Problemy obrazu kultury wczesnej epoki żelaza na Śląsku w świetle nowych badań terenowych

Gediga, Bogusław

doi:ISSN 0520-9250

Planned object

Description
Information

Title: Problemy obrazu kultury wczesnej epoki żelaza na Śląsku w świetle nowych badań terenowych

Abstract:

The results from field research carried out recently in connection with the construction of Motorway A4 and the ring road for Wrocław represent essential new evidence which has added to our understanding of the social structure of the Early Iron Age communities in Silesia. From Poland, until recently, we have had at our disposal only a handful of persuasive evidence to con¬firm the existence in Early Iron Age societies in our region of an outstanding, leading stratum. For the first time at Domasław (distr. Wrocław, Lower Silesia) at the cemetery of the “Lusatian Culture” people dated to the Bronze and Early Iron Age was discovered a complex of several dozen Hallstatt cremation graves of elaborate construction and exceptionally rich furnishings. The graves from the Hallstatt period represent a separate province in the cemetery. We may assume that the in¬dividuals buried in them belonged to a social stratum quite apart from the rest of the community. Premises which help us grasp the social structure of the Early Iron Age people in Silesia have been secured at settlement sites. For the first time in Silesia, and even in Poland and Central Europe, we have gained such a wide-scale perspective on settlement sites of the Lusatian Culture people. This has made possible diverse analyses of the layout, character of the build-up, social topography of settlement sites, economic issues, as well as diverse aspects of social and symbolic culture

References:

Biedermann H. 2005. Leksykon symboli, Warszawa : „Muza”
Biel J. 1982. Ein Füstengrabhügel der späten Hallstattzeit bei Eberdingen-Hochdrorf, Kr. Ludwigsburg (Baden-Würtenberg), Germania, 60, s. 61–104
Biel J. 1985. Der Keltenfürst von Hochdorf, Stuttgart : Konrad Theiss Verlag
Bing J. 1934. Der Sonnenwagen von Trundholm, Führer zur Urgeschichte, 11, Leipzig
Bouzek J. 1997. Greece, Anatolia and Europe: Cultural interrelations during the early Iron Age, Göteborg : Paul Aström
Bugaj E., Gediga B., Kosicki A., Szwed R., Żygadło L. 2002. Badania ratownicze na stanowisku Milejowice, pow. Wrocław w latach 1999–2001, Śląskie Sprawozdania Archeologiczne, 44, s. 235–251
Bugaj E., Gediga B. 2004. Wyniki ratowniczych badań wykopaliskowych przeprowadzonych na stanowisku Milejowice 19, gm. Żórawina, pow. Wrocław, woj. dolnośląskie. [w:] Z. Bukowski (red.), Raport 2001 – 2002. Wstępne wyniki konserwatorskich badań archeologicznych w strefie budowy autostrad w Polsce za lata 2001–2002, Zeszyty Ośrodka Ochrony Dziedzictwa Archeologicznego, Warszawa, s. 216–233 i 333–346
Dąbrowski J. 1980, Przydatność ceramiki łużyckiej dla podziałów kulturowych. w M. Gedl (red.), Zróżnicowanie wewnętrzne kultury łużyckiej, Kraków: Wydawnictwo UJ, s. 35–55
Dąbrowski J. 1980a. Możliwości archeologicznego badania obcych oddziaływań na struktury społeczne. [w:] Rola oddziaływań kręgu halsztackiego w rozwoju społeczeństw epoki żelaza w Polsce zachodniej na tle środkowoeuropejskim, Wrocław: Ossolineum, s. 127–137
Eibner-Persy A. 1980. Hallstattzeitliche Grabhügel von Sopron (Ödenburg), Wissenschaftliche Arbeiten aus dem Burgenland, Hft. 62, Eisenstadt
Filip J. 1969. Enzyklopädisches Handbuch zur Ur- und Frühgeschichte Europas, Prag: Verlag der Tschechoslowakischen Akademie der Wissenschaften
Frey O. H. 1980. Der Westhallstattkreis im 6. Jahrhundert v. Chr. [w:] Die Hallstattkultur. Frühform europäischer Einheit, Linz: Amt der OÖ. Landesregierung, s. 80–116
Gediga B. 1970. Motywy figuralne w sztuce ludności kultury łużyckiej, Wrocław: Ossolineum
Gediga B. 1982. Das Definitionsproblem der Lausitzer Kultur und ihrer inneren Differenzierung, Przegląd Archeologiczny, 31, s. 159–174
Gediga B. 2002. Die narrativen Szenen auf der Keramik der Lausitzer und Pommerschen Kultur in Polen, Sborník Národního Muzea v Praze, Řada A – Historie, 54 (1–4), s. 117–124
Gediga B. 2002a. Problemy socjotopografii osad ludności kultury łużyckiej. w E. Kazdova (red.), K poctě Vladmíru Podborskému, Brno: FF MU Brno, Ústav archeologie a muzeologie, s. 409–418
Gedl M. 1973. Cmentarzysko halsztackie w Kietrzu, pow. Głubczyce, Wrocław: Ossolieum
Gedl M. 1991. Die Hallstatteinflűsse auf den polnischen Gebieten in der Frűheisenzeit, Prace Archeologiczne, 48, Kraków
Hase F.-W. von, 1990. Etrurien und Mitteluropa – zur Bedeutung der ersten italisch-etruskische Funde der späten Urnenfelder- und frühen Hallstattzeit in Zentraleuropa, [w:] L. Aigner-Foresti (red.), Etrusker nördlich von Etrurien. Etruskische Präsenz in Norditalien und nördlich der Alpen sowie ihre Einflüsse auf die einheimischen Kulturen. Akten des Symposiums von Wien-Schloß Neuwaldegg 2.-5. Oktober 1989, Wien: Österreichische Akademie der Wissenschaften, s. 235–266
Kastelic J. 1964. Situlenkunst, Wien-München: Schrollverlag
Kopiasz J. 2001. Sprawozdanie z ratowniczych badań archeologicznych przeprowadzonych na Stanowisku Milejowice 19, gm. Żórawina, woj. dolnośląskie, [w:] Z. Bukowski (red.), Raport 96–99. Wstępne wyniki konserwatorskich badań archeologicznych w strefie budowy autostrad w Polsce za lata 1996–1999, Zeszyty Ośrodka Ratowniczych Badań Archeologicznych, Seria B, Warszawa, s. 238–245
Kopiasz J. 2001 Osada kultury łużyckiej na wielokulturowym stanowisku Stary Śleszów 17, pow. Wrocław, [w:] B. Gediga (red.), Archeologiczne Zeszyty Autostradowe, z. 2, Badania na autostradzie A4, część I, Wrocław, s.101–225
Kossak G. 1954. Studien zum Symbolgut der Urnenfelder und Hallstattzeit Mitteleuropas, Römisch Germanisch Forschungen, 20, Berlin
Kossak G. 1996. Religiöses Denken in Alteuropa vom 8. bis zum 6. Jahrhundert v. Chr. Geb., [w:] P. Schauer (red.), Archäologische Forschungen zum Kultgeschehen in der jüngeren Bronzezeit und frühen Eisenzeit Alteuropas, Regensburger Beiträge zur Prähistorischen Archäologie, t. 2, Regensburg, s. 17–42
Kramer D. 2006. Der Kröll-Schmiedkogel in Kleinklein, [w:] B. Gediga i W. Piotrowski (red.), Architektura i budownictwo epoki brązu i wczesnych okresów epoki żelaza. Problemy rekonstrukcji, Polska Akademia Nauk – Oddział we Wrocławiu, Prace Komisji Archeologicznej, 16, Biskupińskie Prace Archeologiczne, 5, Biskupin – Wrocław, s. 141–162
Łuka L.J. 1959. Importy italskie i wschodnioalpejskie oraz ich naśladownictwa na obszarze kultury „łużyckiej” okresu halsztackiego, Slavia Antiqua, 6, s. 1–99
Madera P. 1999. Wyniki ratowniczych badań wykopaliskowych na cmentarzysku ciałopalnym kultury łużyckiej w Łazach, sta. 1, gm. Wińsko, Śląskie Sprawozdania Archeologiczne, 41, s. 231–246
Malinowski T. 1985. Wielkopolska w otchłani wieków, Poznań, Wydawnictwo Poznańskie
Reitinger J. 1980. Hallstattkultur Mitteleuropas, [w:] Die Hallstattkultur, Symposium Steyr 1980, Linz, s. 7–34
Stenberger M. 1977. Vorgeschichte Schwedens, Berlin: Akademie Verlag
Strömberg M., Salomonsson B., Widholm D. 1980, Skåne [w:] S. Janson, E.B. Lundberg, (red.), Med arkeologen Sverige runt, Sztokholm, Forum
Teržan B. 1994. Handel und soziale Oberschichten im früheisenzeitlichen Südosteuropa, [w:] B. Hänsel (red.), Handel, Tausch und Verkehr im bronze- und früheisenzeitlichen Südosteuropa, Südosteuropa-Schriften, 17, Prähistorische Archäologie in Südosteuropa, 11, München-Berlin
Vosteen M. U. 1999. Urgeschichtliche Wagen in Mitteleuropa. Eine archäologische und religionswissenschaftliche Untersuchung neolitischer bis hallstattzeitlicher Befunde, Freiburger Archäologische Studien, 3, Rahden/Westfahlen, Verlag Marie Leidorf