Problemy nieformalnych opiekunów seniorów w rodzinie – kwestia ważna czy mało ważna? Rozważania niearbitralne = Problems of informal seniors' caregivers in the family - an important or negligible issue? Non-arbitrary reflections

Musialik, Wanda

doi:1642-4689

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

Problemy nieformalnych opiekunów seniorów w rodzinie – kwestia ważna czy mało ważna? Rozważania niearbitralne = Problems of informal seniors' caregivers in the family - an important or negligible issue? Non-arbitrary reflections Musialik, Wanda

Object structure

Studia Obszarów Wiejskich = Rural Studies, t. 41 ; Rural Studies

Polityka rolna -- Polska -- 1990- -- czasopisma [KABA] ; Wsie -- czasopisma [KABA] ; Wsie -- Polska -- 1990- -- czasopisma [KABA] ; nieformalni opiekunowie osób starszych z terenów wiejskich ; nieodpłatna praca kobiet ; syndrom opiekuna ; Caregiver Stress Syndrome ; wykluczenie społeczne

W artykule przedstawiono wybrane problemy nieformalnych opiekunów osób starszych w rodzinie z terenów wiejskich1 . Oszacowano ekonomiczny wymiar ich nieodpłatnej pracy. Przedstawiono strukturę opiekunów seniorów w rodzinach pod względem wieku, poziomu edukacji, stanu cywilnego, a także sektora zatrudnienia pracujących i rodzaju zajęć niezatrudnionych osób. Dane dotyczące wsi zestawiano z danymi charakteryzującymi sytuację w miastach. Na podstawie przeglądu literatury z zakresu gerontologii, pielęgniarstwa i zdrowia publicznego określono zagrożenia zdrowotne i społeczne związane z podjęciem roli opiekuna osób „u schyłku życia”. Stwierdzono, że wiedza teoretyczna z zakresu CSS (Caregiver Stress Syndrome) – do polskojęzycznych publikacji specjalistycznych trafiająca w ostatnich pięciu latach – nie znajduje odzwierciedlenia w praktycznych działaniach na rzecz wsparcia potrzeb nieformalnych opiekunów seniorów w rodzinach. Uwaga publiczna skupia się na seniorach, pozostawiając osoby, które sprawują nad nimi pieczę w swoistym kręgu wykluczenia.

1. 100 razy wigor. Powstaną domy dziennego pobytu seniora – obiecuje minister_www.samorzad.pap.pl/depesze/wiadomosci_centralne/148894/100-_ 25.06.2015.
2. Bednarska M., 1976, Etnografia Polski. Przemiany kultury ludowej, t. 1, Ossolinem, Wrocław.
3. Błędowski P., Szatur-Jaworska B., Szweda-Lewandowska Z., 2012, Raport na temat sytuacji osób starszych w Polsce, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa.
4. Bochnia: Zostawiła ojca i wyjechała na wakacje. Ten zmarł, www.wiadomosci.onet.pl/krakow/bochnia-zostawila-ojca-i-wyjechala-na-wakacje-ten-zmarl/s1edv_2.04.14
5. Brzostek A., 2015, Od 2015 roku zmiany wspecjalnym zasiłku opiekuńczym, www.praca.gazetaprawna.pl/artykuly/842192,specjalny-zasilek-opiekunczy-2015-zmiana-kryetum-dochodowego.html_27.03.15
6. Czekanowski P., 2006, Family carers of elderly people, [w:] B. Bień (red.), Family caregiving of the elderly in Poland, Wydawnictwo Uniwersyteckie, Białystok.
7. Dzienio K. Lach M., 1983, Polityka ludnościowa europejskich krajów socjalistycznych, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
8. Eile S., 1973, Światopogląd powieści, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wrocław.
9. Fauve-Chamoux A., 1991, Starość i starzenie się w rodach pirenejskich w XVIII-XIX w. Przeszłość demograficzna Polski, 18, s. 225–244.
10. Godlewska J., 1984, Urlop i zasiłek macierzyński, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa.
11. Gorlach K. (red.), 2000, Raport o Rozwoju Społecznym 2000, https://books.google.pl/books? id=iTDFSECe0e8C&printsec=frontcover&dq=inauthor:%22UNDP+Polska%22&hl=pl&sa=X&ei=cePBVMmiKcP0aMXZgqgL&ved=0CDMQ6AEwBA#v=onepage&q&f=false_22.01.15
12. Graniewska D., Balcerzak-Paradowska B., Staszewska D., 1991, Okresowa dezaktywizacja kobiet wychowujących dzieci jako element polityki rodzinnej, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa.
13. Grzelak Z., 1981, Inteligencja w społeczności wiejskiej, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa.
14. Inglot S. (red.), 1980, Historia chłopów polskich. Okres II Rzeczypospolitej i okupacji hitlerowskiej, Muzeum Historii Ruchu Ludowego, Warszawa.
15. Janowicz A., 2014, Rola opiekunów nieformalnych w opiece ukresu życia. Przyczynek do badań w ramach projektu European Palliative Care Academy (EUPCA), Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne, 4, 2, s. 161–167.
16. Jurek Ł., 2007, Sektory opieki długoterminowej – analiza kosztów. Long term-care sectors – costs analysis, Gerontologia Polska, 15, 4, s. 111–115.
17. Karczewska B., Bień B., Ołdak E., Jamiołkowski J., 2012, Opiekunowie rodzinni osób starszych z otępieniem lub zaburzeniami poznawczymi w Polsce — czynniki ryzyka obciążenia opieką. Family caregivers of older people with dementia or cognitive disorders in Poland — risk factors of care burden, Gerontologia Polska, 20, 2, s. 59–67.
18. Kawczyńska-Butrym Z., 2008, Wyzwania rodziny: zdrowie, choroba, niepełnosprawność, starość, Wydawnictwo Makmed, Lublin.
19. Kołaczek B., 1990, Rola pośrednictwa pracy w aktywizacji zawodowej kobiet na urlopach wychowawczych, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa.
20. Lee H., Song R., Shin H., 2007, Caregiver burnout, [w:] E.L. Siegler, E. Capezuti, M. Mezey (red.), The Encyclopedia of Elder Care. The Comprehensive Resource on Geriatric, New York, s. 113–121.
21. Łoch E., Kruk S., Flis-Czerniak E., 2006, Dojrzewanie do pełni życia. Starość w polskiej literaturze, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
22. Łukowska B., 2013, Zespół stresu opiekuna, MEDI 1/2013_http://dps.pl/domy/index.php?rob=radar&dzial=10&art=1617_24.03.15
23. Mazur G. (red.), 2009, Urlopy macierzyńskie – z uwzględnieniem zmian przepisów wchodzących w życie w latach 2009–2014, Wydawnictwo Wiedza i Praktyka, Warszawa.
24. Michalkiewicz S. (red.), 1985, Historia Śląska, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wrocław.
25. Musialik W., 2015, Upodmiotowienie nieformalnych opiekunów rodzinnych w perspektywie społeczeństwa biznesu, [w:] L. Karczewski, H. Kretek (red.), Społeczne i kulturowe determinanty biznesu, gospodarki i zarządzania, Seria: Studia i Materiały, 421, Wydział Ekonomii i Zarządzania Politechniki Opolskiej, Opole, s. 73–80.
26. Nysa zapowiada wprowadzenie bonu opiekuńczo-wychowawczego, www.wiadomosci.onet.pl/opole/nysa-zapowiada-wprowadzenie-bonu-opiekunczo-wychowawczego/2z86eh_21.03.2015.
27. O cenach usług opiekunek, 2012, www.cennik-uslug.pl/aktualnosci/190-o-cenach-uslug-opiekunek_31.03.2015.
28. Omyła-Rudzka M., 2012, Komunikat z badań, BS/83/2012, Społeczna solidarność z osobami w starszym wieku, CBOS, Warszawa.
29. Racław M., 2012, Opiekunowie nieformalni. Krótkookresowa funkcjonalność nieopłacanej pracy [w:] J. Hryniewicz (red.), O sytuacji ludzi starych, Warszawa, s. 71–82.
30. Sadowska-Snarska C., Tchon L., 2008, Godzenie pracy z rodziną w kontekście aktywizacji zawodowej kobiet, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomicznej, Białystok.
31. Simonides D., 1989, Folklor Górnego Śląska, Wydawnictwo Śląsk", Katowice.
32. Skorupka T., 1974, Kto przy Obrze, temu dobrze. Wspomnienia rolnika wielkopolskiego 1862–1935,Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
33. Smrokowska-Reichmann A., 2013, Toksyczny senior" w perspektywie praktyki opiekuńczej, MEDI 1/2013_ www. dps.pl/domy/index.php? rob=recenzje&id=2&recenzje=93_19.11.2014.
34. Synowie zagłodzili 80-letnią matkę, 2009, www.wiadomosci.wp.pl/kat, 83914,wid, 10777214_prasa.html_31.03.2015
35. Szczerbińska K., Pietryka A., 2008, Rozwój geriatrii w krajach europejskich — historia i zasoby, cz. 1, Gerontologia Polska 16, 2, s. 61–72.
36. Świętek J., 1896 [?], Zwyczaje i pojęcia prawne ludu nadrabskiego, Materyały antropologiczno-archeologiczne i etnograficzne, Akademia Umiejętności, Kraków, s. 266–284, 298–362.
37. Titkow A., Duch-Krzystoszek D., Budrowska B., 2004, Nieodpłatna praca kobiet: mity, realia, perspektywy, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
38. Warchoł-Biedermann K., 2010, Wybrane czynniki wpływające na poczucie straty u opiekunów rodzinnych osób z chorobą Alzheimera, Promotor: prof. dr hab. M. D. Głowacka, Zakład Psychologii Klinicznej Katedry Nauk o Zdrowiu, UM w Poznaniu, Poznań (Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa; dostęp 6.06.2013).
39. Zasiłek pielęgnacyjny a dodatek pielęgnacyjny_www.infor.pl/prawo/pomoc-spoleczna/emeryt/285185,html_25.03.2015.