Gospodarstwa pomocnicze a wykorzystanie ziemi rolniczej

Józwiak, Wojciech; Mirkowska, Zofia; Ziętara, Wojciech

doi:doi:10.53098/wir022018/08

Przejdź do menu głównego
Przejdź do wyszukiwarki
Przejdź do treści
Przejdź do stopki

Pobierz

Tytuł: Gospodarstwa pomocnicze a wykorzystanie ziemi rolniczej

Abstrakt:

Celem artykułu jest weryfikacja hipotezy, że pozarolnicze zajęcia posiadaczy gospodarstw rolnych ograniczają znacząco poziom wykorzystania ziemi przydatnej do prowadzenia produkcji rolniczej. Hipotezę poddano weryfikacji na podstawie materiałów od noszących się do sytuacji rolnictwa w 2013 r. w Polsce i w 12 innych krajach Unii Europejskiej, różniących się wartością PKB przeliczoną na mieszkańca. Analizowano gospodarstwa zwane pomocniczymi, których posiadacze ponad połowę swojego czasu przeznaczali na dodatkową pracę zarobkową. Stwierdzono, że wartość tzw. produkcji standardowej przeliczona na 1 ha użytków rolnych była w Polsce w gospodarstwach pomocniczych mniejsza średnio o 34% niż w gospodarstwach pozostałych, a w podgrupach różniących się powierzchnią posiadanych użytków rolnych różnica ta mieściła się w granicach od 25,3 do 40,1%. W większości innych analizowanych krajów unijnych średnie różnice krajowe mieściły się natomiast w granicach od 22,3 do 49,7%. Od tej sytuacji odbiegały wyniki w gospodarstwach pomocniczych w krajach z PKB przeliczonym na mieszkańca w kwocie mniejszej od 9,5 tys. USD (Bułgaria i Rumunia). Średnia wartość produkcji standardowej w gospodarstwach pomocniczych była tam większa o 45% niż w pozostałych. Wskazano, że przyczyną tego zjawiska mogła być większa w tych pierwszych obsada liczby zwierząt wyrażona w jednostkach przeliczeniowych przypadająca na jednostkę powierzchni użytkowanej rolniczo. Hipoteza przyjęta w artykule sprawdziła się zatem w gospodarstwach rolnych, których posiadacze ponad połowę swego łącznego czasu przeznaczają na dodatkową pracę zarobkową, a to z kolei ogranicza lub wymusza likwidację produkcji zwierzęcej.

Bibliografia:

http://ec.europa.eu [dostęp: 13.11.2017].
Dudek M. (2016). Sukcesja indywidualnych gospodarstw rolnych jako czynnik przeobrażeń strukturalnych w polskim rolnictwie. Praca doktorska przygotowana pod kierunkiem prof. M.A. Sikorskiej, maszynopis. Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB.
GUS (2014). Charakterystyka gospodarstw rolnych. Warszawa.
Józwiak W. (2016). Ocena możliwości rozwojowych małotowarowych gospodarstw rolnych wobec zmian klimatu i polityki gospodarczej, w opracowaniu zbiorowym. W: W. Józwiak (red.). Przedsiębiorstwa i gospodarstwa rolne wobec zmian klimatu i polityki rolnej (2) (s. 12–54) (seria Monografie Programu Wieloletniego, 28). Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB.
Kędziora A. (2005). Przyrodnicze podstawy gospodarowania wodą w Polsce. W: L. Ryszkowski, A. Kędziora (red.). Ochrona środowiska w gospodarce przestrzennej (s. 75–113). Poznań: Zakład Badań Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN.
Wojewodzic T. (2010). Zjawiska schyłkowe w gospodarstwach osób fizycznych i prawnych na obszarach Karpat Polskich. W: W. Musiał, W. Sroka, T. Wojewodzic (red.). Sytuacja ekonomiczna gospodarstw z terenów górskich i podgórskich (s. 53–76) (seria Program Wieloletni 2005–2009, 185). Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB.
Żmija D. (2016). Wpływ wspólnej polityki rolnej Unii Europejskiej na funkcjonowanie małych gospodarstw rolnych. Warszawa: Difin.