U źródeł drugiego Komitetu Zachodniego : sprawa polska na Ziemiach Zabranych w latach 1860–1862

Wiech, Stanisław (1963– )

doi:1230-5057

Download

Title: U źródeł drugiego Komitetu Zachodniego : sprawa polska na Ziemiach Zabranych w latach 1860–1862

Abstract:

Artykuł dotyczy genezy powstania w 1862 r. Komitetu Zachodniego odpowiedzialnego za opracowanie programu depolonizacji zachodnich guberni Cesarstwa Rosyjskiego. Był on piątym w dziejach carskiej Rosji specjalnym komitetem o szerokich kompetencjach w zakresie zarządzania rubieżami Cesarstwa.

References:

Beauvois D., Trójkąt ukraiński. Szlachta, carat i lud na Wołyniu, Podolu i Kijowszczyźnie 1793– 1914, tłum. K. Rutkowski, Lublin 2005.
Fajnhauz D., Śladami Wielopolskiego. Wiktor Starzeński i jego projekty ugody polsko-rosyjskiej na Litwie i Białorusi (1851–1863), „Przegląd Historyczny” 85 (1994), z. 3.
Giller A., Historia powstania narodu polskiego w 1861–1864 r., t. 2, Paryż 1868.
Głębocki H., Starzeński Wiktor (1826–1882), PSB, t. 42/3, Wrocław 2003–2004.
Koberdowa I., Wielki książę Konstanty w Warszawie 1862–1863, Warszawa 1962.
[Przyborowski W.], Historia dwóch lat przez Z.S.L., Część druga. Rok 1862, t. 5, Kraków 1893.
Rolle M., Rzemiennym dyszlem (Z dziejów Kamieńca Podolskiego), Lwów 1914.
Staliūnas D., Litewscy biali i władze carskie przed powstaniem styczniowym: między konfrontacją a kompromisem, „Przegląd Historyczny” 89 (1998), z. 3.
Stankiewicz Z., Dzieje wielkości i upadku Aleksandra Wielopolskiego, Warszawa 1967.
Szwarc A., Ruś w wyobraźni i w rzeczywistości. Polskie koncepcje polityczne i militarne wobec ziem ukraińskich w dobie powstania styczniowego i próby ich realizacji (przegląd problematyki), w: Od Kijowa do Rzymu. Z dziejów stosunków Rzeczypospolitej ze Stolicą Apostolską i Ukrainą, red. M.R. Drozdowski, W. Walczak, K. Wiszowata-Walczak, Białystok 2012, s. 389–406.
Tarkowski M., Polacy na Litwie i Białorusi pod rządami Aleksandra II (1855–1881). Studium historyczno-prawne, Gdańsk–Sopot 2018.
Wiech S., Królestwo i zabór rosyjski w latach 1865–1914, w: Historie Polski w XIX wieku, t. 3: Historie polityczne, cz. 2, red. A. Nowak, Warszawa 2013, s. 7–260.
Wiech S., Litwa i Białoruś. Od Murawjowa do Baranowa (1864–1868), Kielce 2018 (Depolonizacja Ziem Zabranych (1864–1914). Koncepcje – mechanizmy decyzyjne – realizacja, t. 1).
Wiech S., Uczestnicy powstania styczniowego na zesłaniu we wspomnieniach Wasilija W. Berwi-Flerowskiego, w: Польские ссыльные в Сибири во второй половине XVIII – начале XX века в восприятии российской администрации, переселенцев и коренных народов Сибири, ред. С.А. Мулина, Омск 2015, s. 97–104.
Wiech S., Urząd generał-gubernatora w Rosji i w Królestwie Polskim, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 59 (2007), z. 1.
Wiraszka M., Kamieniecki „Palazzo della Cancelleria”. Rozważania na temat recepcji renesansu włoskiego w architekturze stolicy guberni podolskiej, w: Architektura znaczeń. Studia ofiarowane prof. Zbigniewowi Bani w 65. rocznicę urodzin i w 40-lecie pracy dydaktycznej, red. A.S. Czyż, J. Nowiński, M. Wiraszka, Warszawa 2011, s. 140–153.
Zasztowt L., Kresy 1832–1864. Szkolnictwo na ziemiach litewskich i ruskich dawnej Rzeczypospolitej, Warszawa 1997.
Архипoва Т.Г., Комитет западных губерний. 1831–1848 гг. (К истории политики царизма в отношении национальных окраин), „Труды Московского Государственного историко-архивного института” 28 (Москва 1970).
Валуев П.А., Дневник министра внутренних дел. 1861–1864 гг., т. 1, ред. П.А. Зайончковский, Москва 1961.
Высшие и центральные учреждения России. 1801–1917, т. 1, Санкт-Петербург 2000.
Государственная канцелярия 1810–1910, Санкт-Петербург 1910.
Дамешек Л.М., Дамешек И.Л., Окраины Российской империи: институты и бюрократия XIX – начала XX веков, Иркутск 2015.
Дамешек Л.М., Особые комитеты как форма управления окраинами империи в XVIII – начале XX вв., „Вестник Бурятского Университета”, Улан-Удэ 2004 (История. Серия 4, вып. 8).
Ерошкин Н.П., Крепостническое самодержавие и его политические институты, Москва 1981.
Зайончковский П.А., Отмена крепостного права в России, Москва 1960.
Западные окраины Российской империи, ред. М. Долбилов, А. Миллер, Москва 2007. Исаев И.А., История государства и права России, Москва 2004.
Комзолова А.А., Политика самодержавия в Северо-Западном крае во второй половине 1850-х–1870-х годах, Москва 2003.
Конец крепостничества в России (документы, письма, мемуары, статьи), ред. В.А. Федоров, Москва 1994.
Лемке М., Очерки освободительного движения 60-х годов, Санкт-Петербург 1908. Лепеш O., Деятельность высших территориальных комитетов государственного аппарата Российской империи по управлению территорией Беларуси в XIX в., w: Беларуские земли в составе Российскго государства (1772–1917), ред. В.А. Божанов, Минск 2013, s. 156–163.
Мацузато К., Из комиссаров антиполонизма в просветителей деревни: мировые посредники на Правобережной Украине (1861–1917 гг.), w: Социальная трансформация и межэтнические отношения на Правобережной Украине: 19 – начало 20 вв., ред. К. Мацузато, Москва 2005, s. 62–121.
Милютин Д.А., Воспоминания генерал-фельдмаршала, графа Д.А. Милютина. 1860–1862, ред. Л.Г. Захаровa, Москва 1999.
Муравьев М.Н., Четыре политические записки о Северо-Западном крае. 1830 г., 1831 г., 1864 г., 1865 г., „Русский архив” (1885), № 6.
Нольде А.Э., Очерки по истории кодификации местных гражданских законов при графе Сперанском, вып. 1: Попытка кодификации литовско-польского права, Санкт-Петербург 1906.
Подорожняя Е.А., Институт предводителей дворянства в Беларуси во второй половине XIX – в начале XX в., w: Беларусь у пачатку ХХ ст.: Да 100-годдзя БДПУ, ред. А.І. Андарала, М.М. Забаўскі, А.М. Люты, Мінск 2014, s. 254–260.
Середонин С.М., Исторический обзор деятельности комитета министров, т. 1–3, Санкт-Петербург 1902.
Эпштейн Э.Е., Формирование имперской стратегии управления: Царство Польское (1831–1843), Москва 2016.
Эсадзе С., Историческая записка по управлению Кавказом, т. 1, Тифилис 1907.