Nieznany miejski znak złotniczy z Morąga

Kriegseisen, Jacek

doi:0023-5881

Pobierz

Tytuł: Nieznany miejski znak złotniczy z Morąga

Abstrakt:

W pracy przedstawiono nieznany złotniczy znak miejski Morąga, który dotychczas w literaturze błędnie przypisano Olsztynowi. Pozwala to poszerzyć listę miast leżących na obecnym terytorium Polski, o których wiemy, że w okresie nowożytnym działali w nich złotnicy. Omawiany znak odnaleziono na kielichu i patenie z 1775 r. Towarzy-szy mu znak warsztatowy z majuskułowymi literami MK w ligaturze w prostokątnym polu. Poszukiwania archiwalne pozwoliły zidentyfikować jego właściciela. Był nim Michael Kemberger (1737–1795), nienotowany w literaturze przedmiotu. Potwierdzi-ły też pochodzenie kielicha i pateny z ewangelickiego kościoła pw. św. Piotra i Pawła w Morągu, dla którego zostały ufundowane zapewne w miejsce sreber liturgicznych skradzionych w 1775 r.

Bibliografia:

Achremczyk Stanisław. 2018. Historia Warmii i Mazur, t. 1: Pradzieje — 1772, Olsztyn.
Bötticher Adolf. 1898. Die Bau- und Kunstdenkmäler der Provinz Ostpreußen, H. III, Das Oberland (Die Bau- und Kunstdenkmäler des Oberlandes), Königsberg.
Czihak Eugen von. 1903. Die Edelschmiedekunst früherer Zeiten in Preussen, Tl. 1, I. Allgemeines, II. Königsberg und Ostpreussen, Leipzig.
Gradowski Michał. 2010. Znaki na srebrze. Znaki miejskie i państwowe używane na terenie Polski w obecnych jej granicach, Warszawa.
Gradowski Michał, Kasprzak-Miler Agnieszka. 2002. Złotnicy na ziemiach północnej Polski, cz. I: Województwo pomorskie, kujawsko-pomorskie i warmińsko-mazurskie, Warszawa.
Gradowski Michał, Pielas Magdalena. 2006. Katalog złotnictwa w zbiorze dokumentacji specjalistycznej Krajowego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków w Warszawie, cz. 1, Warszawa.
Harnoch Agathon. 1890. Chronik und Statistik der evengelischen Kirchen in den Provinzen Ost- und Westpreußen, Neidenburg.
Hupp Otto. 1894. Wappen und Siegel der Deutschen Städte, Flecken und Dörfer, Bd. 1: Königreich Preussen, H. 1: Ostpreussen, Westpreussen und Brandenburg, Mainz.
Kolberg Joseph. 1910. Ermländische Goldschmiede, „Zeitschrift für die Geschichte und Altertumskunde Ermlands”, Bd. 16, H. 1–3, s. 345–555.
Kriegseisen Jacek. 2015. Podróżny komplet sztućców wykonany przez Johanna Bartolomowicza — złotnika z Lidzbarka Warmińskiego, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, R. LXIII, nr 1, s. 93–104.
Okulicz Małgorzata. 2006. Złotnictwo sakralne dominium warmińskiego od połowy XIV do końca XVIII wieku. Katalog wystawy, Olsztyn.
Piechocka-Kłos Maria. 2017. Święci i postacie biblijne w herbach miast w województwie warmińsko-mazurskim, „Forum Teologiczne”, t. 18, s. 89–103.
Rosenberg Marc. 1922. Der Goldschmiede Merkzeichen, Bd. 1, Deutschland A–C, Frankfurt am Main.
Samulowska Anna. 1968. Johannes Christof Geese — złotnik olsztyński, „Rocznik Olsztyński”, t. 7, s. 43–62.
Scheffler Wolfgang. 1983. Goldschmiede Ostpreussens. Daten, Werke, Zeichen, Berlin.
Schmid Bernhard. 1909. Die Bau- und Kunstdenkmäler Pomesaniens, H. 3: Kreis Stuhm (Die Bauund Kunstdenkmäler des Kreises Stuhm), Danzig.
Voßberg Friedrich August. 1843. Geschichte der Preußischen Münzen und Siegel bis zum Ende der Herrschaft des Deutschen Ordens, Berlin.
Wakar Andrzej. 1973. Z kroniki Morąga, [w:] Morąg. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn, s. 99–113.
Weyde Arthur. 1927. Mohrungen in Ostpreußen, Mohrungen.