Władza lokalna na obszarach wiejskich – zróżnicowanie w przestrzeni i zmiana w czasie profilu samorządowca = Local authorities in rural areas – diversification in space and change in the profile of self-government officials over time

Mazur, Marcin (1982– ); Czapiewski, Konrad Ł; Janc, Krzysztof; Konopski, Michał

doi:1642-4689

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

Władza lokalna na obszarach wiejskich – zróżnicowanie w przestrzeni i zmiana w czasie profilu samorządowca = Local authorities in rural areas – diversification in space and change in the profile of self-government officials over time Mazur, Marcin (1982– )Czapiewski, Konrad ŁJanc, KrzysztofKonopski, Michał

Object structure

Studia Obszarów Wiejskich = Rural Studies, t. 51

Mazur, Marcin (1982– ) ; Czapiewski, Konrad Ł : Autor ; Janc, Krzysztof : Autor ; Konopski, Michał : Autor

geografia wyborcza ; wybory samorządowe ; władza lokalna ; model przestrzenny ; Polska

Sprawne funkcjonowanie społeczności lokalnych w ramach danego obszaru jest w dużej mierze uzależnione od potencjału oraz możliwości wykorzystania miejscowych zasobów. Jednym z ważniejszych zasobów i czynników kształtujących rozwój lokalny jest kapitał ludzki tkwiący w danej społeczności, a w szczególności w lokalnych władzach samorządowych. Celem artykułu jest identyfikacja charakterystycznych cech struktury władz samorządowych na obszarach wiejskich Polski. Pod uwagę wzięto zarówno przestrzenną, czasową, jak i funkcjonalną zmienność tej struktury. Opis przestrzeni zaprezentowano w aspekcie międzyregionalnym, zróżnicowania między regionami historycznymi oraz wewnątrzregionalnym w zależności od odległości od większych ośrodków miejskich. Podstawę analizy zróżnicowania w aspekcie funkcjonalnym stanowiła typologia funkcjonalna gmin z 2010 r., pozwalająca wyróżnić 8 podstawowych typów struktury gospodarki lokalnej. Zakres czasowy stanowią kadencje wójtów i burmistrzów w okresie 2002–2018. Zakres przedmiotowy opracowania obejmuje wiek, płeć i wykształcenie oraz miejsce zamieszkania i stabilność władzy. Uzyskane wyniki pozwoliły wskazać szereg prawidłowości dotyczących zróżnicowania każdej z pięciu wymienionych cech władz lokalnych. Prawidłowości te są jednak mniej wyraźne niż w przypadku zróżnicowania zachowań wyborczych mieszkańców.

1. Atlas obszarów wiejskich w Polsce, 2016, J. Bański (red.), IGiPZ PAN, Warszawa.
2. Bański J., 2009, Typy obszarów funkcjonalnych w Polsce, Ekspertyza dla Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, IGiPZ PAN, Warszawa.
3. Bański J., 2014, Współczesne typologie obszarów wiejskich w Polsce - przegląd podejść metodologicznych, Przegląd Geograficzny, 86, 4, s. 441-470. https://doi.org/10.7163/PrzG.2014.4.1
4. Bański J., Kowalski M., Mazur M., 2009, Zachowania wyborcze mieszkańców polskiej wsi, Przegląd Geograficzny, 81, 4, 483-506. https://doi.org/10.7163/PrzG.2009.1.3
5. Bański J., Stola W., 2002, Przemiany struktury przestrzennej i funkcjonalnej obszarów wiejskich w Polsce, Studia Obszarów Wiejskich, 3, IGiPZ PAN, PTG, Warszawa.
6. Blakely E.J., 1989, Planning local economic development. Theory and practice, Sage, London-New York.
7. Cichy K., Malaga K., 2007, Kapitał ludzki w modelach i teorii wzrostu gospodarczego, [w:] M. Herbst (red.), Kapitał ludzki i społeczny a rozwój regionalny, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa, s. 18-53.
8. Ciok S., Raczyk A., 2008, Implementation of the EU Community Initiative INTERREG IIIA at the Polish-German border: an attempt at evaluation, [w:] M. Leibenath, E. Korcelli-Olejniczak, R. Knippschild (red.), Cross-border Governance and Sustainable Spatial Development, Springer, Berlin, s. 33-47. https://doi.org/10.1007/978-3-540-79244-4_3
9. Czapiewski K., Janc K., 2007, Education as a factor that diversifies the possibilities of economic development in Poland, Alfa Spectra (Central European Journal of Architecture and Planning), 2, s. 29-35.
10. de la Fuente A., Ciccone A., 2003, Human capital in a global and knowledge-based economy, European Commission, Paris.
11. Domański B., 2001, Deformacje metodologiczne i ideologiczne w badaniach przekształceń przestrzeni gospodarczej Europy Środkowej i Wschodniej, [w:] H. Rogacki (red.), Koncepcje teoretyczne i metody badań geografii społeczno-ekonomicznej i gospodarki przestrzennej, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 27-35.
12. Emery M., Flora C., 2006, Spiraling-up: Mapping community transformation with community capitals framework, Community Development, 37, 1, s. 19-35. https://doi.org/10.1080/15575330609490152
13. Floriańczyk Z., Czapiewski K. (red.), 2006, Endogenous factors stimulating rural development, Rural areas and development, 4, European Rural Development Network, Warszawa.
14. Gorzelak G., Jałowiecki B., Dziemianowicz W., Roszkowski W., Zarycki T., 1998, Dynamika i czynniki sukcesu lokalnego w Polsce, [w:] G. Gorzelak i B. Jałowiecki (red.), Koniunktura gospodarcza i mobilizacja społeczna w gminach, Studia Regionalne i Lokalne, 25, Uniwersytet Warszawski, Warszawa, s. 81-151.
15. Gwiaździńska-Goraj M., Goraj S., Sobolewska-Węgrzyn B., 2017, Rola kapitału społecznego w rozwoju obszarów wiejskich na przykładzie wsi Ruś, Studia Obszarów Wiejskich, 46, s. 27-39. https://doi.org/10.7163/SOW.46.2
16. Herbst M., Piotrowska P., 2008, Gminy odnoszące sukces, [w:] G. Gorzelak (red.), Polska lokalna 2007, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa, s. 107-129.
17. Kłodziński M., 2003, Jak aktywizować gminę wiejską, [w:] M. Kłodziński, W. Dzun (red.), Aktywizacja wiejskich obszarów problemowych, Problemy Rozwoju Wsi i Rolnictwa, IRWiR PAN, Akademia Rolnicza, Warszawa-Szczecin, s. 17-32.
18. Matysiak I., 2015, Kobiety rządzą polską wsią? Władza lokalna i płeć, Wieś i Rolnictwo, 1.2, (166.2), s. 127-141.
19. Mazur M., 2017, Method vs. form - an attempt to classify cartographic presentation methods, Polish Cartographical Review, 49, 2, s. 47-59. https://doi.org/10.1515/pcr-2017-0004
20. Mazur M., Czapiewski K., 2016, Functional structure of gminas in Poland - classification approaches and research opportunities, Studia Obszarów Wiejskich, 43, s. 7-22. https://doi.org/10.7163/SOW.43.1
21. Mazurkiewicz B., 2018, "Wieczni wójtowie" - zjawisko wielokadencyjności w gminach wiejskich. Analiza wyników wyborów w latach 2002-2014, Acta Politica Polonica, 1 (43), s. 75-87. https://doi.org/10.18276/ap.2018.43-07
22. Michalska S., 2013, Tradycyjne i nowe role kobiet Wiejskich, Wieś i Rolnictwo, 2 (159), s. 124-139.
23. Mościbroda J., 1999, Mapy statystyczne jako nośnik informacji ilościowej, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
24. Nogalski B., Kozłowski A.J., Czaplicka-Kozłowska I.Z., 2016, Postulowane postawy radnych gmin w świetle badań empirycznych, Studia Oeconomica Posnaniensia, 4, 8, s. 33-46. https://doi.org/10.18559/SOEP.2016.8.3
25. Pomianek I., 2010, Aktywność samorządów i partycypacja społeczna w kreowaniu warunków sprzyjających rozwojowi lokalnemu, Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Problemy Rolnictwa Światowego, 10, 4, s. 64-73.
26. Ptak A., 2017, Kapitał społeczny sołtysów, Wieś i Rolnictwo, 2 (175), s. 29-48.
27. Rosner A. (red.), 2007, Zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich a zróżnicowanie dynamiki przemian, Problemy Rozwoju Wsi i Rolnictwa, IRWiR PAN, Warszawa.
28. Stanny M., Rosner A., Komorowski Ł., 2018, Monitoring rozwoju obszarów wiejskich. Etap III, EFRWP, IRWiR PAN, Warszawa.
29. Stevens S.S., 1946, On the Theory of Scales of Measurement, Science, 103, 2684, s. 677-680. https://doi.org/10.1126/science.103.2684.677
30. Steyvers K., Medir L., 2018, From the Few Are Still Chosen the Few? Continuity and Change in the Social Background of European Mayors, [w:] H. Heinelt, A. Magnier, M. Cabria, H. Reynaert (red.), Political Leaders and Changing Local Democracy, Palgrave Macmillan, Cham, s. 79-108. https://doi.org/10.1007/978-3-319-67410-0_3
31. Swianiewicz P., Łukomska J., 2004, Władze samorządowe wobec lokalnego rozwoju gospodarczego. Które polityki są skuteczne?, Samorząd Terytorialny, 6. s. 14-32.
32. Wasilewski A., 2005, Samorząd gminny jako czynnik poprawy konkurencyjności obszarów wiejskich, Studia i Monografie, 129, IERiGŻ, Warszawa.
33. Żukowski A., 2005, Wybory [w]: S. Opara, D. Radziszewska-Szczepaniak, A. Żukowski (red.), Podstawowe kategorie polityki, Wydawnictwo Instytutu Nauk Politycznych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn, s. 270-275.