Metadata language
Sprawozdania Archeologiczne 72 nr 2 (2020)
Creator:Olczak, Hanna ; Krasnodębski, Dariusz ; Szlązak, Roman ; Wawrzeniuk, Joanna
Publisher:Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk
Place of publishing: Date issued/created: Description: Type of object: Subject and Keywords:Białowieża Forest ; early Middle Ages ; barrow cemeteries ; Mazovian-Rus’ borderland
Abstract:In the western part of the Białowieża Forest, on the grounds of the Szczekotowo Range, one can find one of the largest and most interesting Early Medieval sepulchral complexes in the Middle Bug River basin. One part of it is the cemetery at Leśnictwo Postołowo Site 11, which includes five burial mounds surrounded by settings of kerbstones. In a barrow, which was excavated in 2017, an inhumation burial of a woman dating back to the 12th century and equipped with a necklace of glass beads was discovered. This site is another excavated cemetery from the Białowieża Forest area, where – in contrast to other regions of the Upper Narew and Middle Bug River basins – the barrow was the most common type of grave in the younger phase of the Early Middle Ages. This article presents various aspects of the investigated burial, which undoubtedly casts new light on our knowledge about the Mazovian-Rus’ cultural borderland during the period of state formation
References:
Bieńkowska K. (Chilmon K.). 1974. Badania wykopaliskowe wczesnośredniowiecznych cmentarzysk kurhanowych w Czarnej Wielkiej i Czarnej Cerkiewnej, pow. Siemiatycze. Sprawozdania Archeologiczne 26, 301-316.
Bieńkowska K. 2005a. Cmentarzysko wczesnośredniowieczne w Surażu, woj. podlaskie. Podlaskie Zeszyty Archeologiczne 1, 121-166
Bieńkowska K. 2005b. Przegląd badań archeologicznych prowadzonych na wczesnośredniowiecznych stanowiskach Podlasia w ostatnich 20 latach. In M. Dulinicz (ed.), Problemy przeszłości Mazowsza i Podlasia (= Archeologia Mazowsza i Podlasia. Studia i Materiały 3). Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 241-247
Bogomolnikov V. V. 2004. Radimichi (po materialam kurhanov X-XII vv.). Homel: Ministerstvo obrazovaniya Respubliki Belarus. Chilmon K. (see Bieńkowska K.)
Dzik M. 2012. Bi-ritual burials in the central Bug river basin during the Middle Ages. In M. Salamon, M. Wołoszyn, A. Musin, P. Špehar, M. Hardt, M. P. Kruk and A. Sulikowska-Gąska (eds), Rome, Constantinople and Newly-Converted Europe. Archaeological and Historical Evidence 1 (= U źródeł Europy Środkowo-wschodniej/Frühzeit Ostmitteleuropas 1,1). Kraków, Leipzig, Rzeszów, Warszawa: Geisteswissenschaftliches Zentrum Geschichte und Kultur Ostmitteleuropas, Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, 603-612
Dzik M. 2015a. Early medieval stone barrows in the area in the Bug and the Upper Narew Rivers. Archaeologia Polona 48(2010), 121-138
Dzik M. 2015b. Przemiany zwyczajów pogrzebowych w międzyrzeczu Bugu i górnej Narwi (XI-XV w.) 1. Rzeszów: Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego, Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie, Muzeum Podlaskie w Białymstoku
Dzik M. 2015c. Przemiany zwyczajów pogrzebowych w międzyrzeczu Bugu i górnej Narwi (XI-XV w.) 2. Rzeszów: Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego, Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie, Muzeum Podlaskie w Białymstoku
Dzik M. 2016. Średniowieczne cmentarzysko w Rogawce w pow. siemiatyckim w świetle badań Siergieja Dubinskiego w 1910 roku. Światowit 10(51) (2012), fasc. B, 205-236.
Faliński J. B. 1980. Rozmieszczenie kurhanów na tle zróżnicowania środowisk leśnych w Puszczy Białowieskiej i problem ich ochrony. In D. Jaskanis (ed.), Zabytek archeologiczny i środowisko. Problemy zagospodarowania obiektów archeologicznych w aglomeracjach miejskich i kompleksach leśnych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 97-140
Ginter A. 2020. Opracowanie wyników analiz laboratoryjnych paciorków szklanych pozyskanych w trakcie badań archeologicznych na st. Leśnictwo Postołowo 11 (AZP 45-91/17), gm. Hajnówka. Unpublished typewritten manuscript in Institute of Archaeology of the Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw
Górska I. 1976. Badania archeologiczne w Puszczy Białowieskiej. Archeologia Polski 21(1), 109-134
Götze A. 1929. Archäologische Untersuchungen im Urwalde von Bialowies. In E. Stechow (ed.), Beiträge zur Natur- und Kulturgeschichte Lithauens und angrenzender Gebiete (= Abhandlungen d. math.-naturw. Abteilung der Bayer 14. Supplement). München: Verlag der Bayerischen Akademie der Wissenschaften in Kommission des Verlags R. Oldenburg München, 511-550
Jaskanis D. 1962. Materiały z badań wczesnośredniowiecznego cmentarzyska w miejscowości Podroś koło Wołkowyska w BSRR. Rocznik Białostocki 3, 337-363.
Jaskanis D. 1966. Materiały z badań wczesnośredniowiecznego cmentarzyska z grobami ciałopalnymi w okolicy Kuraszewa w pow. Hajnówka. Rocznik Białostocki 6, 241-265
Jaskanis D. 2008. Święck. Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy na północno-wschodnim Mazowszu. Warszawa: Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich – Oddział w Warszawie, Muzeum Podlaskie w Białymstoku
Koperkiewicz A. 2003. Związek płci z orientacją grobu we wczesnym średniowieczu na przykładzie cmentarzyska w Daniłowie Małym, w woj. podlaskim. In W. Dzieduszycki and J. Wrzesiński (ed.), Kobieta – śmierć – mężczyzna (= Funeralia Lednickie 5). Poznań: Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich, Oddział w Poznaniu, 307–324
Korobushkina T. N. 1993. Kurgany belorusskogo Pobuzhia X–XIII vv. Minsk: Akademiia Nauk Belarusi, Institut Istorii
Krasnodębski D. and Olczak H. 2006a. Badania archeologiczne przeprowadzone na uroczysku Stara Białowieża w oddz. 367A Puszczy Białowieskiej (AZP 45-92). Podlaskie Zeszyty Archeologiczne 2, 74-79
Krasnodębski D. and Olczak H. 2006b. Badania archeologiczne w Puszczy Białowieskiej na stanowisku Teremiski-Dąbrowa, oddz. 338 A i B (AZP 45-92). Podlaskie Zeszyty Archeologiczne 2, 80-83
Krasnodębski D. and Olczak H. 2016. Nekropole Puszczy Białowieskiej: dwa cmentarzyska kurhanowe na terenie Uroczyska Szczekotowo. In A. Buko (ed.), Sprawozdanie z realizacji grantu MNiSW Początki chrześcijaństwa na pograniczu mazowiecko-ruskim (11H 12 0330 81, kierownik projektu prof. dr hab. Andrzej Buko). Unpublished typewritten manuscript in Institute of Archaeology and Ethnology PAS in Warsaw
Krasnodębski D. and Olczak H. 2018. Puszcza Białowieska jako przykład badań archeologicznych na obszarach leśnych – wyniki i problemy przeprowadzonej w 2016 r. inwentaryzacji dziedzictwa kulturowego. Podlaskie Zeszyty Archeologiczne 3 (2017), 5-61
Krasnodębski D., Olczak H. and Samojlik T. 2011. Wczesnośredniowieczne cmentarzyska Puszczy Białowieskiej. In S. Cygan, M. Glinianowicz and P. N. Kotowicz (eds), „In silvis, campis... et urbe”. Średniowieczny obrządek pogrzebowy na pograniczu polsko-ruskim (= Collectio Archaeologica Ressoviensis 14). Rzeszów, Sanok: Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego, Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, Muzeum Historyczne w Sanoku, Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, 145-174
Krasnodębski D., Samojlik T., Olczak H. and Jędrzejewska B. 2005. Early Mediaeval cemetery in the Zamczysko Range, Białowieża Primeval Forest. Sprawozdania Archeologiczne 57, 555-583
Kuzina I. 2016. Glass beads in the northern regions of Rus’: issues of trade routes and chronology. Archeologia Polski 61, 219-240.
Lysenko P. F. 1985. Bereste. Minsk: Akademiia Nauk Belorusskoi SSR, Institut Istorii
Malevskaia-Malevich M. V. 2005. Keramika zapadnorusskikh gorodov X-XIII vv. (= Institut Istorii Materialnoy Kultury. Trudy 17). Sankt-Peterburg: Rossiyskaya Akademiya Nauk, Institut Istorii Materialnoy Kultury
Musianowicz K. 1955. Przyczynki do osadnictwa mazowieckiego na Podlasiu w XII-XIII wieku. Światowit 21, 247-275
Musianowicz K. 1960. Granica mazowiecko-drehowicka na Podlasiu we wczesnym średniowieczu. Materiały Wczesnośredniowieczne 5, 187-230.
Olczak H. 2016a. Wstępne sprawozdanie z badań wykopaliskowych prowadzonych na stanowisku Leśnictwo Teremiski st. 5 (AZP 45-92/5), Puszcza Białowieska, Nadleśnictwo Białowieża, oddz. 339A, woj. podlaskie (nr pozwolenia 26/A/2016). Unpublished typewritten manuscript in Regional Office for the Protection of Monuments in Białystok
Olczak H. 2016b. Wstępne sprawozdanie z badań wykopaliskowych prowadzonych w oddz. 123C Puszczy Białowieskiej, Leśnictwo Przechody, Nadleśnictwo Browsk, woj. podlaskie (nr pozwolenia 27/A/2016). Unpublished typewritten manuscript in Regional Office for the Protection of Monuments in Białystok
Olczak H. 2018. Ceramika naczyniowa ze stanowiska Leśnictwo Postołowo 11, Puszcza Białowieska, oddz. 213D/214C. Unpublished typewritten manuscript in Institute of Archaeology of the Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw
Olczak H. and Krasnodębski D. 2019. The cemetery in Szczyty-Dzięciołowo, Bielsk Podlaski district, as an example of grave form diversity in the middle Bug river basin in the 11th-13th centuries. Sprawozdania Archeologiczne 71, 407-455
Olczak H., Krasnodębski D. and Bieńkowska K. 2019. Elementy wczesnośredniowiecznych rytuałów funeralnych i kultowych w dorzeczu górnej Narwi w IX-XIII w.: nowe badania i analizy wcześniej pozyskanych źródeł. In A. Buko (ed.), Początki chrześcijaństwa na pograniczu mazowiecko-ruskim w świetle wyników badań wybranych cmentarzysk. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 55-99
Olczak H. and Wójcik A. 2019. Ceramika naczyniowa z wczesnośredniowiecznych cmentarzysk dorzecza środkowego Bugu jako wskaźnik tradycji regionalnych i przemian kulturowych. In A. Buko (ed.), Początki chrześcijaństwa na pograniczu mazowiecko-ruskim w świetle wyników badań wybranych cmentarzysk. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 153-168
Oszmiański M. 1996. Inwentaryzacja kurhanów na terenie Puszczy Białowieskiej. Unpublished typewritten manuscript in Regional Office for the Protection of Monuments in Białystok
Pankiewicz A., Siemianowska S. and Sadowski K. 2017. Wczesnośredniowieczna biżuteria szklana z głównych ośrodków grodowych Śląska (Wrocław, Opole, Niemcza) (= In pago Silensi. Wrocławskie Studia Wczesnośredniowieczne 3). Wrocław: Uniwersytet Wrocławski, Instytut Archeologii
Rauhut L. and Długopolska L. 1975. Cmentarzysko z XII – XIII w. w obudowie kamiennej w Rybałtach, pow. Siemiatycze. Wiadomości Archeologiczne 39(3), 339-372.
Salewicz K. 1937. Nowe stanowiska przedhistoryczne w pow. brzeskim. (Z badań Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie). Z Otchłani Wieków 12(11-12), 166-170
Sedov V. V. 1961. Sledy vostochnobaltiyskogo pogrebalnogo obriada v kurganakh drevnei Rusi. Sovetskaya Arkheologiya 1961(2), 103-121
Sedov V. V. 1982. Vostochnye slaviane v VI-XIII vv. In B. A. Rybakov (ed.), Arheologiya SSSR c drevneyshikh vremien do srednevekovia v 20 tomakh. Moskva: Nauka
Soloveva G. F. 1963. K voprosu o vostochnoy orientirovke pogrebennykh v slavianskikh kurganakh XI-XIII vv. Sovetskaya Arkheologiya 1963(2), 95-106
Tomczyk J. 2018. Raport analiz materiałów szkieletowych. Unpublished typewritten manuscript in Institute of Archaeology of the Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw
Wajda S. 2014. Wyroby szklane. In H. Karwowska (ed.), Średniowieczne cmentarzysko w Czarnej Wielkiej stan. 1, woj. podlaskie (badania 1951-1978) 2. Białystok: Muzeum Podlaskie w Białymstoku, 57-103
Wajda S. 2016. Paciorki szklane z cmentarzyska w Uroczysku Jelonka, z badań 2014 r. In A. Buko (ed.), Sprawozdanie z realizacji grantu MNiSW Początki chrześcijaństwa na pograniczu mazowiecko-ruskim (11H 12 0330 81, kierownik projektu prof. dr hab. Andrzej Buko), Aneks 5.3.I. Unpublished typewritten manuscript in Institute of Archaeology and Ethnology PAS in Warsaw
Walicka E. 1958. Wczesnośredniowieczne kurhany w Puszczy Lackiej pow. Bielsk Podlaski. Wiadomości Archeologiczne 25, 157-158
Wawrzeniuk J. 2017. Kurhany Puszczy Ladzkiej w perspektywie dotychczasowych badań archeologicznych. In J. Wysocki (ed.), Konserwacja zapobiegawcza środowiska 4. Dziedzictwo kulturowe w lasach. (= Archaeologica Hereditas 8). Warszawa-Zielona Góra: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Wydawnictwo Fundacji Archeologicznej, 201-213
Yurkavets Y. 2006. Pakhavalnyia pomniki w vakolitsakh h. Hrodna. In H. Karwowska and A. Andrzejewski (eds), Stan badań archeologicznych na pograniczu polsko-białoruskim od wczesnego średniowiecza po czasy nowożytne. Białystok: Muzeum Podlaskie w Białymstoku, 127-138
Zawadzka-Antosik B. 1982. Z problematyki pochówków dziecięcych odkrytych na cmentarzysku w Czekanowie, woj. siedleckie. Wiadomości Archeologiczne 47(1), 25-57.
Zoll-Adamikowa H. 1975. Wczesnośredniowieczne cmentarzyska ciałopalne Słowian na terenie Polski. Cz. I. Źródła. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk
Zvyaruga Y. G. 2000. Naselnitstva Panyamonnya. In P. F. Lysenka (ed.), Arkhealogiya Belarusi 3. Syarednevyakovy peryad (IX-XIII stst.). Minsk: Natsyanalnaya Akademiya Navuk Belarusi. Instytut Gistoryi, Belaruskaya Navuka, 84-108
0081-3834 ; doi:10.23858/SA/72.2020.2.1730
Source:IAiE PAN, call no. P 244 ; IAiE PAN, call no. P 245 ; IAiE PAN, call no. P 243 ; click here to follow the link
Language: Rights:Creative Commons Attribution BY 4.0 license
Terms of use:Copyright-protected material. [CC BY 4.0] May be used within the scope specified in Creative Commons Attribution BY 4.0 license, full text available at: ; -
Digitizing institution:Institute of Archaeology and Ethnology of the Polish Academy of Sciences
Original in:Library of the Institute of Archaeology and Ethnology of the Polish Academy of Sciences
Projects co-financed by:Ministry of Science and Higher Education ; Activities popularizing science (DUN)
Access: