New data on Aricia agestis (Lepidoptera: Lycaenidae), its life history and occurrence in the Podkarpacie region of Poland

Bury, Jarosław

doi:10.3161/00159301FF2016.59.1.029

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

New data on Aricia agestis (Lepidoptera: Lycaenidae), its life history and occurrence in the Podkarpacie region of Poland Bury, Jarosław

Object structure

New data on Aricia agestis (Lepidoptera: Lycaenidae), its life history and occurrence in the Podkarpacie region of Poland

Nowe dane o Aricia agestis (Lepidoptera: Lycaenidae), jego biologii i występowaniu w regionie polskiego Podkarpacia ; New date on Aricia agestis from Podkarpacie in Poland ; Fragmenta Faunistica, vol. 59, no. 1

Bury, Jarosław (Autor)

Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk

Warszawa

2016

29-37 p. : il. ; 24 cm

Czasopismo/Artykuł

expansion range ; host plant ; Geranium phaeum ; life history ; Polish Carpathian Foothills ; south-eastern Poland

Aricia agestis (Lycaenidae) is a widespread and not endangered species, however its biology is poorly known in Poland. Helianthemum nummularium L. (Cistaceae) and Erodium cicutarium L., Geranium pratense L., Geranium sanquineum L., and Geranium pusilum L. (Geraniaceae) were mentioned as larval host plants from Poland so far, but no data about preimaginal stages of the species were known from south-eastern part of the country. From 2009 up to 2014 many new records of imagines of A. agestis were revealed in mountain and sub-mountain zones of Podkarpacie region, where A. agestis was known from few isolated localities. Additionally, during the observations carried out in 2012 in central and south Podkarpacie region, eggs and early instar caterpillars (L1 & L2) of the secondgeneration were found for the first time in nature on Geranium phaeum L. (Lipnik), and their occurrence on G. pratense L. was detected at the locality of Markowa. Interactions of caterpillars with ants were not recorded. In conclusion, A. agestis is in expansion in mountain and sub-mountain zones of Podkarpacie region (south-easternPoland) and Geranium phaeum L. is established as the new larval host plants of A. agestis from Poland.

AAGAARD K., HINDAR K., PULLIN A. S., JAMES C. H., HAMMARSTEDT O., BALSTAD T. & HANSSEN O. 2002. Phylogenetic relationships in brown argus butterflies (Lepidoptera: Lycaenidae: Aricia) from north-western Europe. Biological Journal of the Linnean Society 75: 27‒37.
ADAMSKI P., KOSIOR A. & WITKOWSKI Z. 2010. Zmiany fauny owadów zapylających w otoczeniu Zespołu Zbiorników Wodnych Czorsztyn ‒ Niedzica ‒ Sromowce Wyżne. In: SOJA R., KNUTELSKI S. & BODZIARCZYK J.(eds), Pieniny ‒ Zapora – Zmiany, pp. 185–193. Monografie Pienińskie 2: 1–329.
ALLAN P.B.M. 1949. Larval foodplants, a vade-mecum for the field lepidopterist. Watkins & Doncaster, London, 126 pp.
ASHER J. M., WARREN M. S., FOX R., HARDING P., JEFFCOATE G. & JEFFCOATE S. 2001. The Millennium Atlas of Butterflies in Britain and Ireland. Oxford University Press, Oxford, 334 pp.
BIELEWICZ M. 1973. Motyle większe (Macrolepidoptera) Bieszczadów Zachodnich i Pogórza Przemyskiego. Roczniki Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, Przyroda 7: 1–170.
BŁESZYŃSKI S., RAZOWSKI J. & ŻUKOWSKI R. 1965. Fauna motyli Pienin. Acta Zoologica Cracoviensia 10: 375–493.
BURY J. 2010. Leksykon ‒ motyle, pp. 137‒171, In: BUSZKO J., BURY J. & WIATRAK Z. Najpiękniejsze motyle i trzmiele Podkarpacia. Libra, Rzeszów, 171 pp.
BUSZKO J. & MASŁOWSKI J. 1993. Atlas motyli Polski. Część I. Motyle dzienne (Rhopalocera). Image, Warszawa, 269 pp.
BUSZKO J. & MASŁOWSKI J. 2008. Motyle dzienne Polski, Wydawnictwo "Koliber", Nowy Sącz, 274 pp.
BUSZKO J. 1997. Atlas rozmieszczenia motyli dziennych w Polsce [A distribution atlas of butterflies in Poland]1986‒1995. Turples, Toruń, 170 pp.
BUSZKO J. & OLSZEWSKI P. 2010. Comparative study on the biology of Aricia agestis and Aricia artaxerxes (Lepidoptera). Acta Biologica Cracoviensia, Series Botanica 52 (suppl. 1): 50.
ČÍŽEK O., MALKIEWICZ A., BENEŠ J. & TARNAWSKI D. 2015. Denní motýli v Krkonoších, atlas rozšíření / Motyledzienne w Karkonoszach, atlas rozmieszczenia. Správa KRNAP & Dyrekcja KPN, 328 pp.
EBERT G. 1991. Die Schmetterlinge Baden-Württembergs. Band 2, Tagfalter II. Stuttgart (Ulmer), 535 pp.
FIEDLER K. 1991 [1989]. European and North West African Lycaenidae and their associations with ants. Journal of Research on the Lepidoptera 28: 239–257.
FIEDLER K. 1994. Lycaenid butterflies and plants: is myrmecophily associated with amplified hostplant diversity? Ecological Entomology 19: 79–82.
FIEDLER K. 1995. Associations of lycaenid butterflies with ants in Turkey. In: HESSELBARTH G., VAN OORSCHOT H. &WAGENER S. (eds.), Die Tagfalter der Türkei unter Berücksichtigung der angrenzenden Länder, vol. 1, pp. 437–450. Verlag S. Wagener, Bocholt.
FIEDLER K. 2006. Ant-associates of Palaearctic lycaenid butterfly larvae (Hymenoptera: Formicidae; Lepidoptera:Lycaenidae) – a review. Myrmecologische Nachrichten 9: 77–87.
FIEDLER K. & HUMMEL V. 1995. Myrmecophily in the brown argus butterfly, Aricia agestis (Lepidoptera:Lycaenidae): Effects of larval age, ant number and persistence of contact with ants. Zoology 99: 128–137.
FOX R., ASHER J. M., BRERETON T., ROY D. B. & WARREN M. S. 2006. The state of butterflies in Britain and Ireland. Nature Bureau, Newbury, 112 pp.
FOX R., BRERETON T., ASHER J. M., BOTHAM M. S., MIDDLEBROOK I., ROY D. B. & WARREN M. S. 2011. The state ofthe UK's butterflies 2011. Butterfly Conservation and the Centre for Ecology and Hydrology, Wareham, Dorset,16 pp.
GÓRNICKI A. & TOMASIAK Z. 2010. Motyle i trzmiele Podkarpacia. Oddział Przemyski Ligi Ochrony Przyrody, Przemyśl, 103 pp.
HEATH J., POLLARD E. & THOMAS J. A. 1984. Atlas of butterflies in Britain and Ireland. Viking, Harmondsworth, UK, 158 pp.
HESSELBARTH G., VAN OORSCHOT H. & WAGENER S. 1995. Die Tagfalter der Türkei: unter Berücksichtigung derangrenzenden Länder. 3 Vols. Verlag S. Wagener, Bocholt, Vol. (1+2): 1354 pp., 3: 847 pp.
KLIMCZUK P. 2005, The larval host plant of Polyommatus eroides (Frivaldszky, 1835), (Lycaenidae) from Poland withcomments on the life history. Nota Lepidopterologica 28: 103–111.
KONDRACKI, J. 2002. Geografia regionalna Polski. PWN, Warszawa, 444 pp.
KOCSIS M. & HUFNAGEL L. 2011. Impacts of climate change on lepidoptera species and communities. Applied Ecology and Environmental Research 9: 43–72.
KRZYWICKI M. 1959. Lycaenidae, Erycinidae. In: Klucze do oznaczania owadów Polski, part XXVII, (61–62). PWN,Warszawa, 64 pp.
KRZYWICKI M. 1963. Przyczynek do znajomości fauny Rhopalocera Tatr Polskich (Lepidoptera), Annales Zoologici 21: 151–222.
KRZYWICKI M. 1982. Monografia motyli dziennych Polski. Papilionoidea i Hesperioidea (Lepidoptera). Lublin, 364pp., 168 map, 17 tabl., 4 tabele (msc.).
KSIB. MAPA BIORÓŻNORODNOŚCI [online], Krajowa Sieć Informacji o Bioróżnorodności. Available athttp://baza.biomap.pl (16 Dec 2014).
KUBASIK W., RYBSKA E. & WALCZAK U. 1996. Uwagi o motylach dziennych (Lepidoptera, Rhopalocera) Beskidu Niskiego. Wiadomości Entomologiczne 15: 59.
KUDRNA O. 2002. The distribution Atlas of European Butterflies. Oedippus, 20: 1–343.
KUDRNA O., HARPKE A., LUX K., PENNERSTORFER J., SCHWEIGER O., SETTELE J. & WIEMERS M. 2011. Distributionatlas of butterflies in Europe. Gesellschaft für Schmetterlingschutz, Halle, Germany, 576 pp.
LAFRANCHIS T. 2007. Motyle dzienne. Przewodnik terenowy i klucz do rozpoznawania. Multico, Warszawa, 379 pp.
MALLET J., WYNNE I. R. & THOMAS C. D. 2010. Hybridisation and climate change: brown argus butterflies in Britain (Polyommatus subgenus Aricia). Insect Conservation and Diversity 3: 192–199.
NOWAK T., URBISZ A., KAPUSTA P. & TOKARSKA-GUZIK B. 2011. Distribution patterns and habitat preferences ofmountain vascular plant species in the Silesian Uplands (Southern Poland). Polish Journal of Ecology 59: 219–234.
OLBRYCHT T. & PĄCZKA G. 2004. Motyle dzienne (Rhopalocera) Rzeszowa. Zeszyty Naukowe Południowo-Wschodniego Oddziału Polskiego Towarzystwa Inżynierii Ekologicznej i Polskiego Towarzystwa Gleboznawczego, Oddział w Rzeszowie, 5: 21-26.
OLBRYCHT T. & BURY J. 2010. Motyle dzienne (Rhopalocera) okolic Husowa. In: UCHMANN A. (ed.) Husów - wieś naPogórzu Dynowskim w ujęciu monograficznym, pp. 104-112, Zeszyty Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnegoim. Wincentego Stysia, (2). Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne im. Wincentego Stysia, Urząd Gminy Markowa. Husów, 591 pp.
OLBRYCHT T. & BURY J. 2011. Specjalny obszar ochrony siedlisk Nad Husowem (PLH180025). In: ROGAŁA, D.,MARCELA, A. (eds.), Obszary NATURA 2000 na Podkarpaciu, pp. 236-239. RDOŚ [Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska], Rzeszów, 351 pp.
OLBRYCHT T., BURY J. & BABULA P. J. 2005. Motyle dzienne (Rhopalocera) gminy Markowa. Zeszyty Naukowe Południowo-wschodniego Oddziału Polskiego Towarzystwa Inżynierii Ekologicznej i Polskiego Towarzystwa Gleboznawczego, Oddział w Rzeszowie, 6: 77–85.
OLSZEWSKI 2010. Bionomia modraszka agestis (Aricia agestis) oraz modraszka artaxerxes (Aricia artaxerxes). MasterThesis. Nicolaus Copernicus University. Faculty of Biology and Earth Sciences, Dpt. of General and Molecular Biology, 46 pp.
PATEMAN R. M., HILL J. K., ROY D. B., FOX R. &THOMAS C. D. 2012. Temperature-dependent alterations in host usedrive rapid range expansion in a butterfly. Science 336: 1028–30.
PAWŁOWSKI J. 2009. Cenne bezkręgowce naziemne Magurskiego Parku Narodowego i terenów ościennych. In:GÓRECKI A. & ZEMANEK B., (eds), Magurski Park Narodowy. Monografia Przyrodnicza, pp. 132–146. Krempna– Kraków, 269 pp.
PAWŁOWSKI J. 2011. Karpaty polskie jako ostoja i azyl zagrożonych gatunków bezkręgowców. Polish Carpathian Mtsas a refugium of the endangered species of invertebrates. Roczniki Bieszczadzkie 19: 231–245.
PRZYBYŁOWICZ Ł. 2000. Motyle (Lepidoptera) Bieszczadów Zachodnich. Monografie Bieszczadzkie 8: 251–303.
PARMESAN C. 2006. Ecological and Evolutionary Responses to Recent Climate Change. Annual Review of Ecology, Evolution, and Systematics 37: 637–669.
RADULOVIĆ N. S. & DEKIĆ M. S. 2013. Volatiles of Geranium purpureum Vill. and Geranium phaeum L.:Chemotaxonomy of Balkan Geranium and Erodium Species (Geraniaceae), Chemistry & Biodiversity 10: 2042–2052
ROMANISZYN J. & SCHILLE F. 1929. Fauna motyli Polski. I. Prace monograficzne Komisji Fizjograficznej 6: 1–552.
SAÑUDO-RESTREPO C. P., DINCĂ V., TALAVERA G. & VILA R. 2012 Biogeography and systematics of Aricia butterflies (Lepidoptera, Lycaenidae), Molecular Phylogenetics and Evolution 66: 369–379.
SCHEFFNER J. 1925. Die Schmetterlinge aus der Umgebung von Olchowa. I. Teil: Die Tagfalter. Societas entomologica 40: 38–39.
SETTELE J., KUDRNA O., HARPKE A., KUEHN I., VAN SWAAY C., VERONIK R., WARREN M., WIEMERS M., HANSPACHJ., HICKLER T., KUEHN E., VAN HALDER I., VELING K., VLIEGENTHART A., WYNHOFF I. & SCHWEIGER O. 2008.Climatic Risk Atlas of European Butterflies, Biorisk 1 (Special Issue), 710 pp.
SIELEZNIEW M. & DZIEKAŃSKA I. 2010. Motyle dzienne. Multico, Warszawa, 335 pp.
SWAAY C. A. M. van & WARREN M. 1999. Red data book of European butterflies (Rhopalocera). Nature and Environment, No 99. Council of Europe Publishing, Strasbourg, 260 pp.
SWAAY C. A. M. van, CUTTELOD A., COLLINS S., MAES D., LOPEZ MUNGUIRA M., ŠAŠIĆ M., SETTELE J., VEROVNIKR., VERSTRAEL T., WARREN M., WIEMERS M. & WYNHOF I. 2010. European Red List of Butterfies Luxembourg, Publications Office of the European Union, 47 pp.
SWAAY C. A. M. van, WARREN M. & GRILL A. 1997. Threatened butterflies in Europe: Provisional Report.Wageningen, the Netherlands: De Vlinderstichting (Dutch Butterfly Conservation), (Report no. VS97.25) and Wareham, UK: British Butterfly Conservation.
SZAFER W., KULCZYŃSKI S. & PAWŁOWSKI B. 1988. Rośliny Polski. I. PWN, Warszawa, 464 pp.
TARRIER M. & DELACRE J. 2008. Les Papillons de jour du Maroc. Guide d’identification et de bio-indication. Biotope, Mèze (Collection Parthénope), Muséum national d’Histoire naturelle, Paris, 480 pp.
TOLMAN T. & LEWINGTON R. 1997. Butterflies of Britain and Europe. Harper Collins, London, UK, 320 pp.
TSHIKOLOVETS V. V. 1998. The butterflies of Palaearctic Asia. Vol. 1. The Butterflies of Turkmenistan. Konvoj Ltd.,Brno, 237 pp.
TSHIKOLOVETS V. V. 2003. Butterflies of Eastern Europe, Urals and Caucasus: An Illustrated Guide.Konvoj Ltd., Kyiv-Brno, 176 pp.
TSHIKOLOVETS V. V. 2005. The butterflies of Palaearctic Asia. Vol. 6. The Butterflies of Kyrgyzstan. Konvoj Ltd.,Brno-Kyiv, 512 pp.
TSHIKOLOVETS V. V., YAKOVLEV R. V. & KOSTERIN O. 2009. The butterflies of Palaearctic Asia. Vol. 7. TheButterflies of Altai, Sayans and Tuva (South Siberia). Konvoj Ltd., Kyiv-Pardubice, 374 pp.
TUZOV V. K., BOGDANOV P. V., DEVYATKIN A. L., KAABAK L. V., KOROLEV V. A., MURZIN V. S., SAMODUROV G.D. & TARASOV E. A. 2000. Guide to the butterflies of Russia and adjacent territories (Lepidoptera, Rhopalocera). Hesperiidae, Papilionidae, Pieridae, Satyridae. Volume 2. Pensoft, Sofia-Moscow, 580 pp.
WARECKI A. 2010. Motyle dzienne Polski Atlas bionomii. Wydawnictwo Koliber, Nowy Sącz, 320 pp.
WENTA J. 2010. Motyle Tatrzańskiego Parku Narodowego. Wydawnictwo Tatrzańskiego Parku Narodowego, Zakopane, 175 pp.
WIECH K. & ZIĘBA A. 2010. Motyle i trzmiele na bieszczadzkich kwiatach. Bieszczadzki Park Narodowy, Ustrzyki Górne, 199 pp.
WITKOWSKI Z. J., KRÓL W. & SOLARZ W. 2003. Carpathian List Of Endangered species. WWF and Institute of Nature Conservation, Polish Academy of Sciences, Vienna-Kraków, 84 pp.
ZAJĄC, A. & ZAJĄC M. 2001. Distribution Atlas of Vascular Plants in Poland. Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 716 pp.