Inny tytuł:

Kwartalnik Historyczny R. 123 nr 4 (2016)

Współtwórca:

Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk ; Polskie Towarzystwo Historyczne

Wydawca:

Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

Miejsce wydania:

Warszawa

Opis:

s. 653-694 ; Streszcz. ang.

Typ obiektu:

Czasopismo/Artykuł

Abstrakt:

Artykuł poświęcony jest problematyce wczesnego episkopatu polskiego i norm liturgicznych XI w. z perspektywy identyfikacji postaci biskupów Eberharda i Henryka. Występują oni w dokumencie księcia Władysława Hermana (1079–1102) dla kapituły bamberskiej jako episcopi i fratres katedry bamberskiej. Uznawani byli dotąd w polskiej literaturze za prałatów kapituły, uprawnionych do używania infuł. Autor weryfikuje zasadność tego poglądu na podstawie analizy przywilejów papieskich dotyczących użycia insygniów liturgicznych przez biskupów i kanoników w okresie między X a XII w.

Bibliografia:

Baumgärtel-Fleischmann, Renate. Die Altäre des Bamberger Domes von 1012 bis Gegenwart. Bamberg: Bayerische Verlagsanstalt, 1987.
Benson, Robert Louis. The Bishop-Elect. A Study in Medieval Ecclesiastical Office. Princeton: Princeton University Press, 1968.
Benyskiewicz, Krzysztof. Władysław Herman książę Polski 1079–1102. Kraków: Avalon, 2014.
Benz, Karl-Josef. Untersuchungen zur politischen Bedeutung der Kirchweihe unter Teilnahme der deutschen Herrscher im hohen Mittelalter. Ein Beitrag zum Studium des Verhältnisses zwischen weltlicher Macht und kirchlicher Wirklichkeit unter Otto III. und Heinrich II., Kallmünz: Verlag Michael Lassleben, 1975.
Beumann, Helmut. „Reformpäpste als Reichsbischöfe in der Zeit Heinrichs III. Ein Beitrag zur Geschichte des ottonisch-salischen Reichskirchensystems”. W Festschrift Friedrich Hausmann, red. Herwig Ebner, 21–37. Gratz: Akademische Drucku. Verlagsanstalt, 1977.
Beumann, Helmut. Theutonum nova metropolis. Studien zur Geschichte des Erzbistums Magdeburg in ottonischer Zeit. Quellen und Forschungen zur Geschichte Sachsen-Anhalts, t. 1. Köln: Böhlau, 2000.
Beumann, Helmut. „Zu den Pontifi kalinsignien und zum Amtsverständnis der Bischöfe von Halberstadt im hohen Mittelalter”. Sachsen und Anhalt 18 (1994): 9–25.
Bock, Franz. Geschichte der liturgischen Gewänder des Mittelalters. T. 2. Graz: Akademische Druck- und Verlagsanstalt, 1970.
Boockmann, Hartmut. „Eine Urkunde Konrads II. für das Damenstift Obermünster in Regensburg. Zu einem verschenkten Königsszepter und zum Königskanonikat”. W Institutionen, Kultur und Gesellschaft im Mittelalter. Festschrift für Josef Fleckenstein zu seinem 65. Geburtstag, red. Lutz Fenske, Werner Rösener, Thomas Zotz, 207–220. Sigmaringen: Thorbecke, 1984.
Boshof, Egon. Das Erzstift Trier und seine Stellung zu Königtum und Papsttum im ausgehenden 10. Jahrhundert. Der Pontifikat des Teoderich. Köln: Böhlau, 1972.
Braun, Joseph. Die liturgische Gewandung im Occident und Orient nach Ursprung und Entwicklung, Verwendung und Symbolik. Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft, 1964.
Cach, Ferdinand. Nejstarší české mince. T. 2. Praha: Česká numismatická společnost v Praze, 1972.
Caroll, Christopher. „The Bishoprics of Saxony in the First Century after Christianization”. Early Medieval Europe 8 (1999): 219–245.
Derwich, Marek. „Kanonicy świeccy, Bolesław Chrobry i Magdeburg. Ze studiów nad «zapomnianą» instytucją kościelną”. W Viae historicae. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Lechowi A. Tyszkiewiczowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. Mateusz Goliński, Stanisław Rosik, 233–241. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2001.
Dobosz, Józef. „Arcybiskup Janik i jego następcy. Przygotowanie do reformy Henryka Kietlicza”. W 1000 lat Archidiecezji Gnieźnieńskiej, red. Jerzy Strzelczyk, Janusz Górny, 81–96. Gniezno: Gaudentinum, 2000.
Ehlers, Caspar. „Sachsen als sächsische Bischöfe. Die Kirchenpolitik der karolingischen und ottonischen Könige in einem neuen Licht”. W Streit am Hof im frühen Mittelalter, red. Matthias Becher, Alheydis Plassmann, 95–120. Göttingen: Akademie der Wissenschaften, 2011.
Falkenstein, Ludwig. Der Lateran der karolingischen Pfalz zu Aachen. Köln: Böhlau, 1966.
Falkenstein, Ludwig. Otto III und Aachen. MGH Studien und Texte, t. 22. Hannover: Hahnsche Buchhandlung, 1998.
Finck von Finckenstein, Albrecht Graf. Bischof und Reich. Untersuchungen zum Integrationsprozess des ottonisch-frühsalischen Reiches (919–1056). Sigmaringen: Thorbecke, 1989.
Fleckenstein, Josef. „Rex canonicus. Über Entstehung und Bedeutung des mittelalterlichen Königskanonikates”. W Ordnungen und formende Kräfte des Mittelalters. Ausgewählte Beiträge, 193–210. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1989.
Fößel, Amalie. Die Königin im mittelalterlichen Reich. Herrschaftsausübung, Herrschaftsrechte, Handlungsspielräume. Stuttgart: Thorbecke, 2000.
Frech, Georg. „Die deutschen Päpste — Kontinuität und Wandel”. W Die Salier und das Reich. T. 2, Die Reichskirche in der Salierzeit, red. Stefan Weinfurter, 303–332. Sigmaringen: Thorbecke, 1991.
Fürst, Carlo Guido. „I cardinalati non romani”. W Le istituzioni ecclesiastiche della „Societas Christiana” dei secoli XI–XII. Papato, cardinalato ed episcopato. Atti della quinta Settimana di studio, Mendola, 26–31 agosto 1971, 185–198, Milano: Vita e Pensiero, 1974.
Fürst, Carlo Guido. Cardinalis. Prolegomena zu einer Rechtsgeschichte des Römischen Kardinalskollegiums. München: Wilhelm Fink Verlag, 1967.
Garbaczewski, Witold. Ikonografia monet piastowskich 1173–ok. 1280. Warszawa: Polskie Towarzystwo Numizmatyczne, 2007.
Gieysztor, Aleksander. „Bamberg i Polska w XI i XII wieku”. Studia Źródłoznawcze 15 (1970): 71–83.
Gieysztor, Aleksander. „O kilku biskupach polskich XI wieku”. W Europa — Słowiańszczyzna — Polska. Studia ku uczczeniu Profesora Kazimierza Tymienieckiego, red. Juliusz Bardach i in., 311–326. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, 1970.
Gresser, Georg. Clemens II. Der erste deutsche Reformpapst. Paderborn: Wilhelm Fink Verlag, 2007.
Groten, Manfred. „Von dem Gebetsverbrüderung zum Königskanonikat. Zu Vorgeschichte und Entwicklung der Königskanonikate an den Dom- und Stiftskirchen des Deutschen Reiches”. Historisches Jahrbuch 103 (1983): 1–34.
Hasková, Jarmila. „K ikonografi i českých mincí Vratislava II.”. W Královský Vyšehrad. Sborník příspěvků k 900. výročí úmrtí prvního českého krále Vratislava II. (1061–1092), red. Jiří Huber i in., 59–68. Praha: Královská kolegiátní kapitula sv. Petra a Pavla na Vyšehradě, 1992.
Heeg, Laura, red. Die Salier. Macht im Wandel. T. 1, Essays. München: Edition Minerva, 2011.
Hoffmann, Hartmut. Mönchskönig und rex idiota. Studien zu Kirchenpolitik Heinrichs II und Konrads II. MGH Studien und Texte, t. 8. Hannover: Hahnsche Buchhandlung, 1993.
Honselmann, Klemens. Das Rationale der Bischöfe. Paderborn: Wilhelm Fink Verlag, 1975.
Johrendt, Jochen. Papsttum und Landeskirchen im Spiegel der päpstlichen Urkunden (896–1046). MGH Studien und Texte, t. 33. Hannover: Hahnsche Buchhandlung, 2004.
Jurek, Tomasz. „Początki dokumentu polskiego”. W Dyplomatyka staropolska, red. Tomasz Jurek, 64–87. Warszawa: DiG, 2015.
Jurek, Tomasz. „Ryczyn biskupi. Studium z dziejów Kościoła polskiego w XI wieku”. Roczniki Historyczne 60 (1994): 21–66.
Jurek, Tomasz. „Zagadka biskupa wrocławskiego Roberta”. Śląski Kwartalnik Historyczny „Sobótka” 45 (1990/92): 1–11.
Kalinowski, Lech. „Najstarsze inwentarze skarbca katedry krakowskiej jako źródło do dziejów sztuki w Polsce”. W Cultus et cognitio. Studia z dziejów średniowiecznej kultury, red. Stefan K. Kuczyński i in., 217–231. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976.
Kahsnitz, Reiner. „Imagines et signa. Romanische Siegel aus Köln”. W Ornamenta Ecclesiae. Kunst und Künstler der Romanik in Köln, red. Anton Legner. T. 2, 21–59. Köln: Schnutgen Museum, 1985.
Kętrzyński, Wojciech. Studia nad dokumentami XIII wieku. Kraków: PAU, 1891.
Kleinen, Michael. Bischof und Reform. Burchard II von Halberstadt (1059–1088) und die Klosterreform. Husum: Matthiesen, 2004.
Klewitz, Hans Walther. „Königtum, Hofkapelle und Domkapitel im 10. und 11. Jahrhundert”. Archiv für Urkundenforschung 16 (1939): 102–156.
Kluge, Bernd. Deutsche Münzgeschichte von der späten Karolingerzeit bis zum Ende der Salier (ca. 900 bis 1125). Sigmaringen: Thorbecke, 1991.
Kozłowska-Budkowa, Zofia. Repertorium polskich dokumentów doby piastowskiej. Z. 1, Do końca wieku XII. Wyd. 2. Kraków: Societas Vistulana, 2006.
Krawiec, Adam. Król bez korony. Władysław I Herman książę polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2014.
Looshorn, Johann. Die Geschichte des Bistums Bamberg. T. 1. München: P. Zipperer, 1886.
Michałowski, Roman. „Bolesław Chrobry bratem kanoników magdeburskich. Próba nowego spojrzenia”. Kwartalnik Historyczny 112, nr 3 (2005): 55–68.
Michałowski, Roman. Princeps fundator. Studium z dziejów kultury politycznej w Polsce X–XIII wieku, Warszawa: Zamek Królewski w Warszawie, 1993.
Michałowski, Roman. Zjazd gnieźnieński. Religijne przesłanki powstania arcybiskupstwa gnieźnieńskiego. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2005.
Neuheuser, Hanns Peter. „IHPAPXHIA. Zur Auszeichnung von Bischof und Bistumsitz mit der Rationale. Das spätottonische Bischofsbild des Regensburger Uta-Kodex in der Deutung des Hebräerbriefs”. W Bischofsbild und Bischofssitz. Geistige und geistliche Impulse aus regionalen Zentren des Hochmittelalters, red. Hanns Peter Neuheuser, 89–133. Archa Verbi. Subsidia, 9. Münster: Aschendorff Verlag, 2013.
Pauk, Marcin Rafał. „Capella regia i struktury Kościoła monarszego w Europie Środkowej X–XII wieku. Ottońsko-salickie wzorce ustrojowe na wschodnich rubieżach łacińskiego chrześcijaństwa”. W Granica wschodnia cywilizacji zachodniej w średniowieczu, red. Zbigniew Dalewski, 211–277. Warszawa: Instytut Historii PAN, 2014.
Pflefka, Sven. „Auf dem Weg zur Exemtion. Die Privilegierung der Bamberger Kirche im 11. und frühen 12. Jahrhundert”. Berichte des Historischen Vereins Bamberg 138 (2002): 139–169.
Pierce, Joanne M. „Sigebert «the Beloved»: A Liturgical Perspective on Episcopal Image from the Eleventh-Century Minden”. W Envisioning the Bishop. Images and the Episcopacy in the Middle Ages, red. Sigrid Danielson, Evan A. Gatti, 249–274. Turnhout: Brepols, 2014.
Reynolds, Roger Edward. Clerics in the Middle Ages. Hierarchy and Image. Aldershot: Ashgate, 1999.
Rhijn, Carine van. „Manuscripts for Local Priests and the Carolingian Reforms”. W Men in the Middle. Local Priests in Early Medieval Europe, red. Steffen Patzold, Carine van Rhijn, 177–198. Berlin: Walter de Gruyter, 2016.
Schieffer, Rudolf. „Die Anfänge des Bamberger Domkapitels”. W Das Bistum Bamberg um 1007. Festgabe zum Millenium, red. Joseph Urban, 253–268. Bamberg: Archiv des Erzbistums Bamberg, 2006.
Schlochtermeyer, Dirk. Bistumschroniken des Hochmittelalters. Die politische Instrumentalisierung der Geschichtsschreibung. Paderborn: Wilhelm Fink Verlag, 1998.
Schrör, Matthias. Metropolitangewalt und papstgeschichtliche Wende. Husum: Matthiesen, 2009.
Schulte, Alois. „Deutsche Könige, Kaiser und Päpste als Kanoniker an deutschen und römischen Kirchen”. Historisches Jahrbuch 54 (1934): 157–167.
Seegrün, Wolfgang. Das Erzbistum Hamburg in seinen älteren Papsturkunden. Köln: Böhlau, 1976.
Sikorski, Dariusz Andrzej. „Die Rolle der Geistlichen ausländischer Herkunft in der polnischen Kirche des 10.–12. Jahrhunderts”. W Fernhändler, Dynasten, Kleriker. Die piastische Herrschaft in kontinentalen Beziehungsgefl echten vom 10. bis zum frühen 13. Jahrhundert, red. Dariusz Adamczyk, Norbert Kersken, 241–262. Wiesbaden: Harrassowitz Verlag, 2015.
Sirch, Bernhard. Der Ursprung der bischöflichen Mitra und päpstlichen Tiara. St. Ottilien: Eos Verlag, 1975.
Skwierczyński, Krzysztof. Recepcja idei gregoriańskich w Polsce do początku XIII wieku. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2005.
Strobel, Reinhard, Jürgen Sydow. „Der «Latron» in Regensburg. Ein Beitrag zum Kontinuitätsproblem”. Historisches Jahrbuch 83 (1963): 1–27.
Strzelczyk, Jerzy. „Bamberg a Polska w średniowieczu”. Roczniki Historyczne 62 (1996): 72–88.
Szymański, Józef. Nauki pomocnicze historii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001.
Urbańczyk, Przemysław. „Paliusz Gaudentego”. W Viae historicae. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Lechowi A. Tyszkiewiczowi, red. Mateusz Goliński, Stanisław Rosik, 242–260. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2001.
Wagner, Wolfgang Erich. Die liturgische Gegenwart des abwesenden Königs. Gebetsverbrüderung und Herrscherbild im frühen Mittelalter. Brill’s Series on the Early Middle Ages, t. 19. Leiden: Brill, 2010.
Wasilewski, Tadeusz. „Kościół monarszy X–XII w. i jego zwierzchnik biskup polski”. Kwartalnik Historyczny 92, nr 4 (1985): 747–768.
Wickham, Chris. Medieval Rome. Stability and Crisis of a City, 900–1150. Cambridge: Cambridge University Press, 2015.
Weinfurter, Stefan. Die Geschichte der Eichstätter Bischöfe des Anonymus Haserensis. Edition — Übersetzung — Kommentar. Eichstätter Studien, Neue Folge, t. 24. Regensburg: Friedrich Pustet, 1987.
Wendehorst, Alfred, oprac. Das Bistum Eichstätt. T. 1, Die Bischofsreihe bis 1535. Germania Sacra N.F., t. 45. Berlin: Walter de Gruyter, 2006.
Wentz, Gottfried, Berent Schwineköper, oprac. Das Erzbistum Magdeburg. T. 1, cz. 1, Das Domstift St. Moritz in Magdeburg. Germania Sacra. Berlin: Walter de Gruyter, 1972.
Wędzki, Andrzej. „Lambert II Suła”. W Słownik starożytności słowiańskich. T. 3, cz. 1, red. Władysław Kowalenko i in., 13–14. Wrocław: Ossolineum, 1967.
Wieczorek, Szymon. „Zwiefalten i Polska w pierwszej połowie XII wieku”. Kwartalnik Historyczny 103, nr 4 (1996): 23–55.
Wihoda, Martin. První česká království. Praha: Argo, 2015.
Wiszewski, Przemysław. Domus Bolezlai. W poszukiwaniu tradycji dynastycznej Piastów (do około 1138 roku). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2008.
Wojciechowski, Tadeusz. Szkice historyczne jedenastego wieku. Wyd. 3. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1951.
Wolter, Heinz. „Das Privileg Leos IX. Für die Kölner Kirche vom 7. Mai 1052 (JL. 4271)”. W Egon Boshof, Heinz Wolter, Rechtsgeschichtlich-diplomatische Studien zu frühmittelalterlichen Papsturkunden, 101–157. Köln: Böhlau, 1976.
Die Zeit der Staufer. Geschichte — Kunst — Kultur. Katalog der Ausstellung. T. 1, red. Reiner Haussherr. Stuttgart: Württembergisches Landesmuseum, 1977.
Zimmermann, Gerd. „Von Symbolgehalt der Bamberger Domweihe (6. Mai 1012)”. W Ecclesia — Franconia — Heraldica. Gesammelte Abhandlungen, 1–7. Bamberg: Selbstverl, 1989.
Zotz, Thomas. „«Pallium et alia quaedam archiepiscopatus insignia». Zum Beziehungsgefüge und zu Rangfragen der Reichskirchen im Spiegel der päpstlichen Privilegierung des 10. und 11. Jahrhunderts”. W Festschrift für Berent Schwineköper, red. Helmut Maurer, Hans Patze, 155–175. Sigmaringen: Thorbecke, 1982.
Žemlička, Josef. „Mitra českých knížat”. Sborník společností přátel starožitností 3 (1992): 17–22.

Czasopismo/Seria/cykl:

Kwartalnik Historyczny

Tom:

123

Zeszyt:

4

Strona pocz.:

653

Strona końc.:

694

Szczegółowy typ zasobu:

Artykuł naukowy oryginalny

Format:

application/pdf

Identyfikator zasobu:

0023-5903 ; oai:rcin.org.pl:61790 ; 10.12775/KH.2016.123.4.01

Źródło:

IH PAN, sygn. A.52/123/4 Podr. ; IH PAN, sygn. A.96/123/4 ; kliknij tutaj, żeby przejść

Język:

pol

Język streszczenia:

eng

Prawa:

Licencja Creative Commons Uznanie autorstwa-Bez utworów zależnych 4.0

Zasady wykorzystania:

Zasób chroniony prawem autorskim. [CC BY-ND 4.0 Międzynarodowe] Korzystanie dozwolone zgodnie z licencją Creative Commons Uznanie autorstwa-Bez utworów zależnych 4.0, której pełne postanowienia dostępne są pod adresem: ; -

Digitalizacja:

Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

Lokalizacja oryginału:

Biblioteka Instytutu Historii PAN

Dofinansowane ze środków:

-

Dostęp:

Otwarty