 1, pp. 85-100. https://doi.org/10.1002/1099-1646(200101/02)17:1<85::AID-RRR605>3.0.CO;2-U
111. Wyżga B., Zawiejska J., Radecki-Pawlik A., 2016. Impact of channel incision on the hydraulics of flood flows: examples from Polish Carpathian rivers. Geomorphology, vol. 272, pp. 10-20. https://doi.org/10.1016/j.geomorph.2015.05.017
112. Ziemońska K., 1973. Stosunki wodne w polskich Karpatach Zachodnich. Prace Geograficzne, vol. 103, Warszawa: Instytut Geografii PAN.
113. ZORN M., KOMAC B., 2009. Response of soil erosion to land use change with particular reference to the last 200 years (Julian Alps, Western Slovenia). Revista de geomorfologie, vol. 11, pp. 39-47.

Czasopismo/Seria/cykl:

Geographia Polonica

Tom:

91

Zeszyt:

2

Strona pocz.:

171

Strona końc.:

196

Szczegółowy typ zasobu:

Artykuł

Format:

Rozmiar pliku 3,5 MB ; application/pdf

Identyfikator zasobu:

oai:rcin.org.pl:65836 ; 0016-7282 (print) ; 2300-7362 (online) ; 10.7163/GPol.0116

Źródło:

CBGiOS. IGiPZ PAN, sygn.: Cz.2085, Cz.2173, Cz.2406 ; kliknij tutaj, żeby przejść

Język:

eng

Prawa:

Licencja Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0

Zasady wykorzystania:

Zasób chroniony prawem autorskim. [CC BY 4.0 Międzynarodowe] Korzystanie dozwolone zgodnie z licencją Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0, której pełne postanowienia dostępne są pod adresem: ; -

Digitalizacja:

Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk

Lokalizacja oryginału:

Centralna Biblioteka Geografii i Ochrony Środowiska Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN

Dofinansowane ze środków:

Unia Europejska. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego ; Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka, lata 2010-2014, Priorytet 2. Infrastruktura strefy B + R

Dostęp:

Otwarty