Neolithic Flint Axes Made from Cretaceous flint of the Bug and Neman Interfluve in the Collection of the Museum of Podlasie in Bialystok

Lepionka, Hubert

doi:0066-5924

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

Neolithic Flint Axes Made from Cretaceous flint of the Bug and Neman Interfluve in the Collection of the Museum of Podlasie in Bialystok Lepionka, Hubert

Object structure

Neolithic Flint Axes Made from Cretaceous flint of the Bug and Neman Interfluve in the Collection of the Museum of Podlasie in Bialystok

Archaeologia Polona Vol. 56 (2018)

Lepionka, Hubert

Institute of Archaeology and Ethnology Polish Academy of Sciences

flint axe ; Podlasie region ; northeastern flint ; Cretaceous flint ; stray finds ; Neolithic ; Funnel Beaker Culture ; Globular Amphorae culture ; Corded Ware culture

The aim of the article is to present and characterize the collection of flint axes made of Cretaceous flint from the interfluve of the Bug River and Neman that morphologically resemble the forms from the Neolithic cultures of the Polish Lowland (the Funnel Beaker Culture, Globular Amphorae Culture and Corded Ware Cultures). This group of objects consists of 10 items found in the Podlasie region. The presented axes are a small part of a large collection (50 flint axes) exhibited in the Museum of Podlasie in Bialystok. A new term for local Cretaceous flint has been introduced for the purpose of this study. Until now, this type of flint was known as Northeastern Flint, and although research to define this term has been done, it has never been fully finalized. Because of that, the author of this study has coined a new and more suitable term: Cretaceous flint from the interfluve of the Bug River and Neman. This includes a group of Cretaceous flints from the Podlasie area and contains all the local variations of it: Mielnik flint, Rybniki flint, flint from the Cretaceous beds and marls and Krasne Siolo flint

Balcer, B. 1975. Krzemień świeciechowski w kulturze pucharów lejkowatych: eksploatacja, obróbka i rozprzestrzenienie, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk
Balcer, B. 1986. Wytwórczość narzędzi krzemiennych w neolicie ziem Polski, Wrocław
Balcer, B. 2002. Ćmielów, Krzemionki, Świeciechów: związki osady neolitycznej z kopalniami krzemienia, Warszawa
Baltrūnas, V., Karmaza, B., Kulbickas, D. and Ostrauskas, T. 2006. Distribution of raw material for prehistoric flint artefacts in South Lithuania, Geografija 42 (2), 41–47
Barska, K. 2002. Nowe dane dotyczące powiązań kopalni krzemienia w Krasnym Siole z kulturą amfor kulistych. In M. Karczewska and M. Karczewski (eds), Badania archeologiczne w Polsce Północno-Wschodniej i na zachodniej Białorusi w latach 2000 – 2001, Białystok, 101–111
Bobrowski, P. and Sobkowiak-Tabaka, I. 2008. Makrolityczne narzędzia z krzemienia czekoladowego na Niżu Polski. In W. Borkowski, J. Libera, B. Sałacińska, and S. Sałaciński (eds), Krzemień czekoladowy w pradziejach, Warszawa-Lublin, 203–214
Budziszewski, J. and Grużdź, W. 2013. O technikach i metodach krzemieniarskich. In M. Przybyła, A. Szczepanek and P. Włodarczak (eds), Koszyce, stanowisko 3: przemoc i rytuał u schyłku neolitu, Kraków, 161–178
Cyrek, K. 1983. Surowce krzemienne w mezolicie dorzeczy Wisły i górnej Warty. In J. K. Kozłowski and S. K. Kozłowski (eds), Człowiek i środowisko w pradziejach, Warszawa, 106–113
Czarniausky, M. 1995. BY 1 Krasnaselsky, Grodna province. BY 2 Karpautsy, Grodna Provence, Archeologia Polona 33, 262–269
Dziedzic, A. 2011. Siekierki krzemienne z kolekcji Wandalina Szukiewicza z miejscowości Kaszety w zbiorach Muzeum Archeologicznego w Krakowie. In U. Stankiewicz and A. Wawrusiewicz (eds), Na rubieży kultur. Badania nad okresem neolitu i wczesną epoką brązu, Białystok, 321–332
Gieysztor-Szymczak, E. 1980. Płonka-Kozły, gm. Łapy, woj. białostockie stanowisko 1, Informator archeologiczny 14, 18–19
Gurina, N. 1976. Driewnije kriemniedobywajuszczije szachty na tierritorii SSSR, Leningrad
Grużdź, W. 2016. Sierpy z krzemienia ożarowskiego na tle wytwórczości narzędzi bifacjalnych z obszaru Małopolski i Wołynia na przełomie III i II tysiąclecia BC, Unpublished PhD thesis, Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw
Kalicki, T. and Kalicki, P. 2012. Mikroregion prahistorycznego górnictwa w Krasnym Siole (Zachodnia Białoruś) a zmiany wybranych komponentów środowiska geograficznego, Prace i Studia Geograficzne 50, 41–55
Kempisty, E. 1971. Kultura amfor kulistych na Mazowszu i Podlasiu, Materiały Starożytne i Wczesnośredniowieczne 1, 7–34
Kulczycka-Leciejewiczowa, A. 1996. Opis zabytków kamiennych: propozycja standaryzacji, Warszawa
Lepionka, H. 2015. Krzemienne rdzenie neolityczne ze stanowiska Brańsk 22, obiektu 31. Przyczynek do badań nad surowcem krzemiennym Polski Północno-Wschodniej, Unpublished BA thesis, Adam Mickiewicz University in Poznań
Libera, J. 2009. Czy siekiery krzemienne mogą być wyznacznikiem kultury amfor kulistych? In H. Taras and A. Zakościelna (eds), Hereditas praeteriti. Additamenta archaeologica et historica dedicata Ioanni Gurba Octogesimo Anno Nascendi, Lublin, 169–179
Libera, J. 2016. Siekiery kultury ceramiki sznurowej z Wyżyny Lubelskiej – próba identyfikacji. In P. Włodarczak, P. Jarosz and J. Libera (eds), Schyłek neolitu na Wyżynie Lubelskiej, Kraków, 479–492
Madsen, B. 1984. Flint axe manufacture in the Neolithic: experiments with grinding and polishing of thin-butted flint axes, Journal of Danish Archaeology 3, 47–62
Miecznikowski, Z. 2014. Neolityczne siekiery i topory ze zbiorów Muzeum Mazowieckiego w Płocku (T. 1), Płock
Nosek, P. 1967. Kultura amfor kulistych w Polsce, Wrocław
Obuchowski, W. 2003. Zabytki krzemienne i kamienne od paleolitu do wczesnej epoki żelaza z terenów Białorusi w zbiorach Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie, Warszawa
Piličiauskas, G. 2007. Titnago industrija Pietryčių Pabaltijyje 2900-1700 m. pr. Kr. gludintų titnaginių kirvių tyrimų duomenimip, Unpublished PhD thesis, University of Klaipeda in Vilnius
Pyżewicz, K., Grużdź, W. and Dmochowski, P. 2016. Lokalna wytwórczość form czworościennych w Wielkopolsce. Wstęp do problematyki. In W. Borkowski, B. Sałacińska and S. Sałaciński (eds), Krzemień narzutowy w pradziejach, Warszawa, 309–362
Szmit, Z. 1929. Badania osadnictwa epoki kamiennej na Podlasiu, Wiadomości Archeologiczne 10, 27–36
Szymczak, K. 1992. Północno-wschodnia prowincja surowcowa kultury Świderskiej, Łódź
Szymczak, K. 1995. Epoka kamienia Polski północno-wschodniej na tle środkowoeuropejskim, Warsaw
Vemming Hansen, P. and Madsen, B. 1983. Flint axe manufacture in the Neolithic: an experimental investigation of a flint axe manufacture site at Hastrup Vænget, East Zealand, Journal of Danish Archaeology 2, 43–59
Wawrusiewicz, A., Januszek, K. and Manasterski, D. 2015. Obiekty obrzędowe Pucharów Dzwonowatych z Supraśla. Złożenie darów, przejecie terenu czy integracja kulturow, Białystok
Wiślański, T. 1966. Kultura amfor kulistych w Polsce północno-zachodniej, Wrocław
Włodarczak, P. 2006. Kultura ceramiki sznurowej na Wyżynie Małopolskiej, Kraków
Wójcik, Z. 2005. Rybniki - „Krzemianka” - wprowadzenie geologiczne. In W. Borkowski and M. Zalewski (eds), Rybniki - „Krzemianka”. Z badań nad krzemieniarstwem w Polsce Północno-Wschodniej, Warszawa
Zalewski, M. 2007. Archeologia. Najdawniejsze dzieje Puszczy Knyszyńskiej, Warszawa – Białystok
Zalewski, M. 2011. O potrzebie i możliwościach badań nad wydobyciem krzemienia w pradziejach na Podlasiu. In U. Stankiewicz and A. Wawrusiewicz (eds), Na rubieży kultur. Badania na okresem neolitu i wczesną epoką brązu, Białystok, 297–303
Zalewski, M., Sałaciński, S. and Sałacińska, B. 2016. Eksploatacja krzemienia narzutowego w międzyrzeczu Bugu i Narwi. In W. Borkowski, B. Sałacińska and S. Sałaciński (eds), Krzemień narzutowy w pradziejach, Warszawa, 79–104