Rozwój działalności gospodarczej jako wyraz „odradzania się” wsi na ziemi kłodzkiej = Entrepreneurship development as an indicator of rural revival in the Kłodzko Land

Szmytkie, Robert; Tomczak, Przemysław

doi:1642-4689

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

Rozwój działalności gospodarczej jako wyraz „odradzania się” wsi na ziemi kłodzkiej = Entrepreneurship development as an indicator of rural revival in the Kłodzko Land Szmytkie, RobertTomczak, Przemysław

Object structure

Rozwój działalności gospodarczej jako wyraz „odradzania się” wsi na ziemi kłodzkiej = Entrepreneurship development as an indicator of rural revival in the Kłodzko Land

Studia Obszarów Wiejskich = Rural Studies, t. 49

Szmytkie, Robert : Autor ; Tomczak, Przemysław : Autor

odradzanie się wsi ; depopulacja ; przedsiębiorczość ; obszary wiejskie ; Ziemia Kłodzka

W okresie powojennym na terenie ziemi kłodzkiej wystąpiły znaczące procesy depopulacji, które przyczyniły się do częściowego bądź całkowitego wyludnienia wielu wsi o położeniu peryferyjnym. Jedną z głównych przyczyn depopulacji był regres pozarolniczych form działalności gospodarczej na obszarach wiejskich (głównie turystyka i przemysł), które rozwijały się tu przed 1945 r. Stąd też region sudecki przez wielu badaczy zaliczany był do obszarów problemowych i to pomimo podejmowanych różnych prób jego aktywizacji. W ostatnich latach doszło jednak do zróżnicowania się tendencji zmian ludnościowych oraz do wzrostu przedsiębiorczości na obszarach wiejskich, co może świadczyć o „odradzaniu się” niektórych wsi. Wpływ na to mają przede wszystkim nowi mieszkańcy napływający tu głównie z obszarów miejskich. Napływ ludności przyczynia się nie tylko do wzrostu populacji czy przeobrażenia się struktur ludnościowych, ale również do rozwoju przedsiębiorczości (głównie w zakresie turystyki). Nowi mieszkańcy nie tylko aktywizują lokalną społeczność, ale też podejmują działalność gospodarczą, przyczyniając się do przeobrażenia charakteru funkcjonalnego poszczególnych wsi.

1. Bański J., 1999, Obszary problemowe w rolnictwie Polski, Prace geograficzne, 172, IGiPZ PAN, Warszawa.
2. Bański J., Czapiewski K., Szymańska M., Mazur M., 2014, Opracowanie koncepcji systemowego wsparcia przedsiębiorczości na obszarach wiejskich w ramach projektu pn. Rozwój przedsiębiorczości na terenach wiejskich – diagnoza, kierunki, rekomendacje dla polityki rozwoju obszarów wiejskich, Raport badawczy, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, IGiPZ PAN, Fundacja FDPA, Warszawa.
3. Borkowski J., Hryniewicz Z., Tomaszewski J., 1966, Granica rolno-leśna w Kotlinie Kamiennogórskiej, Komitet Zagospodarowania Ziem Górskich PAN, Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, 12.
4. Bryś K., Ojrzyńska H., 2010, Przemiany krajobrazu wsi górskich w Sudetach Wschodnich, [w:] W. Andrejczuk (red.), Krajobraz a turystyka, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG, 14, s. 157–173.
5. Chachaj J., 1978, Problem wsi zanikającej, Acta Universitatis Wratislaviensis, 324, Prace Instytutu Geograficznego, seria B, 2, s. 119–123.
6. Ciok S., 1991, Sudety. Obszar problemowy, Studia Geograficzne, 51, Acta Universitatis Wratislaviensis, 1236, Wrocław.
7. Ciok S., 1994, Rozwój osadnictwa na Dolnym Śląsku po II wojnie światowej. Tendencje i kierunki zmian, Studia Geograficzne LXI, Acta Universitatis Wratislaviensis, 1951, Wrocław.
8. Ciok S., 1995, Zmiany ludnościowe i osadnicze w Sudetach, Prace Instytutu Geograficznego, seria B, 12, Acta Universitatis Wratislaviensis, 1730, Wrocław, s. 51–64.
9. Eberhardt P., 1989, Regiony wyludniające się w Polsce, Prace Geograficzne IGiPZ PAN, 148, Warszawa.
10. Jerkiewicz A., Krawiec K., Zagożdżon A., 1979, Zmiany ludnościowe i osadnicze w Regionie Kłodzkim, Komitet Zagospodarowania Ziem Górskich PAN, Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, 223.
11. Latocha A., 2009, Land use changes and longer-term human-environment interactions in a mountain region, (Sudetes Mountains, Poland), Geomorphology, 108, s. 48–57. https://doi.org/10.1016/j.geomorph.2008.02.019
12. Latocha A., 2010, Współczesne zmiany kulturowo-przyrodnicze obszarów pogranicza na przykładzie Sudetów, [w:] S. Horska-Schwarz (red.), Problemy zagospodarowania, ochrony i monitoringu krajobrazów strefy przygranicznej, Problemy Ekologii Krajobrazu, 26, s. 181–194.
13. Latocha A., 2012, Changes in the rural landscape of the Polish Sudety Mountains in the post-war period, Geographia Polonica, 85(4), s. 13–21. https://doi.org/10.7163/GPol.2012.4.21
14. Latocha A., 2013, Wyludnione wsie w Sudetach. I co dalej?, Przegląd Geograficzny, 85 (3), s. 373–396. https://doi.org/10.7163/PrzG.2013.3.3
15. Latocha A., 2017, Odradzanie wsi? Przemiany ludnościowo-osadnicze na ziemi kłodzkiej w okresie powojennym, Studia Obszarów Wiejskich, 48, s. 31–52.
16. Miszewska B., 1979, Tendencje zmian ludnościowych w Sudetach na przykładzie rejonu noworudzkiego, Czasopismo Geograficzne, 50 (1–2), s. 75–86.
17. Miszewska B., 1989, Zmiany zaludnienia Sudetów w okresie powojennym, Czasopismo Geograficzne, 60 (2), s. 135–145.
18. Namyślak B., 2013, Działalności twórcze a rozwój miast. Przykład Wrocławia, Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego, 30, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław.
19. Pijet-Migoń E., Migoń P., 2014, Turystyka w kreatywnej wsi – studium przypadku wsi Dobków na Pogórzu Kaczawskim, Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu, 46, s. 129–139.
20. Potocki J., 2009, Funkcje turystyki w kształtowaniu transgranicznego regionu górskiego Sudetów, Wrocławskie Towarzystwo Naukowe, Wrocław.
21. Salwicka B., 1978, Zmiany w zaludnieniu i użytkowaniu ziemi wsi górskich Masywu Śnieżnika w strefie granicy rolno-leśnej, Prace Instytutu Geograficznego, seria B, 2, Acta Universitatis Wratislaviensis, 324, s. 71–87.
22. Salwicka B., 1983, Zmiany w zaludnieniu i użytkowaniu gruntów wsi górskich na wybranych obszarach przygranicznych Sudetów Kłodzkich, Studia Geograficzne, 32, Acta Universitatis Wratislaviensis, 506, s. 23–30.
23. Staffa M. (red.), 1992, Góry Bystrzyckie, Góry Orlickie, Słownik Geografii Turystycznej Sudetów, 14, Wydawnictwo PTTK "Kraj", Warszawa-Kraków.
24. Staffa M. (red.), 1993, Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie, Słownik Geografii Turystycznej Sudetów, 16, Wydawnictwo PTTK "Kraj", Warszawa.
25. Staffa M. (red.), 1996, Góry Stołowe, Słownik Geografii Turystycznej Sudetów, 13, Wydawnictwo PTTK "Kraj", Warszawa.
26. Szmytkie R., 2008, Nieistniejące wsie w Sudetach, [w:] M. Kulesza (red.), Czas i przestrzeń w naukach geograficznych. Wybrane problemy geografii historycznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 225–242.
27. Szmytkie R., 2015, Wiejska baza noclegowa powiatu kłodzkiego, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu, 15 (2), s. 245–260.
28. Szmytkie R., Kasprzak M., 2016, Rozwój osadnictwa na północnym skłonie Karkonoszy, Opera Corcontica, 53, s. 61–72.
29. Szmytkie R., Tomczak P., 2015, Współczesne tendencje zmian ludnościowych i funkcjonalnych na obszarach wiejskich Ziemi Kłodzkiej, Studia Obszarów Wiejskich, 37, s. 181–194. https://doi.org/10.7163/SOW.37.11
30. Szmytkie R., Tomczak R., 2017, Revival of rural settlements in Kłodzko Land, Geographia Polonica, 90(3), s. 319–333. https://doi.org/10.7163/GPol.0097
31. Szmytkie R., Zajączkowski J., 2013, Educational farms as an agritourist product on example of the Lower Silesia Region, [w:] J. Wyrzykowski, J. Marak (red.), Tourism Role in the Regional Economy, 4, Regional Tourism Product – Theory and Practice, University of Business in Wroclaw, Wroclaw, s. 250–264.
32. Tomaszewski J., 1968, Zmiany ludnościowe w osiedlach sudeckich ze szczególnym uwzględnieniem powiatów Jelenia Góra i Bystrzyca Kłodzka, Komitet Zagospodarowania Ziem Górskich PAN, Problemy Zagospodarowania Ziem Górskich, 6.
33. Wolski O., 2017, Odnowa wsi jako przedmiot badań. Ewolucja i systematyzacja pojęcia, Wieś i Rolnictwo, 2 (175), s. 119–146.
34. Zagożdżon A., 1983, Modele sieci osadniczej w rejonach górskich na tle współczesnych procesów przemian osadnictwa, Studia Geograficzne, 32, Acta Universitatis Wratislaviensis, 506, s. 31–47.
35. Zagożdżon A., 1990, Wybrane problemy ludnościowe Sudetów na tle rozwoju regionalnego, Studia KPZK PAN, 96, s. 95–111.