W obliczu kataklizmu : zabezpieczenie zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie przed pierwszą i drugą wojną światową

Błońska, Diana

doi:0419-8824

Pobierz

Tytuł: W obliczu kataklizmu : zabezpieczenie zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie przed pierwszą i drugą wojną światową

Abstrakt:

Autorka koncentruje się na ochronie zabytków podczas I i II wojny światowej. Krakowskie Muzeum Narodowe jest niezwykle ciekawym przykładem, gdyż w obydwu przypadkach odpowiedzialność spoczywała na tej samej osobie – Feliksie Koperze. Za pierwszym razem jego decyzje były efektem pomysłowości, a później umiejętności wyciągania wniosków z własnych doświadczeń. W obydwu sytuacjach wynikały z niezwykłej determinacji i odpowiedzialności za powierzoną mu bezcenną kolekcję oraz wytycznych władz zwierzchnich.

Bibliografia:

Bartel Z., Zachowanie się ludności cywilnej przed napadem podczas napadu lotniczego i po napadzie, Warszawa 1936.
Bernaś-Kostynowicz A., Społeczeństwo polskie w wojnie obronnej 1939. Współdziałanie ludności cywilnej w wojskiem w okresie zagrożenia i działań wojennych, Warszawa 1988.
Błońska D., Feliks Kopera (1871–1952). Menadżer kultury, naukowiec i dydaktyk. W 60. rocznicę śmierci, „Rozprawy Muzeum Narodowego w Krakowie. Seria Nowa” 2012, t. V, s. 313–331.
Błońska D., O Muzeum Narodowym w Krakowie w czasie drugiej wojny światowej, „Klio” 2014, t. XXVIII, s. 85–128.
Brzoza Cz., Kraków polityczny, w: Kraków w latach 1918–1939, seria: „Dzieje Krakowa”, t. IV, red. J. Bieniarzówna, J.M. Małecki, Kraków 1997, s. 145–148.
Bujniewicz I., Ogólne zasady wycofania i rozmieszczenia mienia i ludzi na wypadek wojny z Niemcami w okresie międzywojennym, „Przegląd Kwatermistrzowski” R. XIII, 1962, z. 2, s. 105–109.
Gumowski M., Wspomnienia numizmatyka, Kraków 1965.
„Hołd pruski” w Zamościu – wojenne dzieje obrazu. Ze wspomnień Eugeniusza Tora, oprac. do druku Z. Żygulski jun., „Rozprawy Muzeum Narodowego w Krakowie. Seria Nowa” 1999, t. I, s. 129–139.
Jarocki R., Rozmowy z Lorentzem, Warszawa 1981.
Kocójowa M., „Pamiątkom ojczystym ocalonym z burzy dziejowej”. Muzeum Emeryka Hutten-Czapskiego (Stańków–Kraków), Kraków 1978.
Kolmasiak M., „Król żandarmów”. Biografia Walentego Wójcika przybocznego marszałka Piłsudskiego, Radomsko 2013.
Kopera F., Buczkowski K., Losy zabytków artystycznych Krakowa, w: Kraków pod rządami wroga 1939–1945, red. J. Dąbrowski, Kraków 1946, s. 47–65.
Kopera F., Sprawozdanie Dyrekcyi Muzeum Narodowego w Krakowie za rok 1914/15, Kraków 1916.
Kopff A., Muzeum Narodowe w Krakowie. Historia i zbiory, Kraków 1962.
Krzyżanowski W., Krótki podręcznik z zakresu obrony przeciwlotniczo-gazowej do użytku pracowników kolejowych członków poznańskiego okręgu kolejowego L.O.P.P., Poznań 1938.
Lewicki S., Wobec grozy wojny powietrznej. Odczyt, Warszawa 1935.
Małecki M.J., W dobie autonomii galicyjskiej (1866–1918), w: Kraków w latach 1796–1918, seria: „Dzieje Krakowa”, t. III, red. J. Bieniarzówna, J.M. Małecki, Kraków 1979, s. 225–394.
Manikowska E., Wielka wojna i zabytki, w: Polskie dziedzictwo kulturowe u progu niepodległości wokół Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości, Warszawa 2010, s. 21–92.
Mansfeld B., Muzea na drodze do samoorganizacji. Związek Muzeów w Polsce 1914–1951, Warszawa 2000.
Marecki J., W trosce o archidiecezję. Wytyczne abpa Adama Stefana Sapiehy na wypadek wojny, w: Historia bliższa ludziom. Prace ofiarowane księdzu profesorowi Janowi Kracikowi w 70. rocznicę urodzin, red. E.E. Wróbel, R. Szczurowski, Kraków 2011, s. 285–296.
Matelski D., Losy polskiego dziedzictwa kulturalnego w latach drugiej wojny światowej i po jej zakończeniu w historiografii, „Studia Podlaskie” 2007/2008, t. XVII, s. 299–318.
Matwijów M., Mieczysław Gębarowicz (1893–1984). Uczony i opiekun narodowych dóbr kultury, Warszawa 2013.
Meliński Z., Zapobieganie pożarom w obronie przeciwlotniczej, Warszawa 1935.
„Monumentis Patriae…” Emerykowi Hutten-Czapskiemu w 110. rocznicę śmierci Muzeum Narodowe w Krakowie, red. J. Skorupska, Kraków 2006.
Muzeum Czartoryskich. Historia i zbiory, Kraków 1998.
Nicholas L.H., Grabież Europy. Losy dzieł sztuki w Trzeciej Rzeszy i podczas II wojny światowej, tłum. B. Sławomirska, Kraków 1997.
Nowak J.S., Marian Gumowski i jego spuścizna archiwalna w Muzeum Narodowym w Krakowie, „Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego” 2013, seria nowa, t. XII (XXIII), s. 163–169.
Pruszyński J., Dziedzictwo kultury Polski. Jego straty i ochrona prawna, t. I, Kraków 2001.
Przygotowanie obronne państwa 1935–1939, cz. 1: Prawo i administracja, seria: „Wojskowe Teki Archiwalne”, t. VI, Warszawa 2014.
Skorupska-Szarlej J., Rejestr pracowników Muzeum Narodowego w Krakowie, cz. 1: Do roku 1950, Kraków 2004.
Skuza C., Wojenne i powojenne losy skarbów narodowych, Toruń 1994.
Sowa A.L., Kraków i krakowskie we wrześniu 1939 roku w świetle historiografii, „Krzysztofory. Zeszyty Naukowe Muzeum Historycznego Miasta Krakowa” 1990, z. 17, s. 7–13.
Staniszewski W., O tych co uratowali „Hołd pruski”, http://www.robertkusmierz.com/zamosc/zamosc.php?d=wydarzenia&a=hold_pruski (dostęp: 19 IV 2016).
Szyszko-Bohusz A., Wawel pod okupacją niemiecką. Wspomnienia z lat 1939–1945, w: Kraków w latach okupacji 1939–1945. Studia i materiały, Kraków 1949–1957, s. 155–156.