Publisher:

Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk

Place of publishing:

Warszawa

Type of object:

Czasopismo/Artykuł

Abstract:

Funkcjonowanie gospodarstw rolnych w otwartej gospodarce rynkowej niesie ze sobą szanse na ich szybki i przełomowy rozwój, podwyższa jednak także ryzyko niepowodzenia gospodarczego, niewydolności ekonomicznej i upadłości. Problem ten, głównie w zakresie rozważań teoretycznych, podjęto w opracowaniu, w którym przedstawiono symptomy upadłości gospodarstw. Poddano analizie przeglądowej prawidłowości i teorie ekonomiczne, które objaśniają procesy upadłości podmiotów gospodarczych (i instytucji), a które odniesiono do gospodarstw rolnych. Rozważano problem upadłości gospodarstw z punktu widzenia neoklasycznej teorii przedsiębiorstwa, na gruncie teorii ekonomii instytucjonalnej oraz menedżerskiej teorii przedsiębiorstwa. Znaczącą uwagę poświęcono teorii biologicznego życia przedsiębiorstwa (gospodarstwa), wskazując na jej adekwatność w zastosowaniu do gospodarstw rodzinnych. Rozważanie to rozwinięto o tzw. pokoleniowy cykl życia rodzinnego gospodarstwa rolnego. Wprowadzono kilka pojęć dotychczas niestosowanych w ekonomice rolnictwa, dotyczących tzw. analizy demograficznej gospodarstw (stopy narodzin, stopy zgonów i wskaźnika obrotu gospodarstw). Wskazano na spektrum merytoryczne badań nad stanem gospodarstw indywidualnych z punktu widzenia ich przyszłego bytu, a zwłaszcza zagrożenia upadłością. Zagadnienia podjęte w opracowaniu wydają się mieć istotne znaczenie dla nauki i praktyki gospodarczej z uwagi na narastający problem porzucania produkcji rolnej, głębokiej ekstensyfikacji gospodarstw i utrwalania się zjawiska zawężonej reprodukcji majątku produkcyjnego drobnych i średnich gospodarstw rodzinnych. Proces ten wzmaga wzrastającą konkurencyjność dochodową pracy pozarolniczej sprawia, że duża część gospodarstw małych i średnich już weszła lub w najbliższych latach wejdzie w fazę upadłości.

References:

Czyżewski A., Henisz-Matuszak A., 2006: Rolnictwo Unii Europejskiej i Polski. Studium porównawcze struktur wytwórczych i regulatorów rynków rolnych. Wydaw. AE w Poznaniu, Poznań.
Dec P., 2006: Statystyka upadłości. „Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie” 1.
Dec P., 2008: Modele wczesnego ostrzegania przed upadłością przedsiębiorstwa i badania nad ich skutecznością w Polsce. W: Bankructwa przedsiębiorstw. Red. E. Mączyńska. SGH, Warszawa: 214–228.
Dominiak P., 2008: Zgony przedsiębiorstwa a cechy demograficzne. W: Bankructwa przedsiębiorstw. Red. E. Mączyńska. SGH, Warszawa: 121–130.
Dzun W., 2005: Państwowe gospodarstwa rolne w procesie przemian systemowych w Polsce. IRWiR PAN, Warszawa.
Farkowski C., 1965: Chłopskie gospodarstwa ekonomicznie słabe. PWRiL, Warszawa.
Gierszewska G., Romanowska M., 1997: Analiza strategiczna przedsiębiorstwa. PWE, Warszawa. Gruszecki T., 2008: Instytucjonalne aspekty w teorii przedsiębiorstwa. W: Bankructwa przedsiębiorstw. Red. E. Mączyńska. SGH, Warszawa: 79–92.
Klepacki B., 1996: Ekonomika i organizacja rolnictwa. WSiP, Warszawa.
Kłodziński M., 2006: Aktywizacja społeczno-gospodarcza gmin wiejskich i małych miast. IRWiR PAN, Warszawa.
Kożuch B., 2007: Nauka o organizacji. CEDEWU. PL. Wydawnictwo Fachowe, Warszawa.
Mączyńska E., 2005: Ekonomiczne aspekty upadłości przedsiębiorstw w Polsce. Materiały i Prace. T. XCII. SGH, Warszawa.
Mączyńska E., 2008: Ustrój (ład) gospodarczy a instytucjonalno-infrastrukturalne uwarunkowania funkcjonowania przedsiębiorstw. W: Bankructwa przedsiębiorstw. Red. E. Mączyńska. SGH, Warszawa: 25–48.
Mohr A., 2007: Zarządzanie wzrostem firmy. One Press, Gliwice.
Musiał W., 2007: Wiejskie obszary górskie Karpat Polskich w procesach przemian społeczno-gospodarczych. Studia i Monografie IRWiR PAN, Warszawa.
Nasiłowski M., 1996: System rynkowy. Podstawy mikro- i makroekonomii. Key Text, Warszawa.
Pieńkowska M., 2005: Ujęcie upadłości w teorii przedsiębiorstwa. W: Ekonomiczne aspekty upadłości przedsiębiorstw w Polsce. Materiały i Prace. T. XCII. SGH, Warszawa.
Poznańska K., 2005: Koncepcja przetwarzania przedsiębiorstw i ich weryfikacja empiryczna w gospodarce polskiej. W: Ekonomiczne aspekty upadłości przedsiębiorstw w Polsce. Materiały i Prace. T. XCII. SGH, Warszawa.
Robbins S. P., 1998: Zachowania w organizacji. PWE, Warszawa.
Szymański W., 2005: Globalizacyjne uwarunkowania siły i słabości przedsiębiorstwa. W: Ekonomiczne aspekty upadłości przedsiębiorstw w Polsce. Materiały i Prace. T. XCII. SGH, Warszawa.
Tkaczyk T.P., 2005: Ryzyko i niepewność w warunkach globalizacji. W: Ekonomiczne aspekty upadłości przedsiębiorstw w Polsce. Materiały i prace. T. XCII. SGH, Warszawa.
Wojewodzic T., 2008: Ekonomical Breakdown of Agricultural Farms in Foothills and Western Beskidy Region (Upadek ekonomiczny gospodarstw rolniczych w Beskidach Zachodnich. Konkurencieschopnost a ekonomiky rast: Europskie a narodne perspektivy. Fakulta ekonomiky a manażmentu SPU, Nitra.
Zarządzanie w kryzysie. Koncepcje, badania, propozycje, 1984. Red. B. Wawrzyniak. PWE, Warszawa.
Zegar J.S., 2007: Zróżnicowanie indywidualnych gospodarstw rolnych w świetle wybranych kryteriów. W: Z badań nad rolnictwem społecznie zróżnicowanym. IERiGŻ-PIB, Warszawa.

Relation:

Wieś i Rolnictwo

Issue:

1 (142)

Start page:

44

End page:

61

Resource Identifier:

oai:rcin.org.pl:241741 ; doi:10.53098/wir.2009.1.142/03 ; 0137-1673 (print); 2657-5213 (on-line)

Source:

click here to follow the link

Language:

pl

Language of abstract:

eng

Rights:

Licencja Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0

Terms of use:

Zasób chroniony prawem autorskim. [CC BY 4.0 Międzynarodowe] Korzystanie dozwolone zgodnie z licencją Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0, której pełne postanowienia dostępne są pod adresem:

Digitizing institution:

Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk

Original in:

Biblioteka Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN

Projects co-financed by:

Program "Rozwój czasopism naukowych"- Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (projekt numer RCN/SP/0473/2021/1)

Access:

Otwarty