Dostępność edukacji podstawowej na obszarach wiejskich województwa małopolskiego– studium przypadku powiatu miechowskiego = Accessibility to primary education in rural areas of the małopolskie voivodship – case study of Miechów district

Gil, Agnieszka; Semczuk, Marcin

doi:1642-4689

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

Dostępność edukacji podstawowej na obszarach wiejskich województwa małopolskiego– studium przypadku powiatu miechowskiego = Accessibility to primary education in rural areas of the małopolskie voivodship – case study of Miechów district Gil, AgnieszkaSemczuk, Marcin

Object structure

Studia Obszarów Wiejskich = Rural Studies, t. 40

Gil, Agnieszka ; Semczuk, Marcin

dostępność szkolnictwa ; obszary wiejskie ; Małopolska ; szkoła podstawowa ; edukacja

W wyniku niekorzystnych tendencji demograficznych w ostatnich latach w Polsce obserwuje się znaczący ubytek liczby uczniów w szkołach podstawowych. Konsekwencją tych zmian jest likwidacja małych szkół zlokalizowanych głównie na obszarach wiejskich. Powoduje to wydłużenie czasu dojazdu dzieci do szkół. Artykuł przedstawia zmiany w sieci szkół województwa małopolskiego oraz zjawiska ludnościowe, które w głównej mierze za nie odpowiadają. Skupiono się na najbardziej depopulacyjnym regionie województwa, powiecie miechowskim, położonym w jego północno-wschodniej części. Dla powiatu miechowskiego przedstawiono zmiany ludności w latach 1950–2012, które doprowadziły do trudnejsytuacji demograficznej regionu. Następnie porównano poziom dostępności czasowej do szkół podstawowych powiatu miechowskiego w roku 2008 oraz 2014. Starano się również ocenić organizację zajęć pozalekcyjnych, jako istotnego czynnika wyrównywania szans kształcenia dzieci i młodzieży

1. Bajerski A., 2011, Organizacja przestrzenna i funkcjonowanie usług edukacyjnych w aglomeracji poznańskiej, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
2. Bajerski A., 2012, Przemieszczenia uczniów między obwodami szkolnymi a zróżnicowanie wyników publicznych szkół podstawowych i gimnazjów. Przypadek Poznania, Studia Regionalne i Lokalne, 2, s. 62–76.
3. Bajerski A., 2014, Lokalne konflikty wokół rejonizacji kształcenia na obszarach wiejskich w Polsce, Studia Regionalne i Lokalne, 4, s. 125–143.
4. Czapiewski K., Janc K., 2011, Accessibility to education and its impact on regional development in Poland, [w:] N. Adams, G. Cotella, R. Nunes(red.), Territorial Development, Cohesion and Spatial Planning – knowledge and policy development in an enlarged EU, Routledge, London, New York, s. 345–372.
5. Czapiewski K., Janc K., 2012, Dostępność do edukacji, jakość kształcenia i poziom wykształcenia mieszkańców a struktura funkcjonalna gmin województwa mazowieckiego, Mazowsze Studia Regionalne, 10, s. 33–51.
6. Dej M., Guzik R., 2011, The rural challenge: Spatial accessibility to secondary education in Poland within the transformation period, [w:] Á. Erőss, D. Karácsonyi, (red.) Geography in Visegrad and neighbour countries: Regional socio-economic processes in Central and Eastern Europe – 20 years in transition and 2 years in global economic crisis, Geographical Research Institute, Hungarian Academy of Sciences, Budapest, 65–74.
7. Dolata R., 2008, Szkoła – segregacje – nierówności, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
8. Domalewski J., 2010, Edukacja a procesy rozwoju obszarów wiejskich, [w:] M. Stanny, M. Drygas (red.), Przestrzenne, społeczno-ekonomiczne zróżnicowanie obszarów wiejskich w Polsce. Problemy i perspektywy rozwoju, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Warszawa.
9. Domalewski J., 2002, Zróżnicowanie oświaty na obszarach wiejskich, [w:] D. Waloszek, K. Wąż (red.), Nadzieja na zmianę. Szanse edukacyjne młodego pokolenia ze środowiska wiejskiego, Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, Zielona Góra.
10. Flaga M., Wesołowska M., 2002, Warunki kształcenia dzieci i młodzieży na obszarach wiejskich w województwie lubelskim, Studia Obszarów Wiejskich, 2, s. 83–93.
11. Guzik R., 2003, Przestrzenna dostępność szkolnictwa ponadpodstawowego, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków.
12. Guzik R., 2013, Edukacja i dojazdy do szkoły, [w:] R. Guzik, K. Wiedermann (red.), Zawodowy start. Przestrzenne uwarunkowania karier szkolnych i dalszych losów absolwentów, Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie, Kraków, s. 17–46.
13. Guzik R., Wiedermann K. (red.), 2013, Zawodowy start. Przestrzenne uwarunkowania karier szkolnych i dalszych losów absolwentów, Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie, Kraków.
14. Jędrzejczyk D., 2001, Podstawy geografii ludności, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa.
15. Komornicki T, Śleszyński P., Rosik P., Pomianowski W., 2010, Dostępność przestrzenna jako przesłanka kształtowania polskiej polityki transportowej, Biuletyn KPZK PAN, 241, Warszawa.
16. Kozakiewicz M., 1975, Zróżnicowanie dostępu młodzieży do kształcenia w 1970 r., IRWiR PAN, Warszawa.
17. Kwieciński Z., 1975, Środowisko a wyniki pracy szkoły, IRWiR PAN, Warszawa.
18. Majkut J., 2010, Powody wyboru szkoły gimnazjalnej w wypowiedziach rodziców, XVI Konferencja Diagnostyki Edukacyjnej, Toruń 2010.
19. Moseley M. J., 1979, Accessibility: The Rural Chalenge, Methuen, London.
20. Ozga W., 1960, Organizacja szkolnictwa w Polsce, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa.
21. Ozga W., 1974, Rozmieszczenie szkół w Polsce, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
22. Pilch T., 2002, Równość szans edukacyjnych w kontekście warunków społecznych i regulacji reformy oświaty, [w:] D. Waloszek, K. Wąż (red.), Nadzieja na zmianę. Szanse edukacyjne młodego pokolenia ze środowiska wiejskiego, Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, Zielona Góra.
23. Piwowarski R., 1992, Sieć szkolna a dostępność kształcenia, PWN, Warszawa.
24. Piwowarski R., 2000, Szkoły na wsi – edukacyjne wyzwanie, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa.
25. Szyszko-Bohusz A., 1974, Dojazdy młodzieży do szkół, Nauka dla Wszystkich, 225, PWN, Warszawa-Kraków.
26. Uliszak R., 2013, Wizja wsi małopolskiej – rok 2050 – spodziewane scenariusze zmian, Studia Obszarów Wiejskich, 31, s. 67–82.
27. Wilkin J. (red.), 2003, Podstawy strategii zintegrowanego rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich w Polsce, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
28. Taylor Z., 1999, Przestrzenna dostępność miejsc zatrudnienia, kształcenia i usług a codzienna ruchliwość ludności wiejskiej, Prace Geograficzne IGiPZ PAN, 171, Warszawa.