Analiza wyposażenia grobowego w kulturze ceramiki sznurowej na przykładzie pochówku szkieletowego z Nieborowej na Polesiu Lubelskim

Boroń, Tomasz; Winiarska-Kabacińska, Małgorzata

doi:0003-8180

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

Analiza wyposażenia grobowego w kulturze ceramiki sznurowej na przykładzie pochówku szkieletowego z Nieborowej na Polesiu Lubelskim Boroń, TomaszWiniarska-Kabacińska, Małgorzata

Object structure

Analiza wyposażenia grobowego w kulturze ceramiki sznurowej na przykładzie pochówku szkieletowego z Nieborowej na Polesiu Lubelskim

Archeologia Polski T. 59 Z. 1-2 (2014)

Boroń, Tomasz ; Winiarska-Kabacińska, Małgorzata

Zych, Iwona : Tł.

Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk

Poland ; Nieborowa ; Neolithic ; Corded Ware culture ; inhumation ; use-wear analysis ; functional analysis

The article presents an analysis of grave goods from a Corded Ware Culture burial discovered on the Nieborowa I site in central-eastern Poland. A functional analysis of flint objects indicated the presence of seven arrowheads, a side-scraper and fire flint among the grave goods. The arrowheads were not used as points; three of them bore traces of mounting. They were found in one spot, suggesting that they had been placed in the grave in a container of some kind (quiver ?). The mounting traces were not too strong or were absent altogether, thus the arrowheads could well have been placed in a container other than a quiver (bag?). Traces observed on the edges of one of the examined flint objects demonstrated its function as a fire flint. The side-scraper was used for work on a hard material. The observed similarities of the flint tool set placed as grave goods in burials of males of Corded Ware Culture and the observed traces of use on these tools point to a strictly defined set of rules governing burial rites in this cultural phase

Baczyńska B. 1994. Cmentarzysko kultury mierzanowickiej w Szarbi, woj. kieleckie. Studium obrządku pogrzebowego, Kraków
Bagińska J., Taras H. 2006. Kurhan kultury ceramiki sznurowej na stanowisku nr 8 w Klekaczu, pow. tomaszewski, „Archeologia Polski Środkowowschodniej”, t. 8, Lublin, s. 35–40
Bargieł B. 1991. Badania nad I okresem epoki brązu na Lubelszczyźnie, [w:] Schyłek neolitu i wczesna epoka brązu w Polsce środkowowschodniej, J. Gurba red., Lubelskie Materiały Archeologiczne, t.6, Lublin, s. 103–134
Bargieł B. 2009. Z problematyki występowania grocików krzemiennych na przykładzie znaleziska z Mydłowa, pow. opatowski, woj. świętokrzyskie, [w:] Hereditas Praeteriti. Addita-menta archaeologica et historia dedicata Ioanni Gurba Octogesimo Anno Nascendi, H. Taras, A. Zakościelna red., Lublin, s. 195–208
Bąbel J. T. 2013. Cmentarzyska społeczności kultury mierzanowickiej na Wyżynie Sandomierskiej, część 1, Obrządek pogrzebowy, Collectio Archaeologica Ressoviensis, t. 24/2, Rzeszów
Bednarski D., Padło K., Ratajczak R. 2006. Dokumentacja z ratowniczych badań wykopaliskowych na stanowisku 3/105 przeprowadzonych w 2006 roku przy budowie ulicy Willowej – północna część ogrodu botanicznego UMCS, Lublin, maszynopis przechowywany w archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Lublinie
Bienia M., Niedźwiedź E., Żółkowski S. 2008. Sługocin, stan. 5, gm. Jastków, woj. lubelskie (AZP 76–80, stan. 78). Opracowanie naukowe archeologicznych badań wykopaliskowych wyprzedzających budowę drogi ekspresowej S12/S17 na odcinku: węzeł “Bogucin” – węzeł „Dąbrowica”, Biała Podlaska, maszynopis przechowywany w archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony zabytków w Lublinie
Brandt H. K. 1967. Studien über steinerne Äxte und Beile der jüngeren Steinzeit und der Stein-kupferzeit Nordwestdeutschlands, Münstersche Beiträge zur Vorgeschichtsforschung, t. 2, Hildesheim
Bronicki A. 1991. Późnoneolityczne i wczesnobrązowe toporki kamienne z obszaru województwa chełmskiego, [w:] Schyłek neolitu i wczesna epoka brązu w Polsce środkowowschodniej, J. Gurba red., Lubelskie Materiały Archeologiczne, t.6, Lublin, s. 297–340
Budziszewski J., Czebreszuk J., Winiarska-Kabacińska M., Chachlikowski P. 2008. Grób społeczności kultury ceramiki sznurowej z Dąbrowy Biskupiej, stan. 21, pow. Inowrocław, woj. kujawsko-pomorskie, [w:] Na pograniczu światów. Studia z międzymorza bałtycko-pontyjskiego ofiarowane Profesorowi Aleksandrowi Kośko w 60 rocznicę urodzin, J. Bednarczyk, J. Czebreszuk, P. Makarowicz, M. Szmyt red., Poznań, s. 31–70
Budziszewski J., Tunia K. 2000. A grave of the Corded Ware Culture arrowheads producer in Koniusza, southern Poland. Revisited, [w:] A turning of ages. Jubilee book dedicated to professor Jan Machnik on his 70th anniversary, S. Kadrow red., Kraków, s. 101–135
Budziszewski J., Włodarczak P. 2010. Kultura pucharów dzwonowatych na Wyżynie Małopolskiej, Kraków
Dockall J. E. 1997. Wear traces and projectile impact: A review of the experimental and archaeological evidence, „Journal of Field Archaeology”, t. 24 (3), s. 321–331
Fischer A., Hansen P.V., Rasmussen P. 1984. Macro and micro wear traces on lithic projectile points, „Journal of Danish Archaeology”, t. 3, s. 19–46
Florek M., Zakościelna A. 2006. Wyniki badań ratowniczych na stanowisku 6 w Złotej, pow. sandomierski, „Archeologia Polski Środkowowschodniej”, t. 8, Lublin, s. 41–56
Glob P. V. [1944] 1945. Studier over den jyske Enkeltgravskultur, „Aarbøger”
Głosik J. 1968. Kultura strzyżowska, Materiały Starożytne, t. 11, Warszawa, s. 7–114
Gołub S. 1991. Grób kultury ceramiki sznurowej (?) w Wytycznie, stan. 2, [w:] Schyłek neolitu i wczesna epoka brązu w Polsce środkowowschodniej, J. Gurba red., Lubelskie Materiały Archeologiczne, t.6, Lublin, s. 277–280
Gurba J. 1959. Grób kultury ceramiki sznurowej z Krzewicy w pow. tomaszowskim (woj. lubelskie), „Przegląd Archeologiczny”, t. 12, s. 16–18
Górski J., Jarosz P. 2006. Cemetery of the Corded Ware and the Trzciniec Cultures in Gabułtów, „Sprawozdania Archeologiczne”, t. 58, Kraków, s. 401–451
Harrison J. R. 1980. The beakers folk. Copper age archaeology in Western Europe, London
Harrison J. R., Jackson R., Napthan M. 1999. A rich bell beaker burial from Wellington Quarry, Marden, Herefordshire, „Oxford Journal of Archaeology”, t. 18, nr 1, s. 1–16
Havel J. 1978. Pohřebni ritus kultury zvoncovitých poháru v Čechách a na Moravĕ, Prehistorica 7, Varia Archaeologica 1, Praga, s. 91–117
Jarosz P., Mianowska I. 2011. The Corded Ware Culture cemetery in Kraków-Mistrzejowice, „Sprawozdania Archeologiczne”, t. 63, Kraków, s. 241–276
Jeliński Z., Krzemiński M., Padło K., Ratajczak R., Rejniewicz Ł. 2006. Dokumentacja z ratowniczych badań wykopaliskowych na stanowisku 3/105 przeprowadzonych w 2005 roku przy budowie ulicy Willowej, Lublin, maszynopis przechowywany w archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Lublinie
Kadrow S., Machnik A., Machnik J. 1992. Iwanowice, stanowiska Babia Góra, część II. Cmentarzysko z wczesnego okresu epoki brązu, Kraków
Kadrow S., Szmyt M. 1996. Absolute chronology of the eastern group of Globular Amphora Culture, [w:] Eastern exodus of the Globular Amphora people: 2950–2350 BC, A. Kośko red., Baltic-Pontic Studies 4, Poznań, s. 103–111
Kamieńska J., Kulczycka-Leciejewiczowa A. 1964. Quelques remarques sur la civilisation des vases campaniformes en Pologne, „Archaeologia Polona”, t. 7, s. 96–113
Keeley L. H. 1980. Experimental determination of stone tool uses. A microwear analysis, Chicago
Kempisty A., Włodarczak P. 2000. Cemetery of the Corded Ware Culture in Żerniki Górne, Światowit, Supplement Series P: Prehistory and Middle Ages, t. 5, Warsaw
Koman W. 1999. Wyniki ratowniczych badań kurhanu nr 2 kultury ceramiki sznurowej w Łubczu na stan. 25, pow. Tomaszów Lubelski, „Archeologia Polski Środkowowschodniej”, t. 4, Lublin, s. 41–55
Komisarczuk-Zawiślak A., Kubera M., Zawiślak P. 2012. Wyniki ratowniczych badań archeologicznych grobu kultury ceramiki sznurowej w miejscowości Łagiewniki, gm. Niemce, stan. 10/76 (AZP 76–82), przeprowadzonych w związku z budową drogi ekspresowej S17, część 4, na odcinku węzeł „Lubartów” – węzeł „Włodawa”, maszynopis przechowywany w archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Lublinie
Kopacz J., Přichystal A., Šebela L. 2009. Lithic chipped industry of the Bell Beakers Culture in Moravia, and its East-Central European context, Kraków–Brno
Libera J. 2009. Materiały krzemienne z badań kurhanów kultury ceramiki sznurowej na Grzędzie Sokalskiej, [w:] J. Machnik, J. Bagińska, W. Koman 2009, s. 283–308
Limburský P. 2012. Pohřebiště kultury se zvoncovitými poháry ve Vliněvsi. K problematyce a chronologii konce eneolitu a počátku doby bronzové, Dissertationnes Archaeologicae Brunenses/Pragensesque, t. 13, Praga
Machnik J. 1966. Studia nad kulturą ceramiki sznurowej w Małopolsce, Wrocław
Machnik J., Bagińska J., Koman W. 2009. Neolityczne kurhany na Grzędzie Sokalskiej w świetle badań archeologicznych w latach 1988–2006, Kraków
Marciniak J. 1960. Materiały neolityczne z Żukowa, pow. Sandomierz, „Materiały Archeologiczne”, t. 2, s. 43–56
Matĕjičková A. 2009. Lithic chipped industry from the cemetry of the Bell Beaker Culture in Hoštice-Heroltice, Vyškov district, [w:] J. Kopacz, A. Přichystal, L. Šebela 2009, s. 275–298
Milisauskas S., Kruk J. 1984. Grób niszowy kultury ceramiki sznurowej z Bronocic, woj. kieleckie, „Sprawozdania Archeologiczne”, t. 36, Kraków, s. 29–38
Mitrus E. 1993. Kurhan kultury ceramiki sznurowej na stan. 3 w Białce, gm. Krasnystaw, woj. Chełmskie, „Sprawozdania Archeologiczne”, t. 55, Kraków, s. 99–111
Niedźwiadek R. 2004. Symbolika i treści grobu podkurhanowego na przykładzie lubelskich nekropolii,[w:] Lublin przez wieki. Szkice z badań archeologicznych, E. Banaszkiewicz-Szykuła, A. Stachyra, B. Gosik-Tytuła red., Lublin, s. 21–30
Rejniewicz Ł. 2009. Groby kultury ceramiki sznurowej odkryte w 2005 i 2006 roku na Sławinku w Lublinie, [w:] Hereditas Praeteriti. Additamenta archaeologica et historia dedicata Ioanni Gurba Octogesimo Anno Nascendi, H. Taras, A. Zakościelna red., Lublin, s. 181–188
Rudnicki M., Włodarczak P. 2007. Graves of the Corded Ware Culture at the multicultural site in Pełczyska, district of Pińczów, „Sprawozdania Archeologiczne”, t. 59, Kraków, s. 219–266
Sarauw T. 2007. Male symbols or warriors identities? The “archery burials” of the Danish Bell Beaker Culture, „Journal of Anthropological Archaeology”, t. 26, s. 65–87
Stapert D., Johansen L. 1999. Flint and pyrite: making fire in the Stone Age, „Antiquity”, t. 73(282), s. 765–777
Struve W. K. 1955. Die Einzelgrabkultur in Schleswig-Holstein und ihre kontinentalen Beziehungen, Offa-Bücher, t. 11, Neumünster
Ścibior J. 1991. Kultura amfor kulistych w środkowowschodniej Polsce. Zarys problematyki, [w:] Schyłek neolitu i wczesna epoka brązu w Polsce środkowowschodniej, J. Gurba red., Lubelskie Materiały Archeologiczne, t.6, Lublin, , s. 47–65
Turek J., Černy V. 2001. Society, gender and sexual dimorphism of the Corded Ware and Bell Beakers popula¬tions, [w:] Bell Beakers today. Pottery, people, culture, symbols in prehistoric Europe. Proceedings of the International Colloquium: Riva du garda (Trento, Italy) 11–16 May 1998, F. Nicolis red., Trento, s. 601–612
Winiarska-Kabacińska M. 2007. Przywódca neolityczny z Zielonej. Badania traseologiczne, [w:] Środowisko pośmiertne człowieka, W. Dzieduszycki, J. Wrzesiński red., Funeralia Lednickie, Spotkanie 9, Poznań, s. 169–175
Włodarczak P. 2004. Cementry of the Corded Ware Culture in Zielona, Koniusza commune, Małopolska, „Sprawozdania Archeologiczne”, t. 56, Kraków, s. 307–360
Włodarczak P. 2006. Kultura ceramiki sznurowej na Wyżynie Małopolskiej, Kraków
Włodarczak P. 2006. Cemetery of the Corded Ware Culture at site 17 in Smroków, Słomianki commune, district of Kraków, „Sprawozdania Archeologiczne”, t. 58, Kraków, s. 377–399
Włodarczak P., Grabowska B., Zastawny A. 2011. Groby kultury ceramiki sznurowej i kultury mierzanowickiej ze st. 5 w Modlnicy, pow. krakowski, [w:] Modlnica, st. 5. Od neolitu środkowego do wczesnej epoki brązu, J. Kruk, A. Zastawny red., Via Archaeologica. Źródła do badań wykopaliskowych na trasie autostrady A4 w Małopolsce, Kraków, s. 291–410