Przemiany społeczno-gospodarcze wsi Przybyszew w latach 1918–2018

Kłodziński, Marek

doi:doi:10.53098/wir022020/06

Skip to main menu
Skip to search engine
Skip to content
Skip to footer

Download

Title: Przemiany społeczno-gospodarcze wsi Przybyszew w latach 1918–2018

Abstract:

W artykule przedstawiono zmiany społeczno-gospodarcze, jakie dokonały się w latach 1918–2018 we wsi Przybyszew położonej nad Pilicą w gminie Promna. Analiza obejmuje zarówno wiejską społeczność, jak i wiejską gospodarkę (rolniczą i pozarolniczą). Ważnym elementem analizy jest opis roli wiejskiej infrastruktury instytucjonalnej zarówno tej sprzed II wojny światowej, jak i obecnie istniejącej. Przemiany we wsi Przybyszew ukazują jak „w pigułce” wiele różnorodnych procesów zachodzących na obszarach wiejskich całego kraju. Można tu wymienić np. starzenie i zmniejszanie się liczby mieszkańców wsi, koncentrację ziemi w nielicznych dobrze rozwijających się gospodarstwach rolnych, rosnącą skalę nieformalnych dzierżaw, zmiany w strukturze społeczeństwa wiejskiego na rzecz przewagi liczebnej ludności niepracującej w rolnictwie, rosnące postawy roszczeniowe mieszkańców itd. W artykule ukazano też zmieniający się charakter wielofunkcyjnego rozwoju wsi od wielofunkcyjności wymuszonej przez konieczność samowystarczalności podyktowanej ówczesnymi warunkami gospodarczymi po obecną wielofunkcyjność racjonalną. Przyspieszony rozwój zarówno całej gminy Promna, jak i samej wsi Przybyszew dokonał się w ostatnim dwudziestoleciu dzięki środkom unijnym i przedakcesyjnym. Należy jednak zaznaczyć, że obecny poziom rozwoju wsi Przybyszew i wzrastający dobrobyt mieszkańców nie jest dany na zawsze. Środków unijnych będzie coraz mniej. Dlatego od wiejskiej społeczności, jej aktywności, chęci do współpracy, poziomu wzajemnego zaufania będzie zależeć dalszy poziom rozwoju lokalnego.

References:

Balcerowicz M. (2020). Woda dla rolnictwa i obszarów wiejskich. Gazeta Sołecka, 20–21 marca (na podstawie raportu napisanego przez grono ekspertów dla Forum Inicjatyw Rozwojowych Europejskiego Funduszu Rozwoju Wsi Polskiej).
Bandura P. (2008). Ochotnicza Straż Pożarna w Przybyszewie 1908–2008. Przybyszew: nakład własny.
Hałasiewicz A. (2020). Koncepcje ożywienia i wzmocnienia rozwoju wsi. W: J. Wilkin,
A. Hałasiewicz (red.). Polska wieś 2020. Raport o stanie wsi (s. 179–196). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Kłodziński M. (2019). Przybyszew. Stulecie przemian polskiej wsi. Warszawa: IRWiR PAN, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Kłodziński M. (1962). Rozwój wsi Przybyszew w okresie 1927–1962 (Analiza porównawcza napisana na podstawie pracy dr. Stanisława Rosłońca Przybyszew osada w powiecie grójeckim). Maszynopis pracy magisterskiej. Wydział Ekonomiczno-Rolniczy SGGW.
Matyjas R. (1998). Parafia Przybyszew 1998. 100-lecie Kościoła i 800-lecie Parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Przybyszewie. Przybyszew: Parafia pod wezwaniem św. Apostołów Piotra i Pawła.
Pawłowski P. (red.) (2005). Zarys historii oświaty w Przybyszewie. Otwock: Bonum.
Rosłoniec S. (1933). Przybyszew osada w powiecie grójeckim. Puławy: Wydawnictwo Instytut Naukowy Gospodarstwa Wiejskiego w Puławach.
Runowski H. (2004). Gospodarstwa ekologiczne w zrównoważonym rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich. Wieś i Rolnictwo, 3, 24–37.
Stanny M. (2013). Przestrzenne zróżnicowanie rozwoju obszarów wiejskich w Polsce. Warszawa: IRWiR PAN.
Szczepański W. (1936). Stan, potrzeby i idee polskiej wsi. Wolsztyn: Drukarnia Ludwika Wróbla w Wolsztynie.
Szymusik B. (2015). Strategia rozwoju gminy Promna na lata 2015–2020. Maszynopis. Urząd Gminy Promna.
Wilkin J. (2020). Koniec taniego raju. Gazeta Wyborcza, 4–5 kwietnia, 17.
Wrzesińska Z. (2019). Zakorzeniona w Przybyszewie. Radom: nakład własny.