The Saddle in the act of penance, on a divine horse with a flag attached on the battlefield in the Middle Ages

Szymczak, Jan

doi:10.23858/FAH29.2016.015

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

The Saddle in the act of penance, on a divine horse with a flag attached on the battlefield in the Middle Ages Szymczak, Jan

Object structure

The Saddle in the act of penance, on a divine horse with a flag attached on the battlefield in the Middle Ages

Fasciculi Archaeologiae Historicae. Fasc. 29 (2016)

Szymczak, Jan

Institute of Archaeology and Ethnology of Polish Academy of Sciences ; Polish Academy of Sciences. Łódź Branch

jeździec ; siodło ; osiodłany koń ; kara ; chorągiew ; średniowiecze

The saddle together with other forms of horse tack and equestrian equipment have considerably contributed to the subdual of the horse to man. Most probably, this is the reason why it has played a significant role in armiscara=harmiscara, a symbolic act of submission and reconciliation as well as public penance. The saddle made it possible for a rider to sit on a horse in balance. Besides, sitting high in the saddle, the rider gained advantage over footmen and consequently enjoyed a dominant position on the battlefield. A saddled horse served both the Slavic gods Svetovit and Triglav and divine knights conquering evil such as Archangel Michael or the saints George, Florian, Eustace, Martin. In addition to the above cultural issues, the present article also contains an analysis of a military connection between the saddle and the banner used as a means of commanding a tactical unit, noticeably called a banner. All the relevant examples come from the Battle of Płowce, fought in 1331, the battles of Grunwald and Koronowo – 1410

Banaszkiewicz J. 2002. Czym była i jak została zniszczona chorągiew Świętowita (Saxo Grammaticus, ‘Gesta Danorum’, XIV, 39, 14-28). In: A. Rachuba, S. Górzyński and H. Manikowska (eds.), Heraldyka i okolice. Warszawa, 57-70
Biskup M. 1963. Analiza bitwy pod Płowcami i jej dziejowego znaczenia. „Ziemia Kujawska” 1, 73-104
Bochan J.M. 2001. [Ю.М. Бохан] Rysztunak verchavogo kania v Vialikim Kniastvie Litovskim v XIV-XVI stst. Ю.М. Бохан] Rysztunak verchavogo kania v Vialikim Kniastvie Litovskim v XIV-XVI stst. [Рыштунак верхавога каня ў Вялікім Княстве Літоўскім y XIV-XVI стст.], „Materialy Pa Arhealogii Bielarusi” 3 [„Maтэpыялы Пa Apxeaлoгii Бeлapyci” Nº 3. Mińsk [Miнcк], 218-223
Bołdyrew A. 2005. Produkcja i koszty uzbrojenia w Polsce XVI wieku. Warszawa
Bołdyrew A. 2016. Equus Polonus. Koń w wojsku polskim w XVI wieku. Piotrków Trybunalski
Cange C. du 1937. Glossarium mediae et infimae latinitatis conditum a Carolo du Fresne domino du Cange actum 1. Paris
Czwojdrak B. 2007. Jastrzębce w ziemi krakowskiej i sandomierskiej do połowy XV w. Kraków
Dalewski Z. 2005. Rytuał i polityka. Opowieść Galla Anonima o konflikcie Bolesława Krzywoustego ze Zbigniewem, Warszawa
Dalewski Z. 2008. Ritual and Politics. Writing the History a Dynastic Conflict in Medieval Poland. Leiden, Boston
Gawęda S. 1959. Udział finansowy Krakowa w wojnie trzynastoletniej. „Małopolskie Studia Historyczne” 2 (2/3), 19-33
Gieysztor A. 1982. Mitologia Słowian. Warszawa
Górski K. 1902. Historya artyleryi polskiej. T. Korzon (ed.), Warszawa
Januszek-Sieradzka (ed.), Curia Jagiellonica. Studia z dziejów dworu i kultury dworskiej w XV-XVI wieku. Lublin, 71-99
Jawoszek J. 2009. Wyroby złotnicze Zygmunta Augusta i ich twórcy w latach 1544-1548. In: A. Jurek T. 1993. Uwagi o bitwie pod Płowcami. „Ziemia Kujawska” 9, 77-97
Jurek T. 1993. Postscriptum do „Uwag o bitwie pod Płowcami”. „Ziemia Kujawska” 9, 287-289
Jurek T. 1995. O Płowcach znowu słów kilka. „Ziemia Kujawska” 11, 143-145
Jurek T. 2002. Radziejowskie pole (27 IX 1331 roku). In: D. Karczewski (ed.), Radziejów poprzez stulecia. Włocławek, Radziejów, 99-123
Kiersnowscy T. and R. 1970. Życie codzienne na Pomorzu wczesnośredniowiecznym. Wiek X-XII,. Warszawa
Kirpičnikov A. N. 1973. [Кирпичников А. Н.] Snaražene vsadnika i vierchovogo konia na Rusi IX-XIII vv. [Кирпичников А. Н.] Snaražene vsadnika i vierchovogo konia na Rusi IX-XIII vv. [Снаряжение всадника и верхового коня на Руси IX-XIII вв.]. Leningrad [Ленинград]
Kopaliński W. 1990. Słownik symboli. Warszawa
Lewicka-Rajewska U. 2004. Arabskie opisanie Słowian. Źródła do dziejów średniowiecznej kultury. Wrocław
Lewicki T. 1954. Średniowieczne źródła arabskie i perskie o hodowli zwierząt domowych u Słowian. „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 2 (3), 444-469
Lichończak-Nurek G. 1996. Wojciech Jastrzębiec arcybiskup i mąż stanu (ok. 1362-1436). Kraków
Ławrynowicz O. 2005. Treści ideowe broni rycerskiej w Polsce wieków średnich. Acta Archaeologica Lodziensia 51. Łódź
Maisel W. 1982. Archeologia prawna Polski. Warszawa, Poznań
Maisel W. 1989. Archeologia prawna Europy. Warszawa, Poznań
Mycielski J. 1907. Inwentarz skarbca książąt mazowieckich Konrada i Janusza z roku 1494. „Sprawozdania Komisji do Badania Historii Sztuki w Polsce” 8 (1-2), CLX
Nadolski A. 2010. Grunwald. Problemy wybrane (2nd ed.). Wodzisław Śląski, Łódź
Nowakowski A. 1988. O wojskach Zakonu szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie zwanego krzyżackim. Olsztyn
Nowakowski P. A. 2007. Siodło bojowe w późnośredniowiecznej Polsce (The Battle Saddle in Late Medieval Poland). „Archaeologia Historica Polona” 17 (Studia z dziejów wojskowości, budownictwa, kultury), 161-176
Nowakowski P. A. 2008. Remarks on the Construction, Evolution and Use of the War Saddle in Late Medieval Poland. „Fasciculi Archaeologiae Historicae” 21, 61-73
Ptak J. 1995. Jeszcze o bitwie pod Płowcami. „Ziemia Kujawska” 11, 131-142
Ptak J. 2002. Chorągiew w komunikacji społecznej w Polsce piastowskiej i jagiellońskiej. Lublin
Puchalska J. 1989. Rząd konia rycerskiego w okresie średniowiecza na terenie Polski. „Muzealnictwo Wojskowe” 4, 378-410
Samsonowicz A. 1982. Wytwórczość skórzana w Polsce wczesnofeudalnej. Wrocław et al
Spieralski Z. 1961. Bitwa pod Koronowem 10 X 1410. In: Bitwa pod Koronowem 10 X 1410. Materiały z sesji naukowej zorganizowanej w Bydgoszczy w 550 rocznicę bitwy. Bydgoszcz, 47-67
Strzyż P. 2009. Płowce 1331. Warszawa
Szymczak J. 1989. Produkcja i koszty uzbrojenia rycerskiego w Polsce XIII-XV w. Łódź
Szymczak J. 1990. Organizacja produkcji i ceny uzbrojenia. In: A. Nadolski (ed.), Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1350-1450. Łódź, 303-329
Szymczak J. 2003. Ceny broni, koni i oporządzenia jeździeckiego. In: A. Nowakowski (ed.), Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1450-1500 (2nd ed.). Toruń, 269-281
Świętosławski W. 2003. Zbroja końska, rząd i oporządzenie jeździeckie. In: A. Nowakowski (ed.), Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1450-1500 (2nd ed.). Toruń, 109-118
Tulisow J. 1970. Rycerski rząd koński w Polsce średniowiecznej. „Koń Polski” 5 (3), 48-49
Tulisow J. 1970. Rycerski rząd koński w Polsce średniowiecznej. „Koń Polski” 5 (4), 45-46
Wawrzonowska Z. 1990. Rząd koński i oporządzenie jeździeckie. In: A. Nadolski (ed.), Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1350-1450. Łódź, 179-194
Zajączkowski S. 1929. Polska a Zakon krzyżacki w ostatnich latach Władysława Łokietka. Lviv
Ziółkowski K. 2013. Bitwa pod Radziejowem-Płowcami 27 września 1331 roku. Zwycięstwo czy porażka. In: A. Niewiński (ed.), Człowiek i wojna. Z dziejów wojskowości polskiej i powszechnej. Oświęcim, 50-67
Zonenberg S. 1994. Kronika Wiganda z Marburga. Bydgoszcz
Żygulski Jr. Z. 1959. Ze studiów nad dawną sztuką siodlarską. „Rozprawy i Sprawozdania Muzeum Narodowego w Krakowie” 5, 41-108
Żygulski Jr. Z. 1982. Broń w dawnej Polsce na tle uzbrojenia Europy i Bliskiego Wschodu. Warszawa