Przemiany międzynarodowej mobilności Polaków = Changes in Poles’ level of international mobility

Wiśniewski, Rafał (1977– ); Komornicki, Tomasz

doi:0033-2143 (print)

Download

Title: Przemiany międzynarodowej mobilności Polaków = Changes in Poles’ level of international mobility

Abstract:

Wzrost mobilności, zarówno krótko- jak i długookresowej, jest charakterystyczny dla współczesnego społeczeństwa. Dotyczy to zarówno wyjazdów krajowych jak i międzynarodowych. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie przemian międzynarodowej mobilności Polaków w latach 2007‑2017 z uwzględnieniem uwarunkowań tych przemieszczeń tj. rozwoju infrastruktury transportowej i usług transportowych. Przeprowadzone badanie wykazało, że mobilność zagraniczna Polaków zwiększa się. Głównymi motywacjami podróży są wyjazdy turystyczne, następnie cele związane z pracą zawodową oraz odwiedziny krewnych i znajomych. Najczęściej wykorzystywanym środkiem transportu jest samolot i samochód osobowy, przy czym w pierwszym przypadku odnotowano duży wzrost udziału przewozów lotniczych, a w drugim niewielki spadek. Znacząco zmniejszył się udział przewozów autokarowych. Głównymi krajami docelowymi wyjazdów Polaków są (ogółem tj. wszystkie motywacje): Niemcy, Czechy i Hiszpania. Wyjazdy Polaków do wschodnich sąsiadów (szczególnie do Rosji i na Białoruś) stanowią bardzo mały odsetek wszystkich przepływów międzynarodowych.

References:

Ayazlar, R.A. (2019). Entertaining Visiting Friends and Relatives (VRF) in Destination Settings: a Cross-cultural Host Comparison. Tourism Culture & Communication, 19(1), 31‑42. https://doi.org/10.3727/109830419X15489421397237
Behrens, C., & Pels, E. (2009). Intermodal Competition in The London-Paris Passenger Market: HighSpeed Rail and Air Transport. Tinbergen Institute Discussion Paper, TI 2009‑051/3. Amsterdam-Rotterdam: Tinbergen Institute. Pobrane z: https://papers.tinbergen.nl/09051.pdf (12.01.2021).
Bojczuk, J. (2008). The impact of low-cost airlines on the international coach market between Poland and the UK. Geographia Polonica, 81(2), 79‑96.
Bureau of Transportation Statistics. (2011). Annual Long-Distance Trips by Mode. Pobrane z: https://www.bts.gov/archive/publications/america_on_the_go/long_distance_transportation_patterns/table_01 (14.01.2021).
Button, K. (2012). Is there any economic justification for high-speed railways in the United States?. Journal of Transport Geography, 22, 300‑302. https://doi.org/10.1016/j.jtrangeo.2012.01.025
Chen., Z. (2017). Impacts of high-speed rail on domestic air transportation in China. Journal of Transport Geography, 62, 184‑196. https://doi.org/10.1016/j.jtrangeo.2017.04.002
Clewlow, R.R., Sussman, J.M., & Balakrishnan, H. (2014). The impact of high-speed rail and low-cost carriers on European air passenger traffic. Transport Policy, 33, 136‑143. https://doi.org/10.1016/j.tranpol.2014.01.015Dargay, J.M., & Clark, S. (2012). The determinants of long distance travel in Great Britain. Transportation Research Part A, 46, 576‑587. https://doi.org/10.1016/j.tra.2011.11.016
Dargay, J.M., & Clark, S. (2012). The determinants of long distance travel in Great Britain. Transportation Research Part A, 46, 576‑587. https://doi.org/10.1016/j.tra.2011.11.016
de Rus, G., & Nash, C. (2009). In What Circumstances is Investment in HSR Worthwhile. W: G. de Rus, C. Nash, Economic Analysis of High Speed Rail in Europe (s. 51‑70). Bilbao: Fundación BBVA.
Dobruszkes, F., Dehon, C., & Givoni, M. (2014). Does European high-speed rail affect the current level of air services? An EU-wide analysis. Transportation Research Part A: Policy and Practice, 69, 461‑475. https://doi.org/10.1016/j.tra.2014.09.004
EC. (2010). EU Energy and transport in figures, Statistical Pocketbook. Luxembourg: European Commission.
EC. (2019). EU Transport in figures, Statistical Pocketbook. Luxembourg: European Commission.
EU. (2020). Territorial Agenda 2030. A future for all places. Pobrane z: https://www.territorialagenda.eu/home.html (18.01.2021).
Frändberg, L., & Vilhelmson, B. (2003). Personal mobility: a corporeal dimension of transnationalisation. The case of long-distance travel from Sweden. Environment and Planning A: Economy and Space, 35(10), 1751‑1768. https://doi.org/10.1068/a35315
Frei, A., Kuhnimhof, T., & Axhausen, K.W. (2009). Long distance travel in Europe today: Experiences with a new survey. Pobrane z: http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download? doi=10.1.1.624.4140&rep=rep1&type=pdf (14.01.2021).
Frick, R., & Grimm, B. (2014). Long-distance Mobility. Current Trends and Future Perspectives. Zurich: Institute for Mobility Research.
Gaworecki, W.W. (2003). Turystyka. Warszawa: PWE.
Gerber, P. (2012). Advancement in Conceptualizing Cross-Border Daily Mobility: the Benelux Context in the European Union. European Journal of Transport and Infrastructure Research, 12(3), 178‑197. https://doi.org/10.18757/ejtir.2012.12.3.2980
Guillermo Ramírez, M. (2020). Debating real integrated territorial cooperation approaches to post-2020 EU policies: the challenges arising from COVID-19 from the perspective of the Association of European Border Regions (AEBR). Europa XXI, 38, 119‑137. https://doi.org/10.7163/Eu21.2020.38.7
GUS. (2009). Turystyka w 2008 r. Warszawa: Główny Urząd Statyczny.
GUS. (2015). Ruch graniczny oraz wydatki cudzoziemców w Polsce i Polaków za granicą w 2014 r. Warszawa-Rzeszów: Główny Urząd Statystyczny, Urząd Statystyczny w Rzeszowie.
GUS. (2018). Turystyka w 2017 r. Warszawa-Rzeszów: Główny Urząd Statyczny, Urząd Statystyczny w Rzeszowie.
GUS. (2019). Ruch graniczny oraz wydatki cudzoziemców w Polsce i Polaków za granicą w 2018 r. Warszawa-Rzeszów: Główny Urząd Statystyczny, Urząd Statystyczny w Rzeszowie.
GUS. (2020). Ruch graniczny oraz wydatki cudzoziemców w Polsce i Polaków za granicą w 2019 r. Warszawa-Rzeszów: Główny Urząd Statystyczny, Urząd Statystyczny w Rzeszowie.
Holz-Rau, C., Scheiner, J., & Sicks, K. (2014). Travel distances in daily travel and long-distance travel: Which role is played by urban form? Environment and Planning A, 46, 488‑507. https://doi.org/10.1068/a4640
What Moves the Dutch in 2012?. Transport Reviews: A Transnational Transdisciplinary Journal, 33(3), 343‑359. https://doi.org/10.1080/01441647.2013.801046
Kaufmann, V. (2005). Re-Thinking mobility. Aldershot: Ashgate.
King, B., & Dwyer, L. (2015). The VFR and Migration Nexus - The Impact of Migration on Inbound and Outbound Australian VFR Travel. W: E. Backer, B. King, VFR Travel Research. International Perspectives (s. 46‑58). Bristol-Buffalo-Toronto: Channel View Publications.
Kolosov, V., & Więckowski, M. (2018) Border changes in Central and Eastern Europe: An introduction. Geographia Polonica, 91(1), 5‑16. https://doi.org/10.7163/GPol.0106
Komornicki, T. (1996). Bus connections between Poland and other European countries. Transport Reviews, 16(2), 99‑108. https://doi.org/10.1080/01441649608716939
Komornicki, T. (1999). Granice Polski. Analiza zmian przenikalności w latach 1990‑1996, Geopolitical Studies, 5. Warsaw: IGiPZ PAN.
Komornicki, T. (2003). Przestrzenne zróżnicowanie międzynarodowych powiązań społeczno-gospodarczych w Polsce, Prace Geograficzne, 190. Warszawa: IGiPZ PAN.
Komornicki, T. (2021). Zmiany w mobilności Polaków związane z pandemią COVID-19 oraz ich konsekwencje przestrzenne. W: M. Nowak (red.), Polityka przestrzenna w czasie kryzysu (s. 155-171). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Komornicki, T., & Wiśniewski, R. (2017). Border traffic as a measure of trans-border relations. Mitteilungen der Österreichischen Geographischen Gesellschaft, 159, 151‑172. https://doi.org/10.1553/moegg159s151
Korbetis, M., Reay, D.S., & Grace, J. (2006). New directions: Rich in CO2 . Atmospheric Environment, 40, 3219‑3220. https://doi.org/10.1016/j.atmosenv.2006.01.032
Kuhnimhof, T., Buehler, R., & Dargay, J. (2011). A New Generation: Travel Trends for Young Germans and Britons. Transportation Research Record: Journal of the Transportation Research Board, 2230(1), 58‑67, https://doi.org/10.3141/2230‑07
Kuhnimhof, T., Zumkeller, D., & Chlond, B. (2013). Who Are the Drivers of Peak Car Use?: A Decomposition of Recent Car Travel Trends for Six Industrialized Countries. Transportation Research Record, 2383(1), 53‑61. https://doi.org/10.3141/2383‑07
Ladino, M.T. (2017). Borders, mobility and the transborder space: Reflections for a discussion. Estudios Fronterizos, 18(37), 61‑80. https://doi.org/10.21670/ref.2017.37.a04
Limtanakool, N., Dijst, M., & Schwanen, T. (2006). On the participation in medium- and long-distance travel: A decomposition analysis for the UK and the Netherlands. Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografie, 97(4), 389‑404. https://doi.org/10.1111/j.1467‑9663.2006.00347.x
Mallett, W.J. (2001). Long-distance travel by low-income households. Transportation Research Circular, E-C026, 169‑177. Pobrane z: http://onlinepubs.trb.org/onlinepubs/circulars/ec026/04_mallet.pdf (14.01.2021).
McCann, P., Poot, J., & Sanderson, L. (2010). Migration, relationship capital and international travel: theory and evidence, Journal of Economic Geography, 10(3), 361‑387. https://doi.org/10.1093/jeg/lbp044
Mokhtarian, P.L., Salomon, I., & Redmond, L.S. (2001). Understanding the demand for travel: it's not purely 'derived'. Innovation: The European Journal of Social Science Research, 14(4), 355‑380. https://doi.org/10.1080/13511610120106147
Munoz, J.R., Griffin, T., & Humbracht, M. (2017). Towards a new definition for "visiting friends and relatives". International Journal of Tourism Research, 19(5), 477‑485. https://doi.org/10.1002/jtr.2110
Nerb, G., Hitzelsberg, F., Woidich, A., Pommer, S., Hammer, S., & Heczko, P. (2009). Scientific report on the mobility of cross-border workers within the EU-27/EEA/EFTA countries. Munich-Sopron: MKW Wirtschaftsforschung GmbH, Empirica Kft. Pobrane z: https://ec.europa.eu/futurium/en/system/files/ged/mkw_workers_mobility.pdf (12.01.2021).
Nordenholz, F., Winkler, C., & Knörr, W. (2017). Analysing the modal shift to rail potential within the long-distance passenger travel market in Germany. Transportation Research Procedia, 26, 81‑91. https://doi.org/10.1016/j.trpro.2017.07.010
Nunno, R. (2018). High Speed Rail Development Worldwide. Environmental and Energy Study Institute. Pobrane z: https://www.eesi.org/papers/view/fact-sheet-high-speed-rail-development-worldwide (11.01.2021).
Orfeuil, J.P., & Soleyret, D. (2002). Quelles interactions entre les marchés de la mobilité à courte et à longue distance? Recherche - Transports - Sécurité, 76, 208‑221. https://doi.org/10.1016/S0761‑8980 (02)00013‑4
Ortúzar, J. de D., & Willumsen, L.G. (2011). Modelling transport. Chichester: Wiley.
Powęska, H. (2016). Handel przygraniczny w warunkach zmian przenikalności granicy. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
Reichert, A., & Holz-Rau, C. (2015). Mode use in long-distance travel. Journal of Transport and Land Use, 8(2), 87‑105. https://doi.org/10.5198/jtlu.2015.576
Rodrigue, J-P. (2020). The Geography of Transport Systems. New York: Routledge.
Rosik, P., & Kowalczyk, K. (2015). Rozwój infrastruktury drogoweji i kolejowej a przesunięcie modalne w Polsce w latach 2000‑2010, Prace Geograficzne, 248. Warszawa: IGiPZ PAN.
Seidenglanz, D., Taczanowski, J., Król, M., Horňák, M., & Nigrin, T. (2021). Quo vadis, international long-distance railway services? Evidence from Central Europe. Journal of Transport Geography, 92, 102998. https://doi.org/10.1016/j.jtrangeo.2021.102998
Smith, I.J., & Rodger, C.J. (2009). Carbon emission offsets for aviation-generated emissions due to international travel to and from New Zealand. Energy Policy, 37(9), 3438‑3447. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2008.10.046
Sun, X., Zhang, Y., & Wandelt, S. (2017). Air Transport versus High-Speed Rail: An Overview and Research Agenda. Journal of Advanced Transportation, Article ID 8426926, https://doi.org/10.1155/2017/8426926
Vera Rebollo, J.F., & Ivars Baidal, J. (2009). Spread of Low-Cost Carriers: Tourism and Regional Policy Effects in Spain. Regional Studies, 43(4), 559‑570. https://doi.org/10.1080/00343400701874164
Wan, Y., Ha, H.K., Yoshida, Y., & Zhang, A. (2016). Airlines' reaction to high-speed rail entries: empirical study of the Northeast Asian market. Transportation Research Part A: Policy and Practice, 94, 532‑557. https://doi.org/10.1016/j.tra.2016.10.014
Więckowski, M. (2008). New International Mobility of Poles. Espace, Populations, Sociétés, 2, 261‑270. https://doi.org/10.4000/eps.2509
Więckowski, M. (2021). Will the Consequences of Covid-19 Trigger a Redefining of the Role of Transport in the Development of Sustainable Tourism? Sustainability, 13(4), 1887. https://doi.org/10.3390/su13041887
Xu, Y., Li, J., Belyi, A., & Park, S. (2021). Characterizing destination networks through mobility traces of international tourists - A case study using a nationwide mobile positioning dataset. Tourism Management, 82, 104195, https://doi.org/10.1016/j.tourman.2020.104195
Zhang, Q., Yang, H., Wang, Q., & Zhang, A. (2014). Market power and its determinants in the Chinese airline industry. Transportation Research Part A: Policy and Practice, 64, 1‑13. https://doi.org/10.1016/j.tra.2014.03.003