Podstawowe determinanty jakości życia mieszkańców wsi i miast po akcesji Polski do Unii Europejskiej = Basic determinants of rural and urban inhabitants’ life quality after Poland’s accession to the European Union

Chmielewska, Barbara; Zegar, Józef Stanisław

doi:1642-4689

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

Podstawowe determinanty jakości życia mieszkańców wsi i miast po akcesji Polski do Unii Europejskiej = Basic determinants of rural and urban inhabitants’ life quality after Poland’s accession to the European Union Chmielewska, BarbaraZegar, Józef Stanisław

Object structure

Studia Obszarów Wiejskich = Rural Studies, t. 52

Chmielewska, Barbara : Autor ; Zegar, Józef Stanisław : Autor

jakość życia ; wieś ; miasta ; gospodarstwa domowe ; infrastruktura mieszkaniowa

Celem opracowania jest ocena zmian podstawowych determinantów jakości życia mieszkańców wsi i miast w okresie po akcesji Polski do Unii Europejskiej (lata 2006–2017). Badanie zostało przeprowadzone na podstawie wyników europejskiego badania dochodów i warunków życia (EU-SILC) oraz budżetów gospodarstw domowych GUS. Ocenę jakości życia ludności wykonano w oparciu o wskaźniki charakteryzujące obiektywne warunki bytowania (dochody, wydatki, infrastruktura otoczenia, warunki mieszkaniowe i wyposażenie mieszkań) oraz ocenę subiektywną. Podstawowe wskaźniki odnoszą się do osób lub gospodarstw domowych. Jakość życia na obszarach wiejskich jest gorsza niż w miastach, co wynika przede wszystkim z niższych dochodów mieszkańców wsi. Także niższy jest poziom wydatków, głównie na zaspokojenie potrzeb wyższego rzędu. Wyposażenie wiejskich gospodarstw domowych w podstawowe instalacje techniczne oraz dobra trwałego użytkowania, zwłaszcza nowoczesne, jest gorsze. Mieszkańcy wsi oceniają subiektywnie jakość swojego życia gorzej niż ludność miejska; jako gorszą oceniają też możliwość realizacji potrzeb. W ocenie jakości życia nie były uwzględniane środowiskowe i klimatyczne walory obszarów wiejskich.

1. Borys T., 2015, Typologia jakości życia i pomiar statystyczny, Wiadomości Statystyczne, 7, s. 1-17.
2. Budżety gospodarstw domowych, kolejne lata od 2007 do 2018 r., GUS, Warszawa.
3. Ciszak P., 2018, Standard życia w Polsce dynamicznie się poprawia, artykuł z dnia 12.07.2018, https://manager.money.pl/wiadomosci/artykul/jakosc-zycia-seda-standard-zycia-w-polsce (...) html [dostęp 09.01.2019 r.].
4. Chmielewska B., 2013, Ekonomiczno-społeczna sytuacja gospodarstw domowych rolników po akcesji Polski do Unii Europejskiej, Studia i Monografie, 158, IERiGŻ-PIB, Warszawa.
5. Definicja zdrowia i jakości życia wg WHO, http://gabinetzdrowia.net.pl/definicja-zdrowia-i-jakosci--zycia-wg who.php [dostęp dnia 17.03.2016 r.].
6. Diagnoza Społeczna. Warunki i jakość życia Polaków, 2009, (red.) J. Czapiński, T. Panek, Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania, Warszawa, s.14-15.
7. Dochody i warunki życia ludności Polski (raport z badania EU-SILC 2006 r.), 2008, GUS, Warszawa.
8. Dochody i warunki życia ludności Polski (raport z badania EU-SILC 2016 r.), 2017, GUS, Warszawa.
9. Efekty 10 lat Wspólnej Polityki Rolnej UE w Polsce, ARiMR, maszynopis, http://www.arimr.gov.pl/aktualności/artykuly/efekty-10-lat-wspolnej-polityki-rolnej-ue-w-Polsce [dostęp 15.09.2015 r.].
10. Gałęski B., 1977, Styl życia i jakość życia - próba systematyzacji pojęć, Studia Socjologiczne, 1, s. 31-50.
11. Golinowska S., 2011, O spójności, kapitale społecznym oraz europejskiej i polskiej polityce spójności, Polityka Społeczna, 5-6, s. 13-21.
12. Jakość życia w Polsce. Edycja 2017, autorzy opracowania: M. Bendowska, A. Bieńkuńska, P. Luty, K. Sobiestjański, J. Wójcik, GUS, Warszawa, s. 4-26.
13. Janik M., 2018, Wyniki tego rankingu ścięły nas z nóg. Jakość życia poprawia się w Polsce, jak nigdzie indziej, artykuł z dnia 12 lipca 2018 r., https://innpoland.pl/144869,jakosc-zycia-w-polsceawansujemy-w-rankingu-boston-consulting-group [dostęp 18.12.2018 r.].
14. Kaleta A., 1988, Jakość życia młodzieży wiejskiej, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń.
15. Obszary wiejskie w Polsce w 2016 r., 2017, GUS, Warszawa, aneks tabelaryczny.
16. Panek T., 2015, Hierarchiczny model pomiaru jakości życia, Wiadomości Statystyczne, 6, s. 1-22.
17. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w mieście stołecznym w Warszawie 2017, 2018, Urząd m. st. Warszawy, Warszawa, s. 1-29.
18. Rocznik Statystyczny 2016, 2017, GUS, Warszawa.
19. Rocznik Statystyczny 2018, 2019, GUS, Warszawa.
20. Rybczyńska D., 1995, Jakość Życia pokolenia wstępującego, WSP, Zielona Góra.
21. Słaby T., 2007, Poziom i jakość życia, [w:] T. Panek, A. Szulc (red.), Statystyka społeczna, Warszawa, s. 99-130.
22. Sampolska-Rzechuła A., 2013, Jakość życia jako kategoria ekonomiczna, Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis, Oeconomica, 301, 71, s. 127-140.
23. Stan i struktura bezrobocia na wsi w 2016 roku, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Departament Rynku Pracy, Warszawa, maszynopis z dnia 30.06.2017.
24. Sytuacja gospodarstw domowych w 2003 r. w świetle wyników badań budżetów gospodarstw domowych, brak daty, Informacja sygnalna GUS.
25. Sytuacja gospodarstw domowych w 2004 r. w świetle wyników badania budżetów gospodarstw domowych, brak daty, maszynopis GUS.
26. Sytuacja gospodarstw domowych w 2006 r. w świetle wyników badania budżetów gospodarstw domowych, 2007, Notatka informacyjna GUS.
27. Sytuacja gospodarstw domowych w 2009 r. w świetle wyników badania budżetów gospodarstw domowych, 2010, Informacja sygnalna GUS, aneks tabelaryczny.
28. Sytuacja gospodarstw domowych w 2017 r. w świetle wyników badania budżetów gospodarstw domowych, 2018, Informacje sygnalne, 100 lat GUS, s. 10.
29. Sytuacja społeczno-ekonomiczna gospodarstw domowych w latach 2000-2011. Zróżnicowanie Miasto-Wieś, 2013, GUS, Warszawa, s. 142.
30. Szukiełojć-Bieńkuńska A., 2015, Pomiar jakości życia w statystyce publicznej, Wiadomości Statystyczne, 7, s. 1-17.
31. Tobiasz-Adamczyk B., 1996, Jakość życia w naukach społecznych i medycynie, Sztuka Leczenia, 2, s. 33-40.
32. Trzebiatowski J., 2011, Jakość życia w perspektywie nauk społecznych i medycznych - systematyzacja ujęć definicyjnych, Hygeia Public Health, 46 (1), s. 25-31.
33. Ubóstwo w Polsce w 2010 r. (na podstawie badania budżetów gospodarstw domowych), 2011, GUS, Departament Badań Społecznych i Warunków Życia, Informacja sygnalna, Materiał na konferencję prasową w dniu 26.07.2011 r.
34. Wyniki standardowe uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w polskim FADN w 2005 roku, 2006, opracował zespół: L. Goraj, S. Mańko, D. Osuch, R. Płonka, Polski FADN, IERiGŻ, Warszawa.
35. Wyniki standardowe 2016 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w polskim FADN, 2017, opracował zespół: Z. Floriańczyk, D. Osuch, R. Płonka, Polski FADN, IERiGŻ, Warszawa.
36. Wysocka E., 2014, Jakość życia jako kategoria pedagogiczna - doświadczenie życia przez młode pokolenie w perspektywie teoretycznej, Chowanna 1, s. 21-43. Artykuł opracowany do udostępnienia w Internecie przez Muzeum Historii Polski, umieszczony w kolekcji cyfrowej bazhum.muzhp.pl, dostęp 17.03.2016 r.
37. Zasięg ubóstwa ekonomicznego w Polsce w 2016 r. (na podstawie badania budżetów gospodarstw domowych), 2017, Opracowanie sygnalne GUS.
38. Zasięg ubóstwa ekonomicznego w Polsce w 2017 r., 2018, Informacje sygnalne GUS.
39. Zegar J.St., 2015, Przesłanki i uwarunkowania zrównoważonego rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich, [w:] J.St. Zegar (red.), Z badań nad rolnictwem społecznie zrównoważonym, 31, Monografie PW 2015-2019, 6, IERiGŻ-PIB Warszawa, s. 25-43.