Kooperacja i współzarządzanie na obszarach wiejskich w Polsce. Przykład ruchu agroturystycznego = Cooperation and co-governing in the rural areas of Poland. The case of agritourism movement

Foryś, Grzegorz; Gorlach, Krzysztof

doi:1642-4689

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

Kooperacja i współzarządzanie na obszarach wiejskich w Polsce. Przykład ruchu agroturystycznego = Cooperation and co-governing in the rural areas of Poland. The case of agritourism movement Foryś, GrzegorzGorlach, Krzysztof

Object structure

Kooperacja i współzarządzanie na obszarach wiejskich w Polsce. Przykład ruchu agroturystycznego = Cooperation and co-governing in the rural areas of Poland. The case of agritourism movement

Studia Obszarów Wiejskich = Rural Studies, t. 51

Foryś, Grzegorz : Autor ; Gorlach, Krzysztof : Autor

ruch społeczny ; ruch agroturystyczny ; wspólzarządzanie ; obszary wiejskie

Ruchy społeczne są współcześnie uznawane za kluczowych aktorów zbiorowych, odgrywających istotną rolę w procesach zmiany społecznej. Przedmiotem rozważań w tym artykule jest ruch agroturystyczny w Polsce, a więc jeden z podmiotów, który współuczestniczy w procesach zmian zachodzących na obszarach wiejskich. Co więcej, stanowi jeden z czynników wspomagających te procesy. Przez pryzmat wybranych cech, charakterystycznych dla analiz ruchów społecznych (interakcyjność, stosunek do zmiany społecznej, organizacja), ukazano w artykule jego uczestnictwo w procesach współrządzenia na poziomie lokalnym i wpływ na kierunki zmian, którymi podążają współczesne obszary wiejskie w Polsce. Sposób, w jaki odbywa się to uczestnictwo w sprawowaniu władzy, jest – zdaniem autorów – pochodną dwóch przesłanek: 1) traktowania ruchu agroturystycznego jako tzw. nowego ruchu społecznego, co istotnie determinuje jego stosunek do władzy i udział w polityce, 2) charakteru kolektywistycznego struktury organizacyjnej tego ruchu. Konsekwencją drugiego faktu jest to, że wewnętrzny aspekt funkcjonowania tego podmiotu jest determinowany przez brak scentralizowanej władzy, brak hierarchicznej struktury, słabą obecność stosunków władzy i demokrację bezpośrednią. Warstwę empiryczną artykułu tworzą wyniki badań przeprowadzonych wśród właścicieli 20 gospodarstw agroturystycznych w województwie małopolskim oraz w gronie 35 liderów stowarzyszeń agroturystycznych z terenu całej Polski.

1. Buechler S.M., 2008, Teorie nowych ruchów społecznych (P. Sadura), [w:] K. Gorlach, P. Mooney (red.), Dynamika życia społecznego. Współczesne koncepcje ruchów społecznych, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa, s. 161-188.
2. Castells M., 2010, Społeczeństwo sieci, wyd.2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
3. Dorocki S., Szymańska A.I., Zdon-Korzeniowska M., 2013, Przedsiębiorstwa agroturystyczne w gospodarce opartej na wiedzy, Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 24, Kraków, s. 24-58.
4. Eweert J., 2003, Co-Operatives to Companies: The South African Wine Industry in the Face of Globalization, [w:] R. Almas, G. Lawrence (red.), Globalization, Localization, and Sustainable Livelihoods, Ashgate, Aldershot, s. 153-169.
5. Foryś G., 2016, Gospodarstwa i stowarzyszenia agroturystyczne w Polsce. W poszukiwaniu ruchu społecznego, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
6. Foryś G., 2014, Polityka sporu: poza polityką instytucjonalną?, Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica, 165, Kraków, s. 191-205.
7. Gliński P., 1996, Polscy Zieloni. Ruch społeczny w okresie przemian, Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa.
8. Gorlach K., 2001, Świat na progu domu, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
9. Gorlach K., Adamski, T. Klekotko, M., 2009, Poland: Designing Nature and Resource Management Strategies, [w:] K. Bruckmeier; H. Tovey (red.), Rural Sustainable Development in the Knowledge Society, Ashgate, Farnham, Burlington, s. 187-202.
10. Granovetter M., 1978, Threshold Models of Collective Behaviour, The American Journal of Sociology, 83, 6, University of Chicago Press, Chicago, s. 1420-1443. https://doi.org/10.1086/226707
11. Halamska M., 1988, Peasant Movements in Poland, 1980-198: State Socialist Economy and the Mobilization of Individual Farmers, [w:] B. Misztal, L. Kriesberg (red.), Research in Social Movements, Conflicts and Change, 10, JAI Press Inc., Greenwich-London, s. 147-160.
12. Jenkins J.C., 1982, Why Do Peasants Rebel? Structural and historical Theories of Modern Peasant Rebellions, American Journal of Sociology, 88, 3, The Chicago University Press, Chicago, s. 487-514. https://doi.org/10.1086/227705
13. Klekotko M., Gorlach K., 2013, Trójkąt niebermudzki: sceny, sieci i ruchy społeczne w rozwoju obszarów nie tylko wiejskich, Acta Universitatis Lodzienzis, 44, s.25-38.
14. McAdam D., 1994, Culture and Social Movements, [w:] E. Larana, H. Jonhston, J. Gusfied (red.), New Social Movements: From Ideology to Identity, Temple University Press, Philadelphia, s. 36-57.
15. McAdam D., Tarrow S., Tilly Ch., 2001, Dynamics of Contention, Cambridge University Press, New York. https://doi.org/10.1017/CBO9780511805431
16. Melucci A., 1996, Challenging Codes, Cambridge University Press, Cambridge-New York. https://doi.org/10.1017/CBO9780511520891
17. Meyer D.S., Tarrow S., (red.), 1998, The Social Movement Society, Rowman & Littlefield, Lanham, MD, s.1-28.
18. Migdal J., 1974, Peasants, Politics and Revolution. Toward Political and Social Change in the Third World, Princeton University Press, Princeton.
19. Moore B., 1966, The Social Origins of Dictatorships and Democracy: Lord and Peasant in the Making of the Modern World, Beacon Press, Boston.
20. Navarro C.J., 2012, Introducción, [w:] C.J. Navarro (red.), Las dimensiones culturales de la ciudad, Catarata, Madrid, s. 7-11.
21. Offe C., 1995, Nowe ruchy społeczne. Przekraczanie granic polityki instytucjonalnej (P. Karpowicz), [w:] J. Szczupaczyński (red.), Władza i społeczeństwo, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa, s. 226-233.
22. Paige E.R., 1973, Peasant Wars of the Twentieth Century, Harper and Row, New York.
23. Peine E., McMichael P., 2005, Globalization and Global Governance, [w:] V. Higgins, G. Lawrence (red.), Agricultural Governance: Globalization and the New Politics of Regulation, Routledge, London and New York, s. 19-34.
24. Przezbórska-Skobiej L., 2014, Agroturystyka w Polsce na tle pozostałych krajów Unii Europejskiej, Materiały Konferencyjne: Rolnictwo, gospodarka żywnościowa, obszary wiejskie - 10 lat w UE, http://10eu.wne.sggw.pl/wp-content/uploads/Przezborska-Skobiej_Lucyna.pdf (dostęp: 17.10.2014).
25. Rudolf W., 2010, Koncepcja governance i jej zastosowanie - od instytucji międzynarodowych do niższych szczebli władzy, Acta Universitatis Lodzensis. Folia Oeconomica, 245, s. 73-82.
26. Shanin T., 1973, Peasantry as a Political Factor, [w:] T Shanin (red.), Peasants and Peasant Societies, Penguin Books, Harmondsworth.
27. Sikora J., 2012, Agroturystyka. Przedsiębiorczość na obszarach wiejskich, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
28. Sztompka P., 1982, Dynamika ruchu odnowy w świetle teorii zachowania zbiorowego, Studia Socjologiczne, 3-4, s. 69-93.
29. Tarrow S., 1998, Power in Movement. Social Movements and Contentious Politics, wyd. 2, Cambridge University Press, New York. https://doi.org/10.1017/CBO9780511813245
30. Wolf E.R., 1973, Peasant Wars of the Twentieth Century, Harper and Row, New York.