Poszukiwanie wieloletniej zmarzliny i budowa geologiczna Babiej Góry w świetle wyników obrazowania elektrooporowego = Permafrost prospecting and geological structure of Mt. Babia Góra in the light of the electroresistivity imaging method

Dobiński, Wojciech; Glazer, Michał; Bieta, Barbara; Mendecki, Maciej J.

doi:0033-2143

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

Poszukiwanie wieloletniej zmarzliny i budowa geologiczna Babiej Góry w świetle wyników obrazowania elektrooporowego = Permafrost prospecting and geological structure of Mt. Babia Góra in the light of the electroresistivity imaging method Dobiński, WojciechGlazer, MichałBieta, BarbaraMendecki, Maciej J.

Object structure

Przegląd Geograficzny T. 88 z. 1 (2016)

Dobiński, Wojciech ; Glazer, Michał ; Bieta, Barbara ; Mendecki, Maciej J.

permafrost ; Babia Góra ; inwersyjne obrazowanie oporności

W artykule przedstawiono wyniki prac nad hipotezą o występowaniu wieloletniej zmarzliny w okołoszczytowej okolicy Babiej Góry. W badanym obszarze wykonano trzy profile inwersyjnego obrazowania oporności, których maksymalna głębokość interpretacji sięga do około 90 m pod powierzchnię gruntu. Uzyskane wyniki nie potwierdzają jednoznacznie występowania permafrostu w badanym terenie, natomiast dobrze ukazują budowę geologiczną szczytowych partii Babiej Góry.

1. Alexandrowicz S.W., 1978, The northern slope of Babia Góra Mt. as a huge rock slump, Studia Geomorphologica Carpatho-Balcanica, 12, s. 133-145.
2. Alexandrowicz S.W., 2004, Zarys budowy geologicznej Babiej Góry, [w:] Babiogórski Park Narodowy, Monografia przyrodnicza, red. B.W. Wołoszyn, A. Jaworski, J. Szwagrzyk, Wydawnictwo i Drukarnia Towarzystwa Słowaków w Polsce, Kraków, s. 87-107.
3. Auken E., Christiansen A.V., 2004, Layered and laterally constrained 2D inversion of resistivity data, Geophysics, 69, 3, s. 752-761.
4. Avian M., Kellerer-Pirklbauer A., 2012, Modelling of potential permafrost distribution during the Younger Dryas, the Little Ice Age and at present in the Reisseck Mountains, Hohe Tauern Range, Austria, Austrian Journal of Earth Sciences, 105, 2, s. 140-153.
5. Bieda F., 1963, Duże otwornice z eocenu serii magurskiej okolic Babiej Góry, Prace Instytutu Geologicznego, 37, Warszawa.
6. Burga C.A., 1995, Early and middle Holocene glacier fluctuations in the Alps, Ice, 107, s. 17.
7. Czudek T., 1986, Plejstocenni permafrost na Uzemi Československa, Geografický časopis, 38, 2-3, s. 245-252.
8. Delaloye R., Lambiel C., 2005, Evidence of winter ascending air circulation throughout talus slopes and rock glaciers situated in the lower belt of alpine discontinuous permafrost (Swiss Alps), Norsk Geografisk Tidsskrift, 59, s. 194-203.
9. Dobiński W., 2011, Permafrost in the Selected Areas of Tatra Mts, the Scandinavian Mts, and Spitsbergen in the Light of Extensive Geophysical Studies and Climatological Analyses, Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, 2850.
10. Dobiński W., Żogala B., Wziętek K., Litwin L., 2008, Results of geophysical surveys on Kasprowy Wierch, the Tatra Mountains, Poland, [w:] C. Hauck, C. Kneisel (red.), Applied Geophysics in Periglacial Environments, Cambridge University Press, Cambridge, UK, s. 126-136.
11. Dobrowolski A.B., 1923, Historia naturalna lodu, Kasa Pomocy im. Dr. J. Mianowskiego, Warszawa.
12. Everdingen van R.O., 1998, Multi-Language Glossary of Permafrost and Related Ground-ice terms. Definitions, University Printing Services, University of Calgary, Calgary.
13. Gądek B., 2012, Debris slopes ventilation in the periglacial zone of the Tatra Mountains (Poland and Slovakia): The indicators, Cold Regions Science and Technology, 74-75, s. 1-10.
14. Gude M., Dietrich S., Mäusbacher R., Hauck C., Molenda R., Ruzicka V., Zacharda M., 2003, Probable occurrence of sporadic permafrost in non-alpine scree slopes in central Europe, [w:] 8 International Conference of Permafrost, Zürich, red. M. Phillips, S. Springman, L.U. Arenson, Swets & Zeitlinger, Lisse, s. 331-336.
15. Haeberli W., 1973, Die Basis -Temperatur der winterlichen Schneedecke als moglicher indikator fur die Verbreitung von permafrost in den Alpen, Zeitschrift für Gletscherkunde und Glazialgeologie, 9, 1-2, s. 221-227.
16. Harada K., 2008, Electrical resistivity values of frozen soil from VES and TEM field observations and laboratory experiments, [w:] C. Hauck, C. Kneisel, Applied Geophysics in Periglacial Environments, Cambridge University Press, Cambridge, UK, s. 118-125.
17. Harris S.A., 1994, Climatic zonality of periglacial landforms in mountain areas, Arctic, 47, 2, s. 184-192.
18. Harris S.A., Pedersen D.E., 1998, Thermal regimes beneath coarse blocky materials, Permafrost Periglacial Processes, 9, 2, s. 107-120.
19. Hauck C., 2001, Geophysical methods for detecting permafrost in high mountains, PhD thesis, Laboratory for Hydraulics, Hydrology and Glaciology (VAW), ETH Zurich, Switzerland, s. 171-215.
20. Hauck C., Isaksen K., Vonder Muhll D., Sollid J.L., 2004. Geophysical Surveys Designed to Delineate the Altitudinal Limit of Mountain Permafrost: an Example from Jotunheimen, Norway, Permafrost and Periglacial Processes, 15, s. 191-205.
21. Hauck C., Kneisel C., 2008, Applied Geophysics in Periglacial Environment, Cambridge University Press, Cambridge, UK.
http://dx.doi.org/10.1017/CBO9780511535628 -
22. Hess M., 1974, Piętra klimatyczne Tatr, Czasopismo Geograficzne, 45, 1, s. 75-93.
23. Kneisel C., Hauck C., 2008, Electrical methods, [w:] C. Hauck, C. Kneisel (red.), Applied Geophysics in Periglacial Environments, Cambridge University Press, Cambridge, s. 1-27.
24. Książkiewicz M., 1948, Stratygrafia serii magurskiej na przedpolu Babiej Góry, Biuletyn Instytutu Geologicznego, 48, s. 1-34.
25. Książkiewicz M., 1963, Zarys geologii Babiej Góry, [w:] Babiogórski Park Narodowy, red. W. Szafer, Polska Akademia Nauk, Zakład Ochrony Przyrody, Kraków, s. 69-86.
26. Książkiewicz M., 1966, Geologia regionu babiogórskiego, [w:] Przewodnik 39 Zjazdu Polskiego Towarzystwa Geologicznego Babia Góra, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa, s. 5-58.
27. Loke M.H., 2014, Tutorial: 2-D and 3-D electrical imaging surveys; www.geotomosoft.com (30.03.2015).
28. Luetscher M., Jeannin P-Y., Haeberli W., 2005, Ice caves as an indicator of winter climate evolution: a case study from the Jura Mountains, The Holocene, 15, 7, s. 982-993.
29. Łajczak A., 1981, Źródła północnego stoku Babiej Góry, Czasopismo Geograficzne, 1, 45-60.
30. Łajczak A., 1984, Królowa Beskidów Zachodnich, [w:] Gdy do tej Babiej Góry przyjdziesz…, red. J. Stroka, PTTK, Bielsko-Biała, Sucha Beskidzka, s. 5-23.
31. Łajczak A., 2004, Babia Góra – góra średnia czy wysoka? Uzasadnienie wyboru miejsca warsztatów geomorfologicznych, [w:] Warsztaty geomorfologiczne Pokrywy stokowe gór średnich strefy umiarkowanej i ich znaczenie paleograficzne". Babia Góra 18-22 wrzesień 2004, s. 7-13; www.sgp.org.pl (30.03.2015).
32. Łajczak A., 2004, Rozwój rzeźby Babiej Góry a próba oceny wieku koluwiów, [w:] Warsztaty geomorfologiczne "Pokrywy stokowe gór średnich strefy umiarkowanej i ich znaczenie paleograficzne" Babia Góra 18-22 wrzesień 2004, s. 14-19, www.sgp.org.pl (30.03.2015).3
33. Łajczak A., 2004, Wody Babiej Góry, [w:] B.W. Wołoszyn, A. Jaworski, J. Szwagrzyk (red.) Babiogórski Park Narodowy. Monografia przyrodnicza, Babiogórski Park Narodowy, Komitet Ochrony Przyrody PAN, Kraków, s. 153-177.
34. Łajczak A., 2014, Relief development of the Babia Góra massif, Western Carpathian Mountains, Quaestiones Geographicae, 33, 1, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 89-106.
35. Łajczak A., Migoń P., 2007, The 2002 debris flow in the Babia Góra Massie – implications for the interpretation of mountainous geomorphic systems, Studia Geomorphologica Carpatho-Balcanica, 41, s. 97-116.
36. Łajczak A., Włoch E., 2004, Gołoborza na Babiej Górze i ich znaczenie paleogeograficzne, [w:] Warsztaty geomorfologiczne Pokrywy stokowe gór średnich strefy umiarkowanej i ich znaczenie paleograficzne" Babia Góra 18-22 wrzesień 2004, s. 20-25; www.sgp.org.pl (30.03.2015).
37. Mojski J.E., 1993, Europa w plejstocenie, PAE, Warszawa.
38. Niemirowski M., 1983, Rzeźba obszaru babiogórskiego, [w:] Park Narodowy na Babiej Górze, Człowiek i przyroda, red. K. Zabierowski, PWN, Warszawa-Kraków, s. 9-23.
39. Obidowicz A., 1993, Wahania górnej granicy lasu w późnym plejstocenie i holocenie w Tatrach, Dokumentacja Geograficzna, IGiPZ PAN, 4-5, s. 31-43.
40. Obrębska-Starklowa B., 2004, Klimat masywu Babiej Góry, [w:] B.W. Wołoszyn, A. Jaworski, J. Szwagrzyk (red.), Babiogórski Park Narodowy-monografia przyrodnicza, Komitet Ochrony Przyrody PAN, Babiogórski Park Narodowy, Kraków, s. 137-151.
41. Ohata T., Furukawa T., Higuchi K., 1994. Glacioclimatological study of perennial ice in the Fuji ice cave, Japan, Part 1. Seasonal variation and mechanism of maintenance. Arctic and Alpine Research, 26, s. 227-237.
42. Orvošová M., Deininger M., Milovský R., 2014, Permafrost occurrence during the Last Permafrost Maximum in the Western Carpathian Mountains of Slovakia as inferred from cryogenic cave carbonate, Boreas, 43, 3, s. 750-758.
43. Patzelt G., 1995, Holocene glacier and climate variations, 7. Eastern Alps trawers, Quarternary Field Trips in Central Europe, 1, red. W. Schirmer, s. 385-389.
44. Sawada Y., Ishikawa M, Ono Y., 2003, Thermal regime of sporadic permafrost in a block slope on Mt. Nishi-Nupukaushinupuri, Hokkaido Island, Northern Japan Geomorphology, 52, 1-2, s. 121-130.
45. Shumskii P.A., 1964, Principles of Structural Glaciology. The Petrography of Fresh-water Ice as a Method of Glaciological Investigation, Dover Publications Inc., New York.
46. Vonder Muhll D., 1993, Geophysikalische Untersuchen im Permafrost des Oberengadins, Mitteilungen der Versuchsanstalt für Wasserbau, Hydrologie und Glaziologie, 122.
47. Ziętara T., 1989, Rozwój teras krioplanacyjnych w obrębie wierzchowiny Babiej Góry w Beskidzie Wysokim, Folia Geographica, Seria Geographia-Physica, 21, s. 81-92.
48. Ziętara T., 2004, Rzeźba Babiej Góry, [w:] Babiogórski Park Narodowy, Monografia przyrodnicza, red. B.W. Wołoszyn, A. Jaworski, J. Szwagrzyk, Kraków, s. 108-135.
49. Žák K., Hercman H., Orvošová M., Jačková I., 2009, Cryogenic cave carbonates from the Cold Wind Cave, Nízke Tatry Mountains, Slovakia: extending the age range of cryogenic cave arbonate formation to the Saalian, International Journal of Speleology, 38, s. 139-152.
50. Žák K., Richter D. K., Fillipi M., Živor R., Deininger M., Mangini A., Scholz D., 2012, Cryogenic cave carbonate – a new tool for estimation of the Last Glacial permafrost depth of the Central Europe, Climate of the Past, 8, s. 1-17.
51. http://www.geoportal.gov.pl (20.02.2015)
52. http://dds.cr.usgs.gov/srtm/ (24.02.2015)