Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN ; Studium Medycyny Molekularnej (Warszawa)
Kamińska-Kaczmarek, Bożena (1961– ) : Promotor
Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN
124, [1] strona : ilustracje ; 30 cm ; U dołu strony tytułowej: Studium Medycyny Molekularnej ; Bibliografia ; Streszczenie w języku polskim
Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN
Glejaki to pierwotne nowotwory ośrodkowego układu nerwowego. Prawidłowa diagnostyka i terapia tych guzów jest utrudniona ze względu na heterogenność guzów i obecność klonów komórek o różnym genotypie. Obecna klasyfikacja glejaków Światowej Organizacji Zdrowia opiera się na patomorfologicznych i molekularnych cechach materiału z biopsji guza. Rozpoznania dokonuje się na podstawie cech patomorfologicznych (dyfuzyjność, wskaźnik proliferacji, obecność martwicy) oraz wykrytych w guzie specyficznych zmian genetycznych, co prowadzi do sformułowania konkretnych zaleceń terapeutycznych. Sekwencjonowanie nowej generacji jest cennym narzędziem usprawniającym diagnostykę guzów mózgu. Tradycyjna biopsja może nie przedstawiać pełnego spektrum mutacji w przypadku heterogennych guzów, dlatego testowane są alternatywne metody, które umożliwią bardziej całościowe spojrzenie na chorobę. Gdy tradycyjna biopsja lub resekcja nie są możliwe, biopsja płynna byłaby bardzo pomocna w praktyce klinicznej. Biopsja płynna to wykorzystanie płynów ustrojowych do wyizolowania kwasów nukleinowych wolnych od krążących komórek lub krążących komórek nowotworowych w celu wykrycia markerów nowotworowych, które mogą być przydatne w diagnostyce, monitorowaniu choroby lub ustalaniu prognozy. W przypadku pierwotnych guzów mózgu płyn mózgowo-rdzeniowy może zawierać więcej wolnego krążącego DNA (cfDNA) lub RNA (cfRNA) pochodzącego z guza, ale nakłucie lędźwiowe może mieć skutki uboczne, dlatego rzadko wykonuje się je u pacjentów z wyraźnymi objawami pierwotnego guza mózgu. W naszych badaniach staraliśmy się ocenić, czy ulepszenia w izolacji cfDNA, przygotowaniu biblioteki i ukierunkowanym sekwencjonowaniu dostarczyłyby wiarygodnych informacji dotyczących zmian genetycznych w glejaku wielopostaciowym (GBM), najczęstszym i śmiertelnym pierwotnym guzie mózgu. Po analizie cfDNA pochodzącego z krwi wykryto potencjalnie patogenne warianty w 37/84, co w oparciu o aktualną literaturę stanowi poprawę w stosunku do większości badań. Zastosowaliśmy panel genów obejmujący 668 genów związanych z rakiem i sekwencjonowanie nowej generacji do ustalenie spektrum mutacji w trudnych diagnostycznie glejakach dziecięcych. Analiza DNA wyizolowanego ze skrawków utrwalonych w formalinie i zatopionych w parafinie (FFPE) pochodzących z tych guzów ujawniła pełne spektrum potencjalnie patogennych mutacji. Znaleziono kilka interesujących wariantów w genach MTUS, FANCA, RET, które powinny być dalej badane. Hodowle komórkowe pochodzące z guza są cennym systemem in vitro do badania powstawania nowotworów i badań przesiewowych pod kątem substancji terapeutycznych. Jednak nie do końca wiadomo, czy komórki nowotworowe zachowują swoje zmiany genetyczne, a klony komórek w hodowli reprezentują pierwotny nowotwór. Analiza porównawcza mutacji somatycznych obecnych w hodowlach wyprowadzonych od pacjentów GBM wykazała pewne różnice w profilach wariantów, a hodowle komórkowe zawierały więcej wykrywalnych mutacji somatycznych. Może to wskazywać, że niektóre warianty somatyczne mogą zostać pominięte w biopsji z guza ze względu na jej różnorodność, ponieważ guz zawiera zdrowe komórki, mikroglej i makrofagi, które mogą powodować szum tła zmniejszający wykrywalność wariantów guza. Z drugiej strony nowotworowe komórki macierzyste mogą prawdopodobnie uzyskać mutacje podczas hodowli komórkowej, ponieważ ich szlaki naprawy DNA często działają nieprawidłowo, a mitoza jest maksymalizowana przez egzogenne czynniki wzrostu. Obecna klasyfikacja glejaków opiera się na genotypowaniu. Stosowane testy diagnostyczne wykorzystują analizę molekularną DNA wyizolowanego z FFPE lub zamrożonych próbek guza. Prowadzonych jest wiele badań klinicznych i podstawowych, których celem jest udoskonalenie obecnych metod diagnostycznych z wykorzystaniem zarówno cfDNA pochodzącego z krwi, jak i hodowli komórek nowotworowych w celu uzyskania zaleceń terapeutycznych w medycynie spersonalizowanej.
IBD PAN, sygn. 20281 ; click here to follow the link
Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego Polskiej Akademii Nauk
Biblioteka Instytutu Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN
Dec 22, 2023
Dec 22, 2023
58
https://rcin.org.pl./publication/276491
Witas, Henryk W.
Gawęda- Walerych Katarzyna
Maruszak, Aleksandra
Kawalec, Maria Małgorzata
Witas, Henryk K.
Gołas, Aniela
Grieb, Paweł Skierski, Janusz Jagielski, Janusz Ryba, Mirosław Mossakowski, Mirosław Jan (1929–2001)
Dabert, Jacek Natress, Barry Dabert, Mirosława