Obvious non-obviousness. Bifacial sickles of striped flint

Migal, Witold

doi:0081-3834

Pobierz

Tytuł: Obvious non-obviousness. Bifacial sickles of striped flint

Abstrakt:

The article presents results of refittings of two half-products of bifacial sickles made from banded flint. These items are typical for the Mierzanowice culture but usually had been made from different kind of raw material. Banded flint was extracted in the Borownia mine and used mainly for the production of bifacial axes. Nine kilometers away from site is Ożarów where production was focused on sickles made from Turonian flint. Banded flint is very difficult to work with and is unlikely to be suitable for the production of thin bifaces. To deal with that and make more elaborate product such as sickles, the flintknappers in Borownia used only a certain part of raw material just underneath the cortex layer. Although the presented sickles seem to by something extraordinary when it comes to selection of raw material they don’t contradict the relation between the physical properties of flints and the types of tools known from Mierzanowice culture.

Bibliografia:

Bąbel J. T. 2013a. Cmentarzyska społeczności kultury mierzanowickiej na Wyżynie Sandomierskiej 1. Obrządek pogrzebowy. Rzeszów: Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego Instytutu Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Bąbel J. T. 2013b. Cmentarzyska społeczności kultury mierzanowickiej na Wyżynie Sandomierskiej 2. Źródła. Rzeszów: Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego Instytutu Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Budziszewski J. 1980. PL 8 Borownia, Ćmielów, Ruda Kościelna, Woj. Tarnobrzeg. In G. Weisgerber et al. (ed.), 5000 Jahre Feuersteinbergbau. Die Suche nach dem Stahl der Steinzeit. Bochum: Deutsche Bergbau-Museum, 597-598.
Budziszewski J. 1991. Krzemieniarstwo ludności Wyżyny Środkowomałopolskiej we wczesnej epoce brązu. In J. Gurba (ed.), Schyłek neolitu i wczesna epoka brązu w Polsce Środkowowschodniej. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 181-208.
Budziszewski J. and Michniak R. 1983. Z badań nad występowaniem, petrograficzną naturą oraz prahistoryczną eksploatacją krzemieni pasiastych w południowym skrzydle niecki Magoń-Folwarczysko. Wiadomości Archeologiczne, 49/2, 151-190.
Brzeziński W. (ed.) 2020. Kopalnie krzemienia na stanowisku „Za garncarzami” w Ożarowie. Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie.
Frieman C. J. and Eriksen B. V. eds 2015. Flint Daggers in Prehistoric Europe. Oxford: Oxbow Books.
Grużdź W. 2020. Analiza typologiczna i technologiczna materiałów pracownianych. In W. Brzeziński (ed.), Kopalnie krzemienia na stanowisku „Za garncarzami” w Ożarowie. Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie, 102-143.
Hyrchała A. (ed.) 2017. Wielokulturowe stanowisko 3 w Czerniczynie w świetle badań archeologicznych w latach 1981-1985. Hrubieszów: Muzeum im. ks. S. Staszica w Hrubieszowie.
Krakowska E. 1996. Grace górnicze z pola eksploatacyjnego „Borownia” w Rudzie Kościelnej. In W. Brzeziński et al. (ed.), Z badań nad wykorzystaniem krzemienia pasiastego. Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne, Zespół do Badań Pradziejowego Górnictwa, 55-85.
Lech J. 2020. Borownia. Prehistoryczna kopalnia krzemienia pasiastego z Listy Światowego Dziedzictwa. Przegląd Archeologiczny 68, 199-276.
Libera J. 2001. Krzemienne formy bifacjalne na terenach Polski i zachodniej Ukrainy (od środkowego neolitu do wczesnej epoki żelaza). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Mieszkowski R., Welc F., Budziszewski J. and Migal W. 2014. Preliminary results of the ground penetrating radar (GPR) prospection in the area of the prehistoric flint mine Borownia, southeastern Poland. Studia Quaternaria 31/2, 123-132.
Marek E. A. and Wąsowski T. 2020. Sprawozdanie z badań archeologicznych związanych z remontem drogi powiatowej 0678T w miejscowości Ruda Kościelna, gm. Ćmielów [stanowisko archeologiczne nr 10 w Rudzie Kościelnej „Borownia” (AZP 84-70/18)]. Maszynopis w archiwum Starostwa Powiatowego w Ostrowcu Świętokrzyskim.
Michniak R. and Budziszewski J. 1986. The utilization of the zonal internal structure of Jurassic striped nodular cherts from the Holy Cross Mountains (Central Poland) in the production of Neolithic tools. In K. Takács-Biró (ed.), Papers for the first international conference on prehistoric flint mining and lithic raw material identification in the Carpathian Basin, Budapest-Sümeg, 20-22 May 1986. Budapest: Magyar Nemzeti Muzeum, 211-221.
Migal W. 2020. Badania eksperymentalne związane z wytwarzaniem sierpów dwuściennych z krzemienia ożarowskiego. In W. Brzeziński (ed.), Kopalnie krzemienia na stanowisku „Za garncarzami” w Ożarowie. Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne, 229-236.
Serwatka K. 2020. Analiza geometryczno-morfometryczna sierpów z krzemienia ożarowskiego. In W. Brzeziński (ed.), Kopalnie krzemienia na stanowisku „Za garncarzami” w Ożarowie. Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne, 223-227.
Zalewski M. and Borkowski W. 1996. Zagadnienie chronologii pola eksploatacyjnego „Borownia” w Rudzie Kościelnej woj. tarnobrzeskie w świetle nowych materiałów nakopalnianych i osadniczych. In J. Jaskanis (ed.), Z badań nad wykorzystaniem krzemienia pasiastego. Studia nad Gospodarką Surowcami Krzemiennymi w Pradziejach 3. Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne, Zespół do Badań Pradziejowego Górnictwa, 31-54.