Współczesne typologie obszarów wiejskich w Polsce – przegląd podejść metodologicznych = Contemporary typologies of rural areas in Poland – an overview of methodological approaches

Bański, Jerzy (1960– )

doi:0033-2143

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

Współczesne typologie obszarów wiejskich w Polsce – przegląd podejść metodologicznych = Contemporary typologies of rural areas in Poland – an overview of methodological approaches Bański, Jerzy (1960– )

Object structure

Współczesne typologie obszarów wiejskich w Polsce – przegląd podejść metodologicznych = Contemporary typologies of rural areas in Poland – an overview of methodological approaches

Przegląd Geograficzny T. 86 z. 4 (2014)

Bański, Jerzy (1960– ) : Autor

rural areas ; Poland ; classfication ; methodology ; typology

Przedmiotem opracowania jest przegląd metodologicznych podstaw współczesnych typologii obszarów wiejskich w Polsce. Podjęto próbę ich oceny pod kątem poprawności metodycznej, przydatności poznawczej i praktycznego wykorzystania. Scharakteryzowano też zastosowane procedury metodologiczne. Wszystkie omówione koncepcje podziału obszarów wiejskich opierają się na lokalizacyjnym (położenie w kontinuum miasto–wieś) lub strukturalnym (cechy społeczno-ekonomiczne) podejściu badawczym. Cechą charakterystyczną typologii obszarów wiejskich jest wyodrębnienie kategorii obszarów będących pod silnym oddziaływaniem dużego ośrodka miejskiego. Obszary położone poza strefami urbanizowanymi cechuje duże zróżnicowanie zależne od przyjętej metody typologicznej. Wynika z tego, że istotnym zagadnieniem dotyczącym wyboru metody typologii w badaniach geograficznych jest cel, jakiemu ma ona służyć.

1. Bański J., 2002, Geografia wsi – nowa dyscyplina badawcza polskiej geografii, Przegląd Geograficzny, 74, 3, s. 367-379.
2. Bański J., 2009a, Typy obszarów funkcjonalnych w Polsce, Ekspertyza dla Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, IGiPZ PAN, Warszawa.
3. Bański J., 2009b, Odrębność obszaru podmiejskiego w kontinuum miejsko-wiejskim, Czasopismo Geograficzne, 80, 4, s. 210-228.
4. Bański J., 2012, Delimitacja wiejskich obszarów funkcjonalnych, opracowanie dla Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, maszynopis w IGiPZ PAN w Warszawie.
5. Bański J., Stola W., 2002, Przemiany struktury przestrzennej i funkcjonalnej obszarów wiejskich w Polsce, Studia Obszarów Wiejskich, 3, Warszawa.
6. Bański J., Czapiewski K., Mazur M., Śleszyński P., 2013, Wiejskie obszary funkcjonalne –szczegółowe warunki określania obszarów i ich granic, Analiza dla Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, maszynopis w IGiPZ PAN w Warszawie.
7. Dijkstra L., Poelman H., 2008, Remote Rural Regions, How proximity to a city influences the performance of rural regions, Regional Focus, 1, DG Regio, European Commission.
8. Dijksta L., Ruiz V, 2010, Refinement of the OECD Regional Typology: Economic Performance of Remote Rural Regions, DG Regio, European Commission.
9. Dziewoński K., Malisz B., 1978, Przekształcenia przestrzenno-gospodarczej struktury kraju, Studia KPZK PAN, 62, Warszawa.
10. EDORA – European Development Oportunities in Rural Areas. Final Report, 2011, ESPON, Luxemburg.
11. Kociszewski J., 2005, Wpływ wzrostu gospodarczego na dywergencję poziomu rozwoju i życia w układzie przestrzennym i regionalnym Polski w procesie transformacji, Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 6, Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów, s. 377-387.
12. Komornicki T., Śleszyński P., 2008, Struktura funkcjonalna gmin a postępy w pracach planistycznych (2004-2006), Studia Regionalne i Lokalne, Euroreg, 3 (33), s. 53-75.
13, Komornicki T., Śleszyński P., 2009, Typologia obszarów wiejskich pod względem powiązań funkcjonalnych i relacji miasto-wieś, [w:] J. Bański (red.), Analiza zróżnicowania i perspektyw rozwoju obszarów wiejskich w Polsce do 2015 roku, Studia Obszarów Wiejskich, 16, Warszawa, s. 9-37.
14. Komornicki T., Śleszyński P., Rosik P., Pomianowski W. (współpraca M. Stępniak, P. Siłka), 2010, Dostępność przestrzenna jako przesłanka kształtowania polskiej polityki transportowej, Biuletyn KPZK PAN, 241, Warszawa.
15. Koncepcja polityki przestrzennego zagospodarowania kraju, 2001, Monitor Polski, 26, Warszawa, s. 503-595.
16. Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, 2011, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa.
17. Korcelli P., Śleszyński P., 2008, Funkcjonalne Obszary Miejskie, [w:] Ekspercki projekt koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, IGiPZ PAN, Warszawa.
18. Prieto-Lara E., Oca-a-Riola R., 2010, Updating rurality index for small areas in Spain, Social Indicators Research, 95, s. 267-280.
19. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, 2010, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa.
20. Rosik P., 2012, Dostępność lądowa przestrzeni Polski w wymiarze europejskim, Prace Geograficzne, IGiPZ PAN, 233, Warszawa.
21. Rosner A., 2008, Przestrzenne zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich w Polsce, [w:] Polska wieś i rolnictwo w Unii Europejskiej, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Warszawa, s. 211-227.
22. Sorokin P., Zimmermann C., 1929, Principles of Rural-Urban Sociology, Holt, New York.
23. Stola W., 1987, Klasyfikacja funkcjonalna obszarów wiejskich Polski. Próba metodyczna, Prace Habilitacyjne IGiPZ PAN, Ossolineum, Wrocław.
24. Typologia obszarów wiejskich w Polsce – materiał do konsultacji, 2011, GUS, maszynopis.
25. Węcławowicz G., Bański J., Degórski M., Komornicki T., Korcelli P., Śleszyński P., 2006, Przestrzenne zagospodarowanie Polski na początku XXI wieku, Monografie IGiPZ PAN, 6, Warszawa.