Subtitle:

Kwartalnik Historii Kultury Materialnej R. 69 Nr 3

Publisher:

Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk

Place of publishing:

Warszawa

Description:

23 cm

Type of object:

Journal/Article

Abstract:

This article is part of a research trend that is currently developing dynamically in Poland and abroad: studies on culinary culture. On the basis of the last part of the account book of the Kraków Bernardine Nuns from the second half of the 18th century, the author conducted a preliminary analysis of the nuns’ festive dinner (and more rarely supper) menus from November 1765 to November 1766. The menus differed from weekday meals in terms of the number of main courses and their variety. According to the lists, the nuns observed church fasts before Easter and Christmas, and throughout the year on Wednesdays, Fridays, and Saturdays. The most popular meats were veal and beef, poultry, and fish (pike). As for flour-based products, groats were most frequently consumed, while the most popular soup was broth. The Bernardines also ate vegetables and domestic fruit. Among sweets, gingerbread is the most commonly mentioned in the discussed written record. Wine and vodka were served with festive dinners; there is no information about beer

References:

Borkowska Małgorzata. 1996. Panny siostry w roli instytucji usługowej. Czego oczekiwało społeczeństwo od klasztoru żeńskiego w XVII i XVIII wieku, [w:] Klasztor w społeczeństwie średniowiecznym i nowożytnym, red. M. Derwich, A. Pobóg-Lenartowicz, Wrocław–Opole, s. 55–63
Borkowska Małgorzata. 1997. Życie codzienne polskich klasztorów żeńskich w XVII–XVIII w., Warszawa
Borkowska Małgorzata 2005. Leksykon zakonnic polskich epoki przedrozbiorowej, t. 2: Polska Centralna i Południowa, Warszawa
Dembińska Maria. 1963a. Dzienne racje żywnościowe w Europie w IX–XVI wieku, „Studia i Materiały z Historii Kultury Materialnej”, t. 52, nr 1, s. 7–115
Dembińska Maria. 1963b. Konsumpcja żywnościowa w Polsce średniowiecznej, Wrocław
Dembińska Maria. 1973. Z badań nad dziennymi racjami żywnościowymi w XIII–XVI w., [w:] Pożywienie ludności wiejskiej, red. E. Waligóra, Kraków, s. 39–46
Dembińska Maria 1985. Pożywienie postne i pokutne mnichów we wczesnym średniowieczu (V–XI w.), „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, R. XXXIII, nr 4, s. 367–381
Dochody i wydatki. 2002–2004. Dochody i wydatki Konwentu Braci Eremitów św. Augustyna przy kościele św. Katarzyny w Kazimierzu. Ze zbiorów Archiwum Państwowego w Krakowie, t. 1: 1502–1505, t. 2: 1506–1508, wyd. K. Jelonek-Litewka i in., Kraków
Dumanowski Jarosław. 2014. Wiedza, narracja i smak. Staropolskie książki kucharskie i porady kulinarne jako źródło historyczne, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, R. LXII, nr 4, s. 527–540
Gąsiorowska Patrycja. 2010. Kuchnia i infirmeria w klasztorze klarysek krakowskich do końca XVIII wieku, [w:] Sanctimoniales. Zakony żeńskie w Polsce i Europie Środkowej (do przełomu XVIII i XIX wieku), red. D. Karczewski, A. Radzimiński, Z. Zyglewski, Bydgoszcz–Toruń, s. 394–406
Gronowski Tomasz Michał. 2007. Zwyczajny klasztor, zwyczajni mnisi. Wspólnota tyniecka w średniowieczu, Kraków
Gustaw Romuald, Sitnik Aleksander Krzysztof. 2013. Kościół i klasztor św. Józefa SS. Bernardynek w Krakowie 1646–2009, wyd. II, Kalwaria Zebrzydowska
Klonder Andrzej. 2018. Piwo, wódka i inni konkurencji wina w Polsce nowożytnej, [w:] Wino i historia, red. D. Dias-Lewandowska, G. Kurczewski, Studia z historii wina w Polsce, t. II, Warszawa, s. 20–40
Kracik Jan. 1985. Post po staropolsku, „Nasza Przeszłość”, t. 75, s. 65–90
Kramarska-Anyszek Krystyna. 1977. Dzieje klasztoru PP. Norbertanek w Krakowie na Zwierzyńcu do roku 1840, „Nasza Przeszłość”, t. 47, s. 5–169
Księga szafarska. 2013. Księga szafarska dworu Jana III Sobieskiego 1695–1696, oprac. J. Dumanowski, M. Próba, Ł. Truściński, Monumenta Poloniae Culinaria, t. IV, Warszawa
Kucharz doskonały. 2012. Kucharz doskonały pożyteczny dla zatrudniających się gospodarstwem, wyd. i oprac. J. Dumanowski, współudz. A. Kleśta-Nawrocka, Monumenta Poloniae Culinaria, t. III, Warszawa
Przybyłowicz Olga Miriam. 2011. Rachunki klasztorne jako źródło do poznania realiów życia klasztornego. Najstarsza księga rachunkowa klarysek ze Starego Sącza, [w:] Realia życia codziennego w Europie Środkowej ze szczególnym uwzględnieniem Śląska, red. A. Barciak, Katowice–Zabrze, s. 107–130
Przybyłowicz Olga Miriam. 2013. Jak panny zakonne rozliczały się? Księgi rachunkowe jako źródło do badań nad polskimi klasztorami żeńskimi w XVI–XVIII w., [w:] Klasztor w gospodarce średniowiecznej i nowożytnej, red. M. Derwich, Wrocław, s. 101–114
Przybyłowicz Olga Miriam. 2019. Źródła rękopiśmienne z klasztoru klarysek gnieźnieńskich w Archiwum Archidiecezjalnym w Gnieźnie. Stan wiedzy, prezentacja zachowanej spuścizny i możliwości badawcze, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, t. 112, s. 317–336, https://doi.org/10.31743/abmk.2019.112.16 (dostęp 30.05.2021)
Rajman Jerzy. 2001. O źródłach do zagadnienia posiłków i napojów w klasztorze średniowiecznym, „Studia Historyczne”, t. 44, nr 2, s. 183–198
Rajman Jerzy. 2010. Jadłospis norbertanek zwierzynieckich z XVIII wieku, [w:] Sanctimoniales.Zakony żeńskie w Polsce i Europie Środkowej (do przełomu XVIII i XIX wieku), red. D. Karczewski, A. Radzimiński, Z. Zyglewski, Bydgoszcz–Toruń, s. 407–411
Staropolskie przepisy. 2017. Staropolskie przepisy kulinarne. Receptury rozproszone z XVI–XVIII w. Źródła rękopiśmienne, red. J. Dumanowski, t. VII, Warszawa
Szylar Anna. 2004. Kuchnia benedyktynek sandomierskich, „Zeszyty Sandomierskie”, nr 22, s. 32–38
Szylar Anna. 2005. Rzecz o tym, jak benedyktynki kuchnię prowadziły…, „Nasza Przeszłość”, t. 103, s. 189–224
Szylar Anna. 2013. „Sprawa o tym, jak benedyktynki gospodarstwo prowadziły”. Organizacja i funkcjonowanie gospodarki benedyktynek w Sandomierzu w XVII i XVIII w., [w:] Klasztor w gospodarce średniowiecznej i nowożytnej, red. M. Derwich, Wrocław, s. 447–460
Więcławski Bogusław. 1989. Zaopatrzenie i konsumpcja w Poznaniu w drugiej połowie XVIII wieku, Warszawa–Poznań
Wyrwa Andrzej Marek. 2004. W kuchni i przy stole „szarych mnichów”, czyli o wyżywieniu cystersów w świetle źródeł normatywnych zakonu oraz wybranych źródeł pisanych, archeologicznych i przyrodniczych, [w:] Materiały z VII Sesji Naukowej Uniwersyteckiego Centrum Archeologii Średniowiecza i Nowożytności „Wyposażenie wnętrz w średniowieczu”, Toruń, 21–22 listopada2002 roku, red. J. Olczak, Archaelogia Historica Polona, t. 14, Toruń, s. 51–113

Relation:

Kwartalnik Historii Kultury Materialnej

Volume:

69

Issue:

3

Start page:

361

End page:

372

Detailed Resource Type:

Article

Format:

application/octet-stream

Resource Identifier:

oai:rcin.org.pl:236577 ; 0023-5881 ; e-ISSN 2719-6496 ; doi:10.23858/KHKM69.2021.3.005

Source:

IAiE PAN, call no. P 329 ; IAiE PAN, call no. P 331 ; IAiE PAN, call no. P 330 ; click here to follow the link

Language:

pol

Language of abstract:

eng

Rights:

Creative Commons Attribution BY 4.0 license

Terms of use:

Copyright-protected material. [CC BY 4.0] May be used within the scope specified in Creative Commons Attribution BY 4.0 license, full text available at: ; -

Digitizing institution:

Institute of Archaeology and Ethnology of the Polish Academy of Sciences

Original in:

Library of the Institute of Archaeology and Ethnology of the Polish Academy of Sciences

Access:

Open