Tytuł:

Microliths from Graves of the Lublin-Volhynian at Site 2 in Książnice, Świętokrzyskie Voivodeship

Inny tytuł:

Sprawozdania Archeologiczne 70 (2018)

Twórca:

Kufel-Diakowska, Bernadeta ; Wilk, Stanisław

Wydawca:

Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk

Miejsce wydania:

Kraków

Data wydania/powstania:

2018

Opis:

il. ; 25 cm

Typ obiektu:

Czasopismo/Artykuł

Temat i słowa kluczowe:

eneolit ; lubelsko-wołyńska kultura ; trapezy ; groby ; funkcja

Abstrakt:

Trapezoidal flint microliths have been attributed to various early agricultural cultures in Central Europe. They are found in both settlements and cemeteries. The cemetery of the Lublin-Volhynian Culture in Książnice, Site 2, one of the two biggest necropolises of younger Danubian cultures in southern Poland, has provided the greatest number of trapezes. Use-wear analysis has revealed the manner in which trapezes were used and has shed some light on the reasons for the presence of these artifacts in graves. Microliths differ in terms of their shapes, their production and usage. The location of microliths within grave pits is heterogeneous, both in relation to the human remains and to other flint artifacts. We observe a different situation at the cemetery of the Jordanów Culture in Domasław, Site 10/11/12. Despite the fact that burial rites of both societies were similar in many respects, the distribution and the function of trapezes from graves in Domasław is quite uniform as compared to Książnice

Bibliografia:

Balcer B. 1983. Wytwórczość narzędzi krzemiennych w neolicie ziem Polski, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Bronowicki J., Domański G. and Kosicki A. 2001. Badania wielokulturowego stanowiska Ślęża 10, gm. Kobierzyce, woj. dolnośląskie. In K. Kraśniewska (ed.), Raport 96-99. Wstępne wyniki konserwatorskich badań archeologicznych w strefie budowy autostrad w Polsce za lata 1996-1999 (= Zeszyty Ośrodka Ratowniczych Badań Archeologicznych. Seria B: Materiały Archeologiczne), Warszawa: Wydawnictwo DiG, 107-129
Fischer A., Hansen P. V. and Rasmussen P. 1984. Macro and Micro Wear Traces on Lithic Projectile Points. Experimental Results and Prehistoric Examples, Journal of Danish Archaeology 3, 19-46
Furmanek M. and Mozgała-Swacha M. 2017. Chronologia absolutna cmentarzyska kultury jordanowskiej w Domasławiu. In B. Gediga (ed.), (= Archeologiczne Zeszyty Autostradowe 19. Badania na autostradzie A-4 14. Cmentarzysko ludności kultury jordanowskiej w Domasławiu, pow. wrocławski), Wrocław: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 179-196
Gibaja J. F. and Palomo A. 2004. Geometrics used as projectile points. Economic, social and ideological implications for the Neolithic societies of the 5th-3rd Millennium Cal. BC in Northeast Iberia, Trabajos de Prehistoria 61(1), 81-97
Kadrow S. 2009. Obrządek pogrzebowy kultury malickiej. In A. Czekaj-Zastawny (ed.), Obrządek pogrzebowy kultur pochodzenia naddunajskiego w neolicie Polski południowo-wschodniej (5600/5500-2900 BC), Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 53-66
Kadrow S., Czerniak L., Dobrzańska H., Golański A., Grabowska B., Kurgan-Przybylska M., Rola J., Rzepecki S., Sałacińska B., Suchorska-Rola M., Tunia K., Zakościelna A. and Zastawny A. 2009. Katalog źródeł – kultura malicka. In A. Czekaj-Zastawny (ed.), Obrządek pogrzebowy kultur pochodzenia naddunajskiego w neolicie Polski południowo-wschodniej (5600/5500-2900 BC), Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 217-258
Korobkova G. F. 1999. Narzędzia w pradziejach. Podstawy badania funkcji metodą traseologiczną, Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika
Kufel-Diakowska B. and Bronowicki J. in press. Problem użytkowania eneolitycznych grocików trzoneczkowatych, Śląskie Sprawozdania Archeologiczne 59
Kufel-Diakowska B., Wiśniewski A. and Chłoń M. 2017. Wyroby ze skał krzemionkowych w pochówkach kultury jordanowskiej stanowiska Domasław. In B. Gediga (ed.), (= Archeologiczne Zeszyty Autostradowe 19. Badania na autostradzie A-4 14. Cmentarzysko ludności kultury jordanowskiej w Domasławiu, pow. wrocławski), Wrocław: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 215-268
Kulczycka-Leciejewiczowa A. 1979. Pierwsze społeczeństwa rolnicze na ziemiach polskich kultury kręgu naddunajskiego. In W Hensel and T. Wiślański (eds.), Prahistoria ziem polskich 2. Neolit, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 19-164
Lammers-Keijsers Y., Verbaas A., Van Gijn A. and Pomstra D. 2014. Arrowheads without Traces: Not Used, Perfect Hit or Excessive Hafting Material? In J. Marreiros, N. Bicho and J. F. Gibaja (eds.), International Conference on Use-Wear Analysis Use-Wear 2012, Cambridge: Cambridge Scholars Publishing, 457-465
Márquez B., Gibaja J. F., González J. E., Ibáńez J. J. and Palomo A. 2008. Projectile point as signs of violence in collective burials during the 4th and the 3rd millennia cal BC, in the north-east of the Iberian penisula. In L. Longo and N. Skakun (eds.), “Prehistoric Technology” 40 years later: Functional Studies and the Russian Legacy (= British Archaeological Reports. International Series 1783), Oxford: Archaeopress, 321-326
Mateiciucová I. 2008. Talking stones: the chipped stone industry in Lower Austria and Moravia and the Beginnings of the Neolithic in Central Europe (LBK), 5700-4900 BC (= Dissertationes Archaeologicae Brunenses/Pragensesque 4), Brno, Praha: Masarykova univerzita
Nuzhnyĭ D. 1990. Projectile Damage on Upper Paleolithic Microliths. Use of Bow and Arrow among Pleistocene Hunters in the Ukraine. In B. Gräslund, H. Knutsson, K. Knutsson and J. Taffinder (eds.), The Interpretative Possibilities of Microwear Studies, Proceedings of the International Conference on Lithic Use-wear Analysis, 15th-17th February 1989 in Uppsala, Sweden (= Societas Archaeologica Upsaliensis 14), Uppsala: Societas Archaeologica Upsaliensis Department of Archaeology, 113-124
Osipowicz G. 2010. Narzędzia krzemienne w epoce kamienia na ziemi chełmińskiej. Studium traseologiczne, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Pyżewicz K. 2012. Tropem mezolitycznych łowców. Interpretacja funkcji zbrojników z wybranych stanowisk, Fontes Archaeologici Posnanienses 48, 97-110
Pyżewicz K. 2013. Inwentarze krzemienne społeczności mezolitycznych bytujących w zachodniej części Niżu Polskiego, Zielona Góra: Wydawnictwo Fundacji Archeologicznej
Van Gijn A. 2014. The materiality of Funnelbeaker burial practices: evidence from the microscope. In J. Marreiros, N. Bicho and J. F. Gibaja (eds.), International Conference on Use-Wear Analysis Use-Wear 2012, Cambridge: Cambridge Scholars Publishing, 693-701
Wilk S. 2004. Graves of the Lublin-Volhynian culture at site 2 in Książnice, district of Busko Zdrój. 2001/2002, 2003 exploration seasons, Sprawozdania Archeologiczne 56, 223-270
Wilk S. 2006. Graves of the Lublin-Volhynian culture at site 2 in Książnice, district of Busko Zdrój. 2004 exploration season, Sprawozdania Archeologiczne 58, 247-273
Wilk S. 2016. A New data about chronology of the impact of the Hunyadihalom-Lažňany horizon on Younger Danubian cultures north of the Carpathian Mountains, Recherches Archéologiques, Nouvelle Serie 8, 7-28
Wilk S. and Kufel-Diakowska B. 2016. The Lublin-Volhynian culture retouched blade daggers in light of usewear analysis of artefacts from burials at site 2 in Książnice, Poland, Archaeologia Polona 54, 151-165
Wilk S. and Szczepanek A. 2017. The first cremation traces in the Eneolithic period north of the Carpathian Mountains, Sprawozdania Archeologiczne 69, 353-372
Winiarska-Kabacińska M. 2008. Functional analysis as a tool for the interpretation of mortuary practices. A case study from the Corded Ware Culture graves at Zielona, southern Poland. In L. Longo and N. Skakun (eds.), “Prehistoric Technology” 40 years later: Functional Studies and the Russian Legacy (= British Archaeological Reports. International Series 1783), Oxford: Archaeopress, 331-335
Wiślański T. 1979a. Kształtowanie się miejscowych kultur rolniczo-hodowlanych. Plemiona kultury pucharów lejkowatych. In W Hensel and T. Wiślański (eds.), Prahistoria ziem polskich 2. Neolit, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 165-260
Wiślański T. 1979b. Dalszy rozwój ludów neolitycznych. Plemiona kultury amfor kulistych. In W. Hensel and T. Wiślański (eds.), Prahistoria ziem polskich 2. Neolit, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 261-300
Yaroshevich A., Kaufman D., Nuzhnyy D., Bar-Yosef O. and Weinstein-Evron M. 2010. Design and performance of microlith implemented projectiles during the Middle and the Late Epipaleolithic of the Levant: experimental and archaeological evidence, Journal of Archaeological Science 37(2), 368-388
Yaroshevich A. 2012. Experimentally obtained examples of projectile damage: cases of similar fracture types on microlithic tips and side elements, Bulgarian e-Journal of Archaeology 1/2012
Zakościelna A. 1996. Krzemieniarstwo kultury wołyńsko-lubelskiej ceramiki malowanej (= Lubelskie Materiały Archeologiczne 10), Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Zakościelna A. 2010. Studium obrządku pogrzebowego kultury lubelsko-wołyńskiej, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Zakościelna A. and Libera J. 2007. Geometric microliths in grave inventories of Neolithic cultures in Małopolska (south-eastern Poland). In M. Masojć, T. Płonka, B. Ginter and S. K. Kozłowski (eds.), Contributions to the Central European Stone Age, Wrocław: Instytut Archeologii Uniwersytet Wrocławski, 257-270

Czasopismo/Seria/cykl:

Sprawozdania Archeologiczne

Tom:

70

Strona pocz.:

243

Strona końc.:

268

Typ zasobu:

Tekst

Szczegółowy typ zasobu:

Artykuł

Format:

application/pdf

Identyfikator zasobu:

0081-3834 ; doi:10.23858/SA70.2018.012

Źródło:

IAiE PAN, sygn. P 244 ; IAiE PAN, sygn. P 245 ; IAiE PAN, sygn. P 243 ; kliknij tutaj, żeby przejść

Język:

eng

Prawa:

Licencja Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska

Zasady wykorzystania:

Zasób chroniony prawem autorskim. [CC BY-SA 3.0 PL] Korzystanie dozwolone zgodnie z licencją Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska, której pełne postanowienia dostępne są pod adresem: ; -

Digitalizacja:

Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk

Lokalizacja oryginału:

Biblioteka Instytutu Archeologii i Etnologii PAN

Dofinansowane ze środków:

Program Operacyjny Polska Cyfrowa, lata 2014-2020, Działanie 2.3 : Cyfrowa dostępność i użyteczność sektora publicznego; środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz współfinansowania krajowego z budżetu państwa ; Unia Europejska. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego

Dostęp:

Otwarty